بیماری آلزایمر: علائم، علت و درمان

خلاصه‌ ای بر بیماری آلزایمر

بیماری آلزایمر، حالتی است که در آن سلول‌های عصبی درون مغز شروع به مردن کرده و انتقال سیگنال‌ها برای مغز مشکل می شود.

افرادی که دچار بیماری آلزایمر هستند، در یادآوری، تصمیم‌گیری و فکر کردن مشکل دارند، که این مشکلات کارکردن و انجام وظائف روزانه را سخت می کند.

مرگ سلول‌های عصبی بتدریج در طول دوره‌ای چندساله رخ می‌دهد.


 

علایم و نشانه‌ های بیماری آلزایمر

بیشتر نشانه‌ها و علایم بیماری آلزایمر بصورت آهسته و طی چندین سال شروع به ظاهر شدن می‌کنند.

نشانه‌های بیماری آلزایمر ممکن است در اوایل خود را نشان‌ ندهند، بعضی اوقات فقط زمانیکه اعضای خانواده دقیق به گذشته فکر می‌کنند، می توانند بفهمند که این نشانه‌ها کی شروع به ظاهر شدن، کرده‌اند.

علایم معمول بیماری آلزایمر شامل:
 

اختلال در حافظه

فرد در به یاد‌آوری و یا یادگیری اطلاعات جدید دچار مشکل می‌شود. در مراحل بعدی بیماری فرد شروع به از دست دادن حافظه بلند‌مدت خود کرده و حتی اطلاعات شخصی خود از جمله اینکه نام، شغل، محل تولد و یا نام اعضای نزدیک خانواده خود را بیاد نمی‌آورد.

بعضی دیگر از علایم مربوطه به قرار زیر است:

مدام سوالات و یا جمله‌هایی را بدون اینکه به یاد بیاورد، قبلا آن را گفته تکرار می‌کند.

قرارها و یا واقعه‌های از پیش تعیین شده را فراموش کرده و آنها را بعدا هم بیاد‌ نمی‌آورد.

همیشه و بطور معمول وسایلش را یا جا می‌گذارد و یا در مکان‌های نامعقول قرار می‌دهد. مثلا یا فراموش می‌کند که کلیدهایش را کجا گذاشته و یا کلیدهایش را توی یخچال می‌گذارد.
 

پریشانی و گم‌گشتگی

افرادیکه آلزایمر دارند ممکن است در بیاد‌اوری اینکه الان در چه فصل و یا ماهی هستند و یا حتی اینکه هم اکنون شب یا روز است، دچار مشکل شوند همچنین این افراد ممکن است مکان‌ها و مسیرهای آشنا و همیشگیشان را گم کرده و یا نشناس‌اند.
 

گفتن و نوشتن

افرادیکه آزایمر دارند، ممکن است برای استفاده از کلمات مناسبی که شئ، حالت و یا فکرشان را بیان کند دچار مشکل شوند.

درگذر زمان توان صحبت کردن و نوشتن در‌آنها بیشترهم کاهش می‌یابد و حتی ممکن است نام وسایل ساده مانند مداد و خودکار و یا فهمیدن سخن دیگران را از دست دهند.
 

مشکل در انجام اعمال و وظایف عادی و روزانه

افرادیکه آلزایمر دارند در انجام کارهای روزانه مانند، خوردن، لباس پوشیدن و یا شانه زدن موها دچار مشکل می شوند.
 

تغییر در شخصیت و رفتار

فرد به طور غیرمنطقی، عصبانی، پرخاشگر، بی‌قرار و یا آرام و افسرده می‌شوند. درگذر زمان افرادیکه دچار بیماری آلزایمر هستند، گیج، پارانوئید و یا ترسان می‌شوند.
 

کاهش قدرت تفکر و استدلال

بیماری آلزایمر باعث مشکل در تمرکز و تفکر بخصوص در مورد مفاهیم انتزاعی همچون اعداد می‌شود.

برای افراد مبتلا مدیریت مسائل مالیشان و پرداخت بموقع صورتحساب‌ها سخت می‌شود.

درگذر زمان حتی ممکن است در بیاد‌آوری و بررسی اعداد و معنی هر عدد دچار مشکل شوند.
 

مشکل در تصمیم گیری و قضاوت

افرادیکه آلزایمر دارند ممکن است در یک روز سرد بدون کاپشن و لباس کافی خارج شوند و یا با پیژامه و بدون کفش به مغازه بروند.
 

