اختلال رفتاری وسواس چیست؟

اگر شما دچار وسواس باشید، دچار افکار وسواس‌گونه و رفتارهای افراطی و اضطراری خواهید بود. افکار وسواس‌گونه ناخواسته و ناخوشایند است و معمولا افکار یا تصاویر پریشان‌کننده‌ای هستند که مدام به ذهن شما برمی‌گردند. این افکار می‌تواند باعث اضطراب شما شوند.

رفتارهای اجباری و افراطی هم زمانی رخ می‌دهد که شما یک کار (مثل شستن، چک کردن یا شمردن) را مدام تکرار می‌کنید تا اضطراب ناشی از افکار وسواسی‌تان کم شود.

مثلا، اگر شما ترسی وسواس گونه دارید که مبادا منزل‌تان مورد سرقت قرار گیرد، ممکن است قبل از ترک منزل، مدام درهای خانه را چک کنید که حتما قفل باشند.
انجام دوباره و دوباره کارها ممکن است برای مدتی باعث آرامش‌تان شود اما بعد اضطراب دوباره برمی‌گردد.1
 

وسواس در بارداری

اگر در بارداری یا بعد از زایمان فرزندتان دچار وسواس شوید، به آن وسواس بارداری می گویند. علائم وسواس بارداری معمولا درباره بچه است اما همیشه هم اینطور نیست.

فرزنددار شدن زندگی شما را تغییر می دهد و همین می تواند بسیار استرس زا باشد. داشتن برخی نگرانی ها و اضطراب ها برای سلامت فرزندتان کاملا طبیعی است. شما می خواهید از او در برابر خطرات محافظت کنید، بنابراین کارهایی مثل استرلیزه کردن شیشه شیر یا مرتب چک کردن بچه در زمان خواب و ... برای کاهش خطرات انجام می دهید.

اما اگر زمان زیادی را صرف فکر کردن به این نگرانی ها و اضطراب ها می کنید و دچار افکار وسواس گونه می شوید و در نتیجه این افکار، رفتارهای افراطی و اجباری انجام می دهید، دچار وسواس بارداری شده اید.

برای مثال: ممکن است افکار وسواسی درباره آسیب دیدن فرزندتان بر اثر میکروب ها یا عفونت ها داشته باشید و به همین خاطر زمان زیادی را صرف شستن و استرلیزه کردن چندین و چند باره وسایلش کنید.

شاید افکار وسواس گونه درباره توقف تنفس فرزندتان داشته باشید و برای همین، مدام نفسش را چک کنید.

بعض مادران دچار وسواس بارداری تصور می کنند اگر بخوابند، بلایی سر فرزندشان خواهد آمد. با هر تکان و حرکت فرزندشان دچار اضطراب شدید می شوند و فکر می کنند ممکن است فرزندشان دچار حمله صرع و ... شده باشد.

در بعضی موارد دیده شده که مادر هر ساعت درجه حرارت بدن فرزندش را کنترل می کند و از ترس بیماری و حشره گزیدگی و ... اصلا خانه را ترک نمی کنند.

ممکن است تصویری از آسیب زدن به فرزندتان (به شکل های مختلف) در ذهن تان داشته باشید. این تصویر می تواند بسیار ترسناک باشد اما ثابت شده زنانی که دچار وسواس بارداری هستند، به تصوراتشان عمل نمی کنند.

وسواس بارداری بیشتر برای مادرانی پیش می آید که اولین زایمان را تجربه می کنند اما ممکن است مادری در طول هر بارداری یا بعد از هر بار زایمان دچارش شود.3
 

علت وسواس در بارداری چیست؟

هنوز علت وسواس باردرای مشخص نشده است اما ممکن است به دلایل زیر دچار این اختلال شوید:

سابقه فامیلی وسواس در بارداری

سابقه وسواس در بارداری

تحت استرس و فشار بودن شما

تجربه اتفاقات مهم زندگی مثل زایمان یا از دست دادن عزیز و ...

فردی مرتب و منظم با استانداردهای شخصی بالا هستید.3
 

علائم بروز وسواس در بارداری

 
وسواس و مرتب کردن مداوم مدارک
یکی از نشانه‌ها و علائم وسواس در زمان بارداری این است که  به صورت مداوم مدارک پزشکی و مورد نیاز را بررسی می‌کنید تا چیزی را از قلم ننداخته باشید و این که برای روزی که به آن‌ها احتیاج دارید بارها آن‌را آماده کنید. ترس از دست دادن و گم کردن این نسخه‌ها هم برای شما ایجاد وسواس و اضطراب می‌کند.
 
