عفونت دوران بارداری و اهمیت آن

در دوران بارداری نیز همچون زمان های دیگر امکان عفونت وجود دارد. اما اهمیت عفونتِ دوران بارداری به این دلیل است که امکان در خطر افتادن جنین نیز وجود دارد. از طرف دیگر، درمان های موجود برای رفع عفونت، محدود می‌شوند چرا که بسیاری از داروها برای جنین خطرناک هستند.

به همین دلیل نمی‌توان از هر درمانی استفاده کرد و توجه نکردن به عفونت نیز با پیامدها و مشکلات جدی برای مادر و جنین همراه است. به همین خاطر بسیار اهمیت دارد که مادران نسبت به عفونت‌های دوران بارداری آگاه باشند و با مراجعه به منظم به پزشک زنان وضعیت سلامت خود را بررسی کنند.1
 

انواع عفونت واژن در بارداری

برخی از انواع معمول عفونت‌ واژن در بارداری شامل این موارد هستند:
 
عفونت‌های قارچی واژن
خارش ناحیه‌ی اطراف واژن یکی از علائم معمول عفونت‌های قارچی به حساب می‌آید. عفونت قارچی واژن توسط قارچی به نام کاندیدا (Candida) ایجاد می‌شود. عفونت قارچی واژن در دوران بارداری بیش‌تر از سایر مواقع بروز می‌کند، چرا که در این دوران فعالیت سیستم ایمنی فرد تغییر کرده، سطح استروژن تولیدی بیش‌تر شده و تولید گلیکوژن افزایش پیدا می‌کند.

بر اساس گزارشی که در سال ۲۰۱۵ منتشر شد، بیست درصد زنان دارای عفونت قارچی توسط قارچ کاندیدا هستند که این آمار ۳۰ درصد زنان باردار را شامل می‌شود. شانس ابتلای زنان باردار به عفونت‌های قارچی در سه ماهه‌ی دوم و سوم بارداری بیش‌تر خواهد بود.

علائم معمول عفونت‌های قارچی واژن عبارتند از:

احساس خارش در اطراف واژن و بخش خارجی آلت تناسلی زن

ترشحات غلیظ، سفید و پنیری واژن

بوی نامطبوع آب‌جو در ناحیه‌ی واژن

احساس درد و سوزش در اطراف واژن

احساس درد و سوزش در هنگام رابطه‌ی جنسی 

برای درمان عفونت‌های قارچی واژن دارو تجویز می‌شود، برخی از این داروها هم به صورت آزاد از داروخانه قابل تهیه هستند. اگر فرد باردار باشد اما بدون مشورت پزشک نباید این داروها را مصرف کند.

برخی دیگر از عفونت‌های واژن مانند کلامیدیا و عفونت‌های باکتریایی واژن دارای علائم مشابه با عفونت‌های قارچی واژن هستند، بنابراین لازم است که قبل از شروع فرایند درمان این عارضه به دقت و درستی تشخیص داده شود.
 
عفونت باکتریایی از نوع واژینوز باکتریایی
عفونت باکتری واژن از نوع واژینوز باکتریایی(Bacterial vaginosis (BV))  از جمله قابل درمان‌ترین عفونت‌ها هستند.

علائم آن شامل:

احساس خارش، سوزش و درد در واژن و ناحیه‌ی خارجی آلت تناسلی زن

احساس بوی ماهی از اطراف واژن

بیش‌تر شدن بوی بد بعد از انجام رابطه‌ی جنسی

مقدار زیاد ترشحات رقیق خاکستری رنگ

اگر این نوع از عفونت باکتری درمان نشود، منجر به زایمان زودرس، نوزاد نارس و نوزاد متولد شده با وزن کم خواهد شد.
 
عفونت‌های باکتریایی با استرپتوکوک گروه B
استرپتوکوک گروه B کمابیش در بدن در ناحیه‌ی واژن و روده‌ی بزرگ وجود دارند. این گروه از باکتری‌ها معمولاً باعث ایجاد عفونت و یا بروز علائم خاصی نخواهند شد. با این همه زنانی که حامل این گروه از باکتری‌ها باشند به راحتی می‌توانند آن را به کودک منتقل کنند. یک تا دو درصد این احتمال انتقال وجود دارد. در موارد غیر معمول باکتری‌های استرپتوکوک گروه B برای نوزاد کشنده خواهند بود.

برای درمان این عفونت آنتی بیوتیک به بدن فرد تزریق می‌شود و این مسئله شانس انتقال باکتری را به کودک کاهش خواهد داد.
 