اختلال خواب

شخص ممکن است در طول روز بخوابد و شبها کامل بیدار باشد.


 

دلایل ابتلاء به آلزایمر

هرچند که دلیل اصلی آلزایمر ناشناس است، اما دانشمندان معتقند برای اکثر افراد، بیماری آلزایمر در نتیجه ترکیبی از عوامل ژنتیکی، سبک زندگی و فاکتورهای محیطی می‌باشد.

در ادامه به معرفی بعضی از عواملی که می‌توانند خطر ابتلاء به آلزایمر را افزایش دهند نام می‌بریم:
 

سن

خطر ابتلاء به آلزایمر زمانیکه شما به سن ۶۵ سالگی می‌رسد بسیار افزایش می‌یابد و تقریبا نصف کسانیکه بالای ۸۵ سال سن دارند، دچار آلزایمر هستند.

البته البته افرادیکه حاوی ژنهای خاصی هستند که باعث آلزایمر می‌شود، ممکن است بین سنین ۴۰ تا ۵۰ سالگی به این بیماری دچار شوند.
 

سابقه خانوادگی و ژنتیک

خطر ابتلاء به آلزایمر در افرادیکه بستگان درجه یکشان (پدر و مادر و یا خواهر و برادر) مبتلا به این بیماری هستند بیشتر از سایر افراد است.
 

جنسیت

زن‌ها معمولا بیشتر از مردها عمر می‌کنند و به همین دلیل ممکن است، خطر ابتلاء به سرطان در آنها بیشتر باشد.
 

آسیب‌های مغزی در گذشته

افرادیکه آسیب‌های مغزی شدید و یا مکرر داشته‌اند، بیشتر ممکن است به آلزایمر مبتلاء شوند.
 

سبک زندگی و سلامت قلب

هرچند هنوز سبک‌زندگی خاصی وجود‌ندارد که خطر ابتلاء به آلزایمر را کم کند، با اینحال بعضی یافته ها اشاره می‌کند، عواملی که سلامت قلب را به‌خطر می‌اندازند، می توانند در ابتلاء به آلزایمر هم تاثیر داشته باشند، بعنوان مثال:

کم‌تحرکی و ورزش کم.

سیگار کشیدن.

فشارخون بالا.

کلسترول بالای خون.

دیابت کنترل نشده.

رژیم غذایی فاقد میوه و سبزی.

فقدان روابط اجتماعی.


 

درمان آلزایمر با تغییر سبک زندگی و طب سنتی یا جایگزین

هرچند نتیجه قطعی و علمی درمورد تغییرات در سبک زندگی که منجر به بهبود آلزایمر و یا جلوگیری از ابتلاء به آن می‌شود، وجود ندارد، اما نکات و تغییرات زیر حتی اگر تاثیری بر درمان و یا پیشگیری از آلزایمر نداشته باشد، برای سلامت عمومی افراد خوب است، و ضرری در بکارگیری آنها وجود‌ ندارد، این عوامل شامل:

ورزش منظم.

رژیم غذایی کم چربی و پر میوه و سبزیجات.

اسید‌های چرب امگا 3

تعامل اجتماعی.

فعلیت‌های تحریک کننده مغز مانند کتاب‌خوانی و یا یادگیری زبان‌های دیگر.

ویتامین E. البته توجه داشته باشید که مصرف خودسرانه ویتامین E خطر مرگ را افزایش می‌دهد و هیچ کس بدون تجویز دکتر نباید آنرا مصرف کند.
 

پیشگیری از ابتلاء به آلزایمر

متاسفانه هنوز راه ثابت‌ شده‌ ای برای جلوگیری از ابتلاء به آلزایمر وجود‌ندارد، چراکه عامل و یا عوامل اصلی این بیماری ناشناخته است.

با اینحال یکی از بهترین راههایی که امروزه برای پیشگیری از ابتلاء به آلزایمر بیان می‌شود، همان راههایی است که برای کاهش خطر ابتلاء به بیماری‌های قلبی بیان می‌شوند.

کنترل موارد مهمی که بر سلامت قلب تاثیر دارد، مانند، فشارخون‌بالا، چاقی و دیابت ممکن‌است، بتواند به پیشگیری از ابتلاء به آلزایمر کمک کند.

