دانستنی هایی راجع به ریزش مو

نگاهی دقیق‌تر به ریزش مو و انواع آن

رشد مو در هر نقطه‌ای از بدن انسان به جز کف دست و پا رخ می‌دهد و برخی از این مو‌ها چنان نازک هستند که با چشم غیر مسلح دیده نمی‌شوند. موی انسان از پروتئینی به نام ماده شاخی تشکیل شده که در فولیکول‌های موییِ لایه‌ی بیرونی پوست تولید می‌شوند.

فولیکول‌های مو به تولید سلولهای مویی جدید دست می‌زنند. آن‌ها سالانه به اندازه حدود ۴۰ سانتی‌متر، سلول‌های قدیمی را از سطح پوست خارج می‌کنند.

مویی که اکنون شما قادر به دیدن آن هستید، در واقع رشته‌ای از سلول‌های مُرده‌ی همان ماده شاخی هستند. روی سر یک فرد بزرگسال به طور میانگین حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تار مو وجود دارد که روزانه تعداد ۱۰۰ تار آن‌ها می‌ریزد. رویت شدن چند تار مو روی برس سرتان الزاماً جای نگرانی ندارد.
 

ریزش مو چیست؟

۹۰ درصد از موی پوست سر انسان در حال رشد است. هر فولیکول مو چرخه عمر خود را دارد که می‌تواند تحت تاثیر عواملی همچون سن، بیماری و مجموعه‌ای از عوامل مختلف دیگر قرار بگیرد. این چرخه عمر به سه مرحله مختلف تقسیم می‌شود:
 

مرحله آناژن (مرحله رشد)

مرحله رشد مو فعال می‌شود و بین ۲ تا ۶ سال ادامه پیدا می‌کند.
 

مرحله کاتاژن (مرحله میانی)

در این مرحله مو دیگر رشد نمی‌کند و خود را آماده جابجا شدن با موی جدید می‌کند و بین ۲ تا ۳ هفته نیز ادامه خواهد داشت.
 

مرحله تلوژن (مرحله استراحت)

مرحله استراحت مو به مدت ۲ تا ۳ ماه است. در پایان این مرحله، مو ریزش کرده و موی جدید جایگزین آن و چرخه رشد مجددا تکرار می‌شود.
 

انواع ریزش مو

ریزش مو یا طاسی انواع مختلفی دارد:
 

طاسی اینولوشن (مرتبط با سن)

عارضه‌ای طبیعی‌ است که در آن موی سر با بالا رفتن سن ضعیف و ضعیف‌تر می‌شود. فولیکول‌های موی بیشتری وارد مرحله استراحت می‌شوند و موهای باقیمانده کوتاه‌تر و تعدادشان کمتر خواهد شد.
 

طاسی آندروژنیک (مرتبط با ژنتیک)

عارضه‌ای ژنتیکی است که هم برای زنان و هم برای مردان رخ می‌دهد. مردان مبتلا به این عارضه که الگوی طاسی مردانه نیز نام دارد، از اوایل دوران نوجوانی به ریزش مو مبتلا می‌شوند. مشخصه چنین وضعیتی، پس رفتن موی سر و ناپدید شدن آن از قسمت فرق سر و جلوی سر است.

زنان مبتلا به این عارضه که الگوی طاسی زنانه نیز نام دارد، تا چهل سالگی و یا دیرتر، هیچگونه ریزش موی محسوسی را تجربه نخواهند کرد. آن‌ها کم پشت شدن مو را در تمام نواحی و ریزشی وسیع در فرق سر خود را حس خواهند کرد.
 

طاسی آریتا

به صورت ناگهانی رخ می‌دهد و باعث ریزش دسته‌ای مو در میان کودکان و جوانان می‌شود. این عارضه می‌تواند به طاسی کامل سر منجر شود اما در ۹۰ درصد موارد، موی سر پس از چند سال مجددا رشد خواهد کرد.
 

طاسی یونیورسالیس

عارضه‌ای که منجر به ریزش تمام موهای بدن از جمله ابرو، مژه و موهای اطراف آلت تناسلی می‌شود.
 

اختلال مو کنی

این اختلال روانی که اغلب در کودکان دیده می‌شود باعث می‌شود فرد خودش موی خودش را بکَند.
 

تلوژن افلوویوم

این عارضه عبارت‌ است از کم پشت شدن موی سر که به واسطه تغییرات رخ داده در چرخه رشد مو رخ می‌دهد. تعداد زیادی از موها به مرحله استراحت ورود می‌کنند و در آنِ واحد باعث ریزش مو و کم پشت شدن متعاقب آن می‌شوند.
 

