پارانوئید

علائم اختلال شخصیت پارانوئید

اختلال پارانوئید از اوایل بزرگسالی، خود را نشان می‌دهد و فرد مبتلا دائم به دیگران شک دارد و فکر می‌ کند همه مردم قصد آزار و اذیت او را دارند.

آنها نمی‌ توانند احساسات منفی خود نسبت به دیگران را و اینکه از واقعیت دور شده‌ اند، به‌درستی درک کنند.

افراد مبتلا به پارانوئید،‌ همیشه در حالت تدافعی قرار دارند و بر این باورند که دیگران دائما قصد تحقیر یا تهدید آنها را دارند.

این افکار بی‌ پایه و اساس آنها و عادت‌ های سرزنش کردن دیگران و بی‌ اعتمادی‌ شان به مردم، باعث می‌ شود توانایی برقراری ارتباط صمیمانه با دیگران را ازدست بدهند.

افراد مبتلا به اختلال پارانوئید معمولا علائم زیر را از خود نشان می‌ دهند:

آنها نسبت به تعهد، وفاداری یا راستی دیگران تردید دارند و بر این باورند اطرفیان قصد سوء‌استفاده یا فریب آنها را دارند.

به دیگران اعتماد نمی‌کنند و هرگز از مسائل زندگی خود به دیگران نمی‌ گویند، زیرا می‌ترسند از این اطلاعات فردی، علیه خودشان استفاده شود.

دیگران را نمی‌ بخشند و کینه‌ توز هستند.

بیش‌ازحد حساس‌ اند و انتقاد کسی را نمی‌ پذیرند.

اظهارات بی‌ منظور یا نگاه‌ های تصادفی دیگران را بد تعبیر می‌ کنند.

بی‌ دلیل تصور می‌ کنند، دیگران قصد دارند به شخصیت آنها حمله کنند.

معمولا با خشم و عصبانیت واکنش نشان می‌ دهند و هر چیزی را به‌ سرعت تلافی می‌ کنند.

بدون هیچ دلیلی، بارها به همسر خود شک می‌کنند و آنها را خیانتکار می‌ دانند.

به‌ طور کلی در روابط‌شان با دیگران سرد هستند و فاصله معینی را حفظ می‌کنند. همچنین ممکن است شخصیتی کنترل‌ کننده و حسود داشته باشند.

هرگز خود را مسئول هیچ مشکل یا دردسری نمی‌ دانند و معتقدند که همیشه حق با آنها بوده است.

نمی‌ توانند آرام باشند.

با دیگران همیشه خصمانه رفتار می‌کنند و سرسخت و دعوایی هستند.


 

علت اختلال شخصیت پارانوئید

علت اصلی ابتلا به این اختلال دقیقا مشخص نیست، اما احتمالا ترکیبی از عوامل بیولوژیکی و روانشناختی در کار است.

این حقیقت که اختلال پارانوئید میان افرادی رایج‌تر است که بین اقوام خود افراد مبتلا به اسکیزوفرنی دارند، نشان می‌ دهد که بین این دو نوع اختلال، ارتباط ژنتیکی وجود دارد. همچنین احتمال دارد تجربه‌های دردناک جسمی یا عاطفی دوران کودکی، در ابتلا به اختلال پارانوئید، نقشی داشته باشد.

البته خشم شدید و بی‌دلیل والدین یا اثر حمایتی بی‌اندازه‌ی والدین هم می‌تواند موجب احساس ناامنی عمیق در کودکان شود که بعدها به اختلال پارانوئید تبدیل می‌شود. 1
 

انواع پارانویا

افرادی که درگیر پارانویا هستند دچار توهم‌­ های زیادی می­‌ شوند که این توهم­‌ های بی ریشه به خودشان و اغلب به دیگران ضربه می‌­ زند.

توهم­های جنسی، توهم خیانت و دروغ، توهم قدرت، خود­بزرگ­بینی، توهم شکنجه و ... از نمونه رفتارهای ناهنجار پارانوئیدها است.

نشان­‌دادن این رفتارها توسط این بیماران یک ناهنجاری اجتماعی محسوب می‌­ شود که در صورت تاخیر در درمان به زودی یک جامعه را دچار خود می ­‌کند.

پیشگیری از پارانویا در سنین کودکی و قبل از حاد­شدن آن یکی از راهکارهای مناسب است.

ابتلا به پارانویا دلایل متنوعی دارد و دوری از هرکدام با تلاش خانواده ها و جامعه رابطه‌­ی مستقیم دارد.


 

بدترین نوع پارانویا

مهم‌­ ترین اختلال در افرادی که به پارانویا مبتلا هستند، شک و بی ­اعتمادی به دیگران است.

