بیماری سرطان چیست؟

بیماری سرطان وضعیتی است که در آن رشد سلول‌های عادی موجود در بدن انسان غیر قابل کنترل شده و این سلول‌ها به سرعت به بافت‌های اطراف خود حمله می‌کنند. در نتیجه، سلول‌های توموری در کوتاه مدت در کل بدن فرد بیمار پخش خواهند شد.1
 

تفاوت بین سرطان بزرگسالان و کودکان

تفاوتی بین سرطان کودکان و بزرگسالان وجود دارد. در بزرگسالان نوع سرطان تا حدودی وابسته به محیط و منطقه زندگی آنهاست و اگر فرد بزرگسالی از یک منطقه به منطقه دیگری مهاجرت کند، بعد از 20- 10 سال احتمال ابتلای او به سرطان هایی که در آن منطقه بیشتر است افزایش می یابد اما این موضوع در کودکان صدق نمی کند و سرطان کودکان در تمام دنیا از الگوی خاصی پیروی می کند، مثلا در تمام دنیا سرطان خون کودکان شایع ترین سرطان و تومور مغزی در رده بعدی قرار دارد و تغییر اقلیمی کودکان تاثیری در این روند نمی گذارد.

این موضوع نشان دهنده آن است که احتمالا عوامل مساعدکننده محیطی نقش کمرنگ تری در ابتلای کودکان به سرطان ایفا می کند. البته عوامل محیطی موثر هستند ولی شاید چند دهه طول بکشد. بنابراین محیط در کودکی تاثیر زیادی در بروز سرطان ندارد.2
 

تقسیم‌بندی کلی سرطان‌ها

به طور کلی سرطان‌ها به دو شاخه تقسیم می‌شوند. یکی سرطان‌هایی که در خون به وجود آمده و از این طریق به همه جای بدن انتشار می‌یابند. دسته دوم سرطان‌هایی هستند که از ارگان خاصی مانند عضلات، استخوان، چشم، مغز، کلیه، دستگاه گوارش و… منشا گرفته‌اند. به عبارتی این سرطان‌ها تنها یک عضو را درگیر می‌کنند.

در حالت دوم سرطان اطفال از همان ابتدا خودش را با برخی علایم بالینی مخصوص همان ارگان نشان می‌دهد. برای مثال سردرد، تهوع و استفراغ، اختلال بینایی، عدم تعادل ممکن است از اولین نشانه‌های تومورهای مغزی باشند.

در مثالی دیگر اگر سرطان در استخوان وجود داشته باشد ممکن است خودش را با علایمی همچون تب، تورم محل، محدودیت در حرکت یا شکستگی در ناحیه ابتلا نشان ‌دهد.

وجود سلول‌های سرطانی در ناحیه چشم، خودش را با یک برق‌زدگی در تاریکی (مانند برق‌ زدن چشم گربه) یا اختلال در بینایی، برافروختگی چشم، پرخونی ملتحمه و به طور کلی اختلالات مختلف چشمی نشان می‌دهد.4
 

علل بروز بیماری سرطان در بدن نوزادان

شما به عنوان والدین یک نوزاد باید این موضوع مهم را در اخبار اخیر شنیده باشید که به برخی از شرکت‌های تولیدکننده غذا و یا شیر نوزاد در کشورهاس مختلف دستور داده شده است که نوع مهر و موم درب قوطی غذای نوزادان را تغییر دهند.

با این حرکت، غذای کودک در قالب‌های شیشه‌ای و بطری‌های مخصوص قرار داده می‌شود. دلیل این کار هم ترس از آلوده شدن غذای کودکان به نوعی سم سرطان‌زا اعلام شده است.

علاوه بر این، عوامل مشابه زیادی هم در جهان وجود دارد که در بیشتر موارد مورد غفلت قرار گرفته است، اما می‌تواند یکی از عوامل مهم سرطان‌زایی در بدن نوزادان باشد.

یادتان باشد که قرار گرفتن نوزادان در معرض خطرات زیست محیطی می‌تواند باعث آلوده شدن بدن آن‌ها به سموم مختلف شده و فرشته‌های کوچک شما را به بیماری سرطان مبتلا کند.

