7 دی 1388 / 11 محرم 1431 / 28 دسامبر 2009

فرمان حضرت امام خميني(رحمت الله علیه) مبني برتشكيل نهضت سوادآموزي و بسيج عمومي براي مبارزه با بيسوادي صادرشود. درآن زمان به همه مردم توصيه شده بود كه دراين امرمهم شركت كنند و شخصاً درراه سوادآموزي بيسوادان كشوربكوشند. حضرت امام خميني(رحمت الله علیه) تأكيد فرمودند كه هركس درهرجا به هرنحوي كه ازدستش برمي‎آيد بيسوادان را ياري كند تا آنها نيزازنعمت خواندن و نوشتن برخورداركردند. متعاقب اين فرمان نهضت سوادآموزي به منظور سازماندهي به اين امرمهم ايجادشد. دربخشي ازپيام تاريخي حضرت امام(رحمت الله علیه) دراين باره آمده است: «مايه بس خجلت است كه كشوري كه مهد علم و ادب بوده درسايه اسلام زندگي مي‎كند كه طلب علم فريضه دانسته است ازنوشتن و خواندن محروم باشد. ما بايد درسهايي ازمدت، فرهنگ وابسته كشورمان را به فرهنگ مستقل و خودكفا تبديل كنيم و اكنون بدون ازدست دادن وقت براي مبارزه با بيسوادي به طور ضربتي و بسيج عمومي قيام كرد انشاءالله درآينده نزديك هركس نوشتن و خواندن ابتدايي را آموخته باشد؛ براي اين امرلازم است تمام بيسوادان براي يادگيري و تمام خواهران و برادران بازبراي ياددادن بپاخيزند».
آيت‏اللَّه شيخ حسين غفاري در سال 1295 ش برابر با 1335 ق در آذرشهر تبريز متولد گرديد. وي در ابتدا در كنار تحصيل، كار مي‏كرد و زندگي فقيرانه‏اي داشت. ايشان پس از مدتي تصميم گرفت براي بهره‏گيري از استادان حوزه علميه قم راهي اين شهر گردد. از اين رو، وارد حوزه علميه قم شد و از محضر استاداني چون محمدفيض قمي، سيدمحمدتقي خوانساري، سيد شهاب الدين مرعشي نجفي، علامه طباطبايي، سيد احمد خوانساري، سيد حسين بروجردي و امام خميني(رحمت الله علیه) بهره‏هاي وافر يافت و به درجات بالاي علمي رسيد. اين روحاني والامقام كه در كمال سادگي و قناعت زندگي مي‏كرد، به خاطر ظلم و ستم رژيم وابسته پهلوي، با انتشار مجله و تأليف كتب متعدد، به مبارزه با رژيم شاه پرداخت. وي در كنار عالمان مجاهدي همچون عبدالرحيم رباني شيرازي، سيد محمود طالقاني، سيد محمدعلي قاضي طباطبايي، سيد اسداللَّه مدني، علي قدوسي و مرتضي مطهري و... مبارزات خود را ادامه داد و تهديدات رژيم، هراسي به دل او نيافكند. ايشان همچنين با سخنراني‏هاي متعدد، مظالم و مفاسد رژيم شاه را افشا كرد. آيت‏اللَّه غفاري در جريان نهضت مقدس امام خميني(رحمت الله علیه) بارها به زندان افتاد و شكنجه‏هاي سختي را متحمل شد. مزدوران پهلوي براي در هم شكستن اراده اين عالم مجاهد، فرزندان، برادر و همسرش را نيز دستگير كردند اما آيت‏اللَّه غفاري، چونان كوه استوار و پرصلابت ايستادگي مي‏كرد و اين رنج و درد را در راه هدف والا و مقدمش، به جان خريد. به طور كلي حبس‏هاي ايشان از سال 1340 آغاز و تا پايان عمر به مدت سيزده سال ادامه يافت. آيت اللَّه غفاري در طول سال‏هاي سياه زندان در برابر انواع شكنجه‏هاي روحي و جسمي مقاومت مي‏نمود و وقتي در زندان، نظر ايشان را درباره امام خميني(رحمت الله علیه) سوال كردند گفت: من فكر مي‏كنم تنها كسي كه مي‏تواند ايران را نجات دهد، آيت اللَّه خميني است. و نيز جمله شجاعانه و قهرمانانه او كه فرمود: "دشمن خميني كافر است" كمر استبداد شاهي را شكست. در نهايت، رژيم كه از به زانو درآوردن اين اسوه پايداري نااميد شده بود تصميم به شهادت ايشان گرفت. سرانجام اين مجاهد سخت‏كوش و روحاني مبارز، پس از تحمل شكنجه‏هاي وحشتناك عوامل مزدور پهلوي، در هفتم دي ماه 1353 ش 58 سالگي به شهادت رسيد و در قم به خاك سپرده شد.
