آنچه باید در مورد اختلال وسواس اجباری (OCD) بدانید

اختلال وسواس اجباری یا OCD چیست؟

اختلال وسواس اجباری در مورد عادت هایی مانند خوردن ناخن ها و یا فکر کردن مداوم به چیزهای منفی نیست.

این اختلال میتواند کار، مدرسه و روابط شما را تحت تاثیر قرار دهد و مانع شود زندگی عادی خود را ادامه دهید. افکار و اقدامات از کنترل شما خارج هستند.

به عنوان مثال، فکر وسواسی این است که فکر کنید اگر اعضای خانواده شما لباس های خود را هر روز صبح با همان نظم همیشگی نپوشند، ممکن است صدمه ببینند. از سوی دیگر، عادت اجباری ممکن است ۷ بار شستن دست ها پس از لمس کردن چیزی که ممکن است کثیف باشد، در نظر گرفته شود.

اگرچه ممکن است بخواهید این کارها را انجام ندهید یا به این مسائل فکر نکنید، احساس می کنید که قادر به متوقف کردن خود نیستید.
 

 

علائم اختلال وسواس اجباری

بسیاری از افراد مبتلا به OCD می دانند که افکار و عادت های آنها منطقی نیستند.

آنها به این دلیل که از انجام چنین کارهایی لذت می برند، این کارها را نمیکنند، بلکه چون نمی توانند ترک کنند این کارها را انجام میدهند و این فکرها را در ذهن می پرورانند و اگر آنها خود را از انجام چنین کارها و تفکراتی باز دارند، به مراتب احساس بدتری نسبت به شروع مجدد آنها دارند.

وسواس ها و اجبارها می توانند بسیاری از چیزهای مختلف مانند نیاز به نظم و پاکیزگی، انبار کردن و افکار مزاحم در مورد رابطه جنسی، مذهب، خشونت و قسمت های بدن را شامل شوند.

افکار وسواسی می توانند شامل موارد زیر باشند:

ترس از میکروب ها یا کثیف شدن

نگرانی در مورد صدمه دیدن یا آسیب دیدن دیگران

نیاز به قرار گرفتن چیزهای مختلف در یک نظم دقیق

اعتقاد بر اینکه اعداد یا رنگ های خاصی خوب یا بد هستند.

توجه دائمی به پلک زدن، نفس کشیدن یا سایر احساسات بدن

سوء ظن ناخواسته به اینکه شریک زندگی غیر قابل اعتماد است

عادت های اجباری می تواند شامل موارد زیر باشد:

شستن دست ها چند بار متوالی

هر بار انجام کارها در یک نظم خاص و یا تعداد دفعات خاص

بررسی مکرر قفل درب، سوئیچ روشن، و سایر موارد

نیاز به شمارش همه چیز، مانند قدم ها یا بطری ها

قرار دادن اقلام در یک نظم دقیق، مانند گذاشتن قوطی طوری که برچسب جلوی آن دیده شود.

ترس از لمس دستگیرهای در استفاده از توالت های عمومی یا دست دادن با افراد دیگر
 

علل اختلال وسواس اجباری

پزشکان مطمئن نیستند که چرا برخی افراد مبتلا به OCD میشوند.

برخی از قسمت های مغز ممکن است در افراد مبتلا به OCD غیرعادی به نظر برسد اما تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.

OCD در زنان شایع تر از مردان است. علائم اغلب در نوجوانان یا جوانان ظاهر می شوند. استرس می تواند علائم را بدتر کند.

ممکن است ژن یا ژن های مرتبطی با OCD وجود داشته باشند، اما هنوز ناشناخته هستند.

در صورتی که موارد زیر را داشته باشید بیشتر احتمال دارد که به این اختلال مبتلا شوید:

والدین، خواهر و برادر، یا فرزند مبتلا به OCD

افسردگی، اضطراب یا تیک عصبی

تجربه تروما یا حادثه ای تلخ

سابقه سوء استفاده فیزیکی یا جنسی در کودکی (کودک آزاری). 1


 

تشخیص اختلال وسواسی اجباری

گاهی اوقات تشخیص اختلال وسواسی-اجباری دشوار است زیرا علائم می‌توانند شبیه به اختلال شخصیتی وسواس فکری عملی، اختلالات اضطراب، افسردگی، اسکیزوفرنی یا سایر اختلالات روانی باشند. همچنین ممکن است دو نوع مشکل مانند اختلال وسواسی اجباری و یک اختلال روانی دیگر با یکدیگر بروز کنند.

