راجع به هموفوبیا یا ترس از خون چه میدانید؟

ترس از خون چه نوع فوبیایی است؟

ترس از خون یا فوبیای خون در دسته‌ی اختلالات اضطرابی جای می‌گیرد و به ترس شدید در مواجهه با خون گفته می‌شود. افراد مبتلا به هنگام تماشای عکس یا فیلم خون دچار ترس و اضطراب می‌شوند و ممکن است ضربان قلبشان بالا برود، بلرزند و یا از هوش بروند. افراد در طول زندگی ممکن است بارها انگشت خود را ببرند و دچار جراحت جزئی شوند؛ اما این جراحت جزئی برای افراد مبتلا به ترس از خون بسیار وحشتناک است.

درست است که درد زیادی را بر اثر این جراحت حس نمی‌کنند اما خون ناشی از جراحت باعث می‌شود رنگشان سفید شود، دچار تهوع و تعریق شوند و بر زمین بیوفتند. تنها 2 تا 4 درصد از افراد به این بیماری مبتلا هستند.1
 

علل دچار شدن به ترس از خون

هموفوبیا اکثراً با ترس از خون و جراحی نیز همراه می‌شود. هم چنین ترس از رفتن به موقعیت‌های پزشکی و دندانپزشکی نیز به دلیل احتمال بالای مواجه شدن با خون در این افراد بسیار شایع است. متخصصین در مورد علل دچار شدن به فوبی خون دلایل مختلفی را ذکر می‌کنند. برای مثال آن‌ها معتقدند که این ترس می‌تواند از یک تجربه ناخوشایند قبلی ناشی شود.

برای مثال کسانی که در اثر یک بیماری یا آسیب تجربه از دست دادن خون زیادی را دارند بیشتر از دیگران در معرض خطر دچار شدن به هموفوبیا قرار دارند. با این حال یادگیری و تجارب قبلی تنها علل دچار شدن به فوبی خون نیستند و عوامل نظیر وراثت و تکامل نیز در این زمینه اثرگذار هستند.2

پژوهشگران تخمین زده‌اند که حدود ۳ یا ۴ درصد مردم جهان دچار بیماری‌های خاص هستند. برخی از کودکان از سن ۱۰ تا ۱۳ سالگی دچار فوبیای خاص می‌شوند. عوامل خطر در این فوبیا از این قبیل‌اند:
 

ژنتیک

احتمال ابتلا به این بیماری در افرادی که والدین یا اقوام آن‌ها اختلالات اضطرابی و یا به طور خاص فوبیا داشته‌اند، بیشتر از افراد دیگر است. ممکن است یک پیوند ژنتیکی در میان آن‌ها وجود داشته باشد که حامل انتقال این ژن به فرزندانشان باشد.
 

والدین اضطرابی

برخی از ترس‌ها بر اثر یادگیری از والدین و یا محیط ایجاد شده‌اند؛ افراد ممکن است در طول زندگی خود یاد بگیرند که از بعضی الگوهای هراس‌انگیز بترسند. افرادی که والدین اضطرابی داشته‌اند بیشتر به این اختلال مبتلا می‌شوند. برای مثال ممکن است مادری از خون بترسد و پس از آن کودکش نیز یاد می‌گیرد که هنگام مواجهه با خون باید ترسید. به این نوع یادگیری، یادگیری مشاهده‌ای می‌گویند که از دوران کودکی و در ناخودآگاه فرد شکل می‌گیرد.
 

تروما

تروما به ترس‌های ناشی از حوادث و اتفاقات دردناک، هراس انگیز و اضطراب‌آور گفته می‌شود. ممکن است فرد خاطره‌ای دردناک در مواجهه با خون داشته باشد و پس از آن با دیدن خون، اضطراب و ترس ناشی از آن واقعه را دوباره تجربه می‌کند.2
 

ترس از خون در کودکان چگونه است؟

کودکان علائم را به طریق مختلف تجربه می‌کنند که شامل این موارد است:

_ در کودکان واکنش فرار بیشتر دیده می‌شود؛ یعنی تمایل دارند از موقعیت ترس‌آور فرار کنند و دور شوند.

_کج خلقی

_گریه کردن

_پنهان شدن.1
 

علائم و نشانه های فیزیکی و جسمی ترس از خون

معمولاً افراد مبتلا به ترس از خون پس از مواجه با خون، در وجود خود یک سری علائم و نشانه ها را تجربه می نمایند. بر این اساس تعریق زیاد و افزایش و بالا رفتن ضربان قلب، بخشی از این نشانه ها به شمار می رود. اشخاص دارای فوبیا خون بلافاصله پس از روبرو شدن با خون علاوه بر تعریق زیاد، ضربان قلب آنها نیز بی اختیار بشدت افزایش پیدا می کند.