اوجگيري نهضت اسلامي و انجام تظاهرات سراسري در تمامي شهرهاي ايران به ويژه در چند ماهه آخر حاكميت رژيم شاهنشاني باعث شد تا در بسياري از شهرها، اين راهپيمايي‏ها، با دخالت مأموران حكومت نظامي و كشتار مردم بي‏گناه، به خاك و خون كشيده شود. در قزوين نيز اين وضعيت ادامه داشت و مردم خشمگين، علاوه بر راهپيمايي، به تشييع جنازه شهدا مي‏پرداختند و در طي آن، مراتب انزجار خود را از جنايات رژيم پهلوي اعلام مي‏كردند. در اين ميان در روز هفتم دي ماه 1357، مأموران انتظامي به سوي مردم شليك كردند و در حدود بيست نفر را به شهادت رساندند. از اين رو، تشييع جنازه شهداي حوادث هفتم دي، در فرداي آن روز باحضور هزاران نفر از مردم معترضِ قزوين انجام گرفت كه اين مراسم نيز با هجوم مأموران به خاك و خون كشيده شد. قتل عام مردم در شهرهاي مختلف كشور در نهايت باعث اتحاد بيشتر آحاد ملت براي سرنگوني رژيم پوسيده شاهنشاهي گرديد و در كمتر از يك ماه و نيم بعد، بهار آزادي را براي ايران به ارمغان آورد.
آيت‏اللَّه سيد محمدباقر موسوي همداني در سال 1304ش (1344ق) در همدان به دنيا آمد و تحصيلات ابتدايي را در بيجار پشت سر گذاشت. وي در 16 سالگي به قصد تحصيل علوم ديني راهي قم و تهران شد و از استادان آن بهره گرفت. با ورود آيت‏اللَّه بروجردي به قم، آيت‏اللَّه موسوي به درس ايشان حاضر شد و همزمان از درس اصول امام خميني و درس تفسير علامه طباطبايي بهره جست. پس از مدتي به درخواست و تشويق علامه طباطبايي، آيت‏اللَّه موسوي همداني براي اولين باره ترجمه دقيق و كاملي از تفسير شريف الميزان را به فارسي به انجام رساند و در چهل جلد منتشر نمود. از ديگر تاليفات اين فقيه بزرگوار، ترجمه تحرير الوسيله در 3 جلد، پاسخ به پرسش‏ها در 2 جلد و حاشيه بر جواهر در 22 جلد مي‏باشند. آيت‏اللَّه موسوي همداني سرانجام در هفتم دي 1379ش برابر با اول شوال 1421ق در 75 سالگي درگذشت و در حرم مطهر حضرت معصومه(سلام الله علیها) به خاك سپرده شد.
