تنها ماندن کودک در خانه از چه سنی مجاز است؟

از مهم‌ترین سوال‌هایی که والدین ممکن است با آن مواجه شوند، این است که از چه سنی می‌توانند کودک را تنها بگذارند؟ در مورد سن تنها گذاشتن کودک در خانه برخی متخصصان بالاتر از 8 سال و برخی بالاتر از 10-12 سال را پیشنهاد داده‌اند. اما نکتۀ مهم این است که قبل 8 سال کودک را به هیچ عنوان نباید در خانه تنها بگذارید.

این کار می‌تواند کودک را در معرض آسیب جسمانی یا عاطفی قرار دهد. تنها گذاشتن کودکان در خانه یکی از اشتباهات تربیتی والدین است که آثار آن در دراز مدت مشخص می‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اشتباهات تربیتی والدین کلیک کنید.

عوامل مختلفی در رشد و استقلال کودک جهت آمادگی برای تنها ماندن در خانه تأثیرگذار هستند؛ از جمله مهم‌ترین این عوامل می‌توان به ویژگی‌های شخصیتی، خلق و خوی کودک، روابط بین والدین، میزان وابستگی کودک به والدین، اعتماد به نفس کودک و... اشاره داشت. در این زمینه نوع تربیت والدین در سال‌های اولیه تأثیر بسزایی دارد. مقاله تربیت کودک اطلاعات مفیدی را در این زمینه در اختیارتان قرار می‌دهد.1
 
از چه سنی‌؟
یکی از مهم‌ترین سوال‌ها در این زمینه این است که از چه سنی می توان کودک را در خانه تنها گذاشت. برخی کارشناسان بالاتر از 8 سال و بسیاری‌ بالاتر از 10 تا 12 سال را سن شروع تنها گذاشتن کودک در خانه می‌دانند.

بنابراین،‌ اگر فرزند شما کم‌تر از 8 تا 10 سال دارد،‌ به هیچ عنوان به تنها گذاشتن او در خانه فکر هم نکنید. اگر سن او بیشتر است، می‌توانید سایر شرایط لازم را در نظر بگیرید.2
 

نکاتی که در هنگام تنها گذاشتن کودکان در منزل باید رعایت شود

 
کیفیت رابطه مهم تر از مدت رابطه است
اولین نکته در رابطه شما با کودکتان این است که کیفیت رابطه تان با فرزندتان مهم تر از مدت زمان با هم بودن است؛ برای مثال مادری که افسرده و تمام مدت در خانه است، نه تنها رابطه مناسبی با فرزندش ندارد بلکه حتی باعث رنجش وی نیز می شود.
 
کودکتان را برای این شرایط آماده کنید
اول از همه مطمئن شوید که در خانه را می تواند با کلید باز یا قفل کند، شماره تماس شما را حفظ است و در صورت نیاز می تواند با شما تماس برقرار کند، در شرایط ضروری می تواند از یک همسایه مورد اعتماد کمک بگیرد و شماره پلیس و آتش نشانی را می داند.
 
چگونگی پاسخ به غریبه ها
به کودکتان نحوه پاسخ گویی به تلفن و زنگ در را آموزش بدهید و این که چگونه رفتار کند، بدون این که فرد غریبه بفهمد او تنهاست.
 
برنامه ریزی برای کار های روزمره
 یک سری کارها را با همکاری هم مشخص کنید و بر عهده او بگذارید؛ برای مثال شستن ظرف ها و تمیز کردن خانه. با این کار هم باعث اعتماد به نفس و تقویت مسئولیت پذیری در فرزندتان می شوید و هم باری از دوش شما برداشته و اوقات فراغت کودک نیز پر می شود.
 
صحبت با کودک درباره چگونگی گذراندن روز
بعد از این که از سر کار برگشتید، با او صحبت کنید و از او بخواهید درباره اتفاقاتی که در طول روز افتاده با شما صحبت کند و از نگرانی هایش با شما بگوید.

در آخر فراموش نکنید کودک شما به بازی، گردش و تفریح و ارتباط با دیگران نیاز دارد. می توانید زمان هایی را با هم برنامه ریزی کنید و بیرون بروید.

از اقوام غافل نشوید. خواهر یا برادر زاده ها دوستان خوبی برای کودک هستند. تمام وقت خود را برای کار نگذارید، درست است که تامین مالی مهم است اما کودک شما از نظر روانی به شما احتیاج دارد.

درباره احساسات و مشکلات خود نیز با او صحبت کنید و اجازه بدهید او هم احساساتش را با شما در میان بگذارد. سعی کنید زمان خاصی را برای این کار مشخص کنید؛ مثلا بعد از شام و فلان ساعت و به آن عمل کنید و با تمام دقت به حرف های او گوش دهید. کار های مثبت اورا تشویق کنید.

کودکی که ارتباط خوبی با مادرش دارد، احساس امنیت بیشتری می کند و شما می توانید بدون نگرانی و با اعتماد به نفس به کار خود ادامه دهید.3
 

پیامدهای تنها گذاشتن کودک در خانه

تنها گذاشتن کودک در سنین پایین که هنوز آمادگی تنها بودن را ندارد، می‌تواند خطر آسیب‌های جسمی یا روانی به همراه داشته باشد.
 