با پزشک خود مشورت کنید تا بتوانید تشخیص و درمان مناسب بیماری خود را داشته باشید.

مراحل تشخیص اختلال وسواسی اجباری ممکن است شامل موارد زیر باشند:
 

معاینه بدنی

معاینه بدنی ممکن است برای رد کردن علل احتمالی دیگر که موجب بروز علائم مشابه می‌شوند صورت گیرد و در عین حال هر گونه عوارض جانبی در طول معاینه توسط پزشک بررسی می‌شود.
 

انجام آزمایش

آزمایش ممکن است شامل یک شمارش کامل خون (CBC)، بررسی عملکرد تیروئید و غربالگری برای مواد مخدر باشد.
 

ارزیابی فیزیولوژیکی

این ارزیابی شامل بحث در مورد افکار، احساسات، علائم و الگوهای رفتاری شما می‌شود.

با اجازه شما، ممکن است پزشک با خانواده یا دوستانتان نیز مصاحبه کند.
 

معیارهای تشخیصی برای اختلال وسواسی- اجباری

پزشک شما ممکن است از معیارهای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) استفاده کند.
 

عوارض جانبی

مشکلات ناشی از وسواس فکری عملی ممکن است شامل موارد زیر باشند:

مسائل بهداشتی، مانند درماتیت تماسی به دلیل شستشوی مکرر دست

ناتوانی در کار کردن، انجام فعالیت‌های مدرسه یا اجتماعی

مشکل در برقراری روابط

پایین بودن کیفیت کلی زندگی

افکار و رفتارهای متمایل به خودکشی.
 

تأثیرات وسواس (OCD) بر روی زندگی فرد مبتلا

اتلاف وقت

عدم توانایی در تمرکز حواس و ایجاد حواس‌ پرتی

بازماندن از کارهای اصلی ( از جمله تحصیل علم و مطالعه و درس خواندن و به‌دنبال آن افت تحصیلی)

خسته شدن ذهن و بی‌ حوصله شدن فرد برای فکر کردن دربارهٔ موضوعات مهم و اساسیِ زندگی و تحصیلی

مشکل در برقرای ارتباط و کاهش کیفیت زندگی. 2
 

درمان اختلال وسواس فکری عملی

اختلال وسواس فکری عملی معمولاً با روان درمانی، تجویز دارو یا استفاده از هر دو به صورت همزمان درمان می‌ شود.

تحقیقات ثابت کرده است که درمان‌هایی که برای درمان OCD تجویز می‌ شوند، شامل درمان شناختی رفتاری (CBT) است.

این روش برای معالجه طیف وسیعی از اختلالات استفاده می شود و نوع خاصی از آن به نام (ERP) وجود دارد که در درمان اختلال وسواس بسیار موثر است.

در ERP، فرد مبتلا به OCD در ابتدا توسط یک درمانگر مورد بررسی قرار می‌ گیرد.

سپس در معرض افکار یا موقعیت‌هایی قرار می‌گیرد که باعث بروز اضطراب یا منجر به وسواس و اجبار می شود.

به این ترتیب یاد می گیرد که درگیر اجباری‌های عادت نشود.

این رویکرد با هدف کاهش تدریجی اضطراب ناشی از چنین افکار و برخوردهایی صورت می‌گیرد تا فرد بتواند علائم OCD را بهتر مدیریت کند.

داروهای موسوم به مهارکننده های بازگشت مجدد سروتونین (SRIs) و مهار کننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) نیز برای درمان OCD استفاده می شوند.

داروهای درمان اختلال وسواس فکری عملی شامل داروی ضد افسردگی قدیمی مثل کلومیپرامین و داروهای جدیدی همچون فلوکستین، فلووکسامین و سرترالین نیز هستند. SSRI با افزایش مقدار سروتونین انتقال دهنده عصبی مغز را تحت تاثیر قرار می‌ دهد.

این داروها ممکن است تا 12 هفته طول بکشد تا علائم را بهبود بخشند. 3

پی نوشت:
1.www.rastineh.com
2.www.iranschizophrenia.ir
3.www.darmankade.com