با پايان يافتن روز دهم محرم سال 61 قمري و شهادت امام حسين(علیه السّلام) و ياران با وفايش، يزيديان به غارت كاروان حسيني پرداختند. آنان خيمه‏هاي امام را سوزانده و از به يغما بُردن جزئي‏ترين وسايل دريغ نكردند. سرانجام كاروان امام حسين(علیه السّلام) اين بار به رهبري امام سجاد(علیه السّلام) و حضرت زينب كبري(سلام الله علیها) در شامگاه روز يازدهم محرم به طرف كوفه حركت داده شدند و نهضت حسيني، به شكلي ديگر ادامه يافت. هرچند، دشمن توانسته بود نيروهاي امام را در ظاهر شكست دهد ولي رسوايي‏هاي حكومت جور بني‏اميه و افشاگري‏هاي امام سجاد(علیه السّلام) و حضرت زينب(سلام الله علیها) روي امويان را در تاريخ سياه كرد و قيام امام حسين(علیه السّلام) و راه پاك او را جاودانه ساخت.
محمد بن عيسي مشهور به ابوعيسي ترمذي، حافظ قرآن و محدث مشهور مسلمان بود. او جهت كسب علوم ديني و فراگيري حديث، سال‏هاي متمادي به سرزمين‏هاي مختلف اسلامي سفر كرد و از بسياري مشايخ زمان خود، حديث شنيد و آن‏هارا گردآوري كرد. معروف‏ترين اثر به جاي مانده از اين محدث مسلمان، كتابي تحت عنوان جامع ترمذي است كه از كتب مرجع و اصلي اهل‏سنت به شمار مي‏رود.
كشورآندورا استقلال يافت. آندورا پس از استقلال مدتها تحت حاكميت مشترك اسقف اسپانيايي و كنْت دُنوي فرانسه بود اما بعد ازسالها درگيري ميان مالكان اسپانيايي و فئودالهاي فرانسوي برسرتصرف اين سرزمين سرانجام بنا به تقليد مردم آندورا درسال1806ميلادي اين كشور بطوررسمي كشوري مستقل اعلام موجوديت كرد. با اين حال همچنان رئيس جمهور آن تحت نظردولتهاي فرانسه و اسپانيا انتخاب مي‎شد و كليساي اسپانيا و رئيس جمهور فرانسه به طورمشترك اداره اين سرزمين را به عهده داشتند. نمايندگان اين دوكشور هنوز به منزله رئيسان حكومت دررهبري سرزمين آندورا حضوردارند. آندورا جمهوري كوچكي است كه دركوههاي پيرِنِه درجنوب غربي اروپا ميان اسپانيا و فرانسه قرارگرفته است.
فرانسوا بوشه نقاش برجسته فرانسوي در ششم فوريه 1703م به دنيا آمد. او از كودكي وارد عرصه هنر گرديد و به دليل داشتن قوه تخيل بي نظير، در نقشه‏كشي، گراورسازي و به ويژه در پُرْتْرِه‏سازي مهارت فراواني يافت. اين تسلط و توانايىِ بوشه باعث شد تا در زمره مقربان دربار پادشاه فرانسه قرار گيرد و پس از چندي به علت اشتهار و پركاري و نزديكي به دربار، به عنوان نقاش مجالس بزم و طَرَب معروف شد. نقاشي بوشه از حيث رنگ‏آميزي، داراي ابتكارات و ابداعات بسياري است، به اين معني كه از استعمال رنگ‏هاي سير خودداري مي‏كرد و بيشتر رنگ‏هاي الوان را به كار مي‏برد. وي در جواني چنان به شهرت رسيد كه در 28 سالگي موفق به دريافت جايزه آكادمي فرانسه شد. از بوشه بيش از هزار تابلو نقاشي و نيز بيش از ده هزار اثر تصويري ديگر اعم پرتره يا نقاشي صورت و... به جاي مانده است. فرانسوا بوشه سرانجام در 28 دسامبر 1770م در 67 سالگي درگذشت.
