8 دی 1388 / 12 محرم الحرام 1431 / 29 دسامبر 2009

با حضور حجمي از محققان و فردوسي شناسان ايراني و خارجي مراسم بزرگداشت هزارمين سال تدوين شاهنامه فردوسي در مشهد برگزار شد در اين مراسم ضمن تجليل از فردوسي استاد فرزانه طوس ، بخشي از داستانهاي شاهنامه را استاد صادق عليشاه نقال كهنسال خراساني نقل كرد همچنين به مناسبت هزارمين سال تدوين شاهنامه آرامگاه حكيم سخن بازسازي شد و برسر مزار اين شاعر گرانقدر هزار شمع به نشانه بزرگداشت اين روز افروخته شد گفتني است كه داستانهاي شاهنامه فردوسي به صد زبان زنده دنيا ترجمه شده اند.

نخستين قانون اساسي مشروطه با نام نظامنامه سياسي كه توسط اولين مجلس شوراي ملي ايران در 51 ماده تهيه و تدوين شده بود، در هشتم دي ماه 1285 ش به امضاي پادشاه وقت ايران، مظفرالدين شاه قاجار، رسيد و مظفرالدين شاه، خود پس از ده روز درگذشت. قانون اساسي امضا شده توسط شاه، در برگيرنده خواست واقعي مردم و علما نبود و اصولاً بدون وقت كافي و با عجله به طور عمده در جهت مسائل مجلس شوراي ملي تدوين شده بود. اين قانون همچنين از بسياري مسائل مهم و اساسي ديگرِ حقوقي كه مي‏بايد در آن مطرح مي‏شد، بي‏بهره بود. از سوي ديگر، روشنگري‏هاي روحانيت كه در صف مقدم نهضت و مبارزات مشروطيت حضور داشتند، علي‏رغم كارشكني‏هاي مداوم درباريان، شرايطي را به وجود آورد كه پس از مرگ مظفرالدين شاه، در همان آغاز سلطنت محمدعلي شاه، كميسيوني در مجلس شوراي ملي به منظور تهيه متمم قانون اساسي تشكيل شد. متمم قانون اساسي سرانجام در 107 ماده تصويب و در 15 مهر 1286 ش به امضاي محمدعلي شاه قاجار رسيد. قانون اساسي مشروطه در طول سال‏هاي متمادي، به ويژه در دوره رژيم ديكتاتوري پهلوي، دستخوشِ تغيير و تحول بسيار شد، به طوري كه در زمان محمدرضا پهلوي، چندين بار، اصول آن تغيير يافت و يا مواردي به آن اضافه شد. حذف و اضافه اين اصول، معمولاً به ضرر حاكميت مردم و اسلام بر كشور و در جهت تثبيت سلطه استبدادي پهلوي بود. دگرگوني اصول مهم قانون اساسي اوليه، از عوامل انحراف نهضت مشروطيت بود. در نهايت با طلوع آفتاب پرشكوه انقلاب اسلامي، قانون اساسي كشور نيز مورد بازنگري كلي قرار گرفت و قانون اساسي فعلي جايگزين آن شد.

پس ازآن كه از اول تيرماه سال 1329 ش، مجلس شوراي ملي براي رسيدگي به مسأله نفت، كميسيون خاصي را تعيين نمود، بحث بر سر ملي كردن نفت بر سر زبان‏ها افتاد و اين مسأله پس از مدتي به طور جدي مطرح شد. در اين ميان، سپهبد رزم‏آرا، نخست وزير رژيم پهلوي، به شدت با ملي شدن نفت مخالفت ورزيد و ايران را ناتوان از استخراج و توليد نفت معرفي كرد. به دنبال نطق نخست‏وزير و نيز وزيردارايي وقت در مجلس مبني بر عدم توانايي مردم ايران در استخراج و فروش نفت، در روز هشتم دي ماه 1329 ش، آيت‏اللَّه سيد ابوالقاسم كاشاني، رهبر مذهبي و پيشواي بزرگ مردم، طبق دعوت عام از همگان خواست تا درباره تصميم‏گيري در مسأله نفت در ميدان بهارستان تهران اجتماع نمايند. در اين اجتماع عظيم، ناطقين با رهنمودهاي آيت‏اللَّه كاشاني، نطق‏هاي آتشيني ايراد نموده و دولت و شركت نفت را مورد انتقاد قرار داده، تنها راه نجات ملت ايران را ملي كردن صنعت نفت دانستند. مطبوعات نيز به تبعيت از پيشواي روحاني خود، مقالات اساسي خود را به ملي كردن نفت اختصاص دادند. اين تجمعات در روزهاي ششم بهمن و دوازدهم بهمن آن سال نيز تكرار شد ولي باز هم نخست وزير با آن مخالفت نمود. سرانجام با اعدام انقلابي رزم‏آرا توسط جمعيت فداييان اسلام در 16 اسفند آن سال، مجلس رأي به ملي شدن صنعت نفت ايران داد و دست اجانب به ويژه انگلستان از اين نعمت خدادادي كوتاه شد.

خبرگزاري يا آژانس خبري پارس به عنوان خبرگزاري رسمي ايران، در سال 1313 ش به عنوان يكي از واحدهاي تحت نظر وزارت امور خارجه تأسيس شد. آژانس پارس در سال 1319 ش كه اداره كل انتشارات و راديو به وجود آمد، از آن وزارت به اين اداره منتقل گرديد. پس از پيروزي انقلاب اسلامي، نام خبرگزاري پارس به خبرگزاري جمهوري اسلامي تغيير يافت و كار خود را وسعت بيشتري بخشيد. اين خبرگزاري در آغاز دفتري بيش نبود ولي در حال حاضر دستگاهي مجهز است كه آخرين خبرهاي ايران و جهان را اعلام مي‏نمايد.

كاروان اسيران كربلا متشكل از زنان و دختران وكودكان خرد سال به فرمان ابن سعد به كوفه رسيد . در اين سفر كوتاه از كنار اجساد مطهر شهيدان كربلا عبور دادند و آنان با ديدن اين مناظر دلخراش بيتاب شدند ، اما صبر پيشه كردند . حضرت زينب (سلام الله علیها) با بيان خصوصيات ظالمانه بني اميه و و شرح مقام شهيدان اسلام اين واقعه را نشانه سر افرازي اسيران خاندان پيامبر(صلّی الله علیه و آله و سلّم) دانستند . مشاهده كوفه واهلش براي اهل بيت بسيلر غم انگيز و دردناك بود ، زيرا مولا علي (علیه السّلام) بيشتر ايام خلافتشان رادر اين شهر سپري كرده بودند اما اكنون اهل بيت آن حضرت به اسيري وارد كوفه مي شدند . اين كاروان نزديك به يك ماه و نيم در كوفه ماندند و دو روزپيش از اربعين سالار شهيدان به طرف شام حركت داده شدند.

بنابر روايتهاي مشهور حضرت امام سجاد (علیه السّلام) چهارمين پيشواي مسلمين جهان به دسيسه وليد بن عبد الملك به شهادت رسيدند. برخي از مورخان شهادت آن حضرت را در روزهاي 18.يا25 محرم ذكر كرده اند.امام سجاد (علیه السّلام) در حماسه عاشورا و وقايع پس از آن شاهد همه صحنه هاي شهادت ، اسارت ، و توهين به خاندان عصمت و طهارت بودند ،ايشان بعد از اين واقعه بزرگ اما مصيبت بار ، پيام آور حماسه سازان عاشوراي حسني به امت اسلام بودند و توطئه هاي بني اميه را براي محو حقايق كردند تاريخ با مجاهدتهاي امام سجاد (علیه السّلام) چهره واقعي كربلا را باز شناخت . از امام سجاد (علیه السّلام) علاوه بر مجاهدتهاي بسيار شان براي حفظ اسلام ، مجموعه دعاهاي عرفاني آن حضرت به يادگار باقي است كه به نام صحيفه سجاديه مشهور و از كتب معتبر مسلمانان است .

در روز دوازدهم محرم سال 61 قمري، كاروان اسيران كربلا كه شامل زنان و كودكان شهيدان قيام كربلا بود، وارد شهركوفه شد. سرپرستي اين كاروان را امام سجاد(علیه السّلام) فرزند امام حسين(علیه السّلام) و حضرت زينب(س) خواهر آن امام، بر عهده داشتند. اين دو بزرگوار، با وجود سختي‏ها و ناملايمات فراوان كه از سپاهيان يزيد ديده بودند، در كوفه باشجاعت و صراحت، ستم‏ها و جنايات حكومت اموي را افشاء و مردم اين شهر را به خاطر ياري نكردن امام حسين(علیه السّلام) و مقابله با ايشان سرزنش كردند. امام سجاد(علیه السّلام) و حضرت زينب در مدت اقامت در كوفه، وظيفه و رسالت خود را مبني بر ابلاغ و نشر پيام امام حسين(علیه السّلام) در جامعه، به شايستگي انجام دادند.

