اسهال چیست؟

اسهال یک نوع بیماری عفونی و در جوامع بشری بسیار شایع است که باعث می‌شود مدفوع حالت طبیعی و سفت خود را نداشته باشد و شل و آبکی شود. در این وضعیت فرد به طور مکرر نیاز به دفع پیدا می‌کند و آب زیادی را از دست می‌دهد. بهتر است بدانید که این بیماری عفونی ممکن است در وضعیت خفیف شخص را ۲ تا ۳ روز درگیر کند.


علت ابتلا به اسهال چیست؟

اطلاع از اینکه چه عاملی باعث ایجاد این بیماری می‌شود به ما کمک می‌کند تا بتوانیم از ابتلا به این بیماری پیشگیری کنیم. اصلی ترین علت ابتلا به این بیماری عفونت است. این عفونت شایع به اشکال مختلفی همچون ویروس، انگل، باکتری و از راه های گوناگونی مانند مصرف آب و غذای آلوده به بدن انتقال پیدا می‌کند. در این وضعیت بدن انسان شروع به مقابله با این عفونت می‌کند. اسهال اولین نشانه‌ی این بیماری است.


برای درمان اسهال چه بخوریم؟‌

اگر شما به بیماری اسهال مبتلا هستید، می‌توانید با رعایت بهداشت و مصرف یک سری از غذاها به بهبود اسهال کمک کنید. در قسمت پایین ۵ ماده غذایی که مصرف آن در زمان ابتلا به این بیماری برای بدن موثر است را بیان می‌کنیم.

۱. مرغ بخار پز شده
گوشت مرغ بخارپز شده به علت اینکه بافت نرم و پروتئین دارد در زمان ابتلا به اسهال موثر است. با خوردن این غذا، مواد مغذی و مورد نیاز را به بدنتان می‌رسانید. یادتان باشد که به هیچ عنوان آن را با کره و روغن سرخ نکنید چون اسهال را شدید تر می‌کند؛ بنابراین بهترین راه این است که مرغ را به شکل آب پز شده مصرف کنید.

۲. ماست
شاید در بسیاری از مطالب خوانده باشید که در زمان ابتلا به اسهال باید از مصرف لبنیات خودداری کنید. این مطلب درست است اما بدانید که ماست و دوغ از این قاعده مستثنی هستند. مصرف دوغ و ماستی که دارای پروبیوتیک باشند به دلیل اینکه باکتری های مفید روده را حفظ می‌کنند و باعث تقویت سیستم ایمنی دستگاه گوارش می‌شوند، در زمان اسهال مفید است.

۳. پوره سیب زمینی و برنج
یکی از مواد غذایی مفید در زمان ابتلا به اسهال شدید، پوره سیب زمینی و برنج است. این مواد به علت دارا بودن مواد نشاسته ای، بسیار سهل الهضم و کم فیبر بوده و برای بدن در زمان ابتلا به اسهال مفید و موثر هستند. توصیه می‌شود که برنج و سیب زمینی را با کره و یا روغن سرخ نکنید چون چربی برای بدن در زمان اسهال ضرر دارد و باعث بدتر شدن این بیماری می‌شود.

۴. بیسکوییت بدون شکر
متخصصان تغذیه همیشه توصیه می‌کنند که برای زندگی بهتر تا می‌توانید از غذاهای حاوی سبوس استفاده کنید، اما این برای زمانی است که شما دچار اسهال نشده‌اید. غذاهای حاوی سبوس در زمان ابتلا به اسهال می‌تواند وضعیت بیماری را بدتر کند. برای همین موضوع بهتر است از غذاهایی استفاده کنید که سبوس نداشته باشند. یکی از این مواد غذایی، بیسکوییت بدون شکر مانند چوب شور بوده که به علت دارا بودن نمک برای اسهال شدید مفید است.

۵. ماکارونی
یکی از غذاهای مفید در زمانی که دچار اسهال هستید ماکارونی است. اگر ماکارونی بدون چاشنی و بدون سس باشد می‌تواند در روند درمان اسهال مفید واقع شود. برای آماده کردن این ماده غذایی خوشمزه کافی است کمی نمک به آن اضافه کرده و میل کنید.


