موارد استفاده و عوارض متادون

متادون جزو دسته داروهای موسوم به اپیوئیدها است. این دارو توسط پزشکان آلمانی در جنگ جهانی دوم ساخته شد. هنگامی که وارد ایران شد، برای درمان افراد مبتلا به درد شدید مورد استفاده قرار گرفت. امروزه پزشک شما می‌تواند از آن به عنوان بخشی از درمان برای اعتیاد به هروئین یا مواد مخدر استفاده کند.

این دارو بسیار شبیه مورفین عمل می‌کند. شما می‌توانید آن را به صورت قرص، پودر یا مایع مصرف کنید. این دارو باید توسط پزشک تجویز شود. افرادی که آن را غیرقانونی مصرف می‌کنند اغلب آن را تزریق می‌کنند و با این کار در معرض بیماری‌هایی مانند اچ آی وی قرار می‌گیرند.

اگرچه متادون از مواد مخدر دیگر بی خطرتر است، پزشک شما باید در دوره‌ای که متادون مصرف کنید شما را تحت نظر داشته باشد. مصرف این دارو می‌تواند به اعتیاد یا سوء مصرف منجر شود.
 

متادون چگونه عمل می‌کند؟

متادون باعث تغییر روش مغز و سیستم عصبی در پاسخ به درد می‌شود، بنابراین شما احساس تسکین درد می‌کنید. اثرات آن کندتر از سایر داروهای مسکن درد قوی مانند مورفین است. این دارو مانع از احساس سرخوشی که از داروهایی مانند کدئین، هروئین، هیدروکودون، مورفین و اکسی کودون به دست می‌آورید می‌شود.

در صورتی که درد زیادی ناشی از جراحی، آسیب یا بیماری مزمن داشته باشید، پزشک ممکن است متادون تجویز کند.

همچنین اگر تحت درمان اعتیاد به مواد مخدر دیگر باشید، این دارو می‌تواند کمک کند. متادون می‌تواند یک احساس مشابه ایجاد کند و از علائم ترک مواد مخدر جلوگیری کند. ممکن است شنیده باشید که متادون درمان جایگزین است. متادون جایگزین اپیوئیدها در بدن با اثرات خفیف‌تر است.

این دارو معمولاً به عنوان بخشی از برنامه درمان شما استفاده می‌شود و درمان قطعی برای اعتیاد نیست.
 

موارد مصرف و عوارض جانبی

در حالی که هیچ دوره مشخصی برای مصرف متادون به منظور درمان اعتیاد وجود ندارد، کارشناسان می گویند که باید حداقل یک سال و شاید بیشتر از این دارو استفاده شود. پزشک به دقت واکنش بدن شما را به این دارو پیگیری خواهد کرد و درمان شما را تنظیم می‌کند. هنگامی که وقت توقف مصرف باشد، پزشک کمک می‌کند به منظور جلوگیری از علائم ترک به تدریج مصرف دارو را متوقف کنید.

با استفاده کوتاه مدت، ممکن است متوجه موارد زیر شوید:

بی قراری

تهوع یا استفراغ

تنفس آهسته

خارش پوست

عرق کردن شدید

یبوست

مشکلات جنسی

بعضی از عوارض جانبی، جدی‌تر هستند. در صورت بروز موارد زیر با پزشک تماس بگیرید:

تنفس مشکل یا احساس تنگی نفس

احساس سرگیجه یا ضعف

کهیر یا بثورات پوستی

تورم لب‌ها، زبان، گلو یا صورت

درد قفسه سینه یا ضربان قلب سریع

احساس توهم یا احساس سردرگمی

اگر مدت زمان طولانی این دارو را مصرف کنید، ممکن است منجر به مشکلات ریوی و تنفسی شود. همچنین می‌تواند چرخه قاعدگی زنان را تغییر دهد. اگر باردار هستید، با پزشک درباره تغییر دوز خود صحبت کنید. این دارو می‌تواند پیامدهایی ایجاد کند.
 

خطرات این دارو چیست؟

برخی افراد نباید متادون مصرف کنند. در صورت داشتن موارد زیر به پزشک اطلاع دهید:

بیماری قلبی

اختلال ریتم قلب

عدم تعادل الکترولیتی

مشکلات تنفسی یا بیماری ریه

سابقه آسیب سر، تومور مغزی یا تشنج

بیماری کبد یا کلیه

مشکلات ادرار

مشکلات صفرا، پانکراس، یا تیروئید

نوعی بیماری که به خاطر آن آرامبخش استفاده می‌کنید.
 
داروهای دیگری که می‌توانند بر متادون اثر بگذارند، عبارتند از
سایر داروهای مخدر

داروهایی که موجب خواب آلودگی یا کند شدن تنفس شما می‌شوند.

داروهایی که سطح سروتونین را تغییر می‌دهند.

می‌توانید به این دارو وابسته شوید. مغز شما ممکن است برای شروع تسکین درد به این دارو تکیه کند.

هرچند که این اثرات نسبت به سایر اپیوئیدها خفیف‌تر است، اما بدن باز هم می‌تواند به این دارو سازگار شود. بدین معنی که برای احساس همان میزان تسکین درد یا علائم ترک، به مصرف بیشتر آن نیاز خواهید داشت، این مسئله می‌تواند منجر به سوء مصرف و اعتیاد شود. پزشک شما این مشکل را تحمل می‌نامند.

همه افراد به متادون واکنش یکسان نشان نمی‌دهند. پزشک دوز مناسب را برای شما محاسبه می‌کند. تغییر آن می‌تواند منجر به عوارض جانبی خطرناک و یا اوردوز شود.
 
علائم اوردوز می‌تواند شامل موارد زیر باشد
تنفس آهسته

ضربان قلب آهسته

خواب آلودگی شدید

ضعف عضلات

پوست سرد و مرطوب

مردمک‌های کوچک

غش کردن

در برخی موارد، اوردوز می‌تواند مرگبار باشد. مهم است که با متخصص خود در مورد استفاده متادون صادق باشید.
 
مصرف دوز بالا یا اوردوز 
در صورتی که دوز بالایی مصرف گردد با مرکز مسمومیت یا اورژانس تماس گیرید. در تهران می توان با مرکز مسمومیت با شماره تلفن ۱۴۹۰ تماس بگیرید. ساکنان دیگر شهر ها می توانند با مرکز کنترل مسمومیت استانی یا اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرند.
 
نکته های مهم
متادون را به بقیه افراد جهت مصرف ندهید. این برخلاف قانون است. تست های آزمایشگاهی و یا پزشکی ممکن است به صورت دوره ای برای نشان دادن پیشرفت شما و یا کنترل عوارض جانبی انجام شود. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.


منبع: سایت راستینه