فوبیای زنبور چیست و چگونه درمان میشود؟

فوبیای زنبور

به طور کلی فوبیا یعنی ترس‌های افراطی، غیر منطقی و مداوم نسبت به یک شئ، حیوان و یا وضعیت خاص؛ شدت ترسی که فرد مبتلا به فوبیا آن را تجربه می‌کند با محرک ترس‌آور تناسب ندارد و اغلب دیگران این ترس را غیر منطقی و بیهوده تلقی می‌کنند.

در صورتی که محرک ترس‌آور در زندگی فرد نقش پر رنگی داشته‌باشد، می‌تواند دردسر ساز و آزارنده شود و در چنین شرایطی اقدام برای درمان الزامی است. ممکن است فکر کنید ترسیدن از زنبورها آنچنان مسئله‌ی مهمی نیست و به درمان نیاز ندارد؛ اما این ترس در بسیاری موارد می‌تواند به شدت آزارنده و اضطراب‌آور باشد چرا که مدام فکر و ذهن فرد مبتلا را به خود مشغول می‌کند.

کسانی که نسبت به زنبور فوبیا دارند، حتی از مواجهه با مکان‌هایی که احتمال می‌دهند در آن جا زنبور وجود داشته باشند، اجتناب می‌کنند. ترس از زنبور در طبقه بندی علمی اختلالات روانی، زیر مجموعۀ فوبیای حیوانات قرار می‌گیرد و در طبقه اختلالات اضطرابی جای دارد.1
 

علت ترس از زنبور

ترس ها و فوبیا ها معمولا در زیرمجموعه ی واکنش های کلاسیک  مغزی مطرح می شوند. یک واکنش تهاجمی یا منفی قبلی به احتمال زیاد عامل محرک اصلی ترس از زنبور ها ست.

یک کودک یا حتی یک فرد بالغ ممکن است به طور تصادفی مزاحم یک زنبور عسل شده و در نتیجه چندین بار از زنبور ها نیش خورده باشد. (در بعضی موارد، فرد ممکن است تنها شاهد حادثه ی نیش خوردن یک نفر توسط زنبور عسل باشد.بوده باشد)

واکنش های اجتماعی متضاد اغلب عوامل احتمالی است که باعث آپیفوبیا می شوند. والدین و مراقبین به کودکان هشدار میدهند که از زنبورها و زنوبور های وحشی دور بمانند. بیش از حفاظت از این کار می تواند ترس از زنبورها رت در ذهن کودک ایجاد یا تشدید کند.

به همین ترتیب، والدین یا خواهر و برادر بزرگتر ممکن است در مواجهه با زنبورها ترس شدیدی از خود نشان دهند و در نتیجه  کودکان خردسال به عنوان شاهدان این ماجرا ترس از زنبورها را یاد می گیرند.

فیلم ها، برنامه های تلویزیونی و غیره همچنین می توانند منجر به ترس از زنبورها شوند.

در اغلب موارد کودکان خودشان ترسشان از زنبور ها را در خودشان را حل می کنند. هرچند در برخی از موارد این ترس ممکن است باقی بماند و تا بزرگسالی نیز ادامه یابد و همراه کودک بماند.2
 

ملیسوفوبیا یا زنبور هراسی چه علائمی دارد؟

علائم ترس های خاص هم شامل نشانه های جسمی می شوند و هم علائم روانی. اگر به ملیسوفوبیا مبتلا باشید علائم روانی زیر را تجربه می کنید:

احساس ترس و اضطراب شدید هنگام دیدن یا فکر کردن به زنبورها

آگاهی از اینکه اضطرابتان غیر منطقی است اما شما قادر به کنترل آن نیستید

تغییر مسیر برای جلوگیری از قرار گرفتن در مکان ها و موقعیت هایی که ممکن است شما را با زنبور مواجه کند

علاوه بر موارد گفته شده، ترس از زنبور باعث بروز برخی علائم جسمی نیز می شود. این علائم عبارتند از:

افزایش ضربان قلب

تعریق

لرزش

احساس تنگی در قفسه سینه

تنگی نفس

سرگیجه

حالت تهوع

کودکان مبتلا به ملیسوفوبیا نیز هنگام دیدن زنبور واکنش های زیر را نشان می دهند:

