راجع به اسهال در نوزادان چه میدانید؟

اسهال در نوزادان چیست؟

لازم است بدانید که اسهال، به دوره‌‌های مکرر دفع مدفوع آبکی اطلاق می‌‌شود که چندین بار در روز اتفاق می‌‌افتد. سازمان بهداشت جهانی، این مشکل را به عنوان دفع سه یا تعداد بیشتری مدفوع آبکی در روز تعریف می‌‌کند.

در نظر داشته باشید که آبکی بودن مدفوع نوزادان یا دفع چندین بار مدفوع سفت (نرمال) در روز، اسهال به حساب نمی‌‌آید. اسهال حاد در اثر ورود ویروس یا باکتری به بدن نوزادان ایجاد می‌‌شود.

اسهال مکرر نیز هنگامی به وجود می‌‌آید که نوزاد به دلیل مشکل بیوشیمیایی داخلی مانند حساسیت غذایی، با مدفوع شل روبرو شود.1

علل ابتلا به اسهال در نوزادان

علل رایج بیماری اسهال در نوزادان عبارتند از:

عدم تحمل پروتئین شیر گاو

برخی از کودکان، قادر به تحمل پروتئین شیر گاو که در بیشتر انواع شیر خشک هم یافت می شود، نیستند. این عدم تحمل معمولاً در اولین سال زندگی بین یک هفته تا چند ماه بعد از آغاز تغذیه با شیر ایجاد میشود و باعث بیماری اسهال و استفراغ می شود. معمولاً این وضعیت تا سن 3 سالگی از بین می رود.

در صورت شک به ابتلای فرزندتان به این بیماری، به پزشک خود مراجعه کنید. وی شاید پیشنهاد خواهد کرد تا بصورت آزمایشی برای زمان 2 هفته فراورده های حاصل از شیر گاو را از رژیم غذایی کودک خود حذف کنید.

عفونت های باکتریایی

باکتری ها مثل استافیلوکوس،سالمونلا، شیگلا،کامپیلوباکتر یا ای. کولی میتوانند باعث اسهال گرفتن نوزاد شوند. درصورتی که نوزاد شما به عفونت های باکتریایی مبتلا شده است، امکان دارد دچار بیماری اسهال شدید همراه با انقباضات ماهیچه ای، مدفوع خونی و تب شود.
 

آلرژی به پروتئین شیر

این یک نمونه از علایم آلرژی های غذایی است. امکان دارد نوزاد دچار اسهال شود یا صورت، بدن و ناحیه تحت پوشک وی دچار بثورات پوستی شده و آب بینی وی روان شده و دچار سرفه و خس خس سینه شود.
 

عفونت های ویروسی

هر میزان ویروس (مثل روتاویروس و آنفولانزا) میتواند باعث مبتلا شدن نوزاد به اسهال و همچنین استفراغ نوزاد، درد شکم، تب و لرز و درد نوزاد شود.

باکتری ها مثل استافیلوکوس،سالمونلا میتوانند باعث اسهال گرفتن شیرخوار شوند
 

عفونت های گوش

در بعضی موارد عفونت گوش نوزادان (عفونت های ویروسی یا باکتریایی) میتواند سبب ابتلا به بیماری اسهال شود. در این موارد، نوزاد بسیار گریان و غمگین بوده و به روی گوش خود دست میکشد.

همچنین امکان دارد نوزاد استفراغ کرده و بی میل شود و همچنین امکان دارد وی جدیدا دچار سرما خوردگی شده باشد.
 

انگل

عفونت های انگلی هم امکان دارد عامل ابتلا به اسهال باشند.
 

آنتی بیوتیک ها

درصورتی که نوزاد شما در حال استفاده آنتی بیوتیک به اسهال مبتلا شود، این بیماری اسهال وی مرتبط با دارویی است که استفاده میکند.2

روش‌های درمان اسهال نوزاد

 

۱. مصرف مایعات

قبل از هر چیز مراقب باشید کودک به‌اندازه‌ی کافی مایعات مصرف کند. کاهش بیش‌ازحد آب بدن کودک برایش خطرآفرین خواهد بود. اگر کودک استفراغ نمی‌کند، می‌توانید شیر یا شیر خشک به او بدهید.

اما اگر کودک نمی‌تواند شیر بخورد، با پزشک تماس بگیرید تا به شما محلول الکترولیتی مخصوص کودکان معرفی کند. این محلول‌ها در طعم‌های مختلف عرضه می‌شوند و بنابراین کودک ترغیب می‌شود آن را بخورد. می‌توانید آنها را از داروخانه‌ها تهیه کنید.

هنگامی‌که کودک اسهال دارد به او خوراکی شیرین مانند آب قند، نوشابه، آب‌میوه‌های غلیظ شیرین و ژله ندهید. همه‌ی این خوراکی‌ها قند دارند و آب را از روده جذب می‌کنند، بنابراین سبب بدتر شدن اسهال می‌شوند.
 