به همین دلیل، اگر کودک شما تحت عوامل محیطی و یا شیوه زندگی غلط قرار دارد، بدانید که شما خودتان باعث ایجاد بیماری سرطان در بدن او هستید.

همچنین، تغییرات ایجاد شده در DNA نوزادان هم در رشد سلول‌های آن‌ها تاثیر گذاشته و این افراد را به بیماری خطرناک سرطان مبتلا می‌کند.

یادتان باشد که اگر سیستم ایمنی و سیستم‌های فیزیولوژیکی نوزادی رشد کاملی نداشته باشد، بدن او برای مبارزه با سموم وارد شده آماده نبوده و یک نامزد ایده‌آل برای ابتلا به سرطان محسوب خواهد شد.

امروزه، باز شدن پنجره‌های توسعه و اقتصاد، مراحل اصلی رشد و تکامل کودکان را تحت تاثیر خود قرار داده و بحرانی خطرناک در زندگی این فرشته‌های کوچک ایجاد کرده است.3
 

علائم بروز بیماری سرطان در نوزادان

همانطور که می‌دانید انواع مختلفی از بیماری سرطان وجود دارد، که زندگی نوزادان را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. هر کدام از این سرطان‌ها دارای علائم و نشانه‌های متفاوتی هستند. اما بروز علائم همه سرطان‌ها در بدن نوزادان کم و بیش یکسان است. این علائم مشترک عبارتند از:

کاهش ناگهانی و چشمگیر وزن نوزادان مبتلا به بیماری سرطان

خونریزی قسمت‌های مختلف بدن نوزادان مبتلا به بیماری سرطان و بروز حالت خواب‌آلودگی و یا رنگ‌پریدگی در آن‌ها

پایین بودن سطح ایمنی بدن نوزادان مبتلا به بیماری سرطان

استفراغ کردن مداوم نوزادان مبتلا به بیماری سرطان، در اول صبح

تعریق کردن بیش از حد نوزادان مبتلا به بیماری سرطان

به وجود آمدن توده در نواحی گردن، شکم، لگن، قفسه سینه و یا زیر بغل‌های نوزادان مبتلا به بیماری سرطان.1
 

روش‌های تشخیص بیماری سرطان در بدن نوزادان

پزشکان متخصص اطفال برای تشخیص بیماری سرطان در بدن نوزادان، از طرق مختلفی استفاده می‌کنند. یک کودک مبتلا به سرطان حتما باید تست‌های را انجام دهند، تا نوع بیماری بدن او تشخیص داده شده و روند درمانش شروع شود. مهم‌ترین روش‌های تشخیص بیماری سرطان در بدن نوزادان عبارتند از:
 
1- بیوپسی
در این نوع تست تشخیص بیماری سرطان در بدن نوزادان، یک نمونه از بافت بدن آن‌ها برداشته شده و مورد بررسی قرار می‌گیرد، تا حضور تومور در آن تشخیص داده شود.
 
2- آزمایش خون
در این روش تشخیص بیماری سرطان در بدن نوزادان، با شمارش سلول‌های خونی می‌توان تعیین کرد که آیا اختلالی در بدن نوزاد وجود دارد یا نه.
 
3- سونوگرافی
در این روش تشخیص بیماری سرطان در بدن نوزادان، یک تصویر کلی از داخل بدن کودک بیمار برداشته می‌شود.
 
4-اسکن کردن به کمک اشعه ایکس
این روش تشخیص بیماری سرطان در بدن نوزادان کمک می کند تا رشد غیرطبیعی هر سلولی در بدن شناسایی شود.
 
5-ایجاد سوراخ در ستون فقرات نوزاد
در این روش تشخیص بیماری سرطان در بدن نوزادان نیز یک نمونه از بافت اطراف نخاع بیمار برداشته شده و تحت معاینه پزشکی قرار می‌گیرد.

در برخی از موارد هم آزمایش‌های دیگری مانند سی تی اسکن، MRI، اسکن و اسکن PET نیز بسته به سن بیمار و وجود دیگر نگرانی‌های پزشکی برای تشخیص بیماری سرطان در بدن آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.3
 

انواع مختلف بیماری سرطان در بدن نوزادان

 
1- نوروبلاستوم در نوزادان
نوروبلاستوم برجسته‌ترین فرم بیماری سرطان است که ممکن است در سال اول زندگی برای هر نوزادی اتفاق افتد. نتایج مطالعات انجام شده توسط محققان نشان می‌دهد که معمولا، این نوع سرطان بر روی سلول‌های عصبی نابالغ که در سیستم عصبی نوزادان در حال رشد هستند، تاثیر می‌گذارد.