طاسی اسکارین

این عارضه منجر به ریزش دائمی مو می‌شود. ملتهب شدن موی سر بر اثر عوامل مختلفی چون آماس بافت همبند، فولیکولیتیس و آکنه و سایر عارضه‌های پوستی همچون لوپوس و لیکن پلان، اغلب به ایجاد زخم‌هایی ختم می‌شوند که توانایی مو در جهت احیای مجدد را از بین می‌برند. استفاده از اتوی موی خیلی داغ و بافتن و بستن محکم موها نیز منجر به ریزش دائمی مو می‌شود.
 

چه عواملی منجر به ریزش مو می‌شوند؟

پزشکان هنوز به طور دقیق به علت کوتاه بودن دوره رشد فولیکول‌های مویی پی نبرده‌اند. با این وجود، چندین عامل مختلف می‌توانند در ریزش مو نقش داشته باشند:

هورمون‌ها همچون وجود سطح غیرعادی از هورمون آندروژن (هورمون‌های مردانه‌ای که به طور معمول توسط مردان و زنان تولید می‌شود.)

وراثت، استعداد طاسی در زنان یا مردان می‌تواند از جانب پدر یا مادر به فرد منتقل شود.

اضطراب، بیماری و زایمان نیز می‌تواند باعث ریزش موی موقت در فرد شود. کچلی قارچی که به واسطه نوعی عفونت قارچی در فرد ایجاد می‌شود نیز می‌تواند منجر به ریزش مو شود.

مسائل پزشکی، شیمی درمانی، رقیق کننده‌های خونی، مسدودکننده‌های گیرنده آدرنرژیک بتا که برای کنترل فشار خون مورد مصرف قرار می‌گیرند و همچنین قرص‌های کنترل بارداری نیز می‌توانند منجر به ریزش موقت مو شوند.

سوختگی، آسیب دیدگی و اشعه ایکس نیز می‌تواند منجر به ریزش موقت مو شود. در چنین مواردی، پس از بهبود آسیب‌دیدگی، مو دوباره رشد طبیعی خود را آغاز خواهد کرد، مگر اینکه جراحت باعث به جا ماندن زخم روی پوست سر شده باشد، در این صورت موی آن قسمت هرگز دوباره رشد نخواهد کرد.

بیماری خودایمنی که می‌تواند به طاسی آریتا منجر شود. در این نوع از طاسی، سیستم ایمنی بدن به دلایل نامعلومی سرعت می‌گیرد و فولیکول‌های مو را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بسیاری از افرادی که به این نوع از طاسی مبتلا هستند مجدداً رشد طبیعی موهای خود را بازمی‌یابند، هرچند که ممکن است موهای آنان در ابتدا و تا پیش از برگشتن به حالت اولیه، بسیار کم پشت باشد و رنگ روشن‌تری نیز داشته باشد.

عوامل آرایشی و بهداشتی همچون شامپو زدن بیش از حد به موها، فر کردن، دکلره کردن و رنگ کردن موها نیز می‌تواند با ضعیف کردن و شکننده کردن آن‌ها منجر به کم پشت شدن‌شان شود. محکم بافتن موها، استفاده از بیگودی و بابلیس نیز می‌تواند منجر به آسیب دیدن و شکستن مو شود.

البته انجام چنین کارهایی موجب طاسی سر نمی‌شود. در موارد بسیاری، در صورتی که منشا مشکل برطرف شود، رشد مو به حالت عادی باز خواهد گشت. با وجود این‌ها، هرگونه آسیب شدید به مو و یا پوست سر گاهی می‌تواند به طاسی دائم سر ختم شود.

شرایط پزشکی خاص همچون بیماری تیروئید، لوپوس، دیابت، کم‌خونی فقر آهن، اختلالات غذایی و همچنین کم‌خونی می‌تواند به ریزش مو منجر شود. در اغلب موارد، پس از بهبود عارضه، در صورتی که زخمی در قالب لوپوس، لیکن پلان و یا اختلالات فولیکولار روی سر باقی نمانده باشد، موی سر مجددا رشد خواهد کرد.

رژیم غذایی، هرگونه رژیم غذایی با میزان پروتئین کم و یا رژیم‌هایی که به شدت مصرف کالری را محدود می‌کنند نیز می‌توانند موقتاً موجب ریزش مو شوند.


منبع: سایت راستینه