سپاه قدس در آینه آیات و روایات

رسالت دینی و انسانی سپاه قدس

رهبر انقلاب پس از ماجرای شهادت سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی در خطبه‌های نماز جمعه تهران ضمن تشریح راهبرد سپاه قدس به تبیین اهداف آن پرداخته و فرمودند: «سپاه قدس یک نیرویی است که با سعه‌ی صدر به همه جا و همه کس نگاه می‌کند. رزمندگان بدون مرزند؛ رزمندگان بدون مرز. رزمندگانی که هرجا نیاز باشد، آنها در آنجا حضور پیدا می‌کنند؛ کرامت مستضعفان را حفظ می‌کنند، خود را بلاگردان مقدّسات و حریم‌های مقدّس می‌کنند. سپاه قدس را به این چشم نگاه بکنیم، آن وقت، همین‌ها، همین کسانی که با جان خودشان، با همه‌ی توان خودشان به کمک ملّت‌های دیگر و ضُعَفای اطراف منطقه که در دسترس آنها است می‌روند همین‌ها سایه‌ی جنگ و ترور و تخریب را از کشور خودمان هم دور می‌کنند و دفع می‌کنند.»[1]

دایره بی انتهای جهاد

جهاد و پیکار با دشمنان دین، و تلاش برای از میان برداشتن موانع راه هدایت، بزرگترین خدمت به بشریت است. مجاهدان راه خدا، برای باز کردن راه هدایت بشریت تلاش می‌کنند در حالی که طاغوتیان، این راه سعادت را مسدود کرده‌اند. از این رو، مجاهدان در راه خدا، باید این موانع را از جلوی راه سعادت بشر بردارند؛ چرا که قرآن کریم با اشاره به سد کردن راه خدا توسط کفار، بر گمراهی آنها تأکید کرده و می‌فرماید: «إِنَّ الَّذینَ کَفَرُوا وَ صَدُّوا عَنْ سَبیلِ اللَّهِ قَدْ ضَلُّوا ضَلالاً بَعیداً؛[2] کسانى که کافر شدند، و (مردم را) از راه خدا بازداشتند، در گمراهى دورى گرفتار شده‏‌اند.»

در این نگاه، جهاد در راه خدا به تعداد موضوعات اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، نظامی، اقتصادی، علمی، هنری، ورزشی و خلاصه هر حیطه جمعی دیگری قابل تعریف و بسط است. دشمنان راه خدا و هدایت را می‌توانیم در همه این زمینه‌ها بیابیم و با آنها مبارزه بپردازیم. همه این‌ها جهاد است.
 

رزمندگان بدون مرز امت اسلام

روی دیگر سکه گسترده بودن جهاد در راه خدا، بی معنی شدن مرزهای جغرافیایی و سیاسی بین کشورهاست. این منطق، به خصوص با توسعه ارتباطات بین افراد جهان چنین می‌گوید که اساساً برای مجاهده در راه خدا، همه این کره خاکی را باید در نظر گرفت. تا جایی که رسول خدا صلّی الله علیه و آله در مورد ضرورت احساس تکلیف نسبت به امور همه مسلمانان می‌فرمایند:«مَنْ أَصْبَحَ لَا یَهْتَمُّ بِأُمُورِ الْمُسْلِمِینَ فَلَیْسَ بِمُسْلِمٍ؛[3] کسى که[شب را] صبح کند و نسبت به سرنوشت مسلمانان [بى‌تفاوت بوده و] اهتمام به خرج ندهد، مسلمان نیست.»

نه تنها افراد، بلکه حکومت‌های اسلامی نیز مخاطب این روایت هستند. به این معنا که اگر حکومت اسلامی در منطقه‌ای از جهان تشکیل شد، وظیفه دارد با تمام توان خود، در رفع مشکلات مسلمانان جهان بکوشد. سپاه قدس، نیرویی انسانی است که در جهت عمل به این وظیفه حکومت اسلامی تشکیل شده است.

شاید اگر پیش از این نیز، چنین نیرویی در بین امت اسلامی وجود داشت، بسیاری از حرمت شکنی‌ها و قتل‌عام‌ها، مظلومیت‌ها و غربت‌های مسلمین در دنیا و در طول تاریخ اتفاق نمی‌افتاد.

کمک به مستضعفان منطقه و جهان

همه انسان‌ها بندگان خدا هستند. اما برخی از آنها به برخی دیگر ظلم کرده و آنها را از حقوق گوناگون محروم می‌کنند. در این جا لازم است خداوند، بنده‌های ستمدیده خود را یاری کرده و از رنج و ظلم رهایی بخشد. خداوند متعال یاری خود را از طریق جهاد مؤمنانش در میدان‌های مبارزه با کفار و ظالمان مقرر کرده است.

