جوانان از دیدگاه مقام معظم رهبری (3)

ستایشگری جوان نباید به خوش آمدگویی او تبدیل شود

طول مدت چهل و چند ساله معاشرت من با گروه های جوان موجب شده که من قلبا و عمیقا جوانان را ستایش کنم. البته ستایش کردن جوانان با خوش آمدگویی آن ها تفاوت دارد.
من با خوش آمدگویی موافق نیستم؛ چیزی بگویم که شما خوشتان بیاید، یا چیزی را که ممکن است شما از آن ناراحت شوید و بدتان بیاید، بر زبان جاری نکنم؛ نه، من به این چیزها عقیده ندارم؛ بلکه معتقدم که ستایش جوان به جای خود درست است و ستایشی واقعی و حق است و نقاط مورد ستایش هم از نظر من مشخص و روشن است و بعضی از آن ها را خواهم گفت؛ اما ستایشگری جوان نباید به خوش آمدگویی او تبدیل شود.
شما فرزندان من هستید؛ انسان فرزند خودش را خواه و ناخواه دوست دارد؛ چه آن فرزند بداند، چه نداند؛ چه بخواهد، چه نخواهد؛ چه از محبت پدر یا مادر متشکر بشود، یا نشود. این دوست داشتن موجب این نیست که اگر در کار او خطایی وجود دارد، گفته نشود تا مبادا بدش بیاید؛ نه، اتفاقا انسان با فرزند خودش خیلی راحت رت از دیگران است. بنابراین من جوانی و ویپگی های عمده جوانی را در شما از ته دل دوست دارم و با همه وجود آن را ستایش می کنم؛ اما به خدا پنهاه می برم از این که به دام خودش آمدگویی جمعی که در مقابل من هستند یا جماعت های فراوانی که من به محبت آن ها احترام می گذارم، بیفتم.(1)

مهمترین مسائلی که جوان ها باید به آن اهتمام کنند

از جوان ها این انتظار وجود دارد که عدالتخواهی را از یاد نبرند. آزادی را با همان مفهوم بسیار والای اسلامی چه آزادی فردی، چه آزادی اجتماعی و سیاسی، چه آزادی معنوی وروحی جزو خواست های همیشگی خود بدانند و از یاد نبرند. مبارزه با فقر و ایجاد رفاه عمومی را جزو مطالبات خود بدانند. امر به معروف و نهی از منکر هم جزو مهمترین مسائلی است که جوان ها باید به آن اهتمام کنند. همچنین در برابر فریب رسانه ها در واژگونه جلوه دادن حقایق تسلیم نشوند.
امروز مهم ترین تلش دشمن این است که از پیشرفته ترین ابزار و روش های ارتباطی مدرن و فوق مدرن استفاده کند؛ برای این که حقایق کشور ما را واژگونه جلوه دهد. تسلیم خواسته نشوید و اندیشمندانه با مسائل برخورد کنید. تسلیم اختلافاتی که بین بعضی از مسئولان وجود دارد و متأسفانه بعضی از مطبوعات هم به آن دامن می زنند، نشوید. بین دو نفر مسئول مسئله ای پیش می آید؛ آن چنان به آن پرو بال می دهند که به یک مسئله اجتماعی و عمومی تبدیل شود و ذهن ما را به خود مشغول می کند... .
به ورزش اهمیت بدهید؛ من به خصوص روی ورزش تأکید می کنم. من ورزش را به عنوان یک کار بین المللی، نمایشی و هیجانی، در درجه دوم می دانم؛ در درجه اول، ورزش برای تقویت و سلامت جسم است، که این را برای همه جوان های کشورمان از زن و مرد لازم می دانم. (2)
اگر شما جوانان، این سه خصوصیت را در خودتان به وجود آورید، در هر شرایطی و در همه ی زمینه ها موفق خواهید بود
جوان اولا بایداحساس مسئولیت کند؛ یعنی واقعا خودش را مسئول بداند و بخواهد که زندگی را با پای خودش پیش ببرد و حرکت کند و مثل پر کاهی در امواج حوادث نباشد.
ثانیا با ایمان حرکت کند، ایمان نقش بسیار مهمی در پیشرفت در همه میدان ها و نیز پیروزی بر همه موانع دارد؛
ثالثا بصیرت و آگاهی داشته باشد. اگر جوانان این سه خصوصیت را در خودشان تأمین کنند – که البته کار چندان آسانی نیست؛ اما بسیار ممکن هست- من خیال می کنم که هر وضعی دنیا پیدا کند – ارتباطات پیشرفت کند، تمدن های گوناگون به عرصه بازار تمدن ها در دنیا پا بگذارند، قدرت بزرگی در دنیا از بین برود، قدرت جدیدی به وجود آید؛ ایران چالش های گوناگونی در مسائل اقتصادی و سیاسی و غیره با دیگران داشته باشد، نداشته باشد- در همه زمینه ها شما می توانید موفقیت خودتان را تضمین کنید. سعی کنید این سه خصوصیتی را که من گفتم، در خودتان به وجود آورید. ببینید؛ من که می گویم سعی کنید به وجود آورید، اعتقادم این است که سعی ها یک اندازه نیست، یک اندازه هم موفق نیست؛ اما اعتقاد دیگرم این است که هر کسی سعی کند، بالاخره توفیقی خواهد داشت.
آن احساس مسئولیتی که می می گویم، در مقابل حالت «ولش» قرار دارد. بعضی از جوانان هستند که اگر گفته شود این کار را بکن، می گوید ولش! مثلا امتحانات درسی یا قضیه دیگری در پیش است، می گوید ولش! این «ولش» بدترین بلا برای جوانان است. احساس مسئولیت، یعنی رها کردن این حالت «ولش».
ایمان هم یعنی این که انسان واقعا مؤمنانه وارد میدان شود. سعی کنید ایمانتان را قوی کنید. الحمدلله همه شما دل هایتان پاک و صاف است و ایمان ها در دهایتان می درخشد- انسان می تواند این را حس کند- در عین حال بکوشید آن را عمیق کنید، تا با هر حادثه ای متزلزل نشود. با مطالعات خوب، با استفاده از انسان های والا و استادهای خوب، آن را تقویت کنید.
در خودتان بصیرت ایجاد کنید. قدرت تحلیل در خودتان ایجاد کنید؛ قدرتی که بتوانید از واقعیت های جامعه یک جمع بندی ذهنی برای خودتان به وجود آورید و چیزی را بشناسید. این قدرت تحلیل خیلی مهم است. هر ضربه ای که در طول تارخی ما مسلمانان خوردیم، ازضعف قدرت تحلیل بود. در صدر اسلام هم ضرباتی که خوردیم، همین طور بوده که حالا این ها بحث های تفسیری زیادی دارد. در دوره های گوناگون دیگر هم همین طور است. نگذارید که دشمن از بی بصیرتی و ناآگاهی ما استفاده کند و واقعیتی را واژگونه در چشمان جلوه دهد. (3)
از حوصله جوان ها باید حداکثر استفاده را برد و به آنها میدان داد
نکته ی مهمی در مورد جوانی وجود دارد که من بارها آن را تکرار کرده ام. مهم ترین نکته ی جوانی، حوصله است. این را ما پیرها خوب می فهمیم؛ جوان ها خودشان درست ملتفت نمی شوند. انسان وقتی گذشت زمان و گذشت عمر را تجربه کرد، گاهی استعداد هم دارد، میل هم دارد، کشش هم دارد؛ اما حوصله ندارد. ابزار حوصله، مهم ترین بستر برای جوان است. جوان حوصله دارد، دنبال کار می رود و تا گاو و ماهی مسئله را می کاود؛ برای این که به نتیجه ای برسد. از این حوصله ی جوانی که به او روح کنکاش و کنجکاوی و پیگیری و ژرف کاوی می دهد، باید حداکثر استفاده را کرد. به این جوان ها باید میدان داد.
استعدادها را هم باید در دانشگاه جذب کرد. در بیرون دانشگاه ها استعدادهای خیلی خوبی وجود دارد. تا آن جایی که ممکن است، باید این استعدادها را جذب دانشگاه ها کرد. (4)

