نگاهی اجمالی به قانون ازدواج با مردان خارجی
شرایط نکاح و ازدواج نوعی عقد قلمداد میشود که بر طبق آن هر دو طرف میتوانند شخصی را تا جایی که مخالف با قواعد امری نباشد، برگزینند. از همین رو، بر طبق قانون این اختیار به زنان اصیل ایرانی داده شده است تا زمانی که انتخاب آنها با قواعد امری مخالف نباشد، در ازدواج عملکردی آزادانه داشته باشند.
قوانین ازدواج با مردان خارجی
طبق ماده1059 قانون مدنى ایران نکاح زن مسلمان ایرانى با مرد غیرمسلمان جائز نیست و براساس ماده1060 همین قانون ازدواج زن ایرانى با تبعه خارجى در مواردى هم که مانع قانونى نداشته باشد، موکول به اجازه مخصوص از طرف دولت ایران است حتى دولت مى تواند براساس ماده 1061 قانون مدنى ازدواج بعضى مستخدمین و مأمورین رسمى و محصلین دولتى را با زنى که داراى تابعیت خارجى باشد موکول به اجازه مخصوص کند و الا هر فرد خارجى که بدون اجازه قانونى با زن ایرانى ازدواج کند به حبس تأدیبى از یک تا 3سال محکوم خواهد شد.در این مبحث به قوانین و مقرراتى اشاره خواهیم کرد که به موجب آن بانوان ایرانى مى توانند با مردان خارجى (غیرایرانى) ازدواج کنند. طبق ماده یک آیین نامه اجرایى زناشویى بانوان ایرانى با اتباع خارجى و در اجراى ماده1060 قانون مدنى به وزارت کشور اجازه داده شده است در صورت رعایت مقررات مربوطه به بانوان ایرانى اجازه ازدواج داده شود. این مقررات عبارتند از:
1- درخواست مرد و زن دائر بر تقاضاى صدور پروانه اجازه زناشویى.
2- گواهینامه از مرجع رسمى کشور متبوع مرد دائر بر بلامانع بودن ازدواج او با زن ایرانى و به رسمیت شناختن این ازدواج در کشور متبوع خود، لازم به توضیح است، در صورتى که دریافت چنین گواهینامه اى براى مرد مقدور نباشد، وزارت کشور مى تواند بدون دریافت مدارک فوق و در صورتى که زن متقاضى ازدواج راضى به آن باشد، پروانه زناشویى را صادر کند والا در صورتى که زن ایرانى خواهان این گواهینامه باشد، وزارت کشور حق ندارد چنین پروانه اى را صادر کند.
نکته مهمى که در رابطه با ازدواج زنان ایرانى با مردان خارجى مطرح است، مسأله دین مردان اتباع خارجى است زیرا طبق بند3 این آیین نامه در صورتى که مرد متقاضى ازدواج با زن ایرانى غیرمسلمان و زن ایرانى مسلمان باشد، مرد متقاضى باید گواهى تشرف به دین مبین اسلام و یا استشهاد مربوط به آن را به وزارت کشور تقدیم کند والا ازدواج زن مسلمان ایرانى با مرد غیرمسلمان خارجى ممکن نخواهد بود. مسأله تشرف به دین مبین اسلام با مراجعه به مراجع یا علما و یا مراکز اسلامى و فرهنگى داخل و یا خارج از کشور امکانپذیر است.
هر شخصی که تابعیت ایران را داشته باشد از حقوق و امتیازاتی برخوردار است که بیگانگان سهمی در آن ندارند حتی برخی از این حقوق تنها نصیب کسانی می شود که ایرانی الاصل هستند. اما کودکانی که از مادر ایرانی و پدر خارجی متولد می شوند نمی توانند به راحتی تابعیت کشور ایران را کسب کنند در نتیجه در اقامت تحصیل و حتی معیشت با مشکلاتی روبه رو می شوند مجلس برای حل این مشکلات دست بکار شده است اما در مسیر اعطای تابعیت ایرانی به این افراد چالشهایی وجود دارد.
