اعمال روز پنجم ماه مبارک رمضان

دعای روز پنجم ماه مبارک رمضان

اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْمُسْتَغْفِرِینَ، وَاجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ الْقَانِتِینَ، وَاجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ أَوْلِیائِکَ الْمُقَرَّبِینَ، بِرَأْفَتِکَ یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.

خدایا در این روز مرا از آمرزش جویان درگاهت قرار ده، و قرار ده مرا در این روز از بندگان شایسته و فرمانبردارت، و در این روز مرا از دوستان نزدیکت قرار ده، به حق مهربانی‌ات، ای مهربان‌ترین مهربانان.
 

شرح فرازهای دعا

اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْمُسْتَغْفِرِینَ

خدایا من را در این ماه رمضان جزو مستغفرین قرار بده، برای استغفار، باید شرایط استغفار را داشت. کسی که مال حرام خورده که با استغفار کارش درست نمی‌شود. باید برود و صاحبان مال را راضی کند.
 
با مال حرام و رشوه و ربا رشد کرده‌ای، حال که توبه می‌کنی باید بروی سود ربا را به صاحبان آن بازگردانی. غذای کم و حلال بخوری تا گوشت‌های تنت که با مال حرام پرورش یافته‌اند، آب شوند.
 
کسی که شب تا صبح پای کار حرام نشسته،‌ باید شب‌ها احیا نگه دارد و عبادت کند. از جمله در شب 15 شعبان که احتمالاً شب قدر است که تمام مقدّرات ما در آن نوشته می‌شود.
 
خدایا مرا از مستغفرین قرار بده! یعنی اینکه واقعاً استغفار کنم و اگر مال حرامی دارم، آن را حلال کنم. به گناهی که قبلاً کردم فکر نکنم و از آن لذت نبرم. حالا زبانی هم استغفار کنیم، خوب است. بعد از نماز مغرب هم 70 بار استغفار وارد است.
 

نتیجه‌ی استغفار کردن چیست؟

«من اکثر الاستغفار» کسی که زیاد استغفار کند، چهار چیز به دست می‌آورد:

اول؛ «جعل الله له من کل همٍ و غمٍ فرجا» اگر غم و غصه دارد، غم و غصه‌اش بیرون می‌آید.
 
دوم؛ «من کل خوفٍ امنا» گاهی اخبار ناخوشایند را می‌دهند. اگر استغفار کنی، هیچ خبری نمی‌شود. اگر استغفار کرده‌ای از کسی نترس و فقط از خدا بترس.
 
سوم؛ «من کل ضیق ٍ مخرجا» صاحب‌خانه تو را جواب کرده؟ سفته‌هایت عقب افتاده؟ گرفتاری؟ اگر استغفار کنی همه این‌ها درست می‌شود. اگر در گرفتاری هستید، اگر مشکل ازدواج دارید، اگر منزل می‌خواهید،‌ استغفار کنید، خدا گره از کارهاتان باز می‌کند. اما باید شرایط استغفار را هم مراعات کرد.

و چهارم؛ اینکه «و رزقه من حیث لا یحتسب» از جایی که گمان نداری و فکرش را نمی کنیم روزی می رسد . همسفر خوب پیدا می‌کنی، یک زن خوب نصیبت می‌شود و ...
 

شرایط استغفار چیست؟

شخصی در محضر حضرت امام علی علیه‌السلام گفت: ”استغفرالله”‌ امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام فرمودند: ”مادرت به عزایت گریه نماید، آیا می‌دانی استغفار چیست؟ همانا استغفار درجه علیین است و آن اسمی است که به شش معنی واقع می‌گردد:

اول؛ پشیمانی بر گذشته می‌باشد،
 
دوم؛ عزم و اراده برای دوری از آن گناه تا ابد،
 
سوم؛ حق مخلوقات را ادا نمایی تا خدا را پاک و مطهر ملاقات کنی و حقی از مخلوقات بر عهده تو نباشد،
 
چهارم؛ اینکه به سوی هر فریضه‌ای که ضایع نموده‌ای روی آورده و حق آن را ادا کنی،
 
پنجم؛ اینکه گوشتی را که به واسطه حرام روییده شده به واسطه اندوه‌ها آب کنی تا پوست به استخوان چسبیده و گوشت تازه بین آن‌ها روییده شود
 
و ششم؛ اینکه درد و رنج فرمان برداری و اطاعت را به جسم بچشانی چنان چه شیرینی معصیت را به آن چشانده بودی،
 
پس در آن هنگام می‌توانی بگویی ”استغفرالله”‌ که در این روز ما هم از خداوند می‌خواهیم جزء مستغفرین واقعی که امیر مؤمنان علی علیه‌السلام در مورد آن توضیح فرموده‌اند قرارمان داده و توبه ما را بپذیرد...
 