وسواس درباره نظافت دائم
نگرانی شما برای به خطر افتادن سلامتی جنین باعث می‌شود که نظافت را بیشتر از قبل رعایت کنید اما اگر این کار از حالت عادی آن خارج شود شما را دچار وسواس می‌کند. اگر روزی چندبار دست‌هایتان را می‌شویید اما باز فکر می‌کنید که میکروب‌ها از بین نرفته‌اند، در صورت دست دادن با دیگران سریعا دست خود را می‌شویید، از اطرافیان می‌خواهید که مانند شما این‌کار را انجام دهند و روزی چندبار خانه و اشیا را تمیز می‌کنید دچار وسواس شده‌اید و ممکن است این رفتار حتی بعد از زایمان هم در شما باقی بماند.
 
تردید در خرید از نشانه های وسواس در بارداری
اگردر خرید برای فرزندتان نمی‌توانید تصمیم درستی بگیرید، مدام در فروشگاه‌های مختلف با تردید می‌گردید و نمی‌دانید چه چیزی لازم دارید و به نظر دیگران هم نمی‌توانید اطمینان کنید ممکن است دچار وسواس شده باشید. در این حالت زمان زیادی را از دست می‌دهید اما چیزی را برای خرید انتخاب نمی‌کنید. 
 
وسواس چک کردن مداوم وضعیت جنین
اگر دچار وسواس در این دوران شده باشید به طور مداوم وضعیت جنین خود را چک می‌کنید، در صورت بروز کوچک‌ترین تغییر به پزشک مراجعه می‌کنید و از این که اتفاقی برای او بیوفتد همیشه می‌ترسید به طوری که ممکن است از کارهای روزمره هم برای این کار عقب می‌افتید. شما به خوبی می‌دانید که هیچ مشکلی به وجود نمی‌آید اما با این حال باز نگرانی شما کنترل نمی‌شود.
 
اضطراب در هنگام خواب
اگر در شما وسواس وجود داشته باشد حتی در خواب هم دچار مشکل می‌شوید و نمی‌دانید در دوران بارداری به چه شکلی بخوابید که اتفاقی برای جنین نیوفتد. در این حالت در طول شب چندین بار از خواب بیدار می‌شوید و وضعیت را بررسی می‌کنید. 2
 

تاثیرات وسواس مادر در دوران حاملگی بر روی جنین

جنین شما به مدت 9 ماه در قسمتی از بدن شما زندگی می‌کند و تمام احساسات و حالات روانی و جسمی شما به او منتقل می‌شود. این وسواس در شما ایجاد اضطراب می‌کند و حالات جسمی شما را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد که به راحتی به فرزندتان منتقل می‌شود که می‌تواند رشدش را مختل کند و باعث به وجود آمدن اضطراب و استرس در او بشود. علائم اضطراب را می‌شود در او در سنین مختلف دید پس بهتر است که برای آسیب نرسیدن به او، وسواس‌تان را کنترل کنید.2
 

درمان وسواس در بارداری

پزشک شما در خصوص شیوه‌های مختلف درمان وسواس با شما صحبت خواهد کرد. بعضی افراد که دچار وسواس بارداری خفیف هستند، نیازی به درمان ندارند.
 
مشاوره
این روش که معمولا یک درمان رفتارشناختی است، به شما کمک می‌کند با ترس‌ها و افکارهای وسواس گونه‌تان روبر شوید، بدون اینکه کاری برایش انجام دهید. این روش، بر اساس شدت وسواس بارداری فرد، با شدت‌های متفاوت انجام می‌شود.

دارودرمانی
پزشک با توضیح درباره خطرات و منافع استفاده از دارو در بارداری، با تجویز بعضی داروها اقدام به درمان وسواس شما خواهد کرد.1
 
خودتان هم به درمان وسواس بارداری کمک کنید
- درباره احساس‌تان با همسر، خانواده یا یک دوست صحبت کنید.

- سعی کنید احساس گناه یا خجالت نداشته باشید. این افکار تقصیر شما نیست و قرار هم نیست دیوانه شوید.

- به جای جلوگیری یا آرام کردن افکار وسواسی با یک عمل افراطی و اجباری، سعی کنید با آنها روبرو شوید. روزی نیم ساعت درباره ترس‌هایتان بنویسید و آنها را بخوانید.

- از سیگار و الکل برای آرام کردن خودتان استفاده نکنید. این گونه موارد به شما و فرزندتان آسیب می‌زند.

- با مشورت پزشک‌تان، از توصیه‌ها و تمرین‌های یک کتاب خودآموز معتبر استفاده کنید.1

پینوشتها
1.www.niniban.com
2.www.honarehzendegi.com
3.www.saednews.com