ما بهترين پس اندازيم

خوانش قرآن، کنار امام مهربان

آرزوي همه ما، اين است که در حلقه اي بنشينيم که صدر آن امام رضا (ع) نشسته باشد و برايمان تفسير بگويد. چه چيزي از اين زيباتر؟
آن ها که مقصدشان بهشت است، از اين نوشين تر نخواهند يافت که در مقام حب و تولا، جايي برايشان فراهم شده باشد و بساط مهر و دوستي شان مهيا شده باشد.
بر آن شديم تا شعله هايي خيره کننده از آتش معرفت را براي روزگار سرد فراهم کنيم؛ آتشي که خاموشي اش، به دم مسيحايي حضرت رضا (ع)، تا ابد روزگار، پيش خواهد رفت. (منابع واگويه ها، در اختيار ماه نامه است. )
حسن بن علي بن فضال، تفسير اين آيات را از امام رضا (ع) پرسيد: خداوند، آنان را استهزا مي کند. آنان مکر مي کنند و خدا هم، مکر مي کند. (آل عمران / 54)
آن ها با خدا نيرنگ مي کنند و خدا نيز با آنان، چنين مي کند. (نساء /142)
امام فرمود: «خداوند، کسي را ريش خند نمي کند و اهل فريب و نيرنگ نيست؛ فقط پاداش ريش خندکنندگان و فريب کاران و نيرنگ بازان را مي دهد. پروردگار، از آن چه ستم کاران مي گويند، منزه است. »
ابوالقاسم فارسي، درباره آيه «الطلاق مرتان فامساک بمعروف او تسريح باحسان. طلاق، دو بار است. پس از آن، يا امساک به معروف (به خوبي نگاه داشتن)، يا تسريح به احسان (به شايستگي آزاد کردن). » از امام رضا پرسيد.
امام فرمود: «امساک به معروف، آن است که از آزار و اذيت همسر خودداري کند و نفقه او را بپردازد. تسريح به احسان هم، آن است که براساس دستور قرآني، او را اطلاق دهد. »
ابراهيم بن ابي محمود گفت: از امام رضا (ع) درباره تفسير آيه «و ترکهم في ظلمات لايبصرون. و آنان را در ميان تاريکي هايي که نمي بينند، ترک و رهايشان کرد. »
پرسيدم.
امام فرمود: «خداوند متعال را، خلاف بندگان، به رها کردن و ترک، وصف نمي کنند، اما هنگامي که خداوند بداند که آنان از کفر و گم راهي، دست نمي کشند، ياري و لطف خود را از آنان بر مي دارد و آنان را به اختيار خود رها مي کند. »
ابان، نزد امام رفت و پرسيد: تفسير آيه «يا ايها الذين آمنوا طيعوا الله و اطيعوا الرسول و اولي الامر منکم. اي کساني که ايمان آورده ايد! خدا را اطاعت کنيد و از پيامبر و اولياي امر خود نيز پيروي کنيد. » چيست؟
آن حضرت فرمود: «منظور علي بن ابي طالب است. »
پرسيد: پس از وي کيست؟
فرمود: «حسن. »
پرسيد: «پس از او چه کسي؟ »
فرمود: «حسين. »
: پس از او؟
فرمود: «علي بن الحسين. »
به ترتيب، همه امامان را نام بردند.
ابراهيم بن ابي محمود، درباره آيه معروف «ختم الله علي قلوبهم و علي سمعهم ...» پرسيد. آن حضرت فرمود: «ختم، آن است که به کيفر کفر ورزيدن، بر دل کافران مهر زنند، همان گونه که خداوند در جاي ديگر مي فرمايد: بلکه خدا به سبب کفرشان، بر دل هايشان مهر نهاده و جز شماري اندک از ايشان، ايمان نمي آورند. (نساء /155) » ابراهيم بن محمود از امام پرسيد: آيا خداوند، بندگان اش را مجبور به گناه کردن مي کند؟
آن حضرت فرمود: «به آنان، اختيار عطا مي کند و ايشان را مهلت مي دهد تا توبه کنند و باز گردند. »
پرسيد: آيا خدا، آنان را به کاري وا مي دارد که توان آن را ندارند؟
فرمود: «چه گونه چنين چيزي ممکن است؟ در حالي که مي فرمايد: و پروردگار تو بر بندگان ستم نمي ورزد. پدرم موسي بن جعفر (ع) از امام صادق (ع) نقل فرمود که هرکس بپندارد خداوند، بندگان را به گناه وا مي دارد يا آنان را به کاري فراتر از توان شان تکليف مي کند، ذبيحه او را نخوريد، گواهي اش را نپذيريد، در وراي او نماز مگذاريد و چيزي از زکات به او نپردازيد. »
ابوالاسود، نامه اي براي امام رضا (ع) نوشت و از ايشان درباره تفسير آيه «و لا تأکلوا اموالکم بينکم بالباطل و تدلوا بها الي الحکام. اموال تان را ميان خود به ناروا مخوريد و آن را به حکام مدهيد. » پرسيد.
آن حضرت، به خط خود، چنين پاسخ دادند: «مراد از حکام، قاضيان هستند. » هم چنين، در زير آن نوشتند: «اگر کسي بداند که قاضي، ستم کار است و به ناحق حکم کرده، در گرفتن حکمي که به نفع او صادر کرده است، عذري ندارد. »
حسين به علي بن فضال درباره بسم الله، از امام رضا (ع) پرسيد. امام فرمود: «هنگامي که کسي مي گويد بسم الله، انگار نشاني و علامتي از نشان هاي خداوند بزرگ و جليل را برخود مي گذارد؛ آن، نشان پرستش و بندگي است. »
سهل بن قاسم نوشجاني نقل کرده که کسب به امام رضا (ع) گفت: اي فرزند رسول خدا‍! عروه ي بن زيبر چنين گفته که زندگاني پيامبر (ص)، در تقيه گذشت.
امام فرمود: «از هنگامي که آيه «يا ايها الرسول بلغ ما انزل اليک من ربک و ان لم تعفل فما بلغت رسالته و الله يعصمک من الناس. اي پيامبر‍! آن چه را از جانب پروردگارت بر تو نازل شده، ابلاغ کن و اگر نکني، پيام اش را نرسانده اي و خدا تو را از گزند مردم نگاه مي دارد. » نازل شد، پيامبر (ص) تقيه را کنار گذاشت، فرمان خدا را ابلاغ کرد و قريش هم، هرچه خواستند انجام دادند. پيش از نازل شدن اين آيه، شايد پيامبر تقيه مي کرد. »
محمد بن فضل، درباره تفسير آيه «قل بفضل الله و برحمته فبذلک فليفرحوا هو خير مما يجمعون. بگو به فضل و رحمت خداست که مومنان بايد شاد شوند. » از امام پرسيد.
امام فرمود: «همراهي با ولايت محمد و آل محمد (عليهم السلام)، برتر از هر آن چيزي است که ديگران از دنياي خود مي اندوزند. »
سليمان جعفري نقل کرده که از حضرت رضا (ع) پرسيدند: بزرگ ترين آيه کتاب خدا کدام است؟
فرمود: «بسم الله الرحمن الرحيم. »
منبع: مجله ي خيمه
/خ