فعالیت‌های علمی برای کودکان پیش دبستانی

"علم یک فعالیت انسانی است که واقعاً پیش رونده است. بدنه دانش مثبت از نسلی به نسلی دیگر منتقل می‌شود. "
- ادوین پاول هابل، ستاره شناس
 
به درستی گفته می‌شود که هیچ سن و سالی برای آموزش وجود ندارد، و این در مورد انسان‌ها کاربرد دارد، درست از سنین جوانی. کودکان پیش دبستانی یا کودکان نو پا از گروه سنی 2 تا 5 سال در یک دوره بسیار مهم قرار دارند. این بهترین زمان است که آنها درباره بسیاری از موارد کنجکاو و پی جو هستند. آنها می‌خواهند هر آن چه را که در اطرافشان رخ می‌دهد بدانند مانند انواع مختلف رنگ، مزه، بو، حیوانات، گیاهان و غیره. از این رو با کمک پروژه‌ها و فعالیت‌های ساده می‌توانیم فرزندان خود را از چند سال اول زندگیشان باهوش‌تر کنیم.
 

فعالیت‌های علمی جالب و سرگرم کننده

در علم، رشته‌های اصلی عبارتند از:
 
* زیست شناسی
* فیزیک
* شیمی
 
انتظار نداشته باشید که یک کودک پیش دبستانی بداند این‌ها چیستند، اما وقتی فعالیت‌های مربوطه را برای آنها طبقه بندی می‌کنید، مهم است که تفاوت آنها را نشان دهید.
 

زیست شناسی

زیست شناسی به معنای واقعی کلمه به معنای مطالعه حیات است، که هم گیاهان و هم حیوانات را در بر می‌گیرد. هنگامی که شما باید در مورد این موضوع به کودکان پیش دبستانی آموزش دهید، می‌توانید برای تشخیص گیاه یا حیوان، مراحل ساده‌ای را به آنها بگویید؛ یعنی از طریق ظاهر، رنگ‌ها، عادات، نوع غذایی که می‌خورند و غیره. یکی از بهترین فعالیت‌ها تهیه نمودارهایی است که انواع اصلی گیاهان و حیوانات را نشان می‌دهد.
 

نمودارهای سبزیجات

فعالیت پیش دبستانی - شناسایی سبزیجات  
پاسخ:                چک کردن پاسخ      بعدی
برای فعال کردن اینجا را کلیک کنید.
شرح تصویر: نمونه‌ای برای شناسایی کلم
 
اشاره‌گرها
* کاغذهایی نموداری را بخرید، و طرح‌های ساده و جزئیات اندکی از گیاهان را روی آن رسم کنید.
* همچنین می‌توانید با استفاده از حداقل رنگ‌ها طرح‌ها را بکشید تا بچه‌های کوچک در تمایز بین نمونه‌های مختلف مشکل پیدا نکنند.
* رسم هیچ قسمت از گیاه را فراموش نکنید، حتی اگر آن‌ها فقط یک طرح ساده باشند. دلیل این امر این است که بچه‌ها در سنین پیش دبستانی حافظه تیزی دارند و می‌توانند فعالیت‌های مربوط به تصاویر را به صورت سریع به خاطر بسپارند.
 

مثال رشد گیاه

این ایده اساسی را می‌توان با کمک نمودارهای دست ساز یا کشیده شده در خانه توضیح داد. با ترسیم نمودارهای درختی پی در پی، نمودارهایی بسازید که مراحل مختلف رشد یک درخت را نشان می‌دهد. علاوه بر این، کودک شما به همراه مراحل رشد آنها، قسمت‌های مختلف یک گیاه را نیز یاد خواهد گرفت. می‌توانید به روش زیر توضیح دهید:
 
1- بذر در خاک کاشته شده و با آب آبیاری می‌شود.
2- بذر جوانه می‌زند و به طور پیوسته رشد می‌کند و ساقه را تشکیل می‌دهد.
3- شاخه‌ها و برگ‌ها از درختانی جوانه می‌زنند که سایزِ خودش هم رشد می‌کند.
4- با رشد درخت، طول ریشه‌ها نیز در زیر سطح زمین افزایش می‌یابد.
5- گل‌ها در زمان‌های خاصی تولید می‌شوند، که سپس میوه‌ها را شکل می‌دهند.
6- بذرهای گیاهی در داخل میوه‌ها وجود دارند که می‌توانند دوباره در خاک کاشته شوند.
 

