مسجدالاقصي (4)






تاريخچه تخريب مسجدالاقصي

هنگامي كه خليفه دوم در سال 15 ﻫ.ق وارد شهر بيت‌المقدس شد دستور دارد منطقه‌اي را كه به اعتقاد او جايگاه مسجد بود پاك‌سازي كنند تا عمارت مسجد آغاز شود ساختمان مسجد عمداً در سال 18 هجري آغاز و با تيرها والدارهاي چوبي ساخته شد، اما بناي آن با ساختار نوين در سال 90 هجري تكميل شد كه ذكر مشخصات ساختمان در بخشي جداگانه آمده است.
امروزه نام مسجدالاقصي بر مسجد بزرگ واقع در جنوب صحن حرم اطلاق مي‌شود. آنچه مسلم است بناي مسجد در 74 ﻫ.ق توسط عبدالملك شروع و در سال اول حكومت وليد‌بن عبدالملك (86 ﻫ.ق) تمام شد.
درب‌هاي مسجد به طلا و نقره‌اندود بود، اما بر اثر زلزله سال 130 ﻫ.ق منظور خليفه‌ي عباسي، طلا و نقره‌ي آنها را به سكه مبدل گرداند و در راه تعمير ويراني‌ها صرف كرد. (بيت‌المقدس شهر پيامبران، عبدا... ناصري طاهري، ص 117).
در زمان الظاهر مسجد تجديد بنا شد و احتمالاً مساحت فعلي مسجدالاقصي، همان مساحت بجا مانده از دوره‌ي الظاهر خليفه فاطمي است. (بيت‌المقدس شهر پيامبران/ عبدا... ناصري طاهري/ ص 117).
در زمان المستنصر فاطمي، در سال 458 ﻫ.ق خليفه به تجديد بناي بخش شمالي مسجدالاقصي فرمان داد و بر رواق وسط آن كتيبه‌اي نوشت. (بيت المقدس شهر پيامبران/ عبدا... ناصري طاهري/ص 37).

مسجدالاقصي در جريان حمله‌ي صليبي‌ها

در جريان جنگ اول صليبي، پس از حمله‌ي صليبي‌ها به قدس، عده‌اي از مردم به مسجدالاقصي پناهنده شدند، اما صليبيون امان نداده و وارد مسجدالاقصي شدند و به كشتار زهاد و عباد پرداختند و تمامي معتكفين در مسجد را سر بريدند، سپس وارد مسجدالصخره شدند و آن قدر قتل عام كردند تا موج خون تا زانو رسيد. آنها در ابتدا درب‌هاي مسجد را بستند و آنگاه به كشتار مردم بي‌گناه دست زدند. (تاريخ اورشليم، سيدجعفر حميدي، ص 210).
تاريخ تعداد كشته‌شدگان را 100 هزار نفر و به موكي 70 هزار نفر ذكر مي‌كند. قواي دشمن پس از تصرف قدس خطاب به پاپ نوشت: اگر تمايل داريد كه بدانيد چه بر سر دشمن ما گذشت، همين بس كه اسب‌هاي ما در ايوان سليمان و معبد او تا زانو در خون مسلمين شناور بود. صليبي‌ها پس از اشغال مسجد، بخشي از آن را به كنيسه و قسمتي را به اصطبل چهارپايان تبديل كردند. (بيت‌المقدس شهر پيامبران، عبدا... ناصري طاهري، ص 117).
صليبيون علاوه بر كشتار مسلمين اموال زيادي را نيز سرقت كردند. ابن‌العبري نقل كرده است كه «فرنگي‌ها چهل قنديل نقره از مسجد صخره برگرفتند كه وزن هر يك 3600 درهم طلاي مصري بود» صاحب النجوم الزاهره نوشته است. آنها هفتاد قنديل از مسجدالصخره و مسجدالاقصي گرفتند. بيست قنديل طلا كه وزن هر يك هزار مثقال بود و پنجاه قنديل نقره به وزن 3600 درهم شاهي، علاوه بر اينها اموال غيرقابل شمارشي را نيز با خود بردند. (بيت‌المقدس شهر پيامبران، عبدا... ناصري طاهري، ص 49).