 رزق تنها پول نیست!

رزق همه‌اش پول نیست. در احادیث بسیار بیان شده که اگر فلان کار را بکنی، رزقت زیاد می شود، منظور از رزق، رزق معنوی است، رفیق خوب رزق است، همسفر خوب هم رزق است. هر وقت می‌خواهید مسافرت بروید، چند بار استغفار کنید تا یک همسفر خوب داشته باشید.
 

وَاجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ الْقَانِتِینَ

خدایا من را از بندگان شایسته خودت قرار بده. فرمانبردار تو باشم. اطاعت تو را کنم. خدا آدم فرمانبردار را دوست دارد. هنگامی که بنده در پیشگاه خداوند دارای مقام و منزلت است که واجبات الهی را انجام داده و از محرمات او بپرهیزد. آنگاه است که آن بنده به عنوان بنده صالح که مطیع پروردگار خویش است قرار خواهد گرفت که در این روز ما نیز از خداوند می‌خواهیم که ما را جزء بندگان صالح که مطیع اوامر او می‌باشند، قرار دهد.
 

وَاجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ أَوْلِیائِکَ الْمُقَرَّبِینَ

همان طور که در روایات و آیات آمده است کسانی مقرب درگاه الهی قرار می‌گیرند که هیچ گاه از یاد خداوند در تمام لحظات عمر و حیات خویش غافل نگردند و بندگی خدا را فقط برای رضای خداوند انجام دهند که برای فهم بیشتر به نمونه بارز آن حضرت امیر مؤمنان علی علیه‌السلام اشاره می‌کنیم که در مناجات با خداوند چنین فرمودند: ”الهی ما عبدتک خوفا من نارک و لاطمعا فی جنتک لکن وجدتک اهلا للعباده فعبدتک”‌ ”بار خدایا! تو را به خاطر ترس از جهنمت و یا به جهت طمع به بهشتت عبادت نمی‌کنم، بلکه تو را شایسته عبادت یافتم، پس تو را عبادت می‌کنم” ‌ما نیز در این روز از خداوند می‌خواهیم که به حق لطف و رحمتش ما را از دوستان و اولیاء و مقربان درگاهش قرار دهد. انشاء الله که تابع باشیم.
 

بهشت خدا جدا از بهشت معمول است

بهشت معمولی برای کسانی است که غذا و حوری می‌خواهند؛ اما آن‌ها که خود خدا را می‌خواهند و عبادت را برای خود خدا کردند و نه برای ترس از جهنم، آن‌ها در بهشت خدا وارد می‌شوند. آیه قرآن هم وجود دارد. «فادخلی فی عبادی و ادخلی جنتی» از خدا بخواهیم که در آن بهشت قرار بگیریم. جنت فردوس، جنت عدن جنت‌های متعدد وجود دارد ولی جنت خدا عالی است.
 

بِرَأْفَتِکَ یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ

می‌گوید: خدا به مهربانی خودت، دعاهای ما را مستجاب کن. ای خدایی که رحمتت از همه رحم‌ها بیشتر است.
 

نماز شب ششم ماه رمضان (بلدالامین)

ذکر جمله من النوافل و صلوات الحوائج و الاستخارات‏، و أما صلوات رمضان نقلتها من کتاب الأربعین حدیث للشهید رحمه الله‏ تعدادی از نمازهای نافله، حاجت و استخاره را بیان می‌کنیم؛ و اما نمازهای ماه رمضان که از کتاب چهل حدیث شهید رحمه الله نقل گردیده است:
 

مَرْوِیَّةٌ عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وآله وسلم:‏ فَمَنْ صَلَّى فِی اللَّیْلَةِ السَّادِسَةِ أَرْبَعاً بِالْحَمْدِ[الفاتحه] وَ سوره تَبَارَکَ فَکَأَنَّمَا صَادَفَ لَیْلَةَ الْقَدْرِ

از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم روایت شده است؛ هر کس در شب ششم ماه رمضان، این نماز را بخواند، چهار رکعت در هر رکعت سوره حمد و سوره ملک را قرائت کند، پس گویی که مصادف با شب قدر شده است.
 