ابوالفتح شمس الدين سيد اسحاق بن سيد امين‏الدين جبرييلِ موسوي اردبيلي، معروف به صفي‏الدين اردبيلي (شيخ صفي)، موصوف به بُرهانُ الاَصفياء، قُطبُ الاَقطاب و شَيخُ العارفين، از عرفا و مشايخ صوفيه و پيران طريقت در قرن هشتم هجري است. نسب شيخ صفي با نوزده واسطه به جناب حمزة بن موسي بن جعفر(علیه السّلام) مي‏رسد و با اين كه از سادات بود ولي به شيخ شهرت داشت. شيخ صفي‏الدين در سن بيست سالگي به جستجوي مرشدي در ميان زُهّاد اردبيل برخاست اما هيچ يك از آنان قادر به برآوردن نياز روحي وي نشدند. بنابراين صفي‏الدين به گيلان رفت و شيخ محمد گيلاني، معروف به زاهد را به عنوان مرشد خود انتخاب نمود. شيخ زاهد نيز صفي‏الدين را به رياست طريقت زاهديه برگزيد و هنگامي كه صلاحيت صفي‏الدين را مشاهده كرد به وي اجازه‏ي تدريس داد. قدرت معنوي صفي‏الدين نفوذ فراواني در ميان مردم داشت به طوري كه بعدها، چون نوادگانش ادعاي سلطنت كردند مورد حمايت مردمي واقع شدند و سلسله‏ي صفويه را ياري دادند.

سرزمين گويان هلند معروف به سورنيام به استقلال رسيد سورنيام تاقرن شازدهم ميلادي در تصرف قواي انگلستان بود در آن زمان براساس معاهده صلحي كه ميان دولتهاي هلند و انگليس منعقد شد سورنيام به هلند واگذار شد اين سرزمين قبل از كسب استقلال كامل ، در سال 1945 ميلادي به خودمختاري داخلي رسيد سورنيام در شمال آمريكاي مركزي قرار دارد و با كشورهاي برزيل ، گويان فرانسه هم مرز است گفتني كه غني ترين معادن بوكيست جهان در سورنيام است.

كلمنس وِنتِسل لوتار مِتِرنيخ شاهزاده و سياست‏مدار معروف اتريش در اولين روز اوت سال 1773م به دنيا آمد. وي از سنين جواني وارد عرصه سياست شد و از 36 سالگي به عنوان وزيرخارجه اتريش انتخاب گرديد و از همين زمان مقام صدراعظمي اين كشور را نيز بر عهده گرفت و تا حدود 40 سال بعد، به صورت چهره اصلي سياست اروپا مطرح بود. مترنيخ ابتدا كوشيد اتحاد بافرانسه را عملي سازد. اما پس از عدم موفقيت در ميانجي‏گري ميان متحدين و ناپلئون بُناپارت، به متحدين پيوست و چون سياست خارجي كشورش را نيز بر عهده داشت توانست مقام بين المللي اتريش را بالا ببرد و در نتيجه در كشاندن كشورهاي اروپايى به ائتلاف و دسته بندي عليه فرانسه توفيق يافت. وي كه سياست‏مداري محافظه‏كار بود هر كجا اثري از انقلاب و قيام مردمي مشاهده مي‏نمود آن را با بي‏رحمي فراوان سركوب مي‏كرد. مترنيخ بر اين عقيده بود كه با حفظ وضع موجود مي‏توان نظم و آرامش را بر قرار ساخت. جاسوسي، سانسور و سركوبي مسلحانه جنبش‏هاي آزادي‏خواهي، از مشخصات اصلي سياست او بود. سه اصلِ پشتيباني از حاكميت مطلق، جلوگيري از تمايلات ناسيوناليستي و حفظ وضعِ موجود، از مختصات عمده مدام و مسلك مترنيخ به شمار مي‏رفت. در واقع اصول مترنيخ واكنشي بود نسبت به انقلاب فرانسه و عقائد و افكاري كه از آن ناشي مي‏شد. با اين حال اعلام دكترين مونروئه رئيس‏جمهور امريكا مبني بر عدم حق دخالت اروپا در منطقه امريكاي جنوبي باعث شد تا مرام مترنيخ در دنياي جديد متوقف شود و بيشتر كشورها را از همراهي با مترنيخ باز دارد. بنابراين تصميم انگلستان مبني بر جاي‏گزين كردن سياست تجاري و اقتصادي به جاي سياست نظامي و نيز وقوع انقلابات داخلي در كشورهاي مختلفِ اروپايى، از علل زوال و انحطاط مرام و انديشه مترنيخ به حساب مي‏آيد. مترنيخ در مقام يك اتريشي متعصب در همه احوال منافع كشورش را بر ديگران ترجيح مي‏داد اما با اين همه، به علت اعمال شيوه‏هاي ديكتاتوري مورد نفرت مردم كشورش بود. عصر مترنيخ كه سال‏هاي 1815 تا 1848م را پوشش مي‏داد. با انقلاب‏هاي سال 1848 كه همه اروپا را فرا گرفت به پايان رسيد و با سرنگوني و فرار او از اتريش در سال 1848 دوره 40 ساله زمام‏داري وي نيز خاتمه يافت. كلمنس مترنيخ سرانجام در 29 دسامبر 1859 در سن 86 سالگي درگذشت.

