رابطهٔ میان گرما و پرخاشگری

رابطهٔ میان گرمای هوا و پرخاشگری، رابطه‌ای پیچیده‌ است. این باور بین مردم وجود دارد که هوای گرم، باعث رفتار پرخاشگرانه می‌شود و مقدار این عصبانیت، رابطهٔ نزدیکی با دمای هوا دارد. اما نمی‌توان با قطعیت گفت که گرمای هوا به‌طور مستقیم باعث عصبانیت و پرخاشگری افراد می‌شود. به‌طور مثال، شاید وقتی هوا گرم‌تر می‌شود، افراد بیشتری به خیابان‌ها و فضاهای عمومی می‌آیند که باعث می‌شود افراد بیشتر با یکدیگر برخورد داشته باشند و این امر احتمال درگیری و پرخاش را بین آن‌ها افزایش می‌دهد. بنابراین برای رسیدن به یک پاسخ صحیح، نتایج تحقیقات آزمایشگاهی و میدانی انجام شده در این مورد را با هم بررسی می‌کنیم.
 
پژوهش‌های آزمایشگاهی برای بررسی تأثیر گرما بر خلق و خو
کشف ماهیت رابطهٔ میان گرما و پرخاشگری به روشی علمی‌تر، موضوع پژوهش‌های آزمایشگاهی فراوانی شده است. در بیشتر این پژوهش‌ها، افراد در موقعیت‌هایی قرار داده شده‌اند که پرخاشگرانه رفتار کنند و اغلب هم این کار با وارد کردن شوک الکتریکی به فردی دیگر (در مقابل فرد ازمایش شونده) انجام شده است. (البته در این آزمایش‌ها در حقیقت به هیچ‌کس شوک الکتریکی وارد نمی‌شد؛ فقط طوری عمل می‌کردند که شاهد ماجرا، یا همان فردِ موردآزمایش تصور کند که چنین اتفاقی افتاده است.)

این پژوهش‌ها معمولا رابطهٔ U شکل معکوسی را نشان می‌دادند که طی آن، پرخاشگری تا حد مشخصی، حدود ۲۶ درجهٔ سانتی‌گراد، به‌واسطهٔ بالارفتن دمای هوا افزایش پیدا می‌کرد؛ اما پس از آن، اگر دما را بالاتر هم می‌بردند، میزان پرخاشگری کاهش می‌یافت.
 
پژوهش‌های میدانی برای بررسی تأثیر گرما بر خلق و خو
جالب است بدانید نتیجهٔ این پژوهش‌های آزمایشگاهی، با نتایج پژوهش‌های میدانی تناقض دارند؛ زیرا پژوهش‌های میدانی نشان می‌دهند که افزایش دما همیشه با افزایش رفتارهای پرخاشگرانه همراه است. روان‌شناسی به‌نام کریگ اندرسون (Craig Anderson) از منابع آرشیوی شهرهای مختلف امریکا برای جمع‌آوری اطلاعات دربارهٔ نرخ قتل، تجاوز، سرقت و دزدی موتورسیکلت استفاده کرد. درنهایت این روان‌شناس تأیید کرد که با بالارفتن دما، جرایم خشونت‌آمیز هم افزایش می‌یابند؛ اما درمورد جرایم غیرخشونت‌آمیز این‌طور نیست.

بر اساس پژوهش‌های میدانی، مناطق گرم‌تر جهان، سال‌های گرم‌تر، فصل‌ها، ماه‌ها و روزهای گرم‌تر سال، با پرخاشگری ارتباط بیشتری دارند. حتی برخی بررسی‌ها نشان می‌دهند که پرتاب‌کننده‌های توپ در ورزش بیس‌بال، در هوای گرم‌تر، توپ را تهاجمی‌تر پرتاب می‌کنند؛ و در روزهای گرم، دریافت‌کننده‌های بیشتری مورد اصابت توپ پرتاب‌کننده‌ها قرار می‌گیرند. این مسئله نمی‌تواند به‌خاطر خستگی پرتاب‌کننده‌ها باشد؛ چون در هوای گرم، مقدار راه‌رفتن و فعالیت آن‌ها در زمین بازی افزایشی نمی‌یابد؛ این‌طور به نظر می‌رسد که پرتاب‌کننده‌ها، صرفا از روی قصد،‌ دریافت‌کننده‌های بیشتری را هدف قرار می‌دهند.1
 

تأثیر گرما بر همدلی افراد

دمای بالا، تمایل ما را نسبت به سایر افرادی که با آن‌ها روبه‌رو می شویم، کاهش می‌دهد؛ به‌ویژه وقتی گرما با شلوغی همراه می‌شود، میزان همراهی و کمک ما به دیگران هم کاهش پیدا می‌کند. کسانی که در آزمایشگاه، در معرض هوای گرم قرار می‌گرفتند، حتی پس از پایان آزمایش هم، کمتر به دیگران کمک می‌کردند. دمای بسیار پایین یا بالای هوا در زمستان و تابستان، تمایل مردم برای کمک به دیگران را کاهش می‌دهد. همچنین پژوهش‌ها نشان داده است راننده‌هایی که خودرویشان کولر ندارد، در روزهای گرم سال بیشتر از دیگران از بوق استفاده می‌کنند.3
 

