برای بهتر خوابیدن کودکان چه کنیم؟

علل بی خوابی درکودکان

اگر با وجود تمام کارهایی که انجام می دهید باز هم کودک تان راحت به خواب نمی رود، برای بررسی بیشتر باید به متخصص کودک مراجعه کنید. چرا که بی خوابی کودکان مانند بزرگسالان می تواند دارای عللی جدی باشد. مسلما با آگاهی از این دلایل می توان به خواب رفتن کودک را تسهیل کرد.
 

1- احساس کاذب والدین

شاید شما معتقد باشید که فرزندتان ساعات خواب کافی ندارد و دچار بی‌خوابی شده است اما بی خوابی نوزادان درواقع احساسی است که پدر و مادر‌ها دارند. میزان خواب کودکان در سنین مختلف تفاوت دارد.

معمولا هر بچه‌ای در شبانه‌روز در یک بازه‌ زمانی حدود 3 تا 4 ساعت به طور عمیق می‌خوابد و بچه‌هایی که تازه به دنیا آمده‌اند معمولا در طول روز می‌خوابند و شب‌ها خواب پیوسته ندارند.

به همین دلیل بیشتر پدر و مادر‌ها بدون توجه به این موضوع، گله دارند که چرا نوزادشان نمی‌خوابد. اما درواقع نوزادان خواب خوب و درستی دارند.
 

2- گرمازدگی

یکی از مسائلی که در مشکلات خواب کودکان تاثیر بسزایی دارد گرماست. بیشتر خانواده‌ها به خنک شدن دما حساس هستند و به محض اینکه هوای خانه سرد شد و بچه سرفه کرد،‌ تصور می‌کنند او سرما خواهد خورد.

برای همین، محیط کودک همیشه گرم است و بدن او به دلیل گرما، آب بیشتری از دست می‌دهد؛ در نتیجه نوزاد همیشه کلافه، بی‌قرار و نا آرام است. علائم گرمازدگی ها شامل قرمزی پوست نوزاد، ‌عرق زیر بغل، جوش‌های زیر گردن و پشت بچه می‌شود.
 

3- تامین انرژی کافی با خواب کمتر

تعداد زیادی از افراد به‌ طور ذاتی کم‌خواب‌تر از دیگران هستند، اما نوزادان و کودکان معمولا بالای 8 تا 10 ساعت به خواب نیاز دارند. معمولا بچه‌های کم‌خواب با کمترین میزان خواب انرژی بدنشان تامین می‌شود و نیازی به خواب بیشتر ندارند. به همین دلیل گفته می‌شود که بچه‌ها را نباید خواباند و خواب باید به سراغ آنها بیاید.

اما زمینه و شرایط باید برای خوابیدن آنها فراهم باشد و برای اینکه بچه راحت بخوابد باید محیط ساکت، کم‌نور و بی‌سر و صدا باشد. در محیط‌های پر سر و صدا و پر نور که حالت‌های هیجانی هم در آنها زیاد است،‌ بچه‌ها خوابشان کم می‌شود. مخصوصا وقتی با آنها بازی کنند و حالت‌های هیجانی برایشان پیش بیاید، طول می‌کشد تا خوابشان ببرد.
 

4- وجود مشکلات سلامتی

اگر  با وجود فراهم بودن همه شرایط، کودک شما ساعات خواب کمتری دارد و در عین حال از انرژی کافی نیز برخوردار نیست شما باید به دنبال علت های دیگری برای آن باشید.

در واقع مشکل در به خواب رفتن می تواند حاکی از وجود یک مورد غیر عادی باشد. برای مثال عفونت ادراری یا عفونت گوش باعث می‌شود که سیستم عصبی نوزاد مختل شود.

همچنین وجود مشکلاتی نظیر  کم‌آبی،‌ نفخ شکم، دل‌درد،‌ گرسنگی و عواملی از این دست می تواند خواب نوزاد را تحت تاثیر قرار دهد.

بنابر‌این نوزادی که روند خوابش خوب بوده اما حالا بهم خورده و یا بچه‌ای که کم‌خواب بوده و حالا کم‌خواب تر شده، باید معاینه و بررسی شود تا مشکلش  تشخیص داده شود.1
 

نکاتی درباره‌ی خواباندن بچه‌ها که تمام والدین باید بدانند

 

ساعت خواباندن کودک را متناسب با نیاز او تعیین کنید

بچه‌های مدرسه‌ای به ۹ الی ۱۱ ساعت خواب شبانه احتیاج دارند ولی تنوع زیادی در نیاز و الگوی خواب کودکان وجود دارد. اکثر بچه‌ها الگوی خواب ثابتی دارند که به ندرت تغییر می‌کند.

برای مثال بچه‌های سحرخیز حتی اگر دیرتر بخوابند باز هم زود بیدار می‌شوند و بچه‌هایی که شب‌ها پرانرژی‌اند و به اصطلاح جغد شب هستند معمولا تا وقتی که بدنشان خسته و آماده نباشد نخواهند خوابید.