همچنین، این نتایج اثبات می‌کند که تومورهای ایجاد شده توسط بیماری نوروبلاستوم عمدتا در اطراف ستون فقرات، شکم و یا غده آدرنال نوزادان دیده می‌شود.

به یاد داشته باشید که علایم اصلی این نوع سرطان در بدن نوزادان عبارتند از: بزرگ شدن کلیه‌های نوزاد مبتلا به بیماری نوروبلاستوم، بالا رفتن فشار خون نوزاد مبتلا به بیماری نوروبلاستوم، ناتوانی نوزاد مبتلا به بیماری نوروبلاستوم در راه رفتن، اسهال و درد شدید در بدن نوزاد مبتلا به بیماری نوروبلاستوم.
 
2- لوسمی لنفوبلاستیک حاد (ALL) در نوزادان
لوسمی لنفوبالستیک حاد یکی از شایع‌ترین نوع سرطان‌ها در بدن کودکان بوده و در حدود 34 درصد از کل نوزادان دنیا را خود مبتلا می‌کند. فراموش نکنید که به وجود آمدن این نوع تومور در کودکان پسر دو تا چهار ساله شایع‌تر بوده و منشاء آن هم مغز استخوان کودکان مبتلا است.

اما، در صورتی که این بیماری درمان نشود، به سایر اندام‌های خونی نوزادان نیز گسترش می‌یابد. جالب است بدانید که این نوع سرطان تعداد کمی از علایم اصلی سرطان‌ها را در بدن بیماران بروز می‌دهد و تنها شامل درد شدید در مفاصل و استخوان‌ها، خستگی، خونریزی و تب شدید در کودکان می‌باشد.
 
3- تومور ویلمز در نوزادان
تومور ویلمزکه منشا آن کلیه‌های نوزاد است، شایع‌ترین نوع سرطان کلیه در نوزادان به شمار می‌رود. این نوع بیماری معمولا فقط یکی از کلیه‌های فرد بیمار را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد، اما در موارد نادر ممکن است تومور ویلمز بر هر دو کلیه کودک بیمار اثر گذاشته و وضعیت بدنی او را وخیم و جدی کند.

به یاد داشته باشید که این نوع سرطان، بیشتر بدن کودکان سه تا چهار ساله را تحت تاثیر خود قرار داده و به ندرت در کودکان بالای شش سال مشاهده می‌شود. متورم شدن شکم، بروز حالت تهوع و کاهش اشتها از علائمی است که در بدن نوزادان مبتلا به این نوع سرطان دیده می‌شود.
 
4- تومور مغزی در نوزادان
به یاد داشته باشید که در حدود 27 درصد از بچه‌ها، در دوران کودکی خود به تومور مغزی مبتلا می‌شوند. معمولا، تومورهای مغزی و دیگر سرطان‌های مرتبط با آن، در سیستم عصبی نوزادان تشکیل شده و در حالت شدیدتر، بخش پایینی مغز مانند مخچه و یا ساقه مغز را هم تحت تاثیر قرار می‌دهند.

البته، یادتان باشد که این نوع بیماری هم ممکن است به قسمت‌های دیگر بدن نوزادان هم گسترش می‌یابد. برخی از علائم رایج این بیماری تومور مغزی در نوزادان شامل سردرد، به وجود آمدن مشکلات تعادلی در بدن، استفراغ کردن مکرر نوزاد بیمار و بروز مشکل در حالت چشم‌ها، دیدن و سخن گفتن او می‌باشد.
 
5- تومور لنفوم در نوزادان
معمولا تومورهای لنفاوی به طور عمده لنفوسیت‌ها، سلول‌های خاص سیستم ایمنی بدن، لنفوم غدد لنفاوی و بافت‌های اطراف آن‌ها را تحت تاثیر خود قرار می‌دهند.

