وقتي حباب اينترنت مي‌ترکد
نوجوانان در چت‌روم‌هاي آنلاين
ساعت از نيمه شب گذشته است و چراغ اتاق نوجوان شما هنوز هم روشن است. در اتاق را باز مي‌کنيد، روي صفحه مانيتور چند صفحه باز است و نوجوانان‌تان هدفون به گوش با کسي حرف مي‌زند و تايپ مي‌کند. از نوجوانتان مي‌پرسيد:«عزيزم، چه مي‌کني؟»، با بي‌حوصلگي جواب مي‌دهد، «چت روم است ديگر، داريم با هم صحبت مي‌کنيم!»
چت يا گفتگوي اينترنتي، شيوه‌اي از گفتگو است که سن و سال آن تقريبا به سن و سال تولد اينترنت در دنيا نزديک است. «چت‌روم‌ها» يا همان اتاق‌هاي مجازي، به کاربران اينترنتي اين امکان را مي‌دهند که بدون حضور فيزيکي با يکديگر گفتگو کنند. روش‌هاي گوناگوني براي گفتگو و ارتباط از طريق اينترنت وجود دارد که جوانان و نوجوانان بهتر از بزرگسالان آنها را مي‌شناسند. «چت‌نوشتاري» در فضاي خصوصي يک چت روم امکان‌پذير است که مي‌تواند ميان دو نفر و يا چند نفر باشد. نوع ديگر چت، «چت‌صوتي» است که کاربران مي‌توانند از طريق اينترنت صداي همديگر را بشنوند، درست مانند هنگامي که با تلفن صحبت مي‌کنند. نوع آخر چت، چت ديداري يا همان تصويري است که کاربران مي‌توانند يکديگر را با استفاده از «وب‌کم» يا همان دوربين‌هاي مخصوص ببينند. جوانان و نوجوانان اين روزها از همه اين امکانات براي گفتگوي اينترنتي با يکديگر استفاده مي‌کنند.
بازار داغ چت
بسياري از جوانان حتي براي يک بار هم شده از اتاق‌هاي گفتگوي اينترنتي استفاده کرده‌اند. بر اساس آمارهاي ارايه شده از سوي سايت ياهو ( yahoo ) در سراسر جهان و طي 24 ساعت، 4 هزار ميليارد پيام مبادله مي‌شود. در اين ميان جوانان ايراني بيش از 4 ميليارد تومان در سال حرف چت مي‌کنند که اين نشان مي‌دهد که جوانان و نوجوانان ايراني ساعت‌هاي زيادي را در چت‌روم‌ها مي‌گذارنند و در جستجوي يک همراه يا دوست هستند. آمارها نشان مي‌دهد 87 درصد جوانان 15 ساله آمريکايي و 50 درصد نوجوانان 12 تا 14 ساله آمريکايي از نرم‌افزار چت در اينترنت استفاده مي‌کنند. استفاده از چت، بسيار آسان است. ممکن است نوجوان شما سررشته چنداني از کامپيوتر و برنامه‌هاي آن و يا حتي دنياي وسيع اينترنت نداشته باشد ولي مي‌تواند به آساني، روش استفاده از گفتگوي اينترنتي را در گروه دوستانش از ديگران بياموزد. از سوي ديگر، عامل مهم ديگري که جوانان را به سمت استفاده آسان از چت‌روم‌ها سوق مي‌دهد، هزينه اندک استفاده از اين امکانات است. کافي است نوجوان شما سري به پول‌هاي توجيبي‌اش بزند تا با مقدار کمي از آن يک کارت اينترنت را خريداري کند، هزينه تلفني که روي قبض منظور مي‌شود و استفاده از اتاق‌هاي گفتگوي اينترنتي نيز رايگان است. بنابراين بار اندک مالي از اين تفريح براي نوجوانان، آنها را به استفاده آسان از اين سرگرمي دعوت مي‌کند. نکته جالب ديگر براي نوجوانان اين است که مي‌توانند هويت اصلي خود را در اين اتاق‌هاي گفتگو پنهان کنند و در فضايي کاملا مجازي، شخصيتي متفاوت از خود به مخاطب‌شان ارايه کنند و او را به صورت کاذب به سوي خود جذب کنند و بدتر از آن فريب زرق و برق تعريف‌هاي مخاطب خود را بخورند.
جوانان در معرض خطر
به نظر شما استفاده از اين گفتگوهاي اينترنتي چه خطري براي نوجوانان دارد؟ خوب اين خيلي خوب است که ساعتي آنها را سرگرم مي‌کند و زمينه تبادل افکار و انديشه‌ها را با همسالان‌شان فراهم مي‌کند ولي به شرطي که از آن استفاده درست شود که البته اين امر کمتر اتفاق مي‌افتد چون نوجوانان و جوانان استفاده صحيح از اين امکانات را آموزش نديده‌اند و چشم و گوش بسته در يک دنياي مجازي گسترده رها شده‌اند.
