دلیل آبریزش بینی اول صبح چیست؟

علائم همراه آبریزش بینی

آبریزش بینی صبحگاهی اغلب با این علائم همراه است.

* علائم شبیه به سرماخوردگی
* سردرد
* تب
* گلودرد
* عطسه
* فشار روی سینوس‌ها

دلیل آبریزش بینی

قسمت داخلی بینی دارای رگ‌های خونی بسیاری است و می‌تواند مقادیر زیادی مخاط تولید کند. این مواد مخاطی وظیفه گرم و مرطوب کردن هوای تنفس شده را بر عهده دارند. با این وجود، برخی مواقع عملکرد طبیعی این قسمت دچار مشکل شده و مقدار زیادی ماده مخاطی درون بینی تولید می‌شود. این مخاط‌ها به سمت سوراخ‌های بینی حرکت می‌کنند یا درون گلو می‌ریزند.

آبریزش بینی اغلب به دلیل عفونت رخ می‌دهد. مخاطی که در این زمان از بینی خارج می‌شود یکی از عوامل شیوع این بیماری بین دیگر افراد است. هر چند، عوامل تحریک کننده هم می‌توانند باعث ایجاد آبریزش بینی صبحگاهی شوند.

علت‌های آبریزش بینی صبحگاهی

آبریزش بینی صبحگاهی می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. در این بخش برخی از مهم‌ترین علت‌های آبریزش بینی را آورده‌ایم.

۱. سرماخوردگی

سرماخوردگی یک نوع عفونت ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی است. این بخش شامل بینی، دهان، سینوس‌ها، گلو و حنجره می‌شود. بیش از ۲۰۰ ویروس وجود دارد که می‌توانند باعث عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی شوند و معمولاً مشخص نمی‌شود که کدام ویروس دلیل سرماخوردگی بوده است.

علائم: سرماخوردگی با گلودرد، آبریزش بینی و سرفه همراه است و حدوداً یک هفته طول می‌کشد تا برطرف شود.

۲. آلرژی‌های فصلی

آلرژی‌های فصلی که به آن حساسیت‌های فصلی نیز گفته می‌شود، با شروع هر فصل شدت پیدا می‌کند. حساسیت به گرده گل ها و سایر مواد تحریک کننده، موجب به وجود آمدن این آلرژی‌ها می‌شود.

عده‌ای آلرژی را با سرماخوردگی اشتباه می‌گیرند. چرا که علائم اولیه آن‌ها خیلی شبیه به هم است؛ وجه تمایز سرماخوردگی و آلرژی در این است که سرماخوردگی پس از مدت کوتاهی برطرف می‌شود، اما آلرژی ادامه پیدا می‌کند. سرماخوردگی ممکن است خفیف‌تر یا شدیدتر شود، اما آلرژی بهتر یا بدتر نمی‌شود و ادامه آن در کیفیت زندگی بیمار اختلال ایجاد می‌کند.

علت: آلرژی‌های فصلی معمولاً در دوران کودکی شروع می‌شوند، البته این مشکل می‌تواند در تمام سنین رخ دهد و برای کسانی که سابقه خانوادگی دارند، احتمال مبتلا بودن به آلرژی بیشتر است. از دلایل مبتلا شدن به آلرژی‌های فصلی می‌توان به زندگی در یک موقعیت جغرافیایی با آب و هوای متفاوت اشاره کرد. زندگی در چنین مکان‌هایی، فرد را مستعد ابتلا به آلرژی می‌کند. همچنین کسانی که سابقه بیماری آسم دارند، به احتمال زیاد در بزرگسالی این نوع آلرژی را تجربه خواهند کرد.

آلرژی ممکن است در دوران بارداری هم دیده شود. هورمون‌های حاملگی روی بافت بینی تأثیر می‌گذارند. این موضوع گرفتگی بینی و عطسه را به همراه دارد.

علائم: آلرژی‌های فصلی باعث سرفه، آبریزش و گرفتگی بینی، عطسه، خارش چشم و گلودرد می‌شوند.

تشخیص: برای تشخیص آلرژی باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک با آزمایش پوست و آزمایش خون می‌تواند صحت مبتلا بودن به آلرژی را تأیید کند.

درمان: برای درمان آلرژی‌های فصلی هیچ دارویی وجود ندارد، البته می‌توان با کمک دارو‌هایی مانند آنتی هیستامین و اسپری‌های بینی کورتیکواستروئید تا حدودی این بیماری را کنترل کرد.