گریه کردن

چسبیدن به پدر یا مادر

سرد شدن بدن

کج خلقی کردن.3
 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

با اینکه خیلی ها از زنبور می ترسند و دلشان نمی خواهد با این حشره روبرو شوند اما اگر این ترس باعث ایجاد اضطراب و پریشانی قابل ملاحظه ای در شما شده و یا روی زندگی و فعالیت های روزمره تان در خانه، محل کار، مدرسه و یا اجتماع تاثیر منفی گذاشته است باید به پزشک مراجعه کنید. بسیاری از فوبیاها قابل درمان هستند. در ضمن درمان سریع تر و وزدتر نتایج موثرتری هم به همراه دارد.2
 

درمان ترس از زنبور

درمان فوبیا با روش‌های مختلفی صورت می‌گیرد اما در موارد شدید و غیر قابل کنترل مراجعه به مشاوره کنترل استرس و دریافت کمک‌های تخصصی الزامی است. در ادامه برخی از روش‌های درمان فوبیای زنبور را شرح داده‌ایم:
 

1. شناخت درمانی

درمان شناختی یکی از مؤثرترین راه کارهای درمانی برای درمان ترس از زنبور است. افرادی که فوبیای زنبور دارند، این حیوان را بسیار خطرناک‌تر از آنچه که هست، می‌پندارند. این درمان طرز فکر افراد مبتلا را نسبت به این حیوان تغییر می‌دهد.
 

2. حساسیت زدایی منظم

حساسیت زدایی منظم روش دیگری در درمان فوبیا است. این روش درمانی سه مرحله دارد:

الف) تهیه لیست از حالت‌ها و موقعیت‌هایی که در فرد اضطراب ایجاد می‌کند؛ به ترتیب از محرکی که کمترین اضطراب را ایجاد می‌کند تا اضطراب آور‌ترین.

ب) یادگیری روش‌های آرمیدگی و ریلکسیشن

ج) تصور کردن سلسله مراتب لیست از محرکی که کمترین اضطراب را ایجاد می‌کند به ترتیب تا اضطراب آور‌ترین، در حالیکه فرد کاملا ریلکس است.
 

3.مواجهه درمانی

این روش درمانی شباهت زیادی با روش حساسیت زدایی منظم دارد. فرد در معرض سلسله مراتب قرار می‌گیرد با این تفاوت که فرد احساس اضطراب را در هر مرحله حفظ می‌کند تا به تدریج این اضطراب برای فرد عادی شود. برای آن که روش‌های درمانی مؤثر واقع شود، فرد مبتلا باید نسبت به مسئله خود و عامل ایجاد کننده آن آگاهی پیدا کند. شرکت در جلسات درمانی با روان شناس و متعهد شدن به برنامه درمانی، باعث می‌شود فوبیای حیوانات به راحتی درمان شود.
 

4. دارو درمانی

در موارد شدید‌تر، می‌توان ابتدا از یک دوره دارو درمانی  شامل داروهای ضد اضطراب و دارو های ضد افسردگی استفاده کرد و سپس بعد از کاهش علائم، روان درمانی را آغاز نمود.1
 

چطور به کودکی که زنبور هراسی دارد کمک کنیم؟

علاوه بر اقدامات بالا، با استفاده از موارد زیر می توانید به کودکتان که دچار زنبور هراسی شده کمک کنید:
 

پذیرای احساسات فرزندتان باشید

اجازه بدهید کودکتان درباره ترس ها و احساساتش با شما صحبت کند. به او بگویید که همیشه برای شنیدن حرف هایش آماده هستید و در صورت نیاز به او کمک می کنید.
 

رفتارهای مثبت نشان بدهید

کودکان اغلب با تماشا و نگاه کردن به دیگران مسائل مختلف را یاد می گیرند. اگر با زنبور مواجه شدید سعی کنید آرامشتان را حفظ کنید و از بروز رفتارهایی مثل فرار کردن و یا ضربه زدن به زنبور خودداری کنید.
 

بزرگنمایی نکنید

هنگام مواجهه با زنبور سعی کنید عکس العمل عادی داشته باشید و مسیرتان را تغییر ندهید چون این کار نه تنها به کودکتان می آموزد که زنبورها خطرناک هستند بلکه فرصت مواجهه با این ترس را هم از بین می برد.
 

کودکتان را تحسین کنید

مواجهه با ترس برای همه ما دشوار است. بنابراین اگر کودکتان این کار را چه با نزدیک شدن به عکس زنبورها و چه رفتن به محلی که زنبور در آن وجود دارد، حتما او را تحسین کنید.3

پینوشتها
1.www.honarehzendegi.com
2.www.piloska.ir
3.www.alodoctor.com