مسجدالاقصي در عصر صلاح‌الدين ايوبي

صلاح‌الدين ايوبي پس از ورود به قدس، هيچ صدمه و آزاري به اهل آن وارد نساخت. پس از تسخير مسجدالاقصي و قبه‌الصخره، صلاح‌الدين به فكر تطهير آنها افتاد؛ زيرا كه صليبيون تغييراتي در مسجدالاقصي داده بودند. او قصد داشت به هنگام ورود كه مصادف با 27 رجب مبعث رسول اكرم … بود در مسجدالاقصي نماز گزارد، اما مسجد به‌هم ريخته، گل‌آلود و دودزده بود؛ چون صليبيون قسمتي از آن را انبار آذوقه، قسمتي ديگر را اصطبل چهارپايان و قسمتي را خوابگان سواران خود كرده بودند.
صلاح‌الدين خود، آستين‌ها را بالا زد و در مسجد به كار پرداخت و با كمك سپاهيان پس از يك هفته مسجد را آماده ساخت. مسجدالاقصي پس از 89 سال كه در دست صليبيون بود، در اختيار مسلمين قرار گرفت. (تاريخ اورشليم، سيدجعفر حميدي، ص 220).
صلاح‌الدين بناي محراب مسجدالاقصي را تجديد كرد. آن را با مرمر ساخت و فتح‌نامه بيت‌المقدس (583 ﻫ.ق/ 1187م) را بر آن نگاشت.
اين كتيبه امروزه نيز بر بالاي محراب مسجدالاقصي موجود است. سپس منبري را كه به امر شهيد نورالدين محمودبن زنگي در سال 564 ﻫ.ق، پس از فتح بيت‌المقدس بويژه براي انتقال به مسجدالاقصي ساخته شده بود در مسجدالاقصي قرار داد.
اين منبر از چوب ساخته شده، با عاج و آبنوس تزئين گرديده و در ساخت آن، نهايت دقت و ظرافتي را كه در هنر اسلامي آن دوران معمول بوده، به كار رفته است. (دانشنامه فلسطين، جلد سوم، ص 269).

تاريخ مسجدالاقصي پس از صلاح‌الدين

در عصر مماليك نيز اصلاحاتي كه مسجدالاقصي صورت گرفت- محمدبن قلاوون گنبد مسجد را تجديدبنا كرد وقا نصره عذري هم تغييراتي در مسجد ايجاد كرد. (بيت‌المقدس شهر پيامبران، عبدا... ناصري طاهري، ص 117).
در عهد عثماني مسجدالاقصي بازسازي شد. سلطان عبدالحميد عثماني 16000 ليره عثماني براي ترميم آن حواله كرد و سرانجام پس از اعلام تأسيس دولت صهيونيستي در سال 1948م جنگ سختي در گرفت كه در آن دشمن به مدت هشت ساعت مسجد را بمباران كرده و خساراتي را وارد آورد و جمعي از نمازگزاران را به شهادت رسانيد. (بيت‌المقدس شهر پيامبران، عبدا... ناصري طاهري، ص 117).

آتش‌سوزي مسجدالاقصي

در 21/ اگوست/ 1969 يك يهودي استراليايي الاصل به نام «مايكل دنيس روهان» اقدام به آتش‌كشيدن مسجدالاقصي نمود. سناريوي اين جوان استراليايي از آنجا آغاز مي‌شود كه مسؤولان رژيم صهيونيستي علت آتش‌سوزي را اتصال سيم‌هاي برق عنوان نمودند، اما اداره‌ي برق سالم‌بودن سيم‌ها و عدم اتصال برق را تأييد نموده و اعلام كرد كه حريق مسجدالاقصي ناشي از اتصال سيم برق نبوده چند روز بعد جوشكاري در داخل ساختمان را علت اصلي ذكر كردند، ولي تناقض‌گويي صهيونيست‌ها باعث حساسيت هرچه بيشتر مسلمانان فلسطين شد.
سرانجام، مسؤولان صهيونيستي اعلام كردند كه در حدود ساعت يك بامداد 21/ اگوست، فردي به نام مايكل روهان كه به بيماري رواني مبتلا است، پس از ورود به مسجدالاقصي و به آتش‌كشيدن آن به يك محله‌ي يهودي‌نشين رفته‌، ولي پس از مدتي پليس وي را دستگير نموده است.
در تاريخ 6/ اكتبر/ 1969 دادگاه مايكل روهان برگزار گرديد او قسمت اعظم اتهام‌هاي خود را پذيرفت و عنوان كرد كه به دليل شرايط خاص روحي و رواني و با توجه به دفاعيان خود از دادگاه خواست كه حكم به تبرئه‌ي وي دهند. مايكل روهان نيز پس از دو جلسه محاكمه آزاد شد. نظير اين جريان، واقعه قتل‌عام نمازگزاران مسلمان حرم ابراهيمي توسط «گلداشتاين يهودي» است كه دادگاه، حكم به تبرئه وي داد؛ چرا كه او تعادل رواني نداشته است. ( gudsday. com )

خسارت‌هاي وارد آمده به مسجدالاقصي در جريان آتش‌سوزي

در ماجراي آتش‌سوزي در مسجدالاقصي حداقل 200 متر مربع از سقف مسجد كاملاً ويران شد گنبد مسجد در 5 نقطه آن سوخت و يكي از آثار تبرك مسجد همراه با يك منبر قديمي و باارزش كه هشتصد سال سابقه داشت طعمه‌ي حريق شد و از بين رفت. (نشريه جمهوري اسلامي،30/ 5/ 82).