فعالیت‌های دیگر

نمونه‌هایی از گیاهان ساده‌ای که باید روی نمودارها ترسیم شوند عبارتند از: نیلوفر، گل رز، بامیه، سرخس، کاج، صنوبر و غیره.
 

نمودارهای حیوانات

فعالیت پیش دبستانی - شناسایی حیوانات  
پاسخ:                چک کردن پاسخ      بعدی
برای فعال کردن اینجا را کلیک کنید.
شرح تصویر: نمونه‌ای برای شناسایی فیل
 
اشاره‌گرها
* تهیه نمونه‌های حیوانات بسیار دشوارتر از رسم گیاهان است، زیرا در قلمرو حیوانات تنوع زیادی وجود دارد. برای ساده‌تر کردن امور، برخی از حیوانات را طبق دسته بندی آنها، یعنی حشرات، پرندگان، پستانداران و غیره لیست کنید.
* یک نمونه را از هر دسته انتخاب کنید و آنها را در برگه نمودار بکشید.
* هر حیوان را به درستی نام گذاری کنید و از حداقل رنگ‌ها برای بهبود نمودارهای خود استفاده کنید.
* ویژگی‌های ساده‌ی هر حیوان را برای بچه‌های پیش دبستانی توضیح دهید.
 

مثال

حیوانات ساده مانند میمون، شیر، ملخ، مورچه، عقاب، جغد و غیره را برای دسته‌های فوق انتخاب کنید. همچنین می‌توانید برای این کار از استنسیل‌های آماده استفاده کنید، زیرا ترسیم نقشه‌ها به خصوص حشرات و پرندگان بسیار دشوار است. بچه‌ها در سنین پیش دبستانی حافظه تیزی دارند و می‌توانند فعالیت‌های مربوط به تصاویر را به صورت سریع به خاطر بسپارند. برای یک حیوان منفرد، شما می‌توانید فعالیت‌های اصلی حیوان را که در یک روز انجام می‌دهد، ترسیم کنید. برای این که این در نمودار نشان داده شود، باید درباره نوع و تعداد فعالیت‌هایی که نشان داده می‌شود تصمیم بگیرید.
 
1- بیایید بگوییم، زندگی روزمره شیر انتخاب می‌شود. شش طرح کلی از یک ماده شیر که در حال اجرای فعالیت‌های متنوعی مانند غذا خوردن، نوشیدن آب از یک حوضچه، شکار یک حیوان، محافظت از توله‌ها، غرش کردن، دویدن یا جهیدن و غیره است را بکشید.
2- طرح‌های ساده‌ای از این ایده‌ها را روی کاغذ نمودار بکشید، و با صبر و حوصله تمام، فعالیت‌های مربوطه را برای بچه‌ها توضیح دهید.
 

فعالیت‌های دیگر

برخی از فعالیت‌هایی که شامل مهارت‌هایی از گیاهان و حیوانات است نیز می‌تواند نشان داده شود. چند نمونه از این موارد  مربوطند به:
 
* پروانه
* قورباغه
* حلزون
* خفاش
* پرنده‌ها
* میمون
* ببر
* خرگوش
* گل‌ها
* درختان میوه
 
این ایده‌های آسانِ مهارتی را می‌توان روی کاغذ یا مقوا ساخت. مراحل و نمودارهای اوریگامی بی‌شماری در اینترنت و همچنین در کتب مرتبط با این مثال‌ها موجود است. این یک فعالیت سرگرم کننده است، زیرا تمام این گیاهان و حیوانات، اشکال، اندازه‌ها و رنگ‌های مختلفی دارند. از این رو، بچه‌ها ساختن آنها را بسیار هیجان انگیز می‌یابند. همچنین می‌توانید کودک خود را به باغ وحش یا باغچه ببرید تا از این موجودات و گیاهان موجود در اطراف خود آگاه شود. آنها از یادگیری همه این موجودات زنده خوشحال خواهند شد.
 
در مورد روش تعلیم بقیه رشته‌های علمی به کودکان می‌توانید روش‌های مشابهی را پیش گیرید. بچه‌ها دوست دارند در مورد طبیعت و اجزای آن سؤال کنند. بنابراین، اگر می‌خواهید چیزی مثلاً راجع به فیزیک به آنها بیاموزید، می‌توانید آزمایشات مختلفی را در قالب یک نمایش جادویی انجام دهید تا کمی آنها را هیجان زده کنید.
 
منبع: Aparna Jadhav