عفونت رحم در بارداری
به دلایل مختلف بروز عفونت در رحم می‌تواند آسیب رسان باشد. عفونت‌های رحمی می‌تواند به جفت آسیب زده، در رشد جنین اختلال ایجاد کرده، باعث بروز زایمان زود رس شده و یا در نهایت منجر به تولد نوزادی با مشکلات مادرزادی شود.

عفونت‌های رحمی در طول بارداری روند زایمان را سخت و خطرناک می‌کنند و در برخی از موارد نوزاد دچار نقص عضو و یا دیگر مشکلات تهدید کننده‌ی حیات خواهد بود.

عفونت‌های رحمی زمانی پدیدار می‌شوند که یک باکتری از واژن به سمت رحم حرکت کند. اگر عفونت‌های باکتریایی درمان نشود‌ در نهایت خطر ابتلا به عفونت‌های رحمی نیز افزایش پیدا می‌کند‌. اگر فرایند زایمان طولانی شود، دیواره‌ی رحم آسیب دیده و احتمال بروز عفونت باکتریایی افزایش خواهد یافت.

برای درمان عفونت‌های رحمی نیاز به مصرف آنتی بیوتیک وجود دارد، در مواردی هم فرد مبتلا باید در بیمارستان بستری شود. اگر تب در جریان زایمان ایجاد شود، پزشک یا ماما به دقت جنین را تحت نظر خواهد گرفت. اگر مشکل فرد وخیم باشد پزشک عمل سزارین را انجام خواهد داد.2
 

خطرات و تأثیرات احتمالی عفونت بر جنین

همانطور که گفته شد عفونت از عارضه‌های شایع بارداری است. اگر عفونت‌های ایجاد شده در بارداری به موقع درمان شوند، خطری مادر و جنین را تهدید نخواهد کرد. اما ممکن است در صورت بی‌توجهی، خطرات نادر و احتمالی برای نوزاد به همراه داشته باشد:

سبب آسیب رساندن به مادر شده و این امر موجب می‌شود که نوزاد مواد مغذی موردنیاز خود را از مادر دریافت نکند. همچنین در برخی مواقع، مادر نیاز به استفاده از داروهایی دارد که احتمال آسیب رساندن به نوزاد وجود خواهد داشت.

گاهی اوقات عفونت ایجاد شده به‌صورت مستقیم به نوزاد آسیب وارد کرده و منجر به ناهنجاری او شود.

عفونت برخی مواقع سبب زایمان زودرس یا سقط جنین می‌شود.4
 

پیشگیری از ابتلا به عفونت‌

مراقبت‌های دوران بارداری بسیار مهم است. در دوران بارداری نمی‌توان از تمام منابع عفونت پرهیز کرد، اما شما می‌توانید گام‌های مشخصی بردارید که احتمال ابتلا به بیماری و ایجاد خطرهای جدی برای خود و کودکتان را کاهش دهید. به عنوان مثال آزمایش‌های خون ساده می‌تواند به شما بگوید که آیا بدنتان در برابر برخی بیماری‌ها مانند آبله‌مرغان و سرخجه ایمن است یا خیر.

همچنین برخی از از آزمایش‌ها می‌تواند در آگاهی از عفونتی به شما کمک کند که به آن مبتلا ولی از وجود آنها بی‌اطلاع هستید. عفونت‌های مجاری ادرار، استرپتوکوک‌های گروه B، هپاتیت B و HIV از آن جمله است. اگر فکر می‌کنید به یک عفونت جدی یا یک بیماری مبتلا شده‌اید، معمولاً انجام اقدامات به موقع می‌تواند منجر به جلوگیری از وخیم شدن وضعیت شما شود.

بعضی موارد را نیز خود شما باید رعایت کنید. شستن دست‌ها، استفاده نکردن از لیوان یا ظروف مشترک و حفظ فاصله از افراد مبتلا به بیماری‌های مسری، خطر ابتلا به بیماری را کاهش خواهد داد. رابطۀ جنسی با رعایت کامل بهداشت به پیشگیری از بسیاری بیماری‌های آمیزشی کمک خواهد کرد.

همچنین می‌توانید به منظور جلوگیری از ابتلا به عفونت‌های قابل انتقال از مواد غذایی اقداماتی را انجام دهید مانند پرهیز از خوردن برخی غذاهای نامناسب، شست‌وشوی میوه‌ها و سبزیجات، اطمینان از این که گوشت، ماهی و تخم‌مرغ به خوبی پخته شده‌اند و همچنین اطمینان از تمیز بودن وسایلی که با آنها آشپزی می‌کنید.3

پینوشتها
1.www.honarehzendegi.com
2.www.drdr.ir
3.www.madarsho.com
4.www.maryamhospital.ir