۲. مصرف غذاهای متعادل‌کننده

درمان اسهال کودکان بزرگ‌تر که غذای جامد هم می‌خورند کمی ساده‌تر است. پزشکان توصیه می‌کنند در این موارد بهترین چیز کاهش وعده‌ی شیر و افزایش وعده‌ی غذای جامد و خشک است.

موز، برنج، پوره‌ی سیب و نان تُست و نیز کربوهیدرات هایی شامل نان، غلات و گوشت بدون چربی، ماست، میوه‌ها و سبزیجات در درمان اسهال بسیار مؤثرند. این غذاها مواد مغذی ضروری برای مبارزه با عفونت را برای کودک تأمین می‌کنند.

اگر کودک اشتها ندارد و از خوردن امتناع می‌کند، نگران نباشید. تا زمانی که مایعات بدنش حفظ شود طی یک یا دو روز اشتهایش بهتر خواهد شد.
 

۳. مصرف ماست

یکی از بهترین خوراکی‌ها برای درمان اسهال ماست است. مطالعات نشان داده‌اند باکتری‌های‌ فعال موجود در ماست برای کاهش شدت اسهال و درمان سریع‌تر آن بسیار مؤثر هستند.

اگر کودک شما در سنی است که می‌تواند غذاهای جامد بخورد، ماست ساده‌ی بدون قند و تهیه‌شده از شیر کامل برای درمان مشکل او بهترین گزینه است. فراموش نکنید ماستی که می‌خرید، حتما باید حاوی لاکتوباسیلوس یا باکتری‌های فعال باشد.
 

۴. تعویض پوشک بچه به‌طور مرتب

کودک را خشک نگه‌ دارید. به‌طور مرتب پوشک او را عوض کنید. ممکن است به‌دلیل شل بودن مدفوع، پوستش قرمز و تحریک شود. از کرم و لوسیون مخصوص کودک استفاده کنید.
 

۵. محبت‌کردن به کودک

کودک را در آغوش بگیرید و به او محبت کنید. کودک در دوران اسهال ناراحتی و درد احساس می‌کند، او را با مهربانی آرام کنید.3

چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟

در بیشتر اوقات، اسهال نوزاد به حدی است که باید مراقبت‌های پزشکی اورژانسی از او به عمل آید اما در صورتی که کودکی علائمی مبنی بر کم‌آبی بدن داشته باشد (خشک بودن پوشک برای مدتی بیش از ۶ ساعت، کمبود اشک یا نیامدن اشک، خشکی دهان، چشم‌های گودرفته یا کم‌تحرکی) باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر در مدفوع نوزاد خون دیدید یا نوزاد تب شدیدی کرد و مکرراً استفراغ کرد باید به پزشک مراجعه کرد.4
 

تشخیص

به کمک معاینات فیزیکی و بررسی سوابق پزشکی و مشاهده مدفوع نوزاد می‌توان بیماری او را تشخیص دهد. اگر خون یا چرک در مدفوع نوزاد دیده شد یا اسهال او به موقع بهبود نیافت، آزمایش مدفوع می‌تواند به شناسایی دلیل زمینه‌ای کمک می‌کند. این آزمایش‌ها شامل کشت مدفوع، مطالعات ویروسی و آزمایش انگل می‌شود.4
 

عوارض ناشی از بروز اسهال در بدن نوزادان

گاهی اوقات، اسهال می‌‌تواند منجر به عوارض بعدی در بدن نوزادان شود. برخی از شایع‌‌ترین این عوارض به شرح زیر می‌‌باشند:
 

بروز کم‌‌ آبی در بدن نوزادان

کودک مبتلا به اسهال، مقدار زیادی آب از دست می‌‌دهد؛ این شرایط باعث عدم تعادل مایعات و الکترولیت-ها در بدن او می‌‌شود. در نهایت، این وضعیت منجر به بروز کم‌‌آبی در بدن کودک می‌‌شود؛ کم‌‌آبی بدن نوزاد نیز باعث می‌‌شود که او به اندازه 3٪ از وزن بدن خود را از دست بدهد. از جمله پیامدهای جدی‌‌تر بروز اسهال در بدن نوزادان عدم هوشیاری است.
 

بروز بثورات پوستی در زیر پوشک نوزاد

نوزادان مبتلا به اسهال، به دلیل پاک شدن مکرر پوست بدن خود، با بثورات پوستی در زیر پوشک خود روبرو می‌‌شوند. این بثورات می‌‌تواند دردناک و مشکل‌‌ساز شود و چالش بزرگی را برای والدین ایجاد کند.

بنابراین به خاطر بسپارید که برای مراقبت از روند رشد و سلامتی کودک، روند معالجه او باید در اسرع وقت انجام شود.1

پینوشتها
1.www.mamanam.com
2.www.beytoote.com
3.www.chetor.com
4.www.niniban.com