۳. التهابات بینی غیر آلرژیک

آبریزش بینی صبحگاهی می‌تواند به دلیل التهابات بینی غیر آلرژیک رخ دهد. Vasomotor به انقباض یا انبساط رگ‌های خونی گفته می‌شود.

علت: این مشکل می‌تواند به دلیل مواجه شدن با عوامل غیر آلرژیک رخ دهد. مواردی مانند آلودگی هوا یا شرایط خاص پزشکی ممکن است منجر به این واکنش شود.

علائم: آبریزش بینی، عطسه مکرر، خارش چشم‌ها و کیپ شدن و گرفتگی بینی از جمله علائم التهابات بینی غیر آلرژیک هستند.

تشخیص و درمان: برای تشخیص این مشکل، پزشک ابتدا سابقه بیمار را بررسی می‌کند و سپس معاینه جسمی و آزمایش‌های آلرژی را انجام می‌دهد. پس از آن، دارو‌هایی را برای کاهش علائم بیماری و پیشگیری از تحریک پذیری عصب‌های بینی تجویز می‌کند.

۴. سینوزیت مزمن

سینوزیت مزمن که به نام راینوسینوزیست هم شناخته می‌شود، از دیگر دلایل آبریزش صبحگاهی بینی است. سینوزیت منجر به التهابات در سینوس‌ها، بالا و پایین چشم‌ها و نواحی باز جمجمه می‌شود. علت انتخاب عنوان مزمن برای این نوع بیماری این است که علیرغم درمان، باز هم سینوزیت هفته‌ها ادامه پیدا می‌کند.

علت: این بیماری ممکن است با عفونت ویروسی، باکتریایی یا قارچی دستگاه تنفسی فوقانی شروع شود. آسم؛ آلرژی؛ یا پولیپ بینی از دیگر عوامل دخیل در بروز سینوزیت مزمن هستند.

علائم: درد صورت، تورم و گرفتگی بینی، خستگی، ترشحات مایل به سبز یا زرد بینی، از دست دادن حس بویایی، درد گوش، سرفه و گلودرد از جمله علائم سینوزیت مزمن هستند.

تشخیص: برای تشخیص سینوزیت باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک آزمایش‌های لازم برای تشخیص سینوزیت و حاد بودن آن را انجام می‌دهد. برخی مواقع لازم است که آزمایش‌های پوست و سیتی اسکن نیز انجام شود تا پزشک بتواند میزان پیشرفت بیماری را تشخیص دهد.

درمان: برای درمان سینوزیت از اسپری‌های بینی استفاده می‌شود. اسپری‌های بینی کورتیکواستروئید، کورتیکواستروئید‌های خوراکی و آنتی‌بیوتیک‌ها، از جمله دارو‌هایی هستند که برای درمان سینوزیت مزمن استفاده می‌شوند. البته در صورتی که سینوزیت به دلیل پلیپ بینی رخ داده باشد، بیمار باید تحت عمل جراحی قرار بگیرد و پلیپ بینی برداشته شود.

۵. آلرژی مزمن

آلرژی، واکنش بدن نسبت به چیزی است که دیگران را آزار نمی‌دهد. البته برخی مواقع آلرژی مزمن می‌شود و زندگی عادی شخص مبتلا را مختل می‌کند.

علت بروز: اغلب افرادی که آلرژی دارند، به گرده گل‌ها حساس هستند. البته موارد دیگری مانند حشرات، گرد و غبار و حیوانات نیز در بروز آلرژی‌های خفیف و شدید تأثیرگذار هستند.

علائم: خستگی، تحریک پذیری، مشکل در خواب، آبریزش و گرفتگی بینی از جمله علائم آلرژی‌های مزمن هستند.

۶. سینوزیت حاد ویروسی

علت آبریزش بینی صبحگاهی می‌تواند سینوزیت حاد ویروسی باشد. سینوزیت حاد ویروسی به نام راینوسینوزیت ویروسی یا "عفونت سینوسی" هم شناخته می‌شود. این مشکل زمانی رخ می‌دهد که ویروس درون حفره‌های سینوس می‌ماند و مرتب تکثیر می‌شود.

