صندوق سرمایه گذاری مشترک جز دسته نهادهای مالی به شمار می رود که فعالیت عمده آنها سرمایه گذاری در بخش اوراق بهادار بوده و تمامی اشخاص در سود یا زیان صندوق سرمایه گذاری مشترک، سهمی یکسان دارند. آنها پول راکد مردم را جمع آوری کرده و در بخش اوراق بهادار مختلف پس انداز می کنند. بنابراین، مردم با سرمایه گذاران در این صندوق ها می توانند از مزایای سرمایه گذاری در مقیاس بزرگ بهره ببرند. در ادامه مقاله با ویژگی های صندوق سرمایه گذاری مشترک آشنا شوید. [1]
 

صندوق سرمایه گذاری مشترک در ایران

قانون ایجاد صندوق سرمایه گذاری مشترک در ایران مطابق بند 5 قانون بازار بورس اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران در سال 1384 توسط مجلس تصویب شد. سرمایه گذاران در این صندوق ها، سود و زیان صندوق را نسبت به واحدهای سرمایه گذاری شده سهیم هستند. در حال حاضر 192 صندوق سرمایه گذاری مشترک در ایران فعالیت می کنند که از نظر ترکیب دارایی از انواع مختلفی برخوردار هستند و به سه دسته اصلی درآمد ثابت و درآمد مختلط و سهامی تقسیم می شوند.[2]

در حال حاضر ارزش صندوق سرمایه گذاری مشترک حدود 1600 هزار میلیارد ریال است که نشان می دهد در ایران حرکت وجوه عمومی به سمت صندوق مشترک چشمگیر است. [2]
 

مزایای صندوق سرمایه گذاری مشترک


 

تیم مدیریت حرفه ای
اولین مزیت صندوق سرمایه گذاری مشترک، پول شما است. سرمایه گذاران به این دلیل در صندوق سرمایه گذاری مشترک پس انداز می کنند، زیرا آنها وقت و تخصص لازم برای سرمایه گذاری مجزا ندارند. صندوق سرمایه گذاری مشترک روشی کم هزینه و کم خطر است تا سرمایه گذاران کوچک بتوانند افرادی متخصص و حرفه‌ای برای سرمایه گذاری خود استخدام کنند. [1]
 
ایجاد تنوع در سرمایه گذاری
با سرمایه گذاری در صندوق ها به جای خرید سهام به صورت جداگانه در بازار، ریسک سرمایه گذاری شما کمتر می‌شود. حکمت تنوع سرمایه گذاری در سبد اوراق بهادار مختلف این است که سودهای سرمایه گذاری چند اوراق بهادار، ضررهای سرمایه گذاری در دیگر اوراق بهادار را جبران می کند.

این بدین معنی است که هر چه سهام و اوراق قرضه بیشتری داشته باشید، احتمال ضرر سرمایه گذاری هر یک از آنها کم می‌شود. سهام شاخص و بزرگ، چندین (ده ها) سهام صنایع مختلف را در بر می گیرد و چنین تنوع بخشی برای یک سرمایه گذار کوچک به هیچ وجه امکان پذیر نیست. [1]


 
صرفه جویی در مقیاس
همانطور که اشاره شد، اولین مزیت صندوق سرمایه گذاری مشترک مدیریت پول شما است. احتمالاً می دانید که با این صندوق مشترک اگر سرمایه کمی داشته باشید، به هیچ وجه صرفه اقتصادی ندارد که عده‌ای از افراد بازار سرمایه را برای مدیریت سرمایه کوچک شما و ایجاد بازدهی مناسب در دست بگیرند، اما وقتی سرمایه های خود را در یک صندوق سرمایه گذاری مشترک، پس انداز می کنید، می توانید از مزیت‌های عمده مدیریت حرفه ای با هزینه بسیار کم بهره ببرید. [1]

این صندوق ها می توانند هزینه های سرانه تهیه نرم افزار تخصصی و افراد متخصص را کم کنند و بازده سرمایه گذاری را با صرفه جویی در هزینه های کلان افزایش دهند، زیرا آنها حجم زیادی از منابع مالی را گرد هم می آورند. [1]

وجوه متقابل این امکان را برای شما فراهم می کند که در سریع ترین زمان ممکن و بدون مشکلی به فروش واحدهای سرمایه گذاری خود بپردازید و پول خود را نقد کنید. اما اگر سهام را مستقیماً خریداری کنید و بازار سهام افت کند و یا اگر خریدار فرصتی برای فروش نداشته باشید، دارایی شما هر روز در صف فروش پی در پی کاهش می یابد و راهی برای خروج از این ضرر پیدا نخواهید کرد.