 توصیه معنوی

گزیده‌ای از توصیه‌‏ها و سفارش‏‌های امام خمینی رحمه الله، به مناسبت ماه مبارک رمضان

1. مردان آگاه الهی باید پیش از فرارسیدن ماه مبارک رمضان، خود را برای صومی که در حقیقت انقطاع و اجتناب از لذات دنیاست (و این اجتناب به طور کامل، همان انقطاع الی‌الله می‌باشد) آماده و مهیا کنند، کمال انقطاع به این سادگی نمی‌شود، احتیاج فوق‌العاده به تمرین، زحمت، ریاضت، استقامت و ممارست دارد تا بتواند با تمام قوا از «ما سوی الله» منقطع شود و به غیر خداوند توجهی نداشته باشد. تمام صفات وارسته انسانی، در انقطاع کامل الی‌الله نهفته و اگر کسی بدان دست یافت، به سعادت بزرگی نایل شده است. لیکن با کوچک‌ترین توجه به دنیا، محال است «انقطاع الی‌الله» تحقق یابد و کسی که بخواهد روزه ماه مبارک رمضان را با آن آدابی که از او خواسته‌اند انجام دهد، لازم است انقطاع کامل داشته باشد تا بتواند مراسم و آداب مهمانی را به جا آورده و به مقام میزبان تا آنجا که ممکن است، عارف گردد.
 
2. شما، در این چند روزی که به ماه رمضان مانده به فکر باشید، خود را اصلاح کرده، توجه به حق تعالی پیدا نمایید. از کردار و رفتار ناشایسته‏ خود استغفار کنید! اگر خدای نخواسته، گناهی مرتکب شده‏اید، قبل از ورود به ماه مبارک رمضان، توبه کنید! زبان را به مناجات حق‌تعالی عادت دهید! مبادا در ماه مبارک رمضان، از شما غیبتی، تهمتی و خلاصه گناهی سر بزند و در محضر ربوبی، با نعم الهی و در مهمان‌سرای باری‌تعالی، آلوده به معاصی باشید!
 
اگر با پایان یافتن ماه مبارک رمضان، در اعمال و کردار شما هیچ‌گونه تغییری پدید نیامد، و راه و روش شما با قبل از ماه صیام فرقی نکرد، معلوم می‏شود روزه‏ای که از شما خواست‌ه‏اند، محقق نشده است.
 
اگر دیدید کسی می‏خواهد غیبت کند، جلوگیری کنید و به او بگویید! ما، متعهد شده‌‏ایم که در این سی روز ماه مبارک رمضان، از امور محرمه خودداری ورزیم و اگر نمی‏توانید او را از غیبت‏ باز دارید، از آن مجلس خارج شوید! ننشینید و گوش کنید! باز تکرار می‏کنم تصمیم بگیرید در این سی روز ماه مبارک رمضان، مراقب زبان، چشم، گوش و همه‏ اعضا و جوارح خود باشید. توجه کنید که به آداب ماه مبارک رمضان عمل کنید؛ فقط، دعا خواندن نباشد، دعا به معنای واقعی‌‏اش باشد.
 
3. در این ماه مبارک خودتان را تقویت کنید به قوت‌های روحانى. در یک حدیثى است که پیغمبر اکرم فرمودند که ماه رمضان آمد، اقبال کرد، آمد. در ضمن‌اش می‌فرمایند که «دُعِیتُمْ فِیهِ إِلَى ضِیَافَةِ اللَّه‏». ضیافت‌های خدا با ضیافت‌های مردم این است فرقش که وقتى شما را یک اشخاصى دعوت بکنند به یک مهمانى، وقتى بروید در آن مهمانى به حسب فراخور حال، یک چیزهایى براى خوردنى و یک چیزهایى براى تفریح و این چیزهاست. ضیافت خدا در ماه رمضان یک شعب‌ه‏اش روزه است، آن ضیافت خداست؛ و یک امر مهمش که مائده غیبى و آسمانى است قرآن است. شما دعوت شده‌‏اید به مهمانى خدا و شما در ماه رمضان مهمان خدا هستید. مهماندار شما، شما را وادار کرده است به اینکه روزه بگیرید. این راه‌هایی که به دنیا باز است و شهوات است، این‌ها را سدش کنید تا مهیا بشوید براى لیلة‌القدر. ماه شعبان مقدمه است براى ماه مبارک رمضان که مردم مهیا بشوند براى ورود در ماه مبارک رمضان و ورود در «ضِیَافَةِ اللَّه».
  
منابع:
1. جامعة المصطفی/ شرح دعای روز پنجم ماه رمضان
2. سایت اهل البیت علیهم السلام/ نماز شب ششم ماه رمضان
3. سایت حبل المتین/  نگاهی به سیره ‏عملی امام خمینی (رحمه الله) در ماه مبارک رمضان