علت و درمان درد پا از زانو به پایین

علل درد پا از زانو به پایین

شایع‌ترین علل

* آسیب به بافت اسکلتی، عضلانی، عصبی یا عروقی پا
* شکستگی و ضربه به پا
* فشار زیاد به ساق پا در ورزش‌هایی مانند دو و میدانی
* درد پا ناشی از سرما

با رسیدن فصل سرد، پادردهای دردناک به ویژه در افرادی که مبتلا به بیماری آرتریت هستند بیشتر می‌شود. با کاهش دمای هوا، عروق مفاصل پا منقبض و منبسط و ربات‌های پا سفت و خشک شده که در نتیجه باعث دردناک شدن این مفاصل می‌شود؛ خصوصا هنگام راه رفتن و حرکت دادن مفاصل.

علل زمینه‌ای

منشا پادرد می‌تواند عصبی، اسکلتی - عضلانی و عروقی باشد،‌گاهی نیز چند علت همزمان موجب درد پا از زانو به پایین می‌شود.

درد اسکلتی - عضلانی: دردهایی مانند زانو درد، آرتریت، کمردرد، مچ درد، از جمله دردهای ناشی از درد اسکلتی پا هستند که هنگام فشار و کشیدگی زیاد تاندون، ربات و عضلات پا اتفاق می‌افتند. از جمله علائم این نوع پادرد، سندرم‌های دردناک شبانه، شکستگی‌های پی درپی و گرفتگی‌های ناگهانی است.

درد عروقی: یکی دیگر از علل دردپا از زانو به پایین، انسداد رگ‌های پاست که با بیماری PAD (تراکم کلسترول در رگ‌های بدن) مرتبط است. افرادی که پا درد دارند یا سریع خسته می‌شوند و یا توانایی راه رفتن زیاد ندارند باید تحت معاینه PAD قرار گیرند. به خصوص افرادی که در گذشته سیگار می‌کشیدند یا همچنان سیگاری هستند و یا  اینکه در خانواده سابقه PAD داشته‌اند، باید تحت مراقبت باشند.

درد عصبی: اگر در بلند مدت دچار استرس و نگرانی زیادی باشید، ممکن است نشانه‌هایی از دردپا از زانو به پایین را تجربه کنید. شرایط استرس‌زا موجب سفتی عضلات و در نتیجه فشار بیشتر به مفاصل می‌شود. از جمله دردهای عصبی سندرم پای بی قرار است که در آن پاها با وقوع یک حمله عصبی مانند درد سیاتیک بی تحرک می‌مانند.

انواع درد پا از زانو به پایین

گرفتگی عضلات پا یا همان اسب های چارلی

دردهای ناگهانی همراه با گرفتگی ماهیچه پا یکی دیگر از انواع درد پا از زانو به پایین است. این نوع اسپاسم که به گرفتگی اسب چارلی معروف است به دلایل مختلفی نظیر کمبود کلسیم یا منیزیم و مصرف بعضی از داروها رخ می‌دهد. این گرفتگی پا که به سندرم پای بی قرار (Restless Leg Syndrome یا RLS)  هم معروف است، در واقع نوعی اختلال وضعیت پا هنگام خواب است که در آن، فرد در پاها احساس ناخوشایندی دارد و این احساس شامل مواردی از جمله گزگز، سوزش، درد، کشیدگی یا احساس راه رفتن حشره روی پا است. گاهی آنقدر درد شدید می‌شود که فرد مجبور است برای کاهش درد خود، پای خود را بکشد یا تکان دهد.

برخی از علائم این نوع گرفتگی شامل موارد زیر است

* غیر ارادی است.
* درد در پشت ماهیچه ساق پا بیشتر اتفاق می‌افتد.
* ناگهانی رخ می‌دهد.
* درد شدیدی دارد.
* طولانی است.
* شب هنگام و معمولا حین خواب رخ می‌دهد.

یک نکته مهم: گاهی اوقات ممکن است با هیچ مساله زمینه ای مواجه نباشید، اما همچنان درد عضلات یا مفاصل را تجربه کنید. این شرایط می‌تواند در نتیجه کیفیت و کمیت خواب شبانه، یا مدت زمانی که در حالت نشسته و کار در برابر رایانه سپری می‌کنید، شکل بگیرد. در این حالت، اگر دچار عصبانیت یا استرس زیاد شوید، احتمال بیشتری دارد که در معرض این دردها قرار بگیرید.

بیماری PAD (تراکم کلسترول در رگ‌های بدن) 

بیماری PAD یک عارضه در گردش خون است و به دلیل تجمع چربی و کلسترول در دیواره‌های رگ‌ها، باعث باریک شدن سرخرگ‌ها و در نتیجه سبب کاهش جریان خون در بدن می‌شود. هنگامی که این بیماری عود می‌کند جریان خون در پاها کم شده که این امر موجب بروز درد پا از زانو به پایین می‌شود. در بسیاری از افراد، بیماری PAD یک بیماری بدون علامت است که با گذشت زمان و به مرور خود را نشان می‌دهد. پس اگر سیگار می‌کشید یا اگر غذاهای چرب مصرف کرده و کم تحرک هستید، بایستی این عادات بد را ترک کرده و بیشتر ورزش کنید.