میوه های مناسب در زمان اسهال


۱. سیب
سیب یکی از محبوب‌ترین میوه‌ها در سراسر جهان و یکی از میوه‌هایی است که مصرف آن در زمان اسهال می‌تواند مفید و موثر باشد. این میوه مانند موز دارای مقادیر زیادی پکتین است. البته ذکر این نکته ضروری است که مصرف سیب خام به دلیل داشتن فیبر زیاد برای سیستم دستگاه گوارش و روده‌هایی که دچار اسهال شدند مناسب نیست و حتما باید به صورت پخته شده مصرف شود تا هضم آن برای معده و روده راحت باشد. توصیه می‌شود ۲ تا ۳ عدد سیب را در روز برای تسریع روند بهبود بیماری اسهال میل کنید.

۲. موز
موز یک میوه مفید برای سیستم گوارشی هنگام ابتلا به اسهال است. این میوه ملایم و سهل الهضم بوده و به علت داشتن پتاسیم فراوان، می‌تواند به جایگزین کردن الکترولیت‌هایی که دراثر اسهال از بدن کم شده اند، کمک زیادی کند. همچنین این میوه خوشمزه و پرخاصیت به علت داشتن پکتین فراوان می‌تواند به جذب و حفظ مایعات در سیستم دستگاه گوارش کمک کرده و از دفع آب و سایر مواد مورد نیاز بدن در زمان ابتلا به این بیماری جلوگیری ‌کند.

۳. بلوبری
بلوبری میوه‌ ای است که به علت دارا بودن مواد مغذی برای بهبود اسهال بسیار مفید خواهد بود. کافی است هر روز از این میوه مصرف کنید تا بتوانید معده‌ تان را تسکین بدهید. همچنین خاصیت آنتی‌ اکسیدانی و خواص ضد باکتریایی و تانن‌هایی که بلوبری دارد می‌توانند به طور چشمگیری با بیماری اسهال مبارزه کنند.

۴. خرما
یکی دیگر از میوه های مفید در دوره ابتلا به اسهال شدید خرما خواهد بود. خرمای تازه و رسیده، حاوی مقادیر زیادی پتاسیم است. این خاصیت به شکلی بسیار موثر می‌تواند به شما کمک کند تا با بیماری اسهال مبارزه کرده و آن را کنترل کنید. همچنین این ماده غذایی به آسانی هضم می‌شود که همین مسئله به کنترلِ طبیعتِ غیر قابل پیش‌بینی اسهال مزمن کمک زیادی می‌‌کند. ذکر این نکته ضروری است که فیبر محلول موجود در خرما هم با حجیم کردن مدفوع و بهبود سلامت و عملکرد دستگاه دفع در بدن می‌تواند به تسکین اسهال کمک شایانی کند.

۵. به
میوه "به"، به علت دارا بودن پکتین که از کربوهیدرات های پیچیده است، خواص دارویی زیادی دارد و به درمان بیماری اسهال کمک زیادی می‌کند. همچنین این میوه با خواص زیادی که دارد معده را تقویت کرده و یکی از مفیدترین موادغذایی برای دستگاه هاضمه است. پس اگر دچار اسهال ساده و یا اسهال خونی شدید حتما روزانه از این میوه تا زمان بهبودی کامل استفاده کنید.


درمان اسهال با دارو

بیماری اسهال و ادامه داشتن آن می‌تواند باعث کم آبی شدید بدن شود؛ بنابراین باید سریعا با کمک داروها و روش های خانگی که در این مقاله به آن اشاره کردیم اسهال را درمان کنیم تا از هدر رفتن آب بدن پیشگیری شود. در این زمینه داروهای زیادی هستند که برای درمان اسهال و کاهش علائم دل پیچه مورد استفاده قرا می‌گیرند که ما در قسمت پایین ۵ نمونه از این داروها و طریقه مصرفشان را ذکر می‌کنیم.

