زخم‌ها بعد از مدت کوتاهی روی خراش یا آسیب ایجاد شده به وجود می‌آیند. بدن برای ترمیم پوست آسیب دیده بعد از تشکیل زخم، پروتئینی به نام کلاژن تولید می‌کند. کلاژن به بازسازی دوباره پوست می‌پردازد. باتوجه به شدت سوختگی مقدار آسیب ممکن است کم یا زیاد باشد. برای تشخیص این مسئله باید با زخم‌های ناشی از سوختگی آشنا باشید. 
 

انواع سوختگی

نوع سوختگی بستگی به شدت و مدت زمان آن دارد. سوختگی‌ها بر اساس مقدار آسیب دیدگی پوست طبقه بندی می‌شوند.
سوختگی درجه اول
 
سوختگی درجه اول لایه بیرونی(اپیدرم) را آسیب می‎‌زند. معمولا با قرمزی و درد همراه است اما در طی 6 روز بهبود پیدا می‌کند و جای زخم روی پوست نمی‌ماند.
 
سوختگی درجه دوم
سوختگی درجه دوم که لایه رویی و زیرین پوست را آسیب می‌زند علاوه بر درد و قرمزی، تاول هم می‌زند. 2 تا 3 هفته طول می‌کشد تا این سوختگی بهبود پیدا کند و به احتمال زیادی زخم ایجاد می‌کند.
 
سوختگی درجه سوم
سوختگی درجه سوم که شدیدترین نوع سوختگی است علاوه بر دو لایه پوست ممکن است به استخوان‌ها و تاندون‌ها، زردپی و اعصاب نیز آسیب بزند. افرادی که دچار این نوع از سوختگی می‌شوند معمولا رنگ پوستشان سیاه یا سفید می‌شود. زمان زیادی برای بهبودی این سوختگی طول می‌کشد و باعث ایجاد زخم می‌شود.

باتوجه به شناختی که از انواع سوختگی‌ها پیدا کردیم به سراغ شناخت زخم‌های ناشی از سوختگی‌های اول تا سوم می‌رویم.

 

انواع زخم‌های سوختگی

 
زخم هایپرتروفیک
زخم‌های هایپرتروفیک معمولا رنگ قرمز یا بنفش دارند و بالاتر از سطح پوست قرار می‌گیرند. در اثر سوختگی دچار گرما و خارش می‌شوند.
 
زخم کانترکچر
زخم‌های کانترکچر با انقباض پوست، عضلات و تاندون‌ها، حرکت عادی پوست را محدود می‌کنند.
 
زخم کلوید
این گونه زخم‌ها برآمدگی روشن یا همان تاول را ایجاد می‌کنند. بر خلاف زخم‌های دیگر که به مرور از بین می‌روند، زخم‌های کلوید تحت مراقبت از بین می‌روند.
 

روش‌های مراقبت از زخم

 
استفاده از ژل سیلیکون
استفاده از ژل‌های سیلیکون باعث بهبودی جای سوختگی می‌شود و قرمزی و سختی آن را کاهش می‌دهد.
 
محافظت در برابر خورشید
اشعه ماورای بنفش خورشید باعث تیرگی ناحیه سوختگی می‌شود و ممکن است برجستگی آن را بیشتر کند. برای جلوگیری از آسیب اشعه خورشید بهتر است از لباس‌های محافظ استفاده کنید یا از ضدآفتاب با SPF مناسب استفاده کنید.

مراقب محصولاتی که استفاده می‌کنید باشید تا حساسیت پوستی پیش نیاید. گاهی اوقات ممکن است دارویی که استفاده می‌کنید مورد تجویز پزشک نباشد. برای کاهش بافت آسیب دیده به دکتر مراجعه کنید. معمولا پزشک‌های متخصص مواردی را برای کاهش جای سوختگی ارائه می‌دهند. در ادامه به معرفی این محصولات می‌پردازیم.
 
تزریق استروئید
با تزریق این دارو میزان درد کاهش یافته و اندازه بافت سوختگی را کاهش می‌دهد.
 
درمان با لیزر
لیزر به خاطر تاثیرگذاری سریع می‌تواند قرمزی پوست ناشی از سوختگی را از بین ببرد و با برداشتن یک لایه از زخم‌های کلوید، سفتی پوست آن قسمت را کم کند. حتی با عمل جراحی نیز می‌توان قسمتی از بافت آسیب دیده را برداشت تا مقدار زخم کلوید کم شود و حرکت پوست بهبود پیدا کند.

البته انتظار نداشته باشید که این درمان‌ها یک شبه جواب دهند. باید صبر کنید و طبق زمان بندی پزشک به مراقبت از پوست ناحیه سوختگی ادامه دهید. به خاطر داشته باشید که استفاده از کرم‌های حاوی ویتامین A و E ممکن است جای زخم و سوختگی را بیشتر نشان دهد.
 

پیشگیری از زخم شدن جای سوختگی

سوختگی ممکن است به خاطر عمقی که دارد جای زخم به جا بگذارد. برای پیشگیری از زخم شدن جای آن یا کاهش شدت زخم‌ها به مراحل زیر توجه کنید.


 
بلافاصله بعد از سوختگی
محل سوختگی را زیر شیر آب سرد یا ولرم بگیرید بعد صبر کنید پوست آن قسمت خشک شود. روغن آنتی بیوتیک روی جای سوختگی بمالید، از اپلیکاتور استرلیزه استفاد کنید تا زخم عفونت نکند. جای سوختگی را با گاز ببندید. اگر زخم ملتهب یا قرمز شد به پزشک مراجعه کنید.

اگر بعد از مدتی زخم بهبود پیدا کرد اطراف پوست آسیب دیده را کمی بکشید تا پوست دچار چسبندگی نشود. به تاول‌ها دست نزنید. صبر تا خودشان بترکند و آب‌شان تخلیه شود سپس به پزشک مراجعه کنید تا پوست مرده را ببرد. ناحیه آسیب دیده را با لباس نخی مناسب بپوشانید. با پزشک خود در ارتباط باشید و برای بهبود سوختگی و زخم به توصیه‌های دکتر توجه کنید.
 

مراقبت‌های سوختگی درجه سوم

 
پوشاک متراکم
پارچه‌های کشی و سفتی که دور ناحیه آسیب دیده پیچیده می‌شوند تا در اثر فشار پوست شروع به بازسازی کند. استفاده از این پارچه‌ها ممکن است ماه‌ها طول بکشد اما در نهایت نتیجه خوبی باقی می‌گذارد.
 
پیوند پوست
همان‌طور که از عنوان مشخص است مقداری پوست از ناحیه دیگری از بدن یا از شخص اهداکننده‌ای گرفته می‌شود و پزشک جراح متخصص ناحیه سوختگی را با آن می‌پوشاند.
 
جراحی
اگر سوختگی باعث چسبندگی پوست شود امکان دارد فرد دچار مشکل شود در این صورت برای بهبود حرکت فرد نیاز به جراحی او است.
 
فیزیوتراپی
بخش‌هایی از بدن که دچار جمع‌شدگی ناشی از سوختگی شده‌اند ممکن است نتوانند حرکت خوبی داشته باشند. برای بهبود حرکت در این قسمت‌ها پزشک، فیزیوتراپی را پیشنهاد می‌دهد. اگر جای سوختگی در زمان مقرر خوب نشد یا اگر زخم سوختگی شدید است، حتما به پزشک مراجعه کنید.


منبع: مجله رازینه