حساسیت به لبنیات

آلرژی به لبنیات یک نوع از آلرژی به مواد غذایی است که هنگامی‌که سیستم ایمنی بدن شروع به انجام واکنش منفی در برابر برخی پروتئین‌های موجود در شیر می‌کند، توسعه می‌یابد. بسیاری از مردم تصور می‌کنند که آلرژی به لبنیات مشابه عدم تحمل به لاکتوز می‌باشد. در واقع، آن‌ها دو شرایط کاملا متفاوت می‌باشند. عدم تحمل لاکتوز به واسطه عدم وجود آنزیم‌هایی که برای هضم قند لاکتوز موجود در شیر نیاز است، رخ داده و هیچ ارتباطی با سیستم ایمنی بدن ندارد. علائم آلرژی به مواد لبنی به صورت شایع در نوزادان زیر یک سال رخ می‌دهد. با این‌حال، برخی از بزرگسالان ممکن است در اواخر زندگی خود به این عارضه مبتلا شوند. اکثر نوزادان که این آلرژی را دارند، رشد کمتری دارند، در حالی‌که نوزادان دیگر ممکن است در سراسر زندگی خود به طور مداوم به این عارضه مبتلا باشند.
 

علل بروز آلرژی به لبنیات

پروتئین‌هایی که در محصولات لبنی وجود دارد به عنوان آلرژن‌ها در محصولات لبنی عمل کرده و مسئول این نوع آلرژی غذایی می‌باشند. کازئین و آب پنیر دو پروتئین موجود در شیر است که واکنش‌های آلرژیک می‌دهند. کازئین بخش جامد شیر است، در حالی‌که آب پنیر بخش آبدار می‌باشد. هنگامی‌که مردم حساس، محصولات لبنی مصرف می‌کنند، سیستم ایمنی بدن آنها این پروتئین‌ها را به عنوان مواد ناخواسته فرض کرده که وارد بدن شده‌اند. در نتیجه، شروع به انتشار مقادیر زیادی آنتی بادی و هیستامین به منظور کنترل این القا کننده‌ها می‌کنند که باعث بروز التهاب و علائم آلرژی متنوعی می‌شوند.
 

علائم

شدت علائم اغلب از خفیف تا شدید متنوع می‌باشد. برخی از این علائم بلافاصله بعد از مصرف غذاهای لبنی ظاهر می‌شود، در حالی‌که برخی دیگر از علائم ممکن است ساعاتی بعد از مصرف غذاهای لبنی ظاهر شوند. علائمی که بر روی سطح پوست ظاهر می شود شامل بثورات پوستی خارش‌دار، تورم در نواحی‌ای مانند لب‌ها، صورت، دهان و گلو می‌باشد. تأثیر آن بر سیستم هضم منجر به اسهال، استفراغ، انقباض عضلات شکم و نفخ می‌گردد. به واسطه بروز واکنش‌های آلرژیک، سیستم تنفسی علائمی مانند خس خس سینه، سرفه، عطسه، آبریزش بینی، گرفتگی بینی، آبریزش چشم، مشکلات تنفسی و غیره را تجربه می‌کند.
 
در صورتی‌که آلرژی جدی شود، می‌تواند منجر به آنافیلاکسی گردد. این موضوع هنگامی‌که ریه‌ها متورم شد و جریان نرمال هوا از طریق مجاری هوایی مسدود شد، رخ می‌دهد. بنابراین، تنفس نرمال بیمار تحت تأثیر قرار گرفته و منجر به بروز مشکلاتی مانند افت فشار خون و افزایش ضربان قلب می‌گردد. در چنین شرایطی، بیمار ممکن است هوشیاری خود را از دست دهد و این موضوع تهدید کننده زندگی می‌باشد. علائم مشاهده شده در بزرگسالان و نوزادان کم و بیش یکسان می‌باشد. با این‌حال، برخی علائم اضافی در نوزادان وجود دارد. به واسطه آلرژی به شیر در نوزادان، آن‌ها به طور مکرر مبتلا به عفونت‌های گوش و عفونت سینوسی می‌شوند. علائم دیگر شامل اگزما، مرطوب شدن مکرر بدن و فقدان انرژی می‌باشد.
 

درمان

درمان این بیماری تاحد زیادی وابسته به علائم آن می‌باشد. برای علائم خفیف، داروهای آنتی هیستامین تجویز می‌گردد. بیماری آنافیلاکسی بلافاصله باید درمان شود. تزریق اپی نفرین در این زمینه تجویز می‌شود و فرد برای چندین ساعت باید تحت معاینه باشد. این شیوه‌های درمانی علائم آلرژی را تنها به طور موقت کاهش می‌دهد. در اکثر موارد، توصیه می‌شود که بیمار باید از مصرف شیر و هر گونه محصول لبنی به شدت خود داری کند. علاوه بر این، برخی مکمل‌های گیاهی مانند ریشه شیرین بیان و گیاه جن سینگ وجود دارد که در بسیاری از بیماران باعث موفقیت در درمان این نوع آلرژی می‌گردد.
 
 شیر و محصولات آن منبعی غنی از کلسیم می‌باشند که یک ماده تغذیه‌ای ضروری برای بدن به شمار می‌روند. در چنین مواردی، شما باید جایگزین‌های مناسبی را در قالب محصولات حاوی سویا در رژیم غذایی خود قرار دهید. حتی برای نوزادان مبتلا به آلرژی به لبنیات، فرمولاسیون‌های مبتنی بر سویا در بازار موجود می‌باشد.
 