جوان، محور حرکت و مرکز تلاش و تحرک جامعه است

جوان در هر جامعه و کشوری، محور حرکت است. اگر حرکت انقلابی و قیام سیاسی باشد، جوانان جلوتر از دیگران در صحنه اند. اگر حرکت سازندگی یا حرکت فرهنگی باشد، باز جوانان جلوتر از دیگراند و دست آن ها کارآمدتر از دست دیگران است. حتی در حرکت انبیای الهی هم از جمله حرکت صدراسلام محور حرکت و مرکز تلاش و تحرک، جوانان بودند.(5)

شما جوان ها، هر لحظه برای دو صحنه آماده باشید

امروز، شما جوانان وظیفه دارید انقلاب را با همه ی وجود، تا اعماق جانتان نفوذ و رسوخ بدهید و مفهوم انقلاب و مبانی فکری آن را از بن دندان درک کنید و برای هنگامی که این ملت بدان احتیاج دارد و در دو صحنه مبارزه می کند، آن را در خود ذخیره کنید. صحنه اول، صحنه ای است که انقلاب را از لحاظ اقتصادی یا نظامی و یا سیاسی تهدید می کند که باید آن ذخیره را برای دفاع از انقلاب و کشورتان به هر گونه که زمان و موقعیت اقتضا می کند به کار بندید. صحنه ی دوم، صحنه ی سازندگی است. بهترین سازندگی، سازندگان انقلابی اند. بهترین پدیدآورندگان دنیای آباد باغ انقلاب، کسانی هستند که از انقلاب جوشیده اند و انقلاب در جان آن ها رسوخ کرده است. شما جوانان باید برای این دو صحنه، خودتان را هر لحظه آماده داشته باشید. (6)