علت: این بیماری اغلب توسط ویروس‌هایی ایجاد می‌شود که منجر به سرماخوردگی شده‌اند. نحوه سرایت بیماری نیز مانند روش مبتلا شدن به سرماخوردگی است. در صورتی که در معرض عطسه فرد آلوده قرار بگیرید یا با مخاط دهان و بینی وی تماس داشته باشد، شما هم به سینوزیت مزمن مبتلا خواهید شد. البته این بیماری بیشتر در بین بزرگسالان شایع است تا کودکان.

علائم: ترشحات شفاف بینی (ترشحات مایل به سبز یا زرد)، تب، درد ناشی از فشار دادن صورت، خستگی شدید و علائم عصبی (تشنج یا ضعف شدید و بی‌حالی) از جمله نشانه‌های این بیماری هستند.

تشخیص: تشخیص سینوزیت حاد ویروسی از طریق مطالعه تاریخچه بیماری و معاینه انجام می‌شود.

درمان: توجه داشته باشید که آنتی‌ بیوتیک‌ها فقط برای از بین بردن باکتری‌ها کاربرد دارند و استفاده از آن‌ها برای بیماری‌های ویروسی مؤثر نیست. برای درمان سینوزیت حاد ویروسی، باید استراحت کنید و مایعات بنوشید. البته می‌توانید از دارو‌های کاهش دهنده تب و درد مانند ایبوپروفن هم استفاده کنید. به طور معمول از هفت تا ده روز طول می‌کشد که علائم سینوزیت برطرف شوند.

۷. مونونوکلئوز عفونی

مونونوکلئوز عفونی نوعی بیماری عفونی است که به نام"مونو" یا "بیماری بوسه" هم شناخته می‌شود. اگر چه بیماری بوسه به خودی خود خطرناک نیست، اما می‌تواند فرد مبتلا را برای مدتی از پا بیندازد. نوجوانان و بزرگ‌سالان بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند.

علت: مونونوکلئوز عفونی از طریق بوسیدن فرد آلوده، استفاده از قاشق فرد آلوده، استفاده از لیوان فرد آلوده و به طور کلی تماس با بزاق دهان فردی که مبتلا است به سایرین منقل می‌شود. از دیگر روش‌های انتقال این بیماری، می‌توان به برقراری رابطه جنسی اشاره کرد.

علائم و روش تشخیص: خستگی، گلودرد، تب، جوش، بدن درد، سردرد، کاهش اشتها، خستگی، سرفه، شکم درد، تورم گردن و زیر بغل و گاهی اوقات تورم کبد و طحال از جمله علائمی هستند که مونونوکلئوز عفونی دارد. حتی ممکن است با ابتلا به این بیماری دچار آبریزش بینی صبحگاهی هم شوید. این علائم کافی هستند تا پزشک بتوانند بیماری مونو را تشخیص دهد.

۸. آنفولانزا

آنفولانزا یک بیماری مسری دستگاه تنفسی است که در اثر ویروس‌ها ایجاد می‌شود. این عفونت شدیدتر از سرماخوردگی بوده و دوره درمان آن نیز طولانی‌تر است. همه افراد ممکن است به آنفولانزا مبتلا شوند، اما تحقیقات نشان می‌دهد که افرادی که جوان هستند و کسانی که بالای ۶۵ سال سن دارند، بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به آنفولانزا قرار دارند.

آنفولانزا می‌تواند منجر به ایجاد عفونت‌های باکتریایی ثانویه در ریه‌ها یا گوش شود. همچنین به دلیل این که فرد مبتلا به آنفولانزا میل کمی به نوشیدن مایعات دارد، احتمال این که بدن کمبود آب پیدا کند هست.

علائم: آنفولانزا در اغلب مواقع با تب، آبریزش بینی صبحگاهی، لرز، سرفه، گلودرد، بدن درد و خستگی شدید همراه است. این علائم ممکن است به صورت ناگهانی و بدون هیچ مقدمه‌ای ظاهر شوند.

تشخیص: پزشک معمولاً از روی علائم بیمار احتمال ابتلا به آنفولانزا را تشخیص می‌دهد. برای تشخیص دقیق‌تر، احتمال دارد که مخاط دهان یا بینی مورد آزمایش قرار بگیرد.

درمان: استراحت، مصرف مایعات و خوردن دارو‌های تسکین دهنده درد مانند ایبوپروفن برای درمان آنفولانزا مؤثر هستند. فراموش نکنید که آنفولانزا هم یک بیماری ویروسی است و مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها هیچ کمکی به درمان آن نمی‌کند.