آسیب روانی
تنها ماندن کودکان در سنین کم که هنوز توانایی لازم برای تنها ماندن را پیدا نکرده است، او را با آسیب‌های عاطفی شدیدی مواجه می‌کند. از جمله پیامد‌های تنها ماندن و جدایی کودک از والدینش می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

- کودک احساس امنیت خود را از دست می‌دهد.

- مهارت‌های ارتباطی کودک با مشکل مواجه می‌شود.

- روابط عاطفی ایمن و دلبستگی کودک با والدینش دچار مشکل می‌شود.

- احساس کودک نسبت به مورد پذیرش بودن، خود ارزشمندی و اعتماد به نفس او به شدت کاهش می‌یابد .

- رابطه عاطفی ایمن مادر و کودک اهمیت خیلی زیادی دارد و بر اساس شواهد پژوهشی بر شخصیت و روابط کودک در بزرگسالی بسیار تأثیر گذار است.

- در برخی موارد ممکن است علائم اضطراب و استرس در کودک بروز پیدا کند.1
 

آسیب جسمی ناشی از تنها ماندن کودک در خانه

کودک خردسالی که در خانه تنها می‌ماند در صورتی که کاملا آمادگی تنها ماندن را نداشته باشد؛ ممکن است در معرض خطرات جسمانی قرار بگیرد.

احتمال دسترسی کودکان به وسایل خطرناک مثل گاز، پریز برق، وسایل برقی ناایمن یا وسایل آتش زا بیشتر است.

همچنین در صورتی که کودک خردسال با خطری مواجه شود، نحوه صحیح مقابله با مشکل را نمی‌داند و امکان کمک رسانی به کودک بسیار کم است.1
 
1 - قفل کردن در خانه کمکی نمی‌کند
برخی والدین فکر می‌کنند که اگر در خانه را روی کودک خود قفل کنند و بروند،‌ همه‌چیز رو به‌ راه خواهد بود. البته این کار می‌تواند جلوی برخی از اتفاقات ناگوار مانند ورود غریبه به خانه، یا خارج شدن کودک از منزل و آسیب‌های ناشی از آن را بگیرد،‌ اما از طرف دیگر،‌ اگر برای کودک اتفاقی بیفتد، خانه آتش بگیرد یا‌ دچار جراحت شود، نه راه فراری دارد و نه می‌تواند از افراد دیگر مثلا همسایه کمک بگیرد. بنابراین،‌ قفل کردن در راه چاره نیست.
 
2 - مواد خطرناک، آتش‌زا و داروها
مطمئن شوید مواد خطرآفرین را دور از دسترس و جای امنی قرار داده‌اید.

3 - آموزش کمک‌های اولیه و نحوه‌ی مقابله با خطراتی مانند آتش‌سوزی.2
 

تنها ماندن کودک مبتلا به اضطراب جدایی در خانه

برخی کودکان وابستگی خیلی زیادی به والدینشان دارند، این وابستگی زیاد می‌تواند آن‌ها را دچار اضطراب جدایی کند؛ این کودکان در زمان جدا شدن از والدین دچار ترس، استرس و اضطراب شدید می‌شوند.

برای این گروه کودکان تنها ماندن در خانه بدون آمادگی قبلی می‌تواند تجربه‌ی بسیار رنج آوری باشد و از نظر عاطفی آسیب بیشتری به آن‌ها وارد کند. بهتر است والدین  کودکان دچار اضطراب جدایی را یکباره و بدون آمادگی تنها نگذارند. این کار می‌تواند اضطراب آن‌ها را بیشتر کند.1
 
علائمی که به طور تخصصی برای تشخیص اضطراب جدایی به کار می‌روند، ‌ این‌ها هستند
1 - اضطراب افراطی و نامتناسب با سطح رشد در مورد جدایی از خانه و یا کسانی که کودک به آن‌ها دلبسته است.

2 - ناراحتی مفرط و پایدار درباره‌ی احتمال بروز خطر قریب‌الوقوع از دست دادن اشخاصی که کودک به آن‌ها دلبسته است.

3 - دلواپسی مفرط در مورد از دست دادن یا صدمه احتمالی به افراد مورد دلبستگی.

4 - مقاومـــت پیگیر یا امتناع از رفتن به مدرسه یا جای دیگر به دلیل ترس از جدایی.

5 - مقاومت یا ترس پایدار و مفرط از تنها ماندن یا ماندن در منزل بدون افرادی که کودک به آنها دلبسته است.

6 - مقاومت مفرط و پایدار هنگام جدایی از خانه و افرادی که کودک به آنها دلبسته قابل پیش‌بینی باشد.

7 - مقاومت پیگیر یا امتناع از خوابیدن بدون حضور افرادی که کودک به آنها دلبسته است و مقاومت از خوابیدن در بیرون خانه.

8 - کابوس‌های مکرر با موضوع جدایی.

9 - شکایت‌های مکرر از نشانه‌های جسمانی مانند سردرد، دل‌درد و حالت تهوع هنگام وقوع یا انتظار جدایی از منبع مهم دلبستگی (در بیشتر مواقع، مادر).2

پینوشتها
1.www.honarehzendegi.com
2.www.beytoote.com
3.www.namnak.com