تقریبا خوراک اصلی نیمی از جمعیت جهان برنج است. در برخی از کشورها نیمی از کالری دریافتی روزانه از برنج تامین می شود. دانه کامل برنج چندین لایه مختلف دارد اگر خارجی ترین لایه پوست طی فرآیند حذف شود برنج قهوه ای نامیده می شود. اگر برنج قهوه ای تا حدی آسیاب شود که سبوس خود را از دست دهد به برنج سفیدی تبدیل می شود که بیشتر مواد مغذی اش را از دست داده است.
 
برنج قهوه ای جز غلات کامل طبقه بندی می شود و ارزش غذایی بالاتری نسبت به غلات تصفیه شده دارد. وقتی برنج قهوه ای به برنج سفید تبدیل می شود 90 درصد ویتامین B6، نیمی از منگنزو فسفر، بیش از نیمی از آهن و همه فیبر غذایی و اسیدهای چرب ضروری آن از بین می رود.1


ارزش غذایی برنج قهوه‌ ای

برنج قهوه‌ ای یک ماده‌ی خوراکی سالم، سرشار از مواد معدنی ضروری مانند: منگنز، آهن، روی، فسفر، کلسیم، سلنیم، منیزیم و پتاسیم است و منبع غنی ویتامین B1 (تیامین)، ویتامین B2 (ریبوفلاوین)، ویتامین B3 (نیاسین)، ویتامین B6، فولیک اسید، ویتامین E (آلفا توکوفرول) و ویتامین K است.

برنج قهوه‌ ای منبع پروتئین است و مقدار مفیدی فیبر به رژیم غذایی شما اضافه می‌کند. این برنج اسیدهای چربی را که برای سلامتی حیاتی هستند نیز مهیا می‌کند.2


فواید برنج قهوه ای برای بدن


دیابت
به‌ گزارش پژوهشگران دانشگاه هاروارد، مصرف حداقل دو وعده برنج قهوه‌ای در هفته موجب کاهش خطر ابتلا به دیابت می‌شود. گفته شده مصرف فقط 50 گرم برنج قهوه‌ای در روز سبب کاهش 16 درصدی خطر ابتلا به دیابت نوع 2 می‌شود.3

کنترل وزن
مطالعات مختلف نشان داده است که برنج قهوه ای به کنترل وزن کمک می نماید و نقش زیادی در کاهش وزن دارد. مطالعه روی زنان مبتلا به اضافه وزن کره جنوبی نشان داد زنانی که در رژیم کاهش وزنشان از برنج قهوه ای استفاده کردند وزن بیشتری کم کرده بودند.1

اختلالات عصبی
خواص برنج قهوه ای به همین‌جا ختم نمی‌شود. جوانه‌ی برنج قهوه ای به دلیل داشتن منابع فراوان اسید گاما آمینوبوتیریک، در پیشگیری از عوارض مربوط به اعصاب مثل بیماری آلزایمر مؤثر است. برنج قهوه ای جوانه‌زده حاوی ترکیبات سالمی است که به مهار آنزیم‌های مضر مرتبط با بیماری آلزایمر کمک می‌کند و از طرفی برای سایر اختلالات مغزی مانند زوال عقل و فراموشی نیز مفید است.

سرطان
برنج قهوه ای نقش مهمی را در پیشگیری از سرطان‌های مختلف مانند سرطان روده بزرگ، سرطان پستان و سرطان خون ایفا می‌کند. این تأثیرات مفید را می‌توان به وجود آنتی‌اکسیدان‌های قوی و فیبر بالا در این ماده‌ی غذایی نسبت داد. فیبر موجود در برنج قهوه ای توانایی این را دارد که به سموم مضر سرطان در بدن متصل شود، این امر مانع اتصال این سموم به دیواره‌های روده‌ بزرگ شده و باعث می‌شود توسط روده‌ها از بدن خارج شوند. تحقیقاتی که برای ارزیابی خواص برنج قهوه ای در زمینه‌ی جلوگیری یا کاهش سرعت توسعه سرطان انجام شده، نشان می‌دهد که سبوس برنج قهوه ای شامل فنل‌های ضروری مانند: تریسین، فرولیک اسید و کافئیک اسید است که در حال حاضر برنج سفید میزان بسیار کمی از این عناصر دارد. تأثیر این ترکیبات فنلی روی تکثیر سلول‌های سرطانی روده‌ی بزرگ و پستان باارزش است. مطالعه‌ی دیگری نشان می‌دهد که جوانه‌ی برنج قهوه ای اثر محرک و پیشگیرانه در روند آپوپتوز (خزان یاخته‌ای) دارد و در مهار تولید سلول‌های سرطانی در سرطان خون مؤثر است. علاوه بر این، تحقیقات معتبری هم درباره‌ی اثرات ضد توموری گنجاندن سبوس برنج قهوه ای در رژیم غذایی وجود دارد.2

کاهش کلسترول
مطالعات نشان داده روغن موجود در برنج قهوه‌ای تا 7 درصد موجب کاهش کلسترول مضر خون می‌شود. همچنین مشاهده شده رژیم‌های غذایی حاوی غلات کامل در افزایش سطح کلسترول مفید خون مؤثرند.3

تنظیم فشار خون
برنج قهوه ای یکی از منابع مهم منیزیم به شمار می آید. همانطور که می دانید منیزیم نقش های مختلفی در بدن ما دارد. یکی از نقش های آن تنظیم فشار خون است. اگر مبتلا به افزایش فشار خون هستید از برنج قهوه ای در برنامه غذایی خود استقبال کنید.1

تقویت سلامت قلبی‌ ـ عروقی
پژوهشگران معتقدند برنج قهوه‌ای موجب حفظ سلامت قلبی ـ ‌عروقی بویژه در زنان یائسه می‌شود و از تصلب شرائین که عبارت است از تجمع پلاک در عروق خونی و تنگ‌شدن عروق جلوگیری می‌کند. برنج قهوه‌ای همچنین حاوی لیگنان‌های گیاهی است که در پیشگیری از بیماری‌های قلبی و سرطان‌ها نقش بسزایی ایفا می‌کند.