افزایش تحرک و فعالیت جسمی، روابط اجتماعی و رژیم غذایی سالم می‌تواند، خطر ابتلاء به آلزایمر را کاهش دهد. {1}
 

هشت نوع غذایی که به جنگ آلزایمر می روند

 

1. سبزیجات برگ دار و سبز رنگ

رژیم غذایی ذهن توصیه می کند که سبزیجات برگ دار و سبز رنگ مثل کلم پیچ، اسفناج و بروکلی که حاوی مقادیر قابل توجهی ویتامین A و C می باشند هر روز یا حداقل دو بار در هفته در رژیم غذایی روزانه گنجانده شوند.

البته محققان دریافتند که مصرف شش وعده سبزیجات در هفته بیشترین تاثیر مثبت را بر روی مغز انسان می گذارد. یکی از بهترین راه های رعایت این توصیه در رژیم غذایی، مصرف روزانه سالاد و سبزیجات می باشد.
 

2. آجیل

رژیم غذایی ذهن توصیه می کند که مصرف آجیل به دلیل دارا بودن کلسترول خوب (HDL)، فیبر وآنتی اکسیدان نه تنها می تواند به پایین رفتن کلسترول بد (LDL) و کاهش ریسک بیماری های قلبی کمک کند، بلکه غذای مناسبی نیز برای مغز می باشد. مصرف پنج وعده آجیل درهفته توصیه می شود.

هروعده می تواند به اندازه یک کف دست باشد.
 

3. توت

انواع توت ها مثل بلوبری، ذغال اخته، شاتوت و توت فرنگی به دلیل غنی بودن در میزان آنتی اکسیدان، می توانند مغز را از ابتلا شدن به فراموشی محافظت کنند.

در این میان، مصرف بلوبری بیشتر از سایر توت ها توصیه می شود. مقدار مصرفی مناسب به اندازه یک فنجان هشت اونسی (تقریبا ۲۵۰ گرم) دوبار درهفته می باشد.
 

4. حبوبات

انواع و اقسام حبوبات مثل لوبیا و نخود به دلیل دارا بودن مقدارفیبر و پروتئین بالا و کالری کم تاثیر بسزایی برسلامت مغز می گذارند.

محققان خوردن سه وعده حبوبات در هفته را توصیه می کنند.
 

5. غلات کامل

این گروه از مواد غذایی نقش کلیدی را در رژیم غذایی ذهن باز می کنند. مصرف سه وعده از غلات کامل مانند نان کامل گندم در روز توصیه می شود.
 

6. ماهی

وجود ماهی در رژیم غذایی بسیارمهم می باشد. رژیم غذایی ذهن مصرف حداقل هفته ای یکبار ماهی را برای سلامت حافظه و مغز توصیه می کند.
 

7. مرغ

مصرف مرغ به داشتن ذهن قوی و حافظه خوب کمک می نماید. رژیم غذایی ذهن خوردن مرغ حداقل دو تا سه بار در هفته را توصیه می کند.
 

8. روغن زیتون

مصرف روغن زیتون برای پخت و پز روزانه به مصرف سایر روغن های دیگر در بازار ارجحیت دارد. روغن زیتون از کاهش حافظه جلوگیری می کند. {2}
 

افراد مبتلا به آلزایمر معمولا چند سال زندگی می‌کنند؟

فاصله ی میان تشخیص و مرگ می تواند بسیار متفاوت باشد. ۳ تا ۴ سال برای افرادی که بعد از ۸۰ سالگی تشخیص داده می‌شوند تا ۱۰ سال در صورتی که فرد جوان تر باشد.

این بیماری ششمین عامل مرگ و میر در ایالات متحده آمریکا می‌باشد و حتی در برخی تحقیقات ادعا می شود که رتبه ی سوم پس از بیماری های قلبی و سرطان به این بیماری تعلق دارد. بنابراین دانستن این مسئله که آلزایمر چیست باید توسط همگان جدی گرفته شود زیرا هر کسی امکان ابتلا به آن را دارد.

تا به حال درمانی قطعی برای این بیماری یافت نشده است و درمان های دارویی، کلینیکی، غیر دارویی و نکات مهم مربوط به سبک زندگی تنها می توانند باعث پیشگیری یا کند شدن فرایند گسترش آن شوند. {3}

پی نوشت:
1.www.rastineh.com
2.www.seebmagazine.com
3.www.basirclinic.com