مکتب جینه مانند بوداییسم شاخه‌ای از آیین هندو است، اما هواداران آن از جینه پیروی می کنند.اعتقاد سنتی این است که ظهور آیین جینه‌ای اساسا به مهاویر  «۵۴۰ - ۴۱۰ ق.م» مربوط است. واردهامانا مهاویر در کانداگراما، شهری بزرگ نزدیک پتنا، متولد شد. وقتی که به سن سی سالگی رسید، برخی خدایان بر او ظاهر شده وی را وادار کردند که دنیا را رها کند. به گفته اساطیر، او زیر درخت مقدس آوسکا ایستاد و برای این که پایان دل نگرانی برای جسم و عزم خود را برای مواجهه با الم نشان دهد، هر چه داشت رها کرد، لباسهایش را در آورد و موهایش را با دست کند. جینه را آخرین پیامبر تلقی می کردند. به اعتقاد آنها، مذهب در واقع قدیمی تر از آن است که تاریخ نشان می دهد. پیروان جینه معتقدند که آیین آنها قدیمی ترین مکتب دنیاست و حتی بر دین هندو تقدم دارد. پیامبر دیگری به نام پارسوانات ۲۵۰ سال قبل از مهاویر زندگی می کرده و احتمال می رود پیشینیان پارسوانات ۸۴ هزار سال قبل از نیروانای مهاویر مرده باشند. این جاست که هواداران جینه معتقدند مذهب ابدی است.
 
مهاویر نوباوه خانواده ای شاهانه بود و حدود ۵۹۹ سال قبل از میلاد در وایسالی، بیست و هفت مایلی پتنا متولد شد. بعد از مرگ پدر و مادرش مدت دوازده سال ریاضت کشید و گفته می شود حدود ۵۲۷ سال قبل از میلاد در پاوا به نیروانا رسید. تعلیمات شفاهی مهاویر بعدا به صورت مکتوب در آمد. این تعلیمات مشتمل بر اصول فلسفی و اخلاقی ذیل است:
 
١. انسان موجودی ماهیت دوگانه است که از روان و جسم ترکیب شده است؛ ۲. آدمی باید دنیای جسمانی را توسط ماهیت روانی خود کنترل کند؛ 3. انسان می تواند با تلاش خود، روان را از جسم گرمه ای جدا نماید. قبل از این که جینه ای تعهد بدهد، باید از بعضی خطاها دست بردارد. او نباید:
 
۱. در مورد صحت نظر جینه شکی به خود راه دهد؛ ۲. به امر دیگر یقین پیدا کند؛ ۳. واقعیت فواید گرمه را زیر سؤال ببرد؛ ۴. با ریاکاران سر و کار داشته باشد.
 
کارمه (karma) یکی از فرضیه‌هایی که کلیه مکاتب ششگانه هندو و حتی آیین‌های غیر متشرع هندی پذیرفته و شالودۀ عقاید فلسفی خود را بر آن بنا نهاده اند، مبحث قانون کارما و تولد ثانی در گردونه بازپیدایی است. این مشارب نظری و فلسفی بر آن بودند که نظام طبیعی عالم در نظام اخلاقی جهان نیز منعکس است. هر کردار و گفتار و پندار، واکنشی در بردارد، یعنی به محض آن که فعلی را انجام می دهیم تولید نیرو و تأثری می کنیم که بر حسب آن که نیک یا بد و خبر یا شر بوده باشد، ثمره خوب یا بد به بار می آورد و بسان دانه ای است که چون شرایط ضروری حاصل شد، می روید رشد میکند و میوه خویش را به ثمر می رساند. تأثرات لطیف ناشی از کردار گذشته واقع در زمان و متمکن در مکان نیستند، چه بسا آثار آنان در حیات دیگری نمایان گردد.
 
تعهداتی که جینه، بعد از این می گیرد، عبارت است از: 1. جینی باید از آزار هرگونه موجود زنده پرهیز کند؛ کسی را با زبان یا رفتار آزار ندهد. جینی باید برای جلوگیری از آزار هوا، دهان خود را ببندد و از پا گذاردن بر هر شیء زنده اجتناب کند. به دلیل خوف آزار رساندن به شپش، بدن را نخاراند. از آن نوع کشاورزی که ممکن است حیواناتی از قبیل کرم خاکی در آن آزرده شوند، اجتناب کند و از کشتن حیوانات از جمله ماهی، بپرهیزد. چینی ها در ساختن بیمارستان برای درمان حیوانات بیمار و ساختن محلهای فراوان غذاخوری پرندگان در خیابانها فعالیت کرده اند. همچنین، هواداران جینه معتقدند که باید از آزردن روانی دیگران مانند آزار جسمانی پرهیز کرد و اگر این شیوه ادامه پیدا کند، به دنیای شلح و برادری خواهیم رسید.
 