3.علاوه بر موارد فوق مرد متقاضى ازدواج با زن ایرانى باید مدارک ذیل را نیز تقدیم وزارت کشور کند:
1- گواهینامه اى مبنى بر اینکه مرد مجرد است یا متأهل از مراجع رسمى محلى یا مأمورین سیاسى و کنسولى کشور متبوع مرد در کشور اقامت زن.
2- گواهى نداشتن پیشینه بد ومحکومیت کیفرى از مراجع رسمى محلى یا مأموران سیاسى و کنسولى کشور متبوع مرد وهمچنین گواهى عدم سوءپیشینه کیفرى از مراجع مربوط به کشور متبوعه زن (ایران) در صورتى که مرد بیگانه در ایران اقامت داشته باشد.
3- گواهى از مراجع محلى یا مأموران سیاسى و کنسولى کشور متبوع مرد مبنى بر وجود استطاعت و توانایى مالى زوج و همچنین تعهد نامه ثبتى از طرف مرد دائر بر اینکه مرد بتواند هزینه و نفقه زن و اولاد (شامل خوراک، پوشاک، مسکن، هزینه دارو و درمان وسایر موارد ضرورى در زندگى) و هرگونه حق دیگرى که زن نسبت به او پیدا کند را در صورت بدرفتارى یا ترک زوجه و طلاق پرداخت کند.
هر شخصی که تابعیت ایران را داشته باشد از حقوق و امتیازاتی برخوردار است که بیگانگان سهمی در آن ندارند حتی برخی از این حقوق تنها نصیب کسانی می شود که ایرانی الاصل هستند. اما کودکانی که از مادر ایرانی و پدر خارجی متولد می شوند نمی توانند به راحتی تابعیت کشور ایران را کسب کنند در نتیجه در اقامت تحصیل و حتی معیشت با مشکلاتی روبه رو می شوند مجلس برای حل این مشکلات دست بکار شده است اما در مسیر اعطای تابعیت ایرانی به این افراد چالشهایی وجود دارد.
شرایط اعطای تابعیت
به موجب قانونی که در سال 1385 به تصویب رسید فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی که در ایران متولد شده اند می توانند بعد از رسیدن به سن 18 سال تمام تقاضای تابعیت ایرانی کنند. این افراد در صورت نداشتن سوء پیشینه کیفری یا امنیتی و اعلام رد تابعیت غیر ایرانی به تابعیت ایران پذیرفته می شوند بنابراین تنها در صورتی که ازدواج این زنان از ابتدا با اجازه دولت واقع شده باشد بعد از رسیدن به سن 18 سال فرزندان آنها حق در خواست تابعیت ایرانی دارند. این در حالی است که اگر زنی خارجی که فقط متولد ایران است از مرد خارجی در ایران دارای فرزند شود فرزند از بدو تولد ایرانی محسوب می شود این رویه به نظر عادلانه نمی رسد.در طرح جدید کودکان متولد شده از این ازدواج ها به محض تولد از تمامی مزایای اتباع ایرانی بهره مند می شوند. اما نکته حائز اهمیت این است که با برداشتن محدودیت های موجود در قانون کنونی و اخذ تابعیت ایرانی بعد از 18 سال نداشتن سوابق کیفری و قضایی ممکن است درصد این ازدواج ها افزایش یابد.
راه حل مجلس برای حل مشکل
در طرح جدید کودکان متولد شده از این ازدواج ها به محض تولد ازتمامی مزایای اتباع ایرانی بهره مند می شوند. اما نکته حائز اهمیت این است که با برداشتن محدودیت های موجود در قانون کنونی و اخذ تابعیت ایرانی بعد از 18 سال نداشتن سوابق کیفری و قضایی ممکن است درصد این ازدواج ها افزایش یابد.با تبدیل این طرح به قانون خانواده ها به انجام چنین ازدواج هایی تشویق می شوند به همین دلیل طرح اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان بوسیله کمیته کارشناسی ویژه ای با حضور نمایندگانی از وزارت اطلاعات و وزارت خارجه به عنوان مشاور در کمیسیون حقوقی مجلس بررسی می شود. باید دید کمیته مشترکی که در حال بررسی این موضوع است سرانجام چه راهکاری را برای این مشکل پیشنهاد خواهد کرد.
منبع: مرکز مطالعات شیعه
مقالات مرتبط
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}