باید بدانید فرزندتان برای این که صبح سرحال از خواب بیدار شود به چه میزان خواب احتیاج دارد و بر اساس آن ساعت به رختخواب رفتن او را مشخص کنید.2
 

فضای یک خواب خوب را برایش مهیا کنید

فضای خوابیدن می‌تواند در کیفیت خواب کودک شما مؤثر باشد. دمای اتاقش را در تابستان و زمستان متعادل کنید و یک بالش خوب برایش در نظر بگیرید.

سعی کنید که نور اتاق بیش از حد نباشد. ایدهٔ خوبی است که قبل از خواب رختخوابش را چک کنید که پر از اسباب‌بازی نباشد و بدنش موقع خواب آسیب نبیند.3
 

برای خواباندن کودک را به تکان دادن عادت ندهید

درست است که تکان دادن کودک در گهواره، کالسکه یا در آغوش می تواند منجر به آرام شدن او شود. اما سعی کنید از این حرکت تنها به مدت کوتاه برای آرام کردن او استفاده کنید نه برای خواباندن؛ چرا که کودک نسبت به این حرکات عادت کرده و دیگر در شرایطی متفاوت نمی تواند به خواب رود.1
 

رفتن به رختخواب را به یک عادت پایدار تبدیل کنید

عادت خواب به ویژه برای نوزادان، خردسالان و کودکان پیش‌ دبستانی بسیار مهم است. انجام کارهای مشخصی قبل از خواب مثل رفتن به حمام و خواندن قصه، به بچه این پیام را می‌دهد که ساعت خواب نزدیک است.

دانستن این که در ساعات آینده قرار است چه اتفاقی بیفتد، باعث آسودگی خیال او می‌شود و این آسودگی خیال زمینه‌ی مناسبی برای خواب فراهم می‌کند. با این کار بعد از مدت کوتاهی فرزند شما به صورت اتوماتیک و طبق عادت در زمانی که شما مشخص کرده‌اید خواب‌آلود می‌شود و شروع به خمیازه کشیدن می‌کند.2
 

هرگونه استرس را کاهش دهید

یکی دیگر از هورمون‌هایی که نقش موثری در خواب ایفا می‌کند، هورمون کورتیزول (Cortisol) یا همان هومون استرس است. هنگامی که سطح هورمون کورتیزول در بدن بالا باشد، فرزند شما نمی‌تواند بخوابد.

سعی کنید فعالیت‌های آرام‌تری را برای زمان قبل از خواب انتخاب، نورها را کم و فضای خانه را آرام کنید. با این کار می‌توانید سطح کورتیزول را در بدن کودک خود پایین نگه دارید.2
 

به او کافئین ندهید

کافئین ممکن است کودک شما را فعال‌تر کند و این یعنی آرام کردن او برای خوابیدن واقعاً‌ به کار سختی تبدیل می‌شود. نوشابهٔ سیاه و زرد، چای یا قهوه مقدار زیادی کافئین دارند. یادتان باشد که بچه‌ها هیچ احتیاجی به کافئین ندارند، پس سعی کنید آن را از رژیم غذایی ‌آنها دور کنید یا حداقل بعدازظهر و غروب به او کافئین ندهید.3
 

مطمئن شوید که به اندازهٔ کافی فعالیت می‌کند

کودک شما باید در طول روز انرژی‌اش را تخلیه کند تا شب راحت‌تر بخوابد. بگذارید دوچرخه‌سواری کند، این‌ور و آن‌ور بدود یا برقصد. همهٔ اینها علاوه بر اینکه انرژی او را تخلیه می‌کند باعث رشد ذهن و بدن او می‌شود.3
 

حواس کودک را هنگام خواب پرت نکنید!

وسایل موزیکال یا چراغ خواب های جذاب همان طور که ممکن است به خواب آرام کودک کمک کند، اما از طرف دیگر می تواند منجر به هوشیارتر شدن و حواس پرتی او بشود.1
 

محیط را خنک نگه دارید

علاوه بر نور و صدا، دما هم روی چرخه‌ی خواب کودکان تاثیر می‌گذارد. هورمون ملاتونین باعث تنظیم دمای بدن می‌شود و به بدن کمک می‌کند به دمای داخلی مورد نیاز برای خواب برسد. شما می‌توانید با تنظیم دمای بیرونی روی دمای داخلی بدن هم تاثیر بگذارید.

برای این کار لازم است قبل از خواب لباس زیادی به بچه‌ها نپوشانید یا دمای اتاق را زیاد بالا نبرید. دمای معمولی اتاق یا حتی کمی خنک‌تر برای تحریک بدن به خواب مناسب‌تر است.2

پینوشتها
1.www.honarehzendegi.com
2.www.digikala.com
3.www.madarsho.com