۹. آلرژی به دارو‌های مختلف

برخی مواقع استفاده از دارو‌ها سبب بروز آلرژی و آبریزش بینی می‌شود. اگر اسپری‌هایی که برای درمان آلرژی هستند را هم زیاد از حد استفاده کنید احتمال بروز آلرژی و آبریزش بینی وجود دارد. در صورتی که این مشکل برایتان پیش آمده، آن را با پزشک معالجتان در میان بگذارید تا داروی دیگری تجویز کند.

۱۰. قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی

قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی یا دود هم می‌تواند آبریزش بینی بیاورد. برخی از افراد شغلشان به گونه‌ای است که مدام با مواد شیمایی در تماس هستند. برای این که متوجه شوید علت آبریزش بینی چیست، وضعیت خودتان را در روز‌های تعطیل که در خانه هستید بررسی کنید. اگر وضعیت شغلی شما منجر به این حالت می‌شود، یا جایگاهتان را در محل کار تغییر دهید یا این که از ماسک‌های مخصوص استفاده کنید تا مواد شیمیایی وارد دهان و بینی شما نشود.

روش‌های پیشگیری از آبریزش بینی صبحگاهی

بهترین درمان پیشگیری است. حتماً این جمله را بار‌ها و بار‌ها شنیده‌اید. در این بخش قصد داریم روش‌هایی را که برای پیشگیری از آبریزش بینی وجود دارد به شما معرفی کنیم.

۱. دوری از موارد آلرژی‌زا

اگر به گل و گیاه آلرژی دارید و همیشه آبریزش بینی صبحگاهی را تجربه می‌کنید، بهترین راه این است که گیاهانی را نگهداری کنید که گرده ندارند و آلرژی ایجاد نمی‌کنند.

در غذاهایتان کمتر از فلفل و ادویه‌های آلرژی‌زا استفاده کنید و رویه تخت و بالشتان را با روکشی که پرز و کرک آلرژی‌زا ندارد بپوشانید. اگر به آلودگی هوا حساسیت دارید یا این که آب و هوای فصلی روی بدنتان تأثیر می‌گذارد، بهترین راه حل این که در این مواقع کمتر در محیط بیرون حضور داشته باشید. موقع بیرون رفتن از خانه هم ماسک استفاده کنید که ذرات آلرژی‌زا به بینی و دهان شما نرسند.

۲. نوشیدن آب

برای درمان آبریزش بینی باید مدام آب بنوشید. آب بدن را هیدراته نگه می‌دارد و تمام عواملی که سبب آلرژی و بیماری‌های عفونی شده‌اند را از بدن بیرون می‌کند.

۳. شستن و ضد عفونی کردن دست‌ها

بیماری‌های ویروسی اغلب از طریق تماس دست با نواحی آلوده و مالیدن آن به صورت و غذا خوردن منتقل می‌شوند. برای این که از آبریزش بینی صبحگاهی در امان بمانید، همیشه دست‌هایتان را بشویید و ضدعفونی کنید تا میکروب‌هایشان از بین بروند.

۴. تقویت سیستم ایمنی بدن

سرماخوردگی و آنفولانزا به سراغ کسانی می‌روند که سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند و آسیب پذیر‌تر هستند. برای این که از شر بیماری‌های ویروسی در امان بمانید، مواد غذایی غنی از ویتامین مصرف کنید. خوردن میوه‌ها و سبزیجات حاوی ویتامین C، سیستم ایمنی را قوی می‌کند و خطر ابتلا به بیماری‌های ویروسی را کاهش می‌دهد.

سخن آخر

آبریزش بینی صبحگاهی دلایل مختلفی دارد. ممکن است به بیماری‌های ویروسی مانند آنفولانزا مبتلا شده باشید، یا این که به دلیل تماس با مواد آلرژی‌زا مانند گرده گیاهان این مشکل برایتان به وجود آمده باشد. برای برطرف کردن این مشکل باید ابتدا علت آن را شناسایی کنید. اگر سرماخوردگی و آنفولانزا دلیل آبریزش بینی است، می‌توانید با کمک دمنوش‌های گیاهی آن را درمان کنید؛ اما اگر آبریزش بینی به دلایل دیگر رخ داده، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا نوع بیماری‌تان مشخص شود. سپس می‌توانید دارو‌های مناسب را برای درمان مصرف کنید و به این مشکل پایان دهید.


منبع: سایت ستاره