برخی از عادت‌های متداول کودکان (قسمت دوم)

بازداری پاسخ

شما می توانید با غیرممکن ساختن انجام عادت، آن را ضعیف کنید. برای مثال، کسانی که انگشت در بینی شان می کنند، از بندهای انگشتهایشان صدا در می آورند یا با انگشتهای شان روی اشیا ضرب می گیرند، در خواهند یافت که پوشیدن دستکش، عادت را به طور کامل متوقف می‌کند.
 
اگر نمودار نظارت بر عادت نشان دهد که عادت، غالبا در مکان مخصوصی مثلا جلوی تلویزیون انجام می شود، شما می توانید یک جفت دستکش کنار تلویزیون بگذارید و به کودکان‌تان بیاموزید زمانی که به تلویزیون نگاه می کنند، آنها را بپوشند. کسانی که مدام پاهایشان را تکان میدهند، یا با پای شان روی زمین ضرب می گیرند، در خواهند یافت که اگر وزنه ای را به پاهایشان ببندند، این کار کمتر ارضاکننده خواهد بود. این تدابیر تنها زمانی مؤثرند که شما احتمال وقوع عادت را بدانید.
 

پاسخ جایگزین

یک پاسخ جایگزین چیزی است که کودکان می توانند به جای عادتهایشان انجام دهند.
 
نمودار نظارت بر عادت، آنچه را که باعث تحریک کودکان می‌شود و نیز زمان احتمال انجام آن را به شما نشان میدهد. این اطلاعات می تواند به شما در جایگزین کردن کارهای دیگر به جای عادت کمک کند. برای مثال اگر شما دریابید که کودکان‌تان در یک وضعیت جدید از انگشتهایشان صدا در می آورند؛ یا زمانی که تکالیف مشکل مدرسه را انجام میدهند، انگشت توی بینی شان می کنند یا زمانی که با یک سرزنش روبه رو می شوند، لپهای شان را می جوند، در خواهید یافت که محرک، تنش است. برای مقابله با این فشار روحی به کودکان‌تان جایگزین کردن یکی از تمرین های آرامش بخش را بیاموزید.
 
اگر توجه کنید که عادت، اغلب در حین تماشای تلویزیون یا سوار شدن در ماشین یا ایستادن در صف اجرا می شود، احتمالا محرک، خستگی است. در این وضعیت، برنامه ای را برای کودکان‌تان طرح ریزی کنید که شامل فعالیتی باشد که آنها را از لحاظ بدنی و فکری مشغول نگاه دارد. پاسخهای جایگزین ویژه ذیل به شما ایده هایی برای خلق پاسخ های جایگزین خودتان، جهت مقابله با عادت ارائه می‌دهد.
 

انگشت در بینی کردن

روی دستها بنشینید یا دستها را در جیبها بگذارید.
 

صدا در آوردن از بند انگشتها

انگشتها را به آرامی بکشید؛ مشت کنید و سپس رها کنید. این عمل را در زمان میل به عادت یا پس از انجام هر عادت سه بار انجام دهید.
 

تکان دادن پا

کف پا را بر روی زمین فشار دهید، تا پنج بشمارید، سپس رها کنید. این عمل را سه بار تکرار کنید.
 

ضرب گرفتن با انگشتها

قسمت بالای میز را محکم بگیرید و برای سی ثانیه فشار دهید؛ یا دست تان را مشت کرده و برای سی ثانیه نگاه دارید. هر یک از دو تمرین را در زمان میل به اجرای عادت یا پس از انجام هر عادت، سه بار تکرار کنید.
 

لپ جویدن

آدامس بجوید یا با دهان باز چندین بار نفس عمیق بکشید.
 

پاداش ها و تنبیه ها

از آن جایی که یک عادت بد معمولا برای کودکان کم سن خیلی آزارنده نیست، اکثرا برای ترک آن به محرکهایی نیاز دارند. دلیل سودمند بودن پاداشها و تنبیه ها در هدایت کردن کودکان به ترک عادت بد، به واسطه این برنامه و در کمک به موفقیت آنان، همین است. سعی کنید نمودار پیشرفت را جایی نصب کنید که کودکان‌تان نتایج مثبت و منفی عمل را مشاهده کنند.
 
کودکان، بسیاری از عادات بد را کسب می کنند. برخی از این عادتها، بدون توجه زیاد، می آیند و می روند؛ برخی محور توجه خانواده خواهند شد و برخی هم اثرات خجالت آور یا مخرب خود را تا دوران بزرگسالی فرد ادامه می دهند. بهترین واکنش این است که زمانی که برای نخستین بار یک عادت بد را دیدید، کودکان‌تان را به دقت زیر نظر داشته باشید. بدون این که توجه بیجا و بیش از حد به رفتارشان نشان دهید، از برخی از روشهای پیشگیرانه استفاده کنید که میتواند این عمل را از تبدیل شدن به یک عادت ریشه دار حفظ کند. ولی اگر یک عادت بد پایدار و افراطی شد، در شروع کردن روش ترک عادت که در این کتاب توصیف شده، تردید به خود راه ندهید. هرچه زودتر با یک عادت برخورد شود، ترک آن آسان تر خواهد بود.
 
منبع: بچه‌های خوب، عادت‌های بد، دکتر چارلز شافر، ترزافوی دیگرونیمو، مترجم: میر محی‌الدین گلبار، صص 109-107، انتشارات همشهری، چاپ چهارم، 1391.