در واقع، این بیماری بیشتر با تورم غدد لنفاوی در گردن، زیر بغل و یا دور کمر، کاهش وزن شدید، عرق کردن و احساس ضعف عمومی در بدن کودکان بروز می‌کند.
 
6- تومورهای رابدومیوسارکوما در نوزادان
جالب است بدانید که تنها در حدود 3 درصد از تمام سرطان‌های شایع در دوران کودکی، در دسته تومورهای رابدومیوسارکوما قرار می‌گیرند. این نوع بیماری بیشتر در سلول‌هایی که بعدها به شکل عضلات اسکلتی در خواهند آمد، ایجاد می‌شوند و هدف اصلی این تومورها هم ماهیچه‌های بدن انسان است که حرکت قسمت‌های مختلف بدن را کنترل می‌کنند.

البته، ممکن است این نوع بیماری بخش‌های دیگر بدن نوزادان را هم تحت تاثیر خود قرار دهد. به خاطر داشته باشید که این نوع تومورهای سرطانی در نواحی سر، گردن، کمر، بازو و یا پای نوزادان رشد می‌کنند و در برخی موارد هم می‌توانند  هم زمان چند ناحیه از بدن نوزادان بیمار را مبتلا کنند.
 
7- سرطان استخوان در نوزادان
شایع‌ترین شکل سرطان در بدن نوزادان، سرطان استخوان بوده و معمولا استخوان‌های ظریف و اولیه آن‌ها را درگیر می‌کند. منشا این نوع سرطان استخوان‌ها بوده و متاستاتیک آن از این ناحیه شروع می‌شود. البته، یادتان باشد که ممکن است این بیماری از استخوان‌های بخش‌های دیگر بدن نیز شروع شده و سپس به سایر قسمت‌های بدن انتقال نوزادان بیمار یابد.

تومورهای استئوسارکوم و سارکوم اوینگ دو شکل عمده از سرطان استخوان هستند که بیشتر در بدن کودکان دیده می‌شوند. در حالی که هدف اصلی این نوع سرطان، استخوان‌های در حال رشد نوزادان است، اما در مرحله حاد می‌تواند بر استخوانه‌ای لگن، استخوان‌های قفسه سینه و یا قسمت وسط استخوان‌های بلند پای نوزادان بیمار هم تاثیر می‌گذارند.

در نهایت، به خاطر داشته باشید که تورم و درد شدید استخوان‌ها از علائم مشترک بروز این نوع  سرطان در بدن کودکان هستند.
 
8- تومورهای رتینوبلاستوم در نوزادان
تومور رتینوبلاستوم یا سرطان چشم که معمولا کودکان دو ساله را مبتلا می‌کند، با علائمی مانند ایجاد شدن توده‌های سفید و یا صورتی غیرمنتظره در چشم کودکان قابل شناسایی است. یادتان باشد که تقریبا دو درصد از افراد در دوران کودکی خود به تومورهای رتینوبلاستوما مبتلا می‌شوند.1


درمان عمومی انواع تومورها در بدن نوزادان

معمولا، روند درمان بیماری سرطان از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده و به شدت بیماری و قدرت بدن کودک بستگی دارد. گزینه‌های درمانی معمول شامل جراحی کردن، بالا بردن سیستم ایمنی بدن، درمان با سلول‌های بنیادی، رادیوتراپی و شیمی‌درمانی می‌باشد.

با این حال، پزشکان متخصص اطفال سعی می‌کنند تا آنجا که امکان داشته باشد از به کار بردن پرتودرمانی در بدن نوزادان مبتلا به انواع سرطان‌ها خودداری کنند، زیرا قرار گرفتن نوزادان در معرض پرتودرمانی می‌تواند رشد عمومی بدن آن‌ها را به تاخیر بیندازد و همچنین در برخی موارد ممکن است یک عامل تحریک‌ کننده برای رشد سرطان ثانویه در مراحل بعدی زندگی آن‌ها باشد.

نوزادان مبتلا به انواع سرطان نیاز به انجام معاینات منظم در طول زندگی خود دارند، چون نمی‌توان امکان بروز عوارض جانبی و یا مبتلا شدن نوزادان به انواع سرطان‌های ثانویه را کاملا رد کرد.2

پینوشتها
1.www.mamanam.com
2.www.beytoote.com
3.www.bartarinha.ir
4.www.isna.ir