یک مسجد بدون سقف

در ترکیه مسجدی هست که سقفش آسمان و فرشش زمین است. این مسجد یکی از عجیب‌ترین مساجد دنیاست و نزدیکی شهر استانبول قرار دارد. مکان آن در دل یک دشت بدون سقف بوده، تنها دیواره‌ای کوتاه و دو مناره دارد؛ هم چنین اسم آن هم به معنای «فرض می‌کنم که خورده ام» ریشه‌ی تاریخی دارد که آن را جالب‌تر کرده است. زمان ساخت این مسجد به قرن پانزدهم مربوط می رسد.

می گویند «خیرالدین افندی» بانی ساخت این مسجد بود. وی هنگامی که برای خرید مواد خوراکی، که به آن ها علاقه داشت به بازار رفت، با خودش حساب کرد دید باید مقدار زیادی پول بدهد، پس با خود فکر کرد آن را پس‌انداز کند و برای متقاعد کردن خودش گفت: «فرض می‌کنم که خورده‌ام.» او هروقت به بازار می‌رفت همین کار را تکرار می کرد تا ماه ها و سال ها گذشت و پول پس‌انداز او به اندازه‌ای رسید که توانست با آن یک مسجد کوچک بسازد.

 
 

مسجد پیرزن

مدتی پیش میانه ی صحن کبیر مسجد گوهرشاد مشهد، محوطه ی کوچکی بود از سنگ، با نرده هاى سنگى که تیرک ها و ستون هاش از هم فاصله ی زیاد داشتند. این قسمت میانى به «مسجد پیرزن» معروف بود. نقل است هنگامى که گوهرشاد براى ساختن مسجد بزرگ خود، زمین هاى مناسب نزدیک حرم را مى خرید، پیرزنى حاضر نشد کلبه ی محقّر خود را بفروشد و چنان که مهندسان سنجیده بودند، کلبه ی او قناسى پنج ضلع، درست در میانه ی مسجد مى انداخت.

گوهرشاد که زنى توانا و دادگر بود، پیرزن را مجبور به فروش نکرد. گرداگرد خانه ی او را خرید و ساختن مسجد را آغاز کرد. کار ساختن که تمام شد و مسجدى باشکوه به وجود آمد، همه ی ناظران و صاحب نظران، آن کلبه ی محقّر و ویران را تنها نقص مسجد دیدند.

اما پیرزن پس از آن که کار مسجد انجام گرفت، پیش گوهرشاد رفت و گفت: «من اکنون  قناسى ِخانه ام را به تو مى فروشم، تا از بهاى آن میان مسجد بزرگ تو، من نیز مسجدکوچکی از خود یادگار بگذارم.»

و چنان شد که او خواست. امروزه مسجد پیرزن جایی برای وضو گرفتن شده است.

 
مسجد پوترا

مسجد پوترا در کشور مالزی قرار دارد؛ آن هم در گذر از مقابل دریاچه ی زیبای «پوتراجایا» که به طور حتم برجسته ترین چشم اندازی است که به عنوان یکی از مُدرن ترین مساجد جهان اسلام می تواند مورد توجه قرار گیرد. نمای داخلی این مسجد با بهره گیری ازمعماری اصیل ایرانی در دوره ی صفویه ساخته شده، به ویژه ورودی اصلی مسجد شبیه دروازه های ورودی ساختمان های دولتی در ایران باستان است؛ حتّی روی محراب و منبر آن خطوط ایلامی به چشم می خورد. خطوط و نقوش اسلامی در تزئین محراب این مسجد زیبا و خیره کننده است. گنبد صورتی رنگ گرانیتی این مسجد زیبایی خاصی به آن داده و شبستان اصلی مسجد، ظرفیت بیش از پانزده هزار نمازگزار را دارد. کلنگ مسجد جامع پوترا جایا، که به مسجد «پوترا» معروف است، در سال1997میلادی زده شد و پس از دو سال مورد استفاده قرار گرفت.
 
 

ماگیندانائو

مسجد ماگیندانائو در فلیپین، یکی از مساجد بزرگ و صورتی دنیاست که با توجه به استفاده از این رنگ، علاوه بر جنبه ی مذهبی، جنبه ی گردشگری هم پیدا کرده است. این مسجد در سال2014 توسط کارگران مسیحی ساخته شد تا نشان دهنده ی وحدت بین مذاهب مسلمانان باشد. رنگ مورد استفاده در این مسجد به عنوان نماد «صلح و عشق» استفاده شده است.
 
 

مسجد حضرت فاطمه سلام الله علیها

مسجد زیبا و باشکوه حضرت فاطمه سلام الله علیها، که در نوع خود بی نظیر است، در منطقه ی عبدالله المبارک در پایتخت کشور کویت قرار دارد. مسلمانان به پاره ی تن عزیز پیامبر علاقه ی زیادی دارند. حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم در یکی از گفتارهای شان -که مورد اتفاق مسلمانان شیعه و سنی است- می‌فرمایند: «فاطمه سرور زنان جهان است.»
 
 

مسجد صورتی در ایران

مسجد نصیرالملک شیراز، یکی دیگر از مساجد صورتی دنیاست که در کشور ما قرار دارد؛ مسجدی که در فرهنگ عامه به مسجد صورتی مشهور است؛ چون از شیشه های رنگی بزرگ و کاشی های صورتی در طراحی داخلی آن استفاده شده است. مسجد نصیرالملک به عنوان یکی از قدیمی ترین مساجد شیراز در محله ی «گودعربان» که در قدیم به محله ی «اسحق بیگ» معروف بوده، در جنوب خیابان لطفعلی خان زند و نزدیکی شاه چراغ قرار دارد. ساخت مسجد در تاریخ ۱۲۹۴ هجری آغاز شد و در تاریخ۱۳۰۵ هجری به پایان رسید. استفاده از رنگ صورتی انسان را به مهربانی و محبت تشویق می کند.
 
 

مسجد امام رضا

این مسجد، که در خیابان گرگان تهران قرار دارد، ازجمله مساجدی است که از خصوصیات خاص و غیرمتعارف برخوردار است. در تعریف طراحی این مسجد می توان گفت: هرچه داخل شبستان از کف به سقف می رویم، از حجم سنگین آجری کم و به حجم بلوک های شیشه ای اضافه می شود. این حرکت، که به سمت عرش است، سبک شدن را در ذهن نمازگزاران تداعی می کند. بدنه های کناری در شکلی که با زمین هم خوان است، طوری طراحی شده که انگار از زمین بلند شده و با خضوعی خاص نشسته تا چهره ی اصلی خود را نشان بدهد.
 
 

مسجدی درجزیره ی «وان من»

مسجد کریستال یا شیشه ای در جزیره ی «وان من» در شمال شرقی مالزی قرار دارد. ساخت آن از سال2006 آغاز شد و در سال2008 میلادی به پایان رسید. این مسجد که از کریستال خالص ساخته شده، دومین مسجد بزرگ جنوب شرقی آسیا پس از مسجد جامع استقلال جاکارتا و یکی از زیباترین مساجد مالزی به شمار می آید. مسجد کریستالی با معماری داخلی بی نظیر خود، ظرفیت 25 هزار نمازگزار را دارد.

اگرچه استفاده از مصالح سبک، همچون شیشه، آن را مقداری ناپایدار و شکننده نشان می دهد، معماری داخلی آن از استحکام زیادی برخوردار است؛ البته سازندگان این مسجد به جنبه ی توریستی آن بیش تر توجه داشته اند و با دیدی اقتصادی و توریستی آن را ساخته اند.

 

نویسنده: مجید اشتهاردی

 منبع: مجله باران