۲. از دروغ، سخن ناسنجیده و ناگوار، بیان عیب دیگران و توصیه ناشایست پرهیز کند. ٣. دست به دزدی نزند و قربانی حرص و حسد نشود. تمام جینی های معمولی باید تعهدات فوق را بپذیرند، اما کسانی که در سطح بالاتری قرار دارند و به نام پاتیس شناخته می شوند، علاوه بر آنچه گفته شد، دو تعهد دیگر نیز می سپارند. 4. در پایبندی به ازدواج با ترک هر رفتار جنسی پاکدامنی را رعایت کنند ۵. هر نوع دلبستگی را رها کنند، نه چیزی را دوست داشته باشند نه از آن متنفر باشند.
 
سایر تعهدات از جمله: پرهیز از سفرهای غیر ضروری، محدود کردن استفاده روزانه از اشیا، حفاظت از خود در برابر شیاطین، اختصاص اوقاتی به شهود، گذراندن دوره های ویژه خودانکاری، اوقات خاصی را به عنوان راهب خدمت کردن، از مواد الکلی یا مخدر استفاده نکردن و برای حمایت از پاتیس صدقه دادن، که اساسا برای خانه دارها توصیه شده. جینه بر استمرار این تعهدات به حدی تأکید می کند که، على رغم ارتباط این بندها با زندگی، طرفداران او معتقدند که اگر نتوانند آنها را ادامه دهند، باید از گرسنگی خودکشی کنند.
 
به اعتقاد جینی‌ها، جهان ابدی است و جهان تحولات بی شماری را که قدرت طبیعت بدون دخالت الهه خارجی آن را ایجاد کرده - پشت سر گذارده است. جهان را کسی نیافریده و نابود نیز نخواهد شد. آنها معتقدند که تلاش برای اثبات وجود خدا بهانه ای ناامید کننده است. در عین حال، خدایی بالاتر یعنی جینه یا آموزگار قانون مقدس را که از همه ملکیتها و تخیلات گذشت، عقل کل را به دست آورد و بعد از نابود کردن تمام کرمه های خود به کمال رسید، به عنوان شیئی مقدس می پذیرند.
 
فلسفه جینه هیچ نظام فلسفی را به عنوان واقعیت مطلق نمی پذیرد، بلکه آن را حقایقی ناقص می انگارد. این عقیده به نام اصل سیاوادا یا «شاید» شناخته شده است. بر این اساس، هیچ نوع داوری مطلقا درست یا مطلقا نادرست وجود ندارد. آیین جینه هفت گزاره زیر را در مورد واقعیت اعلام می کند:
 
١. شاید واقعیت وجود داشته باشد؛ ۲. شاید واقعیت وجود نداشته باشد؛ ٣. شاید واقعیت وجود داشته باشد یا وجود نداشته باشد؛ ۴. شاید واقعیت قابل توصیف نباشد؛ ۵. شاید واقعیت وجود داشته باشد و قابل توصیف نباشد؛ ۶. شاید واقعیت وجود نداشته باشد و قابل توصیف نباشد؛ 7. شاید واقعیتی باشد وجود نداشته باشد و قابل توصیف نباشد. طی قرون دوازدهم و سیزدهم، جامعه جینی مخالفت شدید هندوها با عقاید الحادی و ضد ودایی خود را تجربه کرد. در خلال قرنها، دیدگاه جینی انشعابات متعددی به خود دیده که جدی تر از همه، آیینی است که متضمن عقیده مبارزه منفی با «مطلق» است. دکتر البرت شوایتزر، یکی از مشهورترین چهره های جینی اعلام کرد تنها زمانی به کشتن میکرب اقدام می کند که موجود برتر (انسان) را مورد هجوم قرار دهد. او بدون جرم، هیچ میکروبی را نابود نکرد. این جاست که سؤالات دیگری از این قبیل مطرح می شود که «اگر ماری نزدیک شد تا مرا بکشد، اجازه دارم آن را بکشم؟» هر چند جینی ها بر نگرش شکیبایی و مبارزه منفی، قاطعانه اصرار می کنند، اما بسیاری از مردم می پرسند در جهانی که گاه تحت شرایطی خشونت لازم است، آیا این نگرشها می تواند موفق باشد؟
 
منبع: مبانی فلسفی تعلیم وتربیت، هوارد آ. اوزمن و ساموئل ام. کراور،مترجمان: غلامرضا متقی فر، هادی حسین خانی، عبدالرضا ضرابی، محمدصادق موسوی نسب و هادی رزاقی، صص166-163، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی رحمة الله علیه، قم، چاپ دوم، 1387