تأثیر گرما بر سلامتی

گرمای هوا می‌تواند روی سلامت انسان هم تأثیر منفی داشته باشد. این موضوع در شهرهایی که وجود کارخانه‌ها، موتور وسایل نقلیه و دستگاه‌های تهویه هوا، باعث شده است دمای هوای آنها بیش از ده درجه گرم‌تر از شهرهای اطرافشان باشد، بیشتر صدق می کند. آثار استرس ناشی از گرما، می‌تواند از خستگی و سردرد شروع شود و به دلیریوم، حمله قلبی و حتی مرگ‌ومیر برسد. به عبارت دیگر، گرما نه‌تنها ما را عصبانی می‌کند؛ بلکه می‌تواند باعث بیماری ما هم بشود.2
 

تاثیر گرما بر پرخاشگری به چه طریقی اتفاق می افتد؟

محققان در زمینۀ ارتباط گرما با رفتار پرخاشگرانه به این نتیجه رسیده‌اند که گرما مستقیما بر رفتار انسان تاثیر نمی‌گذارد؛ بلکه تاثیرات خود را از طریق یکسری عوامل بر فرد اعمال می‌کند. در حقیقت گرما به صورت غیر مستقیم در پرخاشگری شما نقش دارد. در ادامه به طور دقیق تری نحوۀ اثر گرمای هوا بر رفتار انسان را توضیح خواهیم داد:
 
1. تحریک عواطف منفی با تاثیر گرما بر پرخاشگری
طبق برخی نظریه‌ها و مدل‌های رفتاری، متخصصان گرما را عاملی موثر در تحریک عواطف منفی می‌دانند. پس زمانی که عواطف منفی بیشتری احساس می‌کنید، احتمال پرخاشگری و خشونت نیز بیشتر می‌شود. 

در حقیقت گرمای هوا با افزایش سطح برانگیختگی بدن، تجارب آزار دهنده‌ای نظیر احساس ناکامی و تحریک پذیری را بیشتر می‌کند. مسلما زمانی که شما حساسیت و تحریک پذیری بالاتری (تاب تحمل کمتری) دارید، احساس ناکامی و سرخوردگی می‌کنید، پس به احتمال زیاد توانتان برای واکنش‌های سالم پایین می‌ آید.
 
2. افزایش فعالیت های پرخطر در فصل های گرم سال
از دیگر تاثیر گرما بر پرخاشگری این است که معمولا در فصل تابستان در همه جای دنیا مردم بیشتر به دنبال اوقات فراغت و تفریح می‌روند. در زمان تفریح نیز مصرف موادی نظیر مشروبات الکلی بیشتر می‌شود. با بالا رفتن میزان مصرف الکل، رفتارهای مخرب تحت تاثیر آن نیز افزایش می‌یابد که پرخاشگری یکی از مهم ترین آن‌هاست.
 
3. تاثیر گرمای هوا بر نحوۀ ادراک حوادث
برخی از متخصصان معتقدند که دمای هوا ادراک ما را از جهان پیرامون تحت تاثیر قرار می‌دهد. یعنی کسانی که بیشتر از گرما رنج می‌برند و در دمای بالاتری قرار دارند جهان پیرامون خود را خشن‌تر درک می‌کنند؛ آن‌ها رفتارهای دیگران را خشونت آمیزتر می‌بیند. مسلما زمانی که احساس کنید دیگران در رفتار با شما انگیزه‌های خشونت آمیز دارند، به احتمال زیاد در واکنش به آن‌ها پرخاشگرانه رفتار می‌کنید.2
 

توصیه هایی برای پیشگیری از پرخاشگری در هوای گرم

افزایش آگاهی در زمینه تاثیر آب و هوا بر انسان، به شما کمک می‌کند تا نسبت به رفتارهای مخرب خود بینش داشته باشید. زمانی که شما نسبت به مساله‌ای بینش به دست می‌آورید با احتمال بیشتری به دنبال راه حلی برای آن می‌روید. شناخت احساسات و پیدا کردن ارتباط میان رفتار و هیجانات‌تان به شما برای پیشگیری از پرخاشگری کمک خواهد کرد.

با انجام تمرین‌هایی در زمینه مدیریت هیجان و کنترل خشم می‌توانید خود را برای مواجه شدن با این شرایط آماده کنید، تا هنگامی که در هوای گرم عصبی و تحریک پذیر شدید، بتوانید رفتارهای جایگزین و مناسب تری را ازخود بروز دهید. تکنیک‌های بسیاری که در زمینه کنترل خشم مطرح می‌شوند نظیر تکنیک‌های تنفسی، تکنیک‌های تمرکز، پرت کردن حواس، ریلکسیشن و... همگی در کنترل خشم و پیشگیری از رفتار پرخاشگرانه تاثیر زیادی خواهند داشت.3

پینوشتها
1.www.tebyan.net
2.www.honarehzendegi.com
3.www.fardayeroushaneman.ir