پرچم ملی کشور هند که فرهنگ متفاوت و متنوع این کشور را نشان می دهد و به آن «tiranga» یا «tricolor» به معنای «سه رنگ» گفته می شود یک پرچم مستطیلی شکل با سه نوار به رنگ های زعفرانی هندی، سفید و سبز است که در وسط آن ها یک چرخ با ۲۴ پره واقع شده و به آن ها «ashoka chakra» گفته می شود. همانطور که مهاتما گاندی به درستی گفته است:” بر همه ی ما مسلمانان، مسیحیان، یهودیان و پارسیان و دیگر کسانی که هند را خانه ی خود می دانند واجب است که یک پرچم مشترک را به رسمیت شناخته و برای آن زندگی کرده و بمیریم”. علاوه بر این که این پرچم نماد تلاش این کشور برای استقلال به شمار می آید، پرچم هند ویژگی های جالب دیگری نیز دارد که دانستن آن ها خالی از لطف نخواهد بود.


۱-اهمیت تاریخی

در طول دوران تلاش هندی ها برا استقلال از امپراطوری بریتانیا، پرچم های متفاوتی ابداع شد که از زمانی به زمان دیگر متفاوت بودند. اولین پرچم مستقل هند در ۷ آگوست سال ۱۹۰۶ شناخته شد که پرچمی غیررسمی بود. در سال ۱۹۳۱ کمیته ی برلین پرچم دیگری را برافراشت که برای اولین بار در سال ۱۹۰۷ توسط بیکایچی کاما مورد استفاده قرار گرفته بود. در سال ۱۹۱۷ پرجم دیگری از ترکیب پرچم بریتانیا و پرچمی دیگر با عناصری مانند ماه و خورشید به وجود آمد. چند سال بعد و در سال ۱۹۲۱ پرچمی دیگر با یک چرخ خیاطی در مرکز آن به طور غیررسمی به عنوان پرچم استقلال طلبان هندی مورد استفاده قرار گرفت. در سال ۱۹۳۱ پرچمی دیگر با همان عناصر پرچم قبلی مورد استفاده قرار گرفت که ارتش ملی هند آن را مورد استفاده قرار می داد. پرچمی که امروزه به عنوان پرچم رسمی کشور هند شناخته می شود در ۲۲ جولای سال ۱۹۴۷ ابداع شده است.


۲-مرد پرچم

یک دانشجوی کشاورزی و مبارزی استقلال طلب به نام پینگالی ونکایا در دوران مبارزات استقلال پرچم کنونی هند را طراحی کرد. البته ویرایش های مختصری توسط کنگره ملی هند در طراحی اولیه این پرچم انجام گرفت و سپس به عنوان پرچم ملی کشور هند به رسمیت شناخته شد. پینگالی در سن ۱۹ سالگی به ارتش بریتانیا پیوست و در جنگ های آنگلو-بور در آفریقا شرکت کرد و همانجا برای اولین بار با مهاتما گاندی آشنا شد. وی به زبان های دیگری از جمله اردو و ژاپنی تسلط داشت. پینگالی همچنین در رشته ی زمین شناسی مدرک دکترا داشت و در حوزه ی معادن الماس متخصص بود به همین دلیل به وی لقب «ونکایای الماس» داده شد. پینگالی در سال ۱۹۲۱ پرچمی به رنگ های قرمز و سبز را برای کشورش طراحی کرد. سپس به درخواست لالا هانسراج یک چرخ به آن اضافه شد و گاندی نیز درخواست کرد که یک نوار سفید به آن اضافه گردد. پینگالی در ۴ جولای سال ۱۹۶۳ درگذشت.


۳- پرچم هند به طور اختصاصی از یک پارچه خاص ساخته می شود

پرچم سه رنگ هند به طور ویژه از ترکیب یک پارچه ی کتانی و ابریشمی دست دوزی شده دوخته می شود که «خادی» نام دارد. این پارچه در طول دوران مبارزه برای استقلال هند توسط مهاتما گاندی رواج داده شد. ساخت پرچم هند با هر پارچه ی دیگری جرم محسوب شده و ممکن است تا ۳ سال زندان برای خاطی در نظر گرفته شود.