این افراد دائما فکر می‌­کنند که مورد دسیسه­‌ی اطرافیان­شان قرار می­‌گیرند و هرلحظه انتظار زیان رسیدن از سمت دیگران را دارند.

شاید یکی از بدترین نوع پارانوئیدها، افرادی هستند که با کمترین ضربه یا احساس ضربه از سمت دیگران سریعا برون­ریزی می ­‌کنند و با رفتارهای ناهنجار و پرخاشگرانه دیگران را می‌ ­رنجانند اما در مقابل نوع کم خطر­تری وجود دارد که با شک و تردید نسبت به دیگران کنار می ­‌آید و برون­ریزی احساسی ندارد.

احتمال بروز افسردگی در این افراد بیشتر است.
 

با افرادی که پارانویا دارند چگونه رفتار کنیم؟

یکی از درست‌ ترین راه‌­ های درمانی در مقابله با بیماری پارانویا، شناخت دقیق و جداکردن این بیماری با بیماری ­‌های مشابه است.

بسیاری از افرادی که با پارانوئیدها برخورد دارند با تحقیر و توهین با آنها رفتار می‌­کنند و با نادیده گرفتن حرف­‌ هایشان، سوظن و رفتارهای ناهنجار پارانوئیدها را بیشتر می‌ ­کنند. ارتباط برقرار کردن با آنها و آشنایی بیشتر با اختلال­شان در مقابل دوری‌­کردن از آنها تاثیر مثبت ­‌تری دارد. بیشتر افرادی که به پارانویا مبتلا هستند، خشمگین و پرخاشگرند. روان­‌درمانی و مشاوره‌­های روانشناسی با آنها در برخی موارد موثر اتفاق می­‌ افتد.
 

آیا پارانویا درمان می شود؟

اگر افکار پارانوئید زندگی شما را مختل کرده ، ممکن است بخواهید به دنبال معالجه باشید.

 اولین قدم معمولاً مراجعه به مشاور و روانشناس است. اطلاعات ما در مورد درخواست کمک برای یک مشکل روانی می تواند به شما کمک کند درمورد سلامت روان خود با روانشناس صحبت کنید.
 

درمان شناختی رفتاری (CBT)

شایع ترین شکل رفتار درمانی در مورد پارانویا، درمان شناختی رفتاری (CBT) است. در طول CBT، شما نحوه تفکر و شواهد مربوط به عقاید خود را بررسی کرده و به دنبال تفسیرهای مختلف ممکن خواهید بود. CBT همچنین می تواند به کاهش نگرانی و اضطراب که ممکن است بر احساس پارانویا تأثیر بگذارد ، کمک کند. 
 

دارو درمانی

اگر تشخیص روانشناس اسکیزوفرنی پارانوئید یا اختلال هذیان آور باشد ، شما را به روانپزشک ارجاع می دهد که تحت درمان دارویی قرار بگیرید.

داروها ممکن است افکار پارانوئید را کاهش دهد یا باعث شود احساس تهدید کمتری از طرف آنها صورت بگیرد.

اگر اضطراب یا افسردگی دارید، پزشک معالج ممکن است به شما داروهای ضد افسردگی یا آرام بخشهای خفیف را پیشنهاد دهد. 3
 

تشخیص پارانویا

اگر علائم فیزیکی این اختلال مشهود باشد، پزشک تمام تاریخچه‌ی پزشکی و روانشناختی فرد را بررسی و در صورت لزوم او را کاملا معاینه می‌ کند.

البته تست‌های آزمایشگاهی تشخیصی مخصوص شناسایی اختلال پارانوئید وجود ندارد. با این‌ حال، پزشک می‌ تواند انواع تست‌های تشخیصی مربوط به بیماری‌های جسمی را انجام دهد و جلوی بیماری‌هایی را بگیرد که فرد را گرفتار پارانویا می‌ کند.

اگر پزشک هیچ نوع مشکل جسمی در بیمار مبتلا به اختلال پارانوئید تشخیص نداد، فرد را نزد روان پزشک یا روانشناس می‌ فرستد.

این افراد برای تشخیص و درمان بیماری های ذهنی، آموزش دیده‌ اند.

روان‌پزشکان و روان‌شناسان از گفت‌ و گوها و ابزارهای ارزیابی که برای تشخیص این نوع اختلال‌ها طراحی شده‌اند، بهره می‌ گیرند و اختلال شخصیتی افراد را ارزیابی می‌کنند. 4

پی نوشت:
1.www.chetor.com
2.www.rayamag.com
3.www.roshamoshaver.com
4.www.tarhvareh.com