از این رو به مسلمانانی که ترک جهاد کرده و به فریاد مستضعفان نمی‌رسند عتاب کرده و می‌فرماید:«وَ ما لَکُمْ لا تُقاتِلُونَ فِى سَبِیلِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَضْعَفِینَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ الَّذِینَ یَقُولُونَ رَبَّنا أَخْرِجْنا مِنْ هذِهِ الْقَرْیه الظَّالِمِ أَهْلُها وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْکَ وَلِیًّا وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْکَ نَصِیراً؛[4] چرا در راه خدا و در راه مردان و زنان و کودکانى که (به دست ستمگران) تضعیف شده‌اند، پیکار نمى‌کنید؟ همان افراد (ستمدیده اى) که مى‌گویند: خدایا! ما را از این شهر که اهل آن ستمگرند، بیرون ببر و براى ما از طرف خود، سرپرست قرار ده و براى ما از طرف خود، یار و یاورى تعیین فرما».

پیامبر گرامی اسلام نیز در بیان اهمیت و ارزش کمک به مظلوم می‌فرمایند:«مَن أخذ للمظلوم مِن الظالم کان معى فى الجنة مصاحباً؛[5] هرکسى داد ستمدیده‌اى را از ستمگر بگیرد، در بهشت با من یار و همنشین باشد.» سپاه قدس، نیرویی فراملی است که در راستای عمل به این فریضه قرآنی روایی تشکیل شده و عمل می‌کند.
 

بلاگردان مقدسات اسلامی

یکی از مهمترین دلایل تشکیل سپاه قدس، همان طور از نام آن فهمیده می‌شود، آزادسازی اولین قبله‌گاه مسلمین، محل معراج رسول گرامی اسلام و نیز محل قبور بسیاری از پیامبران الهی، یعنی قدس شریف است. البته قدس، به عنوان برجسته‌ترین مصداق مقدسات اسلامی، تنها یکی از نمونه‌های بارز برای دفاع از مقدسات است. دنیای اسلام در سراسر جهان، مقدسات فراوانی دارد که دفاع از آنها بر همه مسلمین واجب و ضروری است.

مرقد مطهر رسول خدا صلّی الله علیه و آله، قبور ائمه معصومین و انبیاء الهی، حریم مقدس قرآن کریم و دیگر مقدسات اسلامی، مورد توجه و در دستور کار سپاه اسلام است. شاید اگر پیش از این نیز، چنین نیرویی در بین امت اسلامی وجود داشت، بسیاری از حرمت شکنی‌ها و قتل‌عام‌ها، مظلومیت‌ها و غربت‌های مسلمین در دنیا و در طول تاریخ اتفاق نمی‌افتاد.

دفاع از مقدسات به عنوان شعائر الهی، آنچنان ارزشمند است که قرآن کریم، آن را نشان‌دهنده تقوای قلب معرفی کرده و می‌فرماید:«وَ مَنْ یعَظِّمْ شَعائِرَ اللَّهِ فَإِنَّها مِنْ تَقْوَی الْقُلُوبِ؛[6] و هر کس شعائر الهى را بزرگ دارد، این کار نشانه تقواى دلهاست.» و به راستی چه دلهای پاکی لازم است تا افرادی بتوانند از تمام تعلقات در وطن خود دست کشند؛ قید زن و فرزند را بزنند؛ جانشان را کف دست گرفته و فدایی حرم اهل بیت علیهم السلام شوند!

شهادت فرمانده آسمانی

همه افراد در جامعه اسلامی باید روحیه جهاد داشته باشند. اما گاهی نوع جهاد برخی افراد، آنقدر بزرگ است که آسیب دشمنان را از تمام جامعه اسلامی برطرف می‌کند و این، جهادی به مراتب بالاتر خواهد بود. سپاه قدس به عنوان بازوان قدرتمند نظام اسلامی، فارغ از کمک‌هایی که به مسلمین و مستضعفین دیگر کشورها دارد، بلاگردان نظام اسلامی و مردم ایران است. ممکن است برخی از افراد، اهمیت و ارزش سپاه قدس و البته این انقلاب و راه امام خمینی(ره) را نمی‌دیدند؛ اما عظمت شهادت شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی که فقط برای اسلام و انقلاب اسلامی جهاد می‌کرد، امواج خروشان ملت را گرد هم آورد و موجب شد حتی دشمنان هم به شکوه‌آفرینی ملت در تشییع پیکر پاکش، اذعان کنند. چنانکه رهبر معظم انقلاب درباره این شهید والامقام فرمودند:« شهید سلیمانی چشم‌های غبارگرفته‌ را باز کرد با این شهادت. دشمنان در مقابل عظمت ملّت ایران احساس خضوع کردند.»[7]

پی‌نوشت
[1]. خطبه‌های نماز جمعه تهران؛ ۱۳۹۸/۱۰/۲۷.
[2]. سوره نساء، آیه 167.
[3]. الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‏2، ص: 163.
[4]. سوره نساء، آیه 75.
[5]. بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج‏72، ص: 359.
[6]. سوره حج، آیه 32.
[7]. بیانات در دیدار مردم قم؛ ۱۳۹۸/۱۰/۱۸.