سرشار از مواد مغذی گیاهی
مواد مغذی در گیاهانی که از خواص ضدالتهابی برخوردارند، یافت می‌شود و عملکرد آنتی‌اکسیدانی دارند. برنج قهوه‌ای یک منبع غنی از این ترکیبات گیاهی بویژه فنولیک‌هاست. میزان فنولیک موجود در برنج قهوه‌ای با مقادیر موجود در میوه‌ها و سبزیجات برابری می‌کند.3

سلامت روان زنان شیرده
جوانه‌ی برنج قهوه ای برای سلامت روان مادران شیرده مفید است. یک مطالعه‌ی تحقیقاتی نتایج مثبتی را از مصرف جوانه‌ی برنج قهوه ای در زنان پرستار و کاهش اختلالات خلقی، افسردگی و خستگی در آنها نشان داده است. این مطالعه پیشنهاد کرده است که زنان شیرده در طول دوران شیردهی مصرف برنج قهوه ای را افزایش دهند. با این کار توانایی بدن در برابر استرس بهبود می‌یابد و ایمنی آن بالاتر می‌رود.2

سلامت دستگاه گوارش
برنج قهوه ای یکی از منابع غنی فیبر است. یکی از نقش های فیبر در بدن تنظیم حرکات روده و کمک به گوارش بهتر مواد غذایی است. بنابراین برنج قهوه ای به دلیل داشتن فیبر فراوان عاملی برای پیشگیری از یبوست و بهبود سلامت دستگاه گوارش به شمار می آید. همچنین برنج قهوه ای 88 درصد از نیاز ما را به منگنز تامین می کند. یکی از نقش های مهم منگنز در بدن شرکت در متابولیسم چربی ها است.

برنج قهوه ای عاری از گلوتن است. افراد مبتلا به حساسیت به این نوع پروتئین می توانند با خیال راحت از برنج قهوه ای در برنامه غذایی خود استفاده کنند.1

درمان افسردگی
جوانه‌ی برنج قهوه ای خاصیت ضدافسردگی دارد و به مبارزه با اختلالات اضطرابی کمک می‌کند. یک مطالعه‌ی تحقیقاتی نشان داده است که جوانه‌ی برنج قهوه ای حاوی اسیدهای آمینه‌ی ضروری مانند گلوتامین، گلیسیرین و گاباست. این عناصر در مهار و کاهش فعالیت انتقال‌دهنده‌های عصبی مؤثر هستند. انتقال‌دهنده‌های عصبی پیام‌های مرتبط با اضطراب، افسردگی و استرس را به مغز منتقل می‌کنند؛ در نتیجه با کاهش فعالیت آنها فرد یک آرامش نسبی را تجربه می‌کند.

درمان بی خوابی
برنج قهوه ای برای درمان بی‌خوابی نیز مفید است. این خوراکی منبع طبیعی ملاتونین یا همان هورمون خواب است و با تمدد اعصاب باعث افزایش کیفیت خواب می‌شود.

تقویت سیستم ایمنی
برنج قهوه ای مقادیر قابل توجهی ویتامین، مواد معدنی و ترکیبات فنلی ضروری دارد که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. این ماده‌ی خوراکی توانایی بدن در مبارزه با عفونت‌ها را بهبود می‌بخشد.

سلامت استخوان‌ها
برنج قهوه ای به حفظ سلامت استخوان‌ها کمک می‌کند. این ماده سرشار از منیزیم است که همراه با کلسیم رشد ساختار فیزیکی استخوان‌ها را فراهم می‌کند. برنج قهوه ای غنی از منیزیم مانع از دمیلینه شدن (میلین یک نوع پروتئین است که الیاف عصبی را می‌پوشاند و از آنها حفاظت می‌کند. بدون میلین، مغز و نخاع نمی‌توانند با سایر عصب‌هایی که در بدن وجود دارد ارتباط برقرار کنند. ممکن است میلین ملتهب شود یا تخریب گردد. به این فرایند دمیلینه شدن می‌گویند) استخوان می‌شود و برای عارضه‌هایی مانند آرتریت و پوکی استخوان مفید است.2

کاهش خطر ابتلا به سندرم متابولیک
سندرم متابولیک در پی ترکیبی از عوامل مختلف ایجاد می‌شود که عموما افزاینده خطر ابتلا به دیابت نوع 2، بیماری‌های قلبی و سکته شناخته می‌شوند. ازجمله پیامدهای بارز این وضعیت می‌توان به تجمع چربی در نواحی شکم و مقاومت به انسولین اشاره کرد. این درحالی است که مصرف منظم غلات کامل تا 38 درصد از خطر ابتلا به اضافه‌وزن و مقاومت به انسولین می‌کاهد.

کاهش خطر ابتلا به آسم دوران کودکی
مطالعات نشان داده وجود غلات کامل و ماهی‌ها در رژیم‌غذایی کودکان تا 50 درصد از ابتلا به آسم می‌کاهد. حتی گفته شده تأثیر غلات کامل و ماهی‌ها در کاهش خطر ابتلا به آسم از میزان تأثیر میوه‌ها، سبزیجات و لبنیات در این مورد بیشتر است.3


پی نوشت:
1.www.beytoote.com
2.www.chetor.com
3.www.jadidtarin.com