علاوه بر این، در صندوق سرمایه گذاری مشترک خطر متوقف کردن معاملات سهم برای مدت طولانی در سرمایه گذاری شما تاثیری نداشته و شما می توانید به راحتی پول را از بازار خارج کرده و در هر زمان که بخواهید آن را نقد کنید. [1]
 
سهولت در سرمایه گذاری
با مقدار کمی سرمایه نیز می توانید در وجوه سرمایه گذاری مشترک سرمایه گذاری کنید، همچنین خرید و فروش واحد های صندوق های متقابل به آسانی امکان پذیر است. بسیاری از شرکت ها یک سیستم خودکار برای خرید صندوق های سرمایه گذاری تنظیم کرده اند، برای مثال مبلغ یک میلیون تومان به طور خودکار در یک صندوق خاص هر ماه سرمایه گذاری می شود.

با این حال، برای شروع سرمایه گذاری مستقیم و خرید و فروش سهام، باید مراحل دریافت کد و دسترسی آنلاین را طی کنید که می تواند چند روز طول بکشد.[1]

علاوه بر این، حتی پس از دریافت کد مربوطه، مدت زمان لازم برای شناسایی و خرید سهم سودآور نیاز به درک بازار و تجزیه و تحلیل داده های مالی چندگانه دارد که بعضی اوقات می تواند چندین ماه طول بکشد.

در نهایت اگر چنین بورسی را شناسایی کنید، باید بهترین زمان خرید را پیش بینی کنید تا بتوانید سهام را با بهترین قیمت خریداری کنید زیرا سهام بطور مکرر تغییر می کند و این نیاز به پیگیری مداوم تغییر بازار دارد و شما را از انجام سایر فعالیت های روزمره باز می دارد. [1]
 

چرا صندوق سرمایه گذاری مشترک ایمن است؟

برخورداری از مدیران حرفه ای

فعالیت صندوق ها تحت نظارت بورس

داشتن مجوز، تاییدیه و نظارت مستمر از سوی بورس

صندوق های سرمایه گذاری متولی هستند و متولی دائماً نحوه اجرای منشور صندوق را تحت نظر دارد. متولی همه رسیدهای روزانه و پرداختهای نقدی را نظارت می کند.

ممیزی ها 6 ماهه و یکساله توسط حسابرسان معتبر بورس انجام می شود. [1]
 

سود صندوق سرمایه گذاری مشترک

 
افزایش قیمت سهام صندوق
وقتی ارزش پرتفوی افزایش می یابد، به طور طبیعی ارزش خالص دارایی صندوق هم افزایش می یابد، که به آن ارزش خالص دارایی NAV گفته می شود. ارزش خالص دارایی برابر است با ارزش دارایی منهای بدهی که بر اساس هر سهم بیان می‌شود.
 
سود تقسیمی
برخی از صندوق ها بسته به سیاست های مربوط به درآمد حاصل از سود سهام پرتفوی خود یا اوراق بهادار با درآمد ثابت، ممکن است سود سهامی را بین سهامداران تقسیم کنند.

صندوق سرمایه گذاری مشترک یکی از مهمترین ساختارهای سرمایه گذاری در بازارهای مالی است که شرایط بازار را از نظر ریسک و بازده، برای سرمایه گذاران مختلف بویژه مبتدی ها، تسهیل می کند. [3]


شایان ذکر است که در کشورهای پیشرفته، مردم معمولاً با اوراق بهادار مستقیم تجارت نمی کنند و در عوض پول خود را در صندوق سرمایه گذاری مشترک، پس انداز می کنند. ایده اصلی این صندوق ها تعادل بین پول افراد مختلف و سرمایه گذاری آن با مجموعه ای از مدیران حرفه ای سرمایه گذاری است که از دانش، تجربه و تخصص زیادی در نمایندگی سرمایه گذاران برخوردار هستند. [3]

این صندوق ها با ایفای نقش واسطه های مالی، سرمایه گذاری افراد مبتدی را از حالت مستقیم به غیرمستقیم انجام می دهند، بنابراین مزایای بیشماری هم برای بازار سرمایه و هم برای سرمایه گذار فراهم می کنند. این صندوق ها از یک سو، توسعه کمی، کیفی و پایدار در بازار سرمایه را مساعد کرده، سرمایه گذاری های غیرمستقیم را ترغیب می کنند و افراد غیر حرفه ای را قادر به ورود به بازار می کنند و از طرف دیگر با ایجاد سبد متنوع از دارایی ها با ویژگی های منحصر به فرد، ضمن کسب بازده خوب، ریسک سرمایه گذاران را کاهش می دهند. [3]

پینوشتها
1.www.emofid.com
2.www.isignal.ir
3.www.isignal.ir