از جمله علائم این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد

* درد عضلانی مانند گرفتگی هنگام تمرین و ورزش
* درد در ناحیه باسن، ران، ماهیچه‌ها و پاها
* درد هنگام راه رفتن یا بالا رفتن از پله‌ها
* گرفتگی در هنگام پیاده روی
* تغییر رنگ و براقی پوست پا
* سرد شدن کف پا، ساق پا یا مچ پا

پادرد ناشی از لخته خون یا DVT

ترومبوز سیاهرگ عمقی یا DVT یکی دیگر از علل بروز درد پا از زانو به پایین است. در این عارضه بروز لخته به ویژه در سیاهرگ عمیق اندام‌های تحتانی بدن، مانند ساق پا باعث بسته شدن جریان خون شده و به مرور زمان این انسداد سبب ملتهب شدن رگ‌های بدن می‌شود. فشار آمدن به پا و کارهایی مانند پیاده روی سبب بروز اسپاسم و درد در قسمت‌های مختلف بدن از جمله پاها خواهد شد.

علائم DVT عبارتند از

* تورم
* احساس گرما
* گر گفتن
* درد در یک طرف پا 

این علائم ممکن است فقط هنگام راه رفتن یا ایستادن رخ دهد.

چه زمانی به پزشک باید مراجعه کرد؟

لخته ممکن است خود به خود از بین برود، اما اگر فرد، سرگیجه، تنگی نفس ناگهانی یا سرفه را تجربه کند، لازم است سریعا به پزشک مراجعه شود.

نکته: مشکلات عروقی می‌تواند جدی باشد ولی هر دو عارضه PAD و DVT اغلب بدون علائم هستند. افرادی که در محل کار خود به مدت طولانی می‌ایستند یا می‌نشینند، افرادی که چربی خون بالا دارند و همچنین افرادی که سابقه خانوادگی در ابتلا به مشکلات عروقی دارند باید از علائم احتمالی آگاه باشند.

شکستگی

وجود فشار سنگین بر پاها، به عنوان مثال سقوط کردن از ارتفاع، می تواند منجر به شکستگی شود. برخی از شکستگی‌ها به آسانی و بلافاصله قابل تشخیص بوده و با علائمی مانند کبودی شدید، تورم و تغییر شکل همراه است. اینها معمولا فورا تحت درمان قرار می‌گیرند. اما شکستگی‌های کوچک که می‌تواند ناشی از فشارهای تکراری در طول ورزش باشد (اغلب هنگامی که شدت فعالیت زیاد است) با اینکه هیچ آسیب جدی به وجود نمی‌آورد، اما تکرار این آسیب‌های کوچک سبب پادردهای شدید و خفیف موقتی می‌شود.

سندرم مفاصل

آرتریت یا التهاب مفاصل که توام با درد و التهاب است، ممکن است ریشه عفونی داشته باشد یا اینکه به دلیل آرتروز پیش بیاید. در هر صورت در سندروم مفاصل که انواع مختلفی هم دارد پادردهای زیادی ممکن است رخ دهد. برای درمان این مشکل با توجه به تشخیص پزشک راه‌های مختلفی مانند فیزیوتراپی جهت نرم کردن مفاصل پا، رژیم غذایی خاص، تجویز داروهای حاوی کلسیم و ... پیشنهاد می‌شود.

دردهای عصبی سیاتیک

سیاتیک زمانی اتفاق می‌افتد که عصب تحت فشار قرار می‌گیرد. سیاتیک اغلب در ستون فقرات، منجر به درد شده و بیمار را از حرکت بازمی‌دارد یا اینکه با یک اسپاسم عضلانی خود را نشان می‌دهد. تنها پزشک می‌تواند تشخیص دهد که علت درد پا از زانو به پایین به دلیل وجود سیاتیک است یا خیر.

راه‌های درمان درد پا از زانو به پایین

* پاها را به آرامی ماساژ دهید.
* اگر عضله پایتان گرفت، درحالی‌که پا صاف است، آن را به سمت بدن بکشید.
* پاها را با جوراب و شلوار گرم بپوشانید تا انقباض عضلات رفع شود.
* همیشه قبل و بعد از تمرین بدن خود را گرم کنید.
* از کمبود آب با مصرف ۸ تا ۱۲ لیوان آب در روز دوری کنید.
* برای جلوگیری از آسیب بیشتر  و درمان سریعتر تورم استراحت کافی داشته باشید.
* از یخ برای کاهش تورم استفاده کنید.
* برای کاهش تورم و درد، یک باند الاستیسیته را محکم دور عضله پای خود بپیچید.
* با روغن‌هایی نظیر روغن خردل و روغن نارگیل پاهای خود را ماساژ دهید.
* داروهای مسکن مانند استامینوفن یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی می تواند به درد کمک کند، اما اگر درد بیش از 72 ساعت طول بکشد، باید به پزشک مراجعه کرد.

راه های پیشگیری

* وزن خود را کاهش دهید.
* از کفش‌های راحت و طبی استفاده کنید.
* از فعالیت‌های سنگین دوری کنید.
* مصرف منیزیم، کلسیم و امگا3 را فراموش نکنید.
* روزانه پانزده دقیقه پیاده روی کنید.
* سیگار نکشید.
* با مصرف به اندازه آب، بدن خود را هیدراته کنید.
* شب‌ها هنگام خواب یک بالشت نرم و کوتاه زیر پاهای خود قرار دهید و تخت بخوابید.

سخن آخر

ممکن است شما نیز تا به حال درد پا از زانو به پایین را تجربه کرده باشید. همان‌طور که اشاره شد این درد می‌تواند علل مختلفی داشته باشد اما اگر بدون علت مشخص و به طور ناگهانی دچار درد در عضلات ساق پا شدید به پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی آن بررسی شود؛ علتی مثل لخته خون در رگ می‌تواند، خطرناک باشد.


منبع: سایت ستاره