اقدامات رژيم صهيونيستي پس از آتش‌سوزي مسجدالاقصي

در جريان آتش‌سوزي مسجدالاقصي رژيم صهيونيستي آب منطقه را قطع كرده و نه تنها از اعزام خودروهاي اطفاي حريق تحت فرماندهي خود، در قدس امتناع كرد، بلكه از ورود شهروندان عرب و خودروهاي اطفاي حريق كه شتابان از سوي شهرداري عربي براي مهار آتش به منطقه اعزام شده بودند، جلوگيري كردند و اگر ايثار و از خودگذشتگي فلسطيني‌ها جهت عبور از حلقه نيروهاي صهيونيستي نبود، مسجدالاقصي كاملاً آتش مي‌گرفت. (نشريه جمهوري اسلامي،30/ 5/ 80).

واكنش امام خميني(ره) در برابر آتش‌سوزي مسجدالاقصي

ايشان فرمودند: تا زماني كه فلسطين اشغالي آزاد نشده مسلمانان نبايد مسجدالاقصي را تجديدبنا كنند، بگذارند جنايت صهيونيزم همواره در برابر چشمان مسلمانان مجسم باشد و مايه‌ي حركتي براي آزادي فلسطين گردد.
«مسجدالاقصي را آتش زدند، ما فرياد مي‌كنيم كه بگذاريد مسجدالاقصي به همين حال نيم‌سوخته باقي باشد، اين جرم را از بين نبريد، ولي رژيم شاه حساب باز مي‌كند و صندوق مي‌گذارد و به اسم بناي مسجدالاقصي از مردم پول مي‌گيرد تا شايد بتواند از اين راه استفاده نمايد و جيب خود را پر كند و ضمناً آثار جرم اسرائيل را از بين ببرد». (نشريه جمهوري اسلامي، 30/ 5/ 82).

توطئه‌ي اسرائيل «اشتباه‌گرفتن مسجدالاقصي و قبه‌الصخره»

به نظر مي‌رسد موضوع اشتباه‌گرفتن بين مسجدالاقصي و قبه‌الصخره ظاهراً به دليل نزديكي اين دو بنا و اطلاقي است كه در كل به اين مجموعه، شامل اين دو مسجد و چند بناي غيرمعروف ديگري است كه در محوطه‌ي حرم‌الشريف قرار دارد، اما دكتر مروان سعيد ابوالروب اين مسأله را طوري ديگر مي‌نگرد اوئ در نامه‌اي خطاب به سردبير نشريه‌ي دستور، چنين اظهار مي‌كند:
بين مسجدالاقصي و قبه‌الصخره سردرگمي قابل توجهي وجود دارد هرگاه در رسانه‌هاي محلي و بين‌المللي ذكري از مسجدالاقصي به ميان مي‌آيد، عكس از قبه‌الصخره در عوض آن نمايش داده مي‌شود. دليل اصلي اين مسأله عدم اطلاع عموم مردم، هم راستا با توطئه‌هاي اسرائيل است. در زمان اقامتم در ايالات متحده، كراراً با اين مسأله مواجه بودم تا اينكه اطلاع يافتم صهيونيست‌ها در آمريكا چنين تصاويري چاپ و منتشر كردند و به اعراب و مسلمانان مي‌فروشند، گاهي اوقات با قيمتي بسيار اندك و برخي اوقات به صورت رايگان.
و بدين ترتيب مسلمانان آن را به تمام نقاط نصب مي‌كنند. همين مسأله مؤيد اين قضيه است كه رژيم صهيونيستي مي‌خواهد تصوير مسجدالاقصي را از اذهان مردم پاك كرده تا بتواند آن را تخريب و معبد خود را پنهاني بنا كند. و اگر كسي شكايت يا اعتراضي داشته باشد آنگاه به طور زنده تصوير قبه‌الصخره را نشان مي‌دهند و اظهار مي‌كنند كه آنها كاري نكرده‌اند.
عجب توطئه‌اي! هنگامي كه از برخي اعراب، مسلمانان وقتي برخي از فلسطيني‌ها سؤال كردم، دريافتم كه آنها نيز قادر به تمايز بين اين دو مكان مقدس نيستند. (نشانه‌هاي پايان، علي فاطميان، ص 300- 299).
* ارسال مقاله توسط عضو محترم سایت با نام کاربری : m_baran19