دنياي گفتگوي اينترنتي، دنيايي کاملا مجازي است که کاربران مي‌توانند در آن هر اطلاعاتي را در اختيار مخاطب خود قرار دهند و ضمانتي وجود ندارد که اين اطلاعات درست باشد. بسيار ديده شده است که نوجواني کم‌سن و سال، خودش را به جاي فردي مهندس يا پزشک با خصوصيات ظاهري و مالي دروغين معرفي کرده است صرفا براي اينکه لحظاتي ديگران را سرکار بگذارد. در اين ميان، وقت، انرژي، پول، انديشه و احساس خود و ديگران را هدر مي‌دهد. در دنياي مجازي يک فرد فقير مي‌تواند خود را ثروتمند معرفي کند و يک زن خود را به جاي مرد جا بزند و يابرعکس. همين ارتباطات دروغين گاهي موجب دلبستگي‌هايي مي‌شود که دردسرهاي خاص خود را براي نوجوانان در پي دارد. چت امکان تغيير هويت را براي کاربران اينترنتي فراهم مي‌کند که اين براي نوجوانان و جوانان کم‌تجربه خطرناک است. آنچه مي‌تواند از اين خطرها پيشگيري کند، فقط و فقط آموزش دادن به نوجوانان و جوانان است، آن هم از راهي که به توصيه و نصيحت شباهت نداشته باشد بلکه براي او جذاب باشد.
ازدواج‌هاي اينترنتي
ازدواج‌هاي اينترنتي پديده‌اي جديد است که اين روزها رواج يافته است. جوانان به دور از فرهنگ نظارتي خانواده و جامعه، در تنهايي خودشان به دنبال همراه، شريک و همزباني در زندگي مي‌گردند و اينترنت و چت مي‌تواند راهي آسان براي دستيابي به اين هدف باشد. در ايران ازدواج و آشنايي معمولا به اين طريق انجام مي‌شود که پس از آشنايي اوليه خانوادگي، گفتگو و تحقيق ادامه مي‌يابد تا در صورت تفاهم خانواده‌ها به ازدواج ختم شود. در اين ميان گفتگوي اينترنتي مي‌تواند زمينه آشنايي را به وجود آورد ولي براي افرادي که به درجه‌اي از بلوغ فکري و احساسي رسيده باشند و اين آشنايي را با گفتگوي حضوري و مطالعه و تحقيق قوام بخشيده و در نهايت براي ازدواج تصميم بگيرند. ولي به طور معمول نوجوان و جوانان کم‌سن و سال و آموزش نديده، در دام‌هاي خطرناکي از اين طريق گرفتار مي‌شوند و از نظر احساسي و عاطفي لطمه خواهند خورد.
کمبود مهارت‌هاي اجتماعي
اگر نوجوانان عادت کنند خود را پشت يک هويت مجازي در اتاق‌هاي گفتگوي اينترنتي پنهان کنند و به اين نوع ارتباط با ديگران عادت کنند، فرصت نمي‌يابند در موقعيت‌هاي واقعي اجتماعي، روابط عمومي و مهارت‌هاي ارتباط با ديگران را بياموزند. دنياي ارتباط واقعي دنيايي است که در آن با چالش‌هاي گوناگوني برخورد مي‌کنند که در برخورد و يافتن راه‌حل مناسب براي اين چالش‌ها، مهارت‌هاي اجتماعي را مي‌آموزند.
نوجوانان زير ذره‌بين
نتايج يک مطالعه جديد نشان مي‌دهد، دلايل اصلي مراجعه جوانان به چت‌روم‌ها، پر کردن اوقات فراغت، دوست‌يابي، تازگي محيط چت، مهيج بودن آن، شناخت خود و ديگران و حتي ماجراجويي و شيطنت و در نهايت همسريابي بوده است. در پاسخ به اين پرسش که «با چه کساني چت مي‌کنيد؟» بيش از نيمي از پاسخگويان به انتخاب‌هاي اتفاقي، ناشناس و کمتر از يک سوم به گفتگو با افراد آشنا اشاره داشته‌اند. نکته جالب ديگر اينکه بيشتر افراد تمايل به گفتگو با افراد غيرهم‌جنس دارند. به اين ترتيب فضاي غالب چت‌روم‌ها، گفتگوي دوستانه جوانان غير هم‌جنس است که با نيت کنجکاوي، آشنايي، سرگرمي، شيطنت و ماجراجويي است. مضمون گفتگو‌ها عموما حول مباحث پيش پا افتاده (بيش از 30 درصد) و گفتگويي است که به صميمت و نزديکي بيشتر مي‌انجامد (27 درصد) و تنها کمتر از 20 درصد موضوعات مورد گفتگو، موسيقي، هنر و فيلم است. از ديگر يافته‌هاي جالب اين تحقيق آن است که نوجوانان پسر بيش از دختران، از صدا و دوربين در حين گفتگوي اينترنتي استفاده مي‌کنند.
آموزش و نظارت
شما به عنوان پدر و مادر، نگران نوجوان خود هستيد که از طريق گفتگوهاي اينترنتي آسيب نبيند. براي اينکه احتمال آسيب‌پذيري او را کاهش دهيد، بايد آموزش و نظارت را در کنار هم قرار دهيد. قبل از اينکه نوجوان شما از طريق دوستان با اينترنت آشنا شود، تلاش کنيد او را از روش‌هاي صحيح با دنياي اينترنت آشنا کنيد و دنياي وسيع و مفيد آن را به او معرفي کنيد و خطرها و مزايايي که دارد، به او آموزش دهيد. از سوي ديگر، بر استفاده او از اينترنت نظارت داشته باشيد. اجازه ندهيد فرزندان‌تان به اتهام اينکه شما از کامپيوتر و اينترنت سر درنمي‌آوريد، شما را از نظارت منع کنند بنابراين سواد اينترنتي خود را نيز بالا ببريد.
منبع: http://salamat.com/خ
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}