۴- حق انحصاری برای تولید پرچم هند

یک مجتمع تولیدی به نام «کارناتاکا خادی گرامودیوگا سامیوکتا سانگا» در روستای بنگری در استان زرواد در کارناتاکا تنها مجتمع تولیدی است که اجازه ی تولید پرچم ملی هند را دارد.


۵- معنای بخش های متفاوت پرچم هند

هر یک از رنگ های پرچم سه رنگ هند معنای خاصی دارد. رنگ زعفرانی نماد شجاعت و فداکاری، رنگ سفید نماد راستی و پاکی و رنگ سبز نیز نماد ایمان، باروری و رشد است.


۶- فلسفه پرچم هند

چرخی که ۲۴ پره داشته و در مرکز پرچم هند قرار گرفته نماد حرکت و رشد است. همچنین در کشور هند به آن «چرخ قانون» نیز گفته می شود.


۷- استانداردهای پرچم هند

بر اساس استانداردهای کشور هند طول پرچم این کشور باید ۱٫۵ برابر عرض آن باشد. هر سه رنگ پرچم نیز باید طول و عرض یکسانی داشته باشند و به طور موازی در کنار هم قرار بگیرند.


۸- اهتزار بدون محدودیت

قبل از سال ۲۰۰۲ برافراشتن پرچم هند برای شهروندان عادی ممنوع بود به غیر از روزهای استقلال، روز مردم یا روزهایی از این قبیل. با این وجود بعد از تصویب قانون مربوط به پرچم در سال ۲۰۰۲ هر شهروند هندی می تواند پرچم کشورش را با افتخار در هر جایی به اهتزاز درآورد.


۹- بزرگ ترین پرچم انسانی جهان

در ۷ دسامبر سال ۲۰۱۴، رکورد بزرگ ترین پرچم انسانی جهان در کتاب های گینس در شهر چنای هند شکسته شد. در این رکوردشکنی بیش از ۵۰٫۰۰۰ داوطلب هندی با تشکیل دادن طرح پرچم هند در یک ورزشگاه رکورد بزرگ ترین پرچم انسانی را از آن خود کردند.


۱۰-پرچم هند در ماه

در ۱۴ نوامبر سال ۲۰۰۸، هند به چهارمین کشوری تبدیل شد که پرچمش را در کره ی ماه نصب می کند. در این تاریخ ماهواره ی ارسالی کشور هند با نام «چاندرایان ۱» در مدار ماه قرار گرفته و با موفقیت بر روی کره ماه فرود آمد و پرچم این کشور در سطح ماه مستقر شد.


۱۱- پرچم هند بر فراز قله ی جهان

در ۲۹ می ۱۹۵۳، پرچم هند همراه با پرجم بریتانیا و پرچم ملی کشور نپال بر فراز کوه اورست به اهتزار درآمد.


۱۲- پرچم هند در خاک بیگانه

در ۲۲ آگوست سال ۱۹۲۲، بیکاجی رستم کاما اولین کسی بود که پرچم هند را در خاک بیگانه به اهتزاز درآورد. این زن شجاع پرچم هند را در دومین کنگره بین المللی سوسیالیستی در اشتوتگارت آلمان به نمایش گذاشت.


۱۳- اولین کسی که به پرچم هند واقعیت بخشید

اولین پرچمی که پرچم هند نامیده می شد توسط زنی سوامی به نام بهاگینی نیودیتا به معنای «خواهر نیودیتا» ساخته شد که به پرچم نیودیتا نیز شهرت دارد. این پرچم برای اولین بار در ۷ آگوست سال ۱۹۰۶ و در یک راهپیمایی اعتراضی به جدایی بنگلادش مورد استقاده قرار گرفت.


۱۴- شباهت به دیگر پرچم ها

اگر چه سه رنگ پرچم هند را می توان در پرچم های بسیاری از کشورهای دیگر نیز یافت اما پرچم کشور نیجریه از هر پرچم دیگری به پرچم این کشور نزدیک تر است.


منبع: سایت برترینها