كوندامين، رياضي‏دان، سياح و مهندس معروف فرانسوي در سوم مه 1701م در پاريس به دنيا آمد. وي گرچه تحصيلات مرتبي نداشت ولي به سبب علاقه فراواني كه به جفرافيا و رياضيات پيدا كرد، به مطالعه درباره اين علوم پرداخت و دانشمند مشهوري شد. كوندامين در سال 1735م به همراه دانشمندان آكادمي علوم فرانسه، درصدد شناختن شكل حقيقي كره زمين برآمد. اين تلاش به كشف برآمدگي خط استوا و فرو رفتگي دو قطب شمال و جنوب انجاميد. هم‏چنين كوندامين در رأس يك گروه علمي، براي اندازه‏گيري يك قوس نصف النهار كره زمين و با هدف تلاش براي شناخت شكل زمين به كشور پرو در امريكاي جنوبي كه در نزديكي خط استوا بود، رفت و طي ده سال اين عمل را به انجام رساند. كوندامين سرانجام در 28 دسامبر 1774م در 73 سالگي درگذشت.
ژوزف پريسْتْلي، شيمي‏دان معروف انگليسي طي آزمايش‏هاي خود موفق شد تا در 28 دسامبر 1774م، گاز اكسيژن را كشف كند. اكسيژن گازي بي‏رنگ، بي بو و نامرئي است كه نزديك به نيمي از اتم‏هاي جهان را شامل مي‏شود. پريستلي، از گرما دادن اكسيد جيوه قرمز به وجود اكسيژن پي برد، اما به اهميت آن واقف نشد و بعدها دانشمندان ديگر آن را اكسيژن ناميدند. اكسيژن نقش مهمي در حيات آدمي ايفا مي‏كند چرا كه به هنگام تنفسْ، به درون بدن مي‏رود و با غذا تركيب مي‏شود. حاصل اين عمل، توليد انرژي است كه در راه زنده ماندن و كار كردن مصرف مي‏گردد. اكسيژن موجود در هوا باعث مي‏شود اشياء هنگام گرم شدن بسوزند؛ حتي بدن انسان از سوختن خفيف اكسيژن نيرو مي‏گيرد و توان كار پيدا مي‏كند. هيچ شي‏ء بدون وجود اكسيژن آتش نمي‏گيرد و با شعله‏ور شدن شي‏ء، گازهاي حاصل از آن، با اكسيژن موجود در هوا تركيب مي‏شوند كه در نتيجه، نور و روشنايي به وجود مي‏آيد.
شكل‏گيري انقلاب كبير فرانسه در اواسط سال 1789م به تزلزل پايه‏هاي امپراتوري در اين كشور انجاميد و پس از وقوع حوادث متعدد، به سرنگوني رژيم پادشاهي و اعلام حكومت جمهوري در سپتامبر 1792م منجر شد. از اين رو، از بيست و دوم سپتامبر اين سال، دوره اول جمهوري اول فرانسه معروف به دوره كنوانسيون آغاز شد كه در طي آن، كميته نجات ملي زمام امور را در دست گرفت و با راه‏اندازي دادگاه‏هاي انقلابي و اعدام هزاران نفر، دوران خون‏بار ترور و وحشت آغاز شد. اما اين دوران ديري نپاييد و با شورش مخالفان عليه رهبران آن، در اوايل 1795م به پايان رسيد. در اين زمان، كنوانسيونْ كميته‏هاي نجات ملي را منحل كرد و در اوت همين سال، قانون اساسي جديدي را تصويب نمود. بر اين اساس، كنفوانسيون براي اداره امور