۱. دیفنوکسیلات 
یکی از داروهایی که در درمان اسهال های مزمن و حاد (به خصوص اسهال‌های ویروسی) مورد استفاده قرار می‌گیرد، داروی دیفنوکسیلات است. این دارو در درمان کولیت اولسرز خفیف و مزمن نیز مصرف می‌شود. دیفنوکسیلات که نوعی ترکیب اپیوئیدی است احتمالاً به صورت موضعی و مرکزی باعث مهار حرکات دودی روده می‌شود. متابولیسم این دارو کبدی است و متابولیت اصلی دارو نیز اثری مشابه خود دیفنوکسیلات دارد. نیمه عمر این دارو دو ساعت و نیم و نیمه عمر متابولیت آن در حدود ۱۲ ساعت است. همچنین زمان لازم برای شروع اثر یک ساعت و مدت اثر آن ۴۳ ساعت خواهد بود.  لازم به ذکر هست که دفع دارو از طریق مدفوع و کلیه است.

اشکال دارویی
این دارو به صورت قرص مصرف می‌شود

نحوه مصرف
این قرص برای اسهال حاد غیر اختصاصی مورد استفاده قرار می‌گیرد


2. دی سیکلومین
این قرص برای تسکین دردهای مرتبط با روده و درد شکم در افرادی با سنین پایین مانند نوزادان تجویز می‌شود. این قرص همچنین برای دردهای دوران قاعدگی و سرطان‌هایی مانند سرطان روده نیز مفید است. این قرص باعث انقباض عضلانی جدار روده می‌شود

نحوه مصرف


افراد زیر به هیچ عنوان از این دارو استفاده نکنند
* افراد سالخورده که دارای مشکل در مجاری ادرار و یا دفع مدفوع خود هستند.
* افرادی که سابقه تشنج دارند.
* افرادی که سابقه‌ی حساسیت به این دارو را دارند.

۳. بیسموت ساب سیترات
قرص بیسموت ساب سیترات یکی از داروهایی به شمار می آید که برای درمان و بهبود زخم معده و روده و همچنین اسهال‌هایی که در مسافرت ایجاد می‌شوند مفید است. همچنین این دارو همراه با داروهای دیگر می‌تواند درمان عفونت های گوارشی هلیکوباکتر پیلوری مورد استفاده قرار گیرد. 

نحوه مصرف
 


4. لوپرامید
یکی از داروهای ضد اسهال و دل پیچه که با تشخیص پزشکان مورد استفاده قرار می گیرد، لوپرامید هست. همچنین این دارو در برخی موارد برای همچون کاهش حجم مدفوع افرادی که تحت درمان عملی با عنوان ایلئوستومیز قرار گرفته اند، مورد استفاده قرار می گیرد. اگر شما دچار مشکلاتی مانند معده درد بدون اسهال، کولیت اولسراتیو، مدفوع خونی و اسهال همراه با تب بالا هستید و یا به علت مصرف آنتی بیوتیک ها به اسهال مبتلا شده اید، به هیچ عنوان این دارو را مصرف نکنید.

نحوه مصرف

کپسول



نکته: فراموش نکنید که برای بزرگسالان نباید بیشتر از ۸ کپسول در  طول ۲۴ ساعت مصرف شود. 

قرص


بایدها و نبایدهای تغذیه ای در زمان ابتلا به اسهال


بایدها
* همیشه به طور کامل میوه ها و سبزیجات خام را شستشو دهید.
* غذاهای مانده را درون یخچال قرار ندهید.
* قبل از آماده کردن و یا صرف غذا حتما دستان خود را به طور کامل بشویید.
* در سفر بهداشت را رعایت کنید.

نبایدها
* از مصرف الکل، کافپین و نوشیدنی های کربنات در زمان ابتلا به اسهال خودداری کنید.
* تا زمانی بهبودی از مصرف مواد غذایی همچون حبوبات، کلم بروکلی، کلم، پیاز، هلو، گلابی و آلو بپرهیزید.
* تا زمانی که دچار اسهال هستید از مصرف غذاهایی چربی و سرخ شده بپرهیزید.


جمع بندی

همانطور که گفته شد اسهال انواع مختلفی دارد. بعضی از انواع آنها طی مدت ۲ یا ۳ روز بهبود پیدا می‌کنند و بعضی از آنها ادامه دار هستند. همیشه سعی کنید نکات گفته شده در این مقاله را رعایت کنید تا به این بیماری دچار نشوید. اگر اسهال گرفتید حتما قبل از مصرف خودسرانه دارو به پزشک متخصص مراجعه کنید تا روند درمان سریع تر شود.


منبع: سایت ستاره