کازئین پروتئین اصلی موجود در شیر و محصولات لبنی می‌باشد. این پروتئین در نان، سوپ آماده، مارگارین، غلات فراوری شده، شیرینی‌ها، دسر سالاد و ترکیبات کیک در مقادیر بسیار کم وجود دارد. آلرژی به کازئین هنگامی ایجاد می‌شود که سیستم ایمنی بدن کازئین را به عنوان یک ماده خارجی تشخیص می‌دهد و بنابراین علائمی را ایجاد می‌کند که بر پوست، سیستم گوارشی و همچنین سیستم هضم در بدن تأثیر می‌گذارد. درمان متعارف برای هر نوع آلرژی، اجتناب از مواجهه با آلرژی می‌باشد این نوع آلرژی در نوزادان هنگامی‌که از فرمولاسیون‌های حاوی شیر تغذیه می‌کنند، بسیار مشاهده می‌شود. در بزرگسالان، آلرژی به کازئین در هر زمانی رخ می‌دهد. در زیر برخی علائم آلرژی به کازئین و نحوه درمان آن ذکر شده است.
 
به محض این‌که فرد مبتلا به این نوع آلرژی شد، علائمی مانند خارش، بثورات پوستی، کهیر و اگزما در عرض چند دقیقه بر روی پوست ظاهر می‌شود.
 
تورم صورت، لب‌ها و زبان نیز مشاهده می‌شود. همراه با تورم، قرمزی پوست نیز ممکن است بر روی گلو، قفسه سینه و صورت مشاهده شود.
 
سیستم گوارشی ممکن است در این شرایط تحت تأثیر قرار گرفته و نفخ شکم، اسهال و همچنین استفراغ نیز مشاهده می‌شود.
در آلرژی به کازئین سیستم تنفسی تحت تأثیر قرار گرفته و فرد بیمار از مشکلات تنفسی، تنگی نفس و خس خس سینه هنگام نفس کشیدن رنج می‌برد.
در برخی افراد علائم این آلرژی ممکن است شدید بوده و منجر به ایجاد خفگی، از دست دادن هوشیاری و افت فشار خون گردد.
در نوزادان، آلرژی به کازئین علائمی مانند درد شدید در ناحیه شکم و عفونت‌های گوش دارد.
 
درمان متعارف برای هر نوع آلرژی، اجتناب از مواجهه با آلرژی می‌باشد که در این مورد باید از مواجهه با کازئین خودداری کرد. بنابراین فردی که از آلرژی به کازئین رنج می‌برد، باید این ماده غذایی را از رژیم غذایی روزانه خود حذف کند. چنین فردی باید یک دفترچه در اختیار داشته باشد و فهرست غذاهای مصرفی خود را در طول روز یادداشت کند. مشاوره با یک متخصص آلرژی به تهیه یک رژیم غذایی عاری از کازئین کمک می‌کند.
 
شیوه‌های درمانی دارویی برای آلرژی‌های شدید کازئین شامل تجویز اپی نفرین است که به آرام سازی مجاری برونشیت کمک می‌کند و باعث بهبود عبور هوا از طریق شش‌ها می‌گردد. آنتی هیستامین‌هایی مانند دیفن هیدرامین همراه با کوتیزواستروئیدها نیز توسط پزشکان توصیه می‌شود که این داروها به کاهش تورم و خارش ناشی از واکنش‌های آلرژیک و بنابراین کاهش آلرژی کمک می‌کنند.
 
افراد مبتلا به آلرژی به کازئین ممکن است از کمبود کلسیم رنج ببرند، چون مصرف کلسیم آن‌ها با حذف کازئین از رژیم غذایی کاهش یافته و این موضوع منجر به پوکی استخوان و یا اختلالاتی در ماهیچه و عصب می‌گردد. بنابراین، برای چنین افرادی گنجاندن غذاهای غنی از کلسیم مانند ماهی، صدف، تخم مرغ و خشکبار در رژیم غذایی خود بسیار مهم می‌باشد، به طوری که نیازهای روزانه کلسیم بدن آن‌ها که 1500 میلی‌گرم برای بزرگسالان می‌باشد، براورده گردد.
 
تحقیقات نشان می‌دهد که حتی بعد از حذف کازئین از رژیم غذایی، مقادیر کمی از این پروتئین برای حدود 8 ماه در بدن فرد باقی می‌ماند. بنابراین، رژیم غذایی عاری از کازئین باید برای چندین ماه تا زمان بهبود سلامتی فرد ادامه یابد. همچنین در صورتی‌که فرد از این نوع آلرژی رنج می‌برد، یاید غذاهای آماده و تازه را به جای غذاهای فراوری شده مصرف کند. علاوه بر این، تغییر در رژیم غذایی، اجتناب ار مصرف محصولات مراقبت شخصی یا رنگ‌ها و یا هر ماده‌ای که ممکن است منجر به تحریک آلرژی گردد، نیز مهم می‌باشد. معمولاً این آلرژی تا بعد از هفت سالگی در کودکان ناپدید می‌شود. برای بزرگسالان، انجام اقدامات درمانی ذکر شده در بالا به منظور جلوگیری و درمان آلرژی به کازئین مهم است.
 
منبع: Bidisha Mukherjee - HealthHearty