كشور، يك هيأت مديره پنج نفري انتخاب كرد كه تا سال 1799م به مدت چهار سال بر فرانسه حكومت كرد و اين دوران به دوره حكومت هيأت مديره يا ديراكتوار معروف شد. با اين حال، رئيس هيأت مديره با اختيارات وسيعي كه در مدت حكومت بر فرانسه داشت به پادشاه جمهوري، شهرت يافت. رواج فساد در اواخر حكومت هيأت مديره و بحران‏هايى كه بر اثر هرج و مرج داخلي و جنگ‏هاي خارجي بروز كرده بود، زمينه را براي انقلاب تازه‏اي فراهم ساخت. در اين حالْ، مجلس قانون‏گزاري كه به مجلس پانصد نفري معروف بود، تغييراتي در تركيب هيأت مديره داد، ولي بحران ادامه يافت و در چنين شرايطي بود كه ناپلئون بُناپارت، يكي از فرماندهان ارشد ارتش، با تمهيد مقدمات قبلي، در روز نهم نوامبر 1799م با يك كودتاي نظامي زمام امور را به دست گرفت. مجلس پانصد نفري ابتدا در برابر ناپلئون مقاومت كرد، ولي سربازان ناپلئون نمايندگان مخالف را از تالار جلسه بيرون كردند و باقي‏مانده نمايندگان كه مرعوب شده بودند، طرح پيشنهادي ناپلئون براي تشكيل يك حكومت كنسولي را پذيرفتند. به موجب اين طرح، هيأت مديره پنج نفري به هيأت كنسولي سه نفري تبديل شد و ناپلئون بُناپارت در مقام كنسول اول فرانسه، مقدمات اعلام امپراتوري خود را در پنج سال بعد فراهم ساخت. اين امر نقطه پايان انقلاب فرانسه و آغاز دوره سوم جمهوري اول فرانسه معروف به دوره كنسولا بود. در دوران حكومت كنسولي، ناپلئون همراه با ادامه فتوحات نظامي خود دست به اصلاحات عميقي زد كه از آن جمله مي‏توان به تدوين يك قانون اساسي جديد براي فرانسه، تنظيم يك مجموعه قوانين، تأسيس نخستين بانك دولتي فرانسه و تثبيت وضع اقتصادي كشور اشاره كرد. با اين اصلاحات، ناپلئون مي‏توانست خود را وارث و دنبال‏كننده هدف‏هاي انقلاب فرانسه و يا به قول طرفدارانش، ناجي انقلاب بخواند. ولي واقعيت امر اين است كه اين ناجي انقلاب، از همان روز كودتا در فكر به دست گرفتن قدرت مطلقه بود. دومين گام ناپلئون براي رسيدن به قدرت مطلقه، تجديدنظر در قانون اساسي سال 1800م و تصويب قانون جديدي در اوت 1802م بود كه مقام او را به عنوان كنسول مادام‏العمر تثبيت مي‏نمود و مجالس قانون‏گزاري را عملاً تابع او مي‏ساخت. دو سال بعد ناپلئون تصميم گرفت در قالب امپراتور فرانسه، رژيم سلطنتي موروثي را به فرانسه بازگردانَد و اين تصميم را در يك همه‏پرسي از تصويب مردم گذراند. در نهايت، ناپلئون در دوم دسامبر 1804م به عنوان امپراتور فرانسه تاج‏گذاري كرد و بدين ترتيب دوره جمهوري اول فرانسه، 26 روز بعد در 28 دسامبر به پايان رسيد.
