محیط و ژن هر دو در افزایش هوش کودک نقش دارند. از همه مهمتر اینکه کودک از تولد تا 3 سالگی شانس به دست آوردن ۳۰ امتیاز IQ را دارد. شما می توانید با کمی صبر و حوصله و صرف وقت از کودک خود یک نابغه بسازید. اگر علاقه مندید که کودک نابغه داشته باشید نکات زیر را رعایت کنید:
 
1- تغذیه مناسب را از دوران بارداری شروع کنید: برای بچه‌ها، داشتن تغذیه مناسب کاملا ضروری است. مادرها باید رساندن ویتامین ها و مواد مغذی لازم به فرزندانشان را حتی پیش از به دنیا آمدن آنها شروع کنند. برای اطمینان از اینکه در آینده فرزند باهوش و سالمی خواهید داشت، قبل از هر چیز باید برای فرزندتان یک رژیم غذایی مناسب و کامل در نظر بگیرید. به عقیده دکتر کیتلین، اگر چه تکامل مغزی پس از تولد روی می دهد و مغز قادر است خود را با تغییرات محیطی سازگار کند، اما تغذیه بد دوران بارداری دارای آثار منفی مشخص و برجسته ای است که می تواند در تمام طول زندگی فرزند شما ادامه داشته باشد.
 
2- تغذیه با شیر مادر به مدت حداقل یک سال: بسیاری از دانشمندان بر این باورند که تغذیه شیر مادر در طی سال اول ۸ امتیاز IQ برای فرزند شما به همراه خواهد داشت. شیر مادر یک نوع چربی بسیار مهم برای عملکرد مغزی دارد. یک خبر خوب برای مادرانی که قادر نیستند به بچه‌هایشان شیر بدهند آن است که امروزه سازندگان شیرخشک های جدید این نوع چربی را به ساختمان شیر خشک اضافه کرده اند.
 
3- تحقیقات نشان می دهند که می دهند که فعالیت مغز در هنگام تماشای تلویزیون حتى از هنگامی که در خوابید نیز کمتر است. طبیعت یک سویه و یک طرفه تلویزیون موجب جلوگیری از تشویق کودک به یادگیری و استفاده از مهارت های کلامی می شود. حداقل تا دو سالگی از مواجهه زیاد کودک با تلویزیون جلوگیری کنید.
 
4- تماس چشمی داشته باشید: از کوتاه ترین لحظات وقتی که چشم های نوزاد شما باز است استفاده کنید، مستقیم به آنها نگاه کنید. نوزادان چهره ها را خیلی زود تشخیص می دهند و چهره شما مهمتر از همه است. هر وقت او به شما خیره شد در واقع در حال ساخت حافظه اش است.
 
5- اجازه دهید خود را در آیینه ببیند: آیا تا به حال دیده اید که به آیینه خیره شود؟ در ابتدا ممکن است، فکر کند که کودک زیبای دیگری را تماشا می کند. اما او دوست دارد بچه دیگری بسازد و دستهایش را تکان دهد و بخندد.
 
6- شصت پایش را قلقلک دهید: یا به آرامی لمس کنید. خنده اولین مرحله برای رشد حس بزله گویی و سرگرم کننده بودن اوست.
 
7- او را در آنچه می بینید سهیم کنید: گاهی کودک خود را برای پیاده روی ببرید. آنچه را که م ببینید برای او تعریف کنید. مثلا بگویید آن سگ کوچولو، یا درخت های بزرگ راببین جمله های کامل بریش بگویید و این فرصت را بدهید که شانس ساخت جملات و کلمات بی حدی را داشته باشد.
 
8- کودکانه با او حرف بزنید: کودک به گفتار و صدای کودکانه شما، آهنگ مناسب می دهد و آن را با زبان کودکانه خود تنظیم می کند.
 
9- عملکرد خیلی چیزها را به او نشان بدهید: وقتی اعلام می کنیدالان می خوام لامپ را روشن کنم قبل زا اینکه کلید برق را بزنید. به او فلت او اثرش را توضیح دهید.
 