یأس، بزرگ ترین آفت جوان است

جوانان عزیز! دشمن روی شما سرمایه گگذاری های زیادی می کند؛ حواستان جمع باشد. عده ای را به بی تفاوتی می کشاند و عده ای را دلسرد و مأیوس می کند. یأس، بزرگ ترین آفت جوان است.جوان ها بدانند که متأسفانه یأس به روح جوان زودتر راه پیدا می کند؛ همچنان که امید این گونه است. در مقابل یأسی که دشمن می خواهد به جوان ها تلقین و تزریق کند، خودتان را مصونیت بدهید. (7)
جوان بودن کشور، برای نظام و دشمنان نظام، فرصت بسیار خوبی است
این روزها... که اکثریت کشور جوان اند... طرفداران و عشاق و کمر بستگان نظام، باید از این خیلی استفاده کنند؛ خیلی هم قابل استفاده است –این همه جوان- چون می دانید که وقتی آدم پیر شد، سست و ناتوان می شود. البته نه همه ی پیرها، بعضی از پیرها هستند که از جوان ها هم سرحال تر و با نشاط تر و کاری تر و به روز تراند؛ مثل امام قدس سره، واقعا همین جور بود.
لیکن به طور قاعده –یعنی اکثر و اغلب- این جور است. جوان برای حرکت کردن، منتظر هیچ چیز نیست؛ در آن راهی که فکر می کند، جاذبه ای برایش دارد –مادی یا معنوی- باید حرکت کرد. این برای نظام، فرصت خیلی خوبی است... گاهی باید انسان به جماعتی مرتب بگوید، اصرار کند و به گوششان بخواند تا این حرکت انجام بگیرد؛ ولی جوان، این ها را ندارد. اگر ما آماده به کار باشیم، جوان نیز آماده به کار است. ما که خواستیم در راه خدا مسئولیت را بر دوش بگیریم و این سلوک را در راه خدا برای خودمان و دیگران هموار و آسان کنیم، فرصت خیلی خوبی است.
خوب، عینا همین حالت برای دشمن هم هست؛ دشمن هم نگاه می کند، می گوید عجب فرصتی! همه جوان اند! اگر بتوان این ها را منحرف کرد، اگر بتوان آن ها را از حقیقت منحرف کرد، اگر بتوان از جاذبه های معنوی به سمت جاذبه های مادی سوق داد، اگر بتوان ایمانشان را بر اساس این نظام، دچار اختلال کرد، خیلی دستاورد خواهیم داشت –دشمن می گوید، راست هم می گوید. پس یک پیکار و نبرد واقعی فرهنگی و سیاسی و فکری بین شما – که لشکر و عناصر انقلابید- و دشمن انقلاب هست.(8)
شما جوان ها ک جزو خواص ملت اید؛ هرجا هستید، سعی کنید محیط خودتان را بسازید
شما جوان ها در این شرایط، مسئولیتتان را مضاعف بدانید؛ در هر دانشگاهی که هستید، هر جای کشور چه دخترها، چه پسرها، سعی کنید سازنده باشید، محیط پیرامون خودتان را بسازید... باید با فکر و تأمل و تلاش درونی و ذهنی، آنچه را که فراگرفتید، شفاف تر وروشن تر و عمیق تر بکنید و هر روزی که می گذرد، از هر فرصتی که دارید استفاده کنید، برای این که در محیط تحصیلی و دانشجویی، منشأ روشنفکری برای دیگران باشید. یعنی محیط را با اشاعه ی افکار درست و روشنگری های خوب، زمینه هایی که خودتان تشخیص بدهید، بسازید. شما جزو خواص این ملتید... هر جامعه ای که بتواند راه خودش را به سمت بهشت، به سمت رضای الهی و به سمت آن سعادت حقیقی بازکند، خواص آن جامعه در آن، بزرگ ترین ثواب را پیش خدای متعال دارند.
اگر خدای نکرده جامعه ای دچار انحراف، دچار عقبگرد و دچار ضلالت و گمراهی بشود –این تعبیر ضلالت، تعبیر قرآنی است، بسیار هم تعبیر درستی است- گردن های خواص آن جامعه، پیش خداگیر است. شما خواصید –چه بخواهید، چه نخواهید- در همین دوره ی جوانی، جزو خواصید. سعی کنید در محیط خودتان، مؤثر و کارساز باشید.(9)

پي نوشت :

1- بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار جوانان استان اصفهان، 12/8/1380.
2- بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار جوانان استان اصفهان، 12/8/1380.
3- بیانات رهبر معظم انقلاب در جلسه پرسش و پاسخ با جوانان، 13/11/1377.
4- بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار وزیر علوم و رؤسای دانشگاه ها، 17/10/1383.
5- بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار با گروه کثیری از دانشجویان و دانش آموزان، به مناسبت سیزدهم آبان ماه، 15/8/1370.
6- بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار با گروه کثیری از دانشجویان و دانش آموزان، به مناسبت سیزدهم آبان ماه، 10/8/1367.
7- بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار با گروه کثیری از دانشجویان و دانش آموزان، به مناسبت سیزدهم آبان ماه، 10/8/1368.
8- بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار با نمایندگان ولی فقیه در دانشگاه ها، 18/7/1377.
9- بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار با تعدادی از دانشجویان سراسر کشور در مشهد، 20/5/1377.

/س