نيمه دوم قرن نوزدهم، يكي از پربارترين دوران‏ها براي اختراعات و اكتشافاتي است كه آثار و نتايج آن در قرن بيستم هم برجاي ماند. به طوري كه بسياري از پيشرفت‏هاي علمي و صنعتي و پزشكي در قرن بعد كه چهره جهان را تغيير داد در واقع ادامه و تكميل اختراعات و اكتشافات نيمه دوم قرن نوزدهم است. اختراع سينما نيز مربوط به اواخر قرن نوزدهم بود. اولين نمونه فيلم يا تصاوير متحرك به وسيله اديسون مبتكر معروف امريكايى ساخته شد و او در سال 1888م اين اختراع خود را در امريكا ثبت كرد ولي آن را تعقيب ننمود و به كارها علمي ديگر پرداخت. در اين زمان يك مخترع فرانسوي به نام لويى لومْيِر اين فكر را دنبال كرد و در سال 1895م چند صحنه از وقايع روزمره و نمايش‏هاي كوتاه كمدي را فيلم برداري نمود. او در روز 28 دسامبر آن سال اين فيلم را در يك سالن كوچك زيرزميني در پاريس به معرض نمايش گذاشت. اين نمايش با استقبال فراواني روبرو شد و طي چند سال، نخستين سالن‏هاي سينما در پاريس و لندن و نيويورك شروع به كار كردند. ولي فيلم‏هايى كه طي اين سال‏ها به معرض نمايش گذاشته مي‏شد، تركيبي از نمايش‏هاي كوتاه و صحنه‏هاي زندگي روزمره يا مناظر طبيعي به صورت صامت و بي‏صدا بود و سينما در سال‏هاي قرن بيستم رونق بيشتري يافت. در سال‏هاي بعد، دستگاه‏هاي پيشرفته براي ضبط و نمايش آثار سينمايي ساخته شد و به تدريج سينماهاي متعددي با استانداردهاي نوين، در تمامي كشورها داير گرديد.
كشور نپال در دامنه كوه هيماليا، در مرتفع‏ترين نقطه جهان و بين پرجمعيت‏ترين كشورهاي جهان يعني چين و هند قرار گرفته است. مساحت اين كشور آسيايى 147/181 كيلومتر مربع و جمعيت آن نزديك به 24 ميليون نفر مي‏باشد. پيش‏بيني مي‏شود كه جمعيت نپال تا سال 2025م در حدود 38 ميليون نفر گردد. پايتخت نپالْ كاتْمانْدو نام دارد و واحد پول آن روپيه نپال است. بيش از 75% مردم نپال پيرو مذهب هندو هستند و به زبان نپالي صحبت مي‏كنند. از شهرهاي مهم نپال، پوخارا، بيرات نگر و لاليت پور است. نپال تا سال 1769م كه به صورت كشور واحدي درآمد به اميرنشين‏هاي كوچكي تقسيم شده بود كه فرمان‏روايان آنْ، مقام سلطنت و رهبري مذهبي كشور را توأمان در اختيار داشتند. نپال تا نيمه قرن بيستم كشوري دور افتاده و منزوي بود و فقط از طريق هند يا انگلستان با دنياي خارج ارتباط داشت. در سال 1953م صعود نخستين كوهنوردان جهان به قله "اورست" كه در كوه‏هاي هيماليا در كشور نپال واقع شده است توجه جهانيان را به اين كشور فراموش شده جلب كرد. نپال يك كشور پادشاهي است كه تا سال 1990م داراي حكومت مطلقه سلطنتي بود و مجمع ملي اين كشور، نقشي جز تاييد تصميمات شاه و دولت منتخب او نداشت. در سال 1990م نسيم آزادي‏خواهي كه در سراسر جهان وزيدن گرفته بود به اين سرزمين دور افتاده هم رسيد و احزاب و گروه‏هاي سياسي كه در نپال پا به عرصه وجود گذاشته بودند، تظاهرات بزرگي براي استقرار دموكراسي به راه انداختند. پادشاه نپال نيز سرانجام به انجام انتخابات آزاد با شركت تمام احزاب سياسي تن در داد و آزادي‏هاي سياسي نيز بيشتر شد. از نظر اقتصادي، نپال كشور بسيار فقيري است كه عمده توليد ناخالص ملي خود را از از نظر اقتصادي، نپال كشور بسيار فقيري است كه عمده توليد ناخالص ملي خود را از توليدات كشاورزي به دست مي‏آوَرَد. اين كشور داراي قدمت تاريخي بوده و نظام سياسي حاكم بر آن مشروطه سلطنتي با دو مجلس قانون‏گزاري است.
/خ