در 29 دسامبر 1937م قرارداد استقلال ايرلند به امضاي رهبران جمهوري خواه ايرلند و دولت انگليس رسيد، اما به دليل آغاز جنگ جهاني دوم، دولت انگليس از اجراي اين قرارداد خودداري كرد. پس از جنگ جهاني دوم، جمهوري ايرلند جنوبي، در سال 1949م، رسماً استقلال خود را از انگليس اعلام كرد. استقلال جمهوري ايرلند، نتيجه هشت قرن مبارزه جمهوري‏خواهان ايرلند با انگليس بود. البته انگليس در ساليان قبل از آن، براي پايان دادن به مبارزات ايرلندي‏ها، اختياراتي در زمينه اداره امور داخلي به كاتوليك‏هاي جمهوري خواه اين كشور داد. اما شش ايالت شمالي ايرلند كه اكثريت جمعيت آن را پروتستان‏هاي طرفدار انگليس تشكيل مي‏دادند، همچنان زير حاكميت مستقيم لندن باقي ماندند. به همين دليلْ، اقليت كاتوليك ايرلند شمالي به مبارزه براي خروج انگليس از ايرلند شمالي و وحدت دو ايرلند، ادامه مي‏دهد. كشور ايرلند جنوبي با بيش ازهفتاد هزار كيلومتر مربع مساحت، قسمت اعظم جزيره ايرلند را تشكيل مي‏دهد كه با فاصله كمي در غرب انگلستان قرار دارد. (ر.ك: 17 مارس)

نخستين اقدام براي تأسيس صندوق بين‏المللي توسعه كشاورزي در جريان كنفرانس جهاني خواربار در رُم ايتاليا در سال 1974م انجام يافت. در 29 دسامبر 1977م، با تصويب مجمع عمومي و شوراي اقتصادي و اجتماعي سازمان ملل، بين‏المللي توسعه كشاوري صندوق موسوم به ايفاد، به عنوان يكي از كارگزاري‏هاي تخصصي سازمان ملل تأسيس گرديد. از جمله اهداف ايفاد، مبارزه با گرسنگي و فقر روستاييان در كشورهاي در حال توسعه از طريق ارائه وام و كمك‏هاي بلاعوض به منظور رشد و توسعه امور كشاورزي در اين‏گونه كشورها عنوان شده است. منابع مالي اين صندوق توسط بانك جهاني، بانك‏هاي عمران منطقه‏اي و ساير مؤسسات وابسته به سازمان ملل متحد و هم‏چنين كمك‏هاي داوطلبانه برخي كشورها، باز پرداخت وام‏ها و درآمد حاصل از سرمايه‏گذاري‏هاي صندوق تامين مي‏شود. مقر اين صندوق در شهر رُم پايتخت ايتاليا است. اعضاي صندوق در سه دسته قرار گرفته‏اند: كشورهاي پيشرفته صنعتي، كشورهاي عضو اوپك و كشورهاي در حال توسعه. اين صندوق داراي يك شوراي حكام، يك هيأت مديره و رئيس دبيرخانه مي‏باشد و هيأت مديره صندوق مسئول عمليات كلي صندوق مي‏باشد.

/س