هفده چرخ آبی در امتداد رودخانه اورونت در شهر باستانی حما در سوریه قرار دارد که قدمت آن‌ها به دوران بیزانس برمی گردد، هرچند برخی مردم معتقدند آن‌ها قدیمی‌تر هستند. چرخ‌های آبی که نوریا نامیده می‌شوند، بخشی از سیستم آبیاری فعلی شهر هستند و طراحی شده بودند تا آب را از رودخانه بالا برده و به زمین‌ها و خانه‌های کشاورزی اطراف انتقال دهند. چرخ‌ها با جریان رودخانه حرکت می‌کنند. همانطور که چرخ‌ها حرکت می‌کنند، سطل‌های چوبی که در حاشیه چرخ قرار دارند آب را از رودخانه برداشته و در کانال‌های آب تخلیه می‌کردند. سپس گرانش زمین آب درون کانال‌ها را به مقاصدشان در نقاط مختلف شهر هدایت می‌کرد.

دشوار است بگوییم که اولین نوریا کی و کجا به وجود آمد. نوشته‌های باستانی مارکوس ویتروویوس پللیو، مهندس نظامی رومی، نشان می‌دهد که آن‌ها اولین بار توسط رومی‌ها در قرن یکم قبل از میلاد ابداع شدند. منابع دیگر بیان می‌کنند نوریا‌ها در قرن چهارم یا پنجم قبل از میلاد در هند به وجود آمده و سپس تکنولوژی آن به غرب و چین گسترش یافته است. منبع دیگر، یونان و اواخر قرن سوم یا اوایل قرن دوم قبل از میلاد را پیشنهاد می‌دهند.
 
درهرصورت، نویا‌ها به مهندسان مسلمان که پیشرفت‌های مشخصی در این دستگاه ایجاد کردند نسبت داده می‌شود، برای مثال اضافه کردن مکانیزم چرخشی. چرخ‌های آبی به سرعت در خاورمیانه محبوب شدند. برخی از آن‌ها که در جهان اسلام استفاده می‌شدند ۲۰ متر قطر داشتند و می‌توانستند ۲۵۰۰ لیتر آب را در هر دقیقه جابجا کنند. نوریاهای حما بزرگترین نمونه‌های باقی مانده از این تکنولوژی قرون وسطی هستند. زمانی ۳۰ چرخ آبی در حما وجود داشته، اما اکنون فقط ۱۷ چرخ آبی اصلی باقی مانده است. آن‌ها هنوز خوب کار می‌کننند، اما آب این چرخ‌ها دیگر استفاده نمی‌شود.










منبع: سایت برترینها