وجود مشکل در تنفس، لرزش بدن و ارتعاش، داغ شدن بدن و پس از مدتی سرد شدن آن، از دیگر علائم شایع ترس از خون محسوب می شود. این دسته از افراد در صورت مشاهده خون ناخودآگاه در تنفس خود مشکلاتی را احساس نموده و بدن آنها شروع به داغ شدن می کند. در این حالت بدن این افراد نیز دچار لرزش و ارتعاش می شود.

از دیگر علائم جسمی این نوع فوبیا میتوان به تنگی و درد در بخش های قفسه سینه و سرگیجه اشاره نمود. علاوه بر نشانه های فیزیکی، فوبیا خون با علائم عاطفی نیز همراه می باشد. به همین جهت، ترس شدید و احساس اضطراب، احساس نیاز مبرم و شدید برای فرار از موقعیت پیش آمده، احساس غش کردن، عدم کنترل و تسلط بر خود، از جمله نشانه های عاطفی ترس از خون تلقی می شود.3
 

درمان‌های ترس از خون چگونه است؟

در صورتی که اختلال شدید باشد و زندگی فرد را مختل کند اقدام برای درمان و کمک گرفتن از مشاوره کنترل استرس الزامی است. البته برخی از انواع فوبیا مانند ترس از مار نیاز به درمان ندارند چرا که احتمال رویارویی افراد در طول زندگی با این حیوان بسیار کم است و اختلال در زندگی و عملکردهای فرد ایجاد نمی‌کند.

اما ترس از خون به احتمال زیادی زندگی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. چرا که افراد در طول روز ممکن است با خون مواجه شوند. همچنین افراد مبتلا اغل از دادن آزمایش خون اجتناب می‌کنند و همین امر ممکن است به سلامتی آن‌ها را به خطر بیندازد. در ادامه برخی از روش‌های درمان فوبیا را شرح داده‌ایم.

مواجهه درمانی

در این روش به فرد کمک می‌شود تا در موقعیت ترس‌‌آور قرار بگیرد و با ترس خود رو به رو شود. برای درمان فوبیای خون ممکن است از این روش همراه با روش‌های دیگر استفاده کنند.
 

کنترل اضطراب

فرد با تمرین و ورزش‌هایی مانند یوگا در موقعیت هراس‌انگیز اضطراب خود را کنترل می‌کند و به آرامش می‌رسد پس از مدتی اضطراب فرد از بین می‌رود و ترس او نیز ناپدید می‌شود.
 

حساسیت زدایی منظم

در درمان با حساسیت‌زدایی منظم فرد به تدریج با موقعیت ترس‌آور مواجه می‌شود. در ابتدا لازم است لیستی از سطوح ترس را به کمک متخصص آماده کند و به تدریج با آن‌ها مواجه شود. این فهرست از کمترین درجه‌ی اضطراب تا بیشتری حد آن دسته‌بندی می‌شود. برای مثال کمترین اضطراب فرد شنیدن نام خون است و بیشترین اضطراب آن دیدن خون یا آزمایش خون. پس ابتدا تصویر خون را به فرد نشان می‌دهند و بعد طی جلسات متعدد به مراحل بعدی می‌روند. اکثر درمانگران با این تکنیک فوبیای فرد را درمان می‌کنند.
 

دارو درمانی

در بعضی از انوع فوبیا احتیاجی به دارو درمانی نیست و داروی خاصی نیز برای از بین بردن ترس و فوبیا وجود ندارد. اما در برخی موارد پزشک برای کاهش اضطراب و استرس ناشی از ترس از داروهای ضد اضطراب مانند بنزودیازپین‌ها به همراه روان درمانی استفاده می‌کند.1
 

پیشگیری از غش کردن در ترس از خون

خوشبختانه عدم شناخت مکانیزم دقیق اینکه چرا از هوش میرویم مبنی بر عدم شناخت راه های پیشگیری از آن نیست اگر احساس کردید که ممکن است از هوش بروید ،خوردن 500 میلی لیتر آب ، 20 تا 30 دقیقه قبل از آن میتواند به تنگ کردن عروق خونی کمک نماید میتوانید در صورت امکان قوزکنید تا خون به مغز رسد.

هرگاه احساس کردید که ممکن است همین حالا از هوش بروید وانمود کنید که چیزی زمین افتاده یا برای بستن بند کفش خود به زمین بنشینید این کاری است که باید انجام دهید. اضطراب میتواند احتمال از هوش رفتن را افزایش دهد زیرا منجر به آزادسازی آدرنالین شده که باعث انتقال خون به پاها می شود.4

پینوشتها
1.www.honarehzendegi.com
2.www.kanonmoshaveran.com
3.www.rahyabmoshaver.com
4.www.namnak.com