10- کتاب بخوانید: دوباره و دوباره کتاب را بخوانید. دانشمندان فهمیده اند که کودکان حدود هشت ماه و بالاتر می توانند ترتیب لغات را در داستان تشخیص دهند و آنها را یاد بگیرند. بخصوص وقتی که دو یا سه بار خوانده شود، دانشمندان معتقدند که چند بار خواند یک داستان به یادگیری زبان به آنها کمک می کند.
 
11- با او دالی بازی کنید: مخفی شوید یا جستجوی مضحکی را برای آنکه او بیشتر بخندد انجام دهید، کودک شما یاد می گیرد که بعضی اشیاء و موضوعات ناپدید می شوند و ناگهان ظاهر می شوند.
 
12- کودکان حتی پیش از آنکه بتوانند صحبت کنند، قادرند بسیاری چیزها ( برای مثال اجسام مختلف و رنگها) را درک کنند. در این سن اگر به او بگویید «عروسک خرسی سفیدت را بیاور»، او دقیقا میداند این اسم متعلق به کدام اسباب بازی اش است. بنابراین یکی دیگر از وظایف والدین نامگذاری انواع رنگها ، اندازه ها و شکلها برای تقویت درک کودک است.
 
13- دنبال بازی کنید: سراسر خانه را چهار دست و پا با سرعت های متفاوت بروید و در مکانی جالب برای بازی بایستید.
 
14- داستان های بلند تعریف کنید: یکی از داستان های دلخواهش را انتخاب کنید و بجای اسم شخصیت اصلی نام او را ببرید تا برایش جالب تر شود.
 
15- همه چیز را بشمرید: مثلا تعداد بلوک هایی که می تواند روی هم قرار دهد یا تعداد پله های خانه تان، یا انگشت ها دست و پایش را بشمرید. عادت کنید با صدای بلند بشمرید زیرا او خیلی زود در شمردن به شما ملحق می شود.
 
16- از آنها در کارهایتان کمک بگیرید: بچه‌های کوچک می توانند در جمع کردن لباس های تیره و روشن به شما کمک کنندپف حتی ممکن است قادر باشند لباس هاس خود را در بین آنها جمع کنند.
 
17- در باره احساسات روزانه اش با او حرف بزنید: وقت خوانین با او در رختخوابش دراز بکشید و درباره مسائلی که در روز باعث خوشحالی، عصبانیتش، ناراحتیش یا باعث غرور او شده است سوال کنید. شما کمک می کنید او کارهای یک روز را دوباره تعریف کند و زمان گذشته افعال را یاد بگیرد و در ضمن به احساساتش نام می دهید. این کار باعث پیشگیری از افسردگی می شود.
 
18 - صبحانه یادت نره: نتایج معتبر تحقیقات دقیقی که در دهه ۷۰ میلادی انجام شده نشان داده است که خوردن صبحانه باعث تقویت حافظه، تمرکز و قدرت یادگیری می شود. کودکانی که صبحانه نمی خودند، معمولا زودتر خسته شده و کم طاقت تر و زود رنج تر هستند. این دسته از کودکان نسبت به آنهایی که روز خود را با خودن صبحانه شروع می کنند، از سرعت عمل کمتری برخوردارند. با وجود کمبود وقت و برنامه ای روزانه شلوغ امروزی شاید، کمتر کسی فرصت پیدا کند که هر روز بنشیند و صبحانه مفصلی نوش جان کند. اما کودک خود را حتى فقط با خوردن یک لیوان شیر هم که شده، صبحانه خورده، روانه مهد کودک یا مدرسه کنید تا تمرکز بیشتری داشته باشد.
 
19- مداخلات اجتماعی را تقویت کنید: تعیین اینکه یک کودک به چه مقدار مداخله اجتماعی نیاز دارد آسان نیست. ولی یک چیز مسلم است و آن اینکه این موضوع به فرزند شما کمک می کند مهارت های اجتماعی اش را (که برای زندگی آینده بسیار ضروری هستند) توسعه دهد.
 
منبع: کودکان نابغه و باهوش، فاطمه تقدسی‌نیا، نوید حکمت،صص223-218، چاپ دوم، قم، 1396