گوآوا یا اَمرود، اَرمود، (نام علمی Psidium guajava) نوعی گیاه گرمسیری با درختچه‌ای همیشه‌سبز از خانواده میرتاسه است که برگ‌های دربرابر هم دراز و بیضی شکل دارد. این درختچه بومی آمریکای جنوبی و آمریکای مرکزی، پرو، برزیل و مکزیک است.
 
گواوا درختچه ای همیشه سبز است و برگ های آن بدون کرک یا پوشیده از کرک است و گل های آن خوشبو است. پوست تنه گواوا سبز یا قهوه ای متمایل به قرمز است. دارای ریشه های سطحی است ریشه می‌تواند به گونه عمقی و پرپشت گسترش پیدا کند. گل های آن سفید و خوشبو هستند و در بهمن و اسفند به گل می نشیند.
 
میوه آن چیزی همانند به زیتون یا انار کوچک است. چرا که در بالای میوه تاجی از کاسبرگ ها قرار دارد. میوه آن گوشتدار است. دانه های آن مانند دانه های انگور در گوشت قرار دارد. رنگ میوه قرمز یا زرد است. میوه آن شیرین است و آن را خام یا پخته به شکل مربا و ژله می خورند.
 
در مناطق جنوب ایران، به این میوه زیتون محلی هم می گویند.
 
گواوا سال‌ها قبل به ایران وارد شد و به گونه پرورشی در شمال و بیشتر جنوب ایران در دو استان هرمزگان و خانه ابود احمدی و سیامک انصاری معروف به عبدالله ترانسپورت و سیستان و بلوچستان کاشته شده که با نام زیتون محلی نیز شناخته می‌شود. شهرستانهای بندرعباس، میناب، رودان، سیاهو، چابهار، سرباز، نیکشهر از بسترهای تولید محدود گواوا در ایران است.1

در ادامه با ما همراه شوید تا با خواص این میوه شگفت انگیز و مضرات گواوا آشنا شویم.


مبارزه با علائم پیری پوست

گواوا منبع ویتامین های آ، ب و ث و پتاسیم است که آنتی اکسیدان و گند زدای بسیار خوبی به شمار می آیند. به عنوان یک حقیقت؛ این مواد مغذی با رادیکال های آزاد مبارزه می کنند، درست مانند خوردن قرص ویتامین ث که برای پوست و سلامتی مفید است. پس این خواص به پوست درخشش می دهند و مانع از علائم پیری زودرس و چین و چروک ها می شود. لیکوپن موجود در گواوا از سلول ها در برابر سموم محافظت می کند. این سموم به DNA سلول ها در حین رشد و نمو آسیب می زنند و باعث پیری زود رس می شوند.


محافظت از پوست در برابر اشعه ماورای بنفش

یک میوه گواوا حدود 2/9 گرم لیکوپن که نوعی آنتی اکسیدان است، دارد. این مقدار به طور نسبی در قیاس با سایر میوه ها تقریبا بالاست. علاوه بر آن، لیکوپن از پوست در برابر اشعه مضر ماورای بنفش محافظت می کند. در معرض این امواج قرار گرفتن به آسیب های پوستی منجر می شود.


گواوا یک روشن کننده پوست

به طور عجیبی، شستن صورت با گواوای نارس، رنگ پوست را بهبود می دهد. مصرف گواوا تاثیر ویتامین ث را در پاکسازی و فعالیت های ضد باکتریائی که پوست را نازه می کند، افزایش می دهد. این موضوع حالت پوست را بهتر نموده و به پوست کمک می کند تا انعطاف خود را باز یابد. این فواید درست مانند فواید روغن جوجوبا است.


گواوا برای کمک به مرطوب نگاه داشتن پوست

میوه گواوا حاوی 81٪ آب است تا پوست را تا آنجایی که نیاز است مرطوب نگه دارد. علاوه بر آن گواوا با مرطوب نگه داشتن پوست، جایی برای پوست خشک باقی نمی گذارد. ویتامین ث همچنین نقش مهمی در جلوگیری از خشکی پوست بازی می کند، این فواید دقیقا مانند فواید روغن ماکادامیا برای درمان پوست است.


میوه گواوا ارتقا دهنده ی ایمنی

آیا می دانستید گواوا یکی از غنی ترین منابع ویتامین ث است؟ میوه گواوا حاوی مقداری از ویتامین ث است که 4 برابر مقدار ویتامین ث موجود در پرتقال می باشد. ویتامین ث به بهبود ایمنی و محافظت از شما در برابر عفونت ها و عوامل بیماری زا محافظت می کند. علاوه بر اینها چشم های شما را نیز سالم نگاه می دارد.2


سرشاز از ویتامین C

این میوه حاوی ویتامین C است و به محافظت از سلول‌ها کمک‌کرده و ورود آسیب سرطانی به آنها را کاهش‌می‌دهد.


خطر کمتر دیابت و پاکسازی دستگاه گوارش

فیبر برای پایین‌آوردن سطح قند خون بدن مهم است. همچنین، برای پاکسازی دستگاه گوارش و حرکت راحت روده مفید است. گواوا سرشار از فیبر است. هرچه سیستم گوارشی بدن تمیزتر باشد، از درون راحت‌ترید.


افزایش سلامت چشم

ویتامین A یا رتینول، مسئول بینایی خوب است. گواوا سرشار از رتینول است، پس اگر هویج دوست‌ندارید، می‌توانید برای تقویت بینایی خود، گواوا را امتحان‌کنید.


فولات

گواوا حاوی ماده معدنی به‌نام فولات است. فولات به افزایش باروری انسان کمک‌می‌کند.


تنظیم سطح فشار خون

پتاسیم موجود در گواوا به تعدیل سطح فشارخون کمک‌می‌کند. یک عدد موز و یک عدد گواوا، تقریبا یک اندازه پتاسیم دارند.


مقادیر جزئی مس

این میوه دارای مقدار کمی مس است که برای حفظ عملکرد غده تیروئید مناسب است. اختلال در عملکرد غده تیروئید می‌تواند باعث مشکلات سلامتی زیادی شود.


فراوانی منگنز

این میوه سرشار از منگنز است که در جذب مواد مغذی دیگر از غذای مصرفی، به بدن کمک‌می‌کند. زمانی که غذای‌مان به‌درستی مصرف‌شود، تمام مواد مغذی مهم مانند بیوتین، ویتامین‌ها و غیره را دریافت‌می‌کنیم.


آرامبخش عصبی

گواوا سرشار از منیزیم است که مانند یک آرامبخش برای سیستم عصبی عمل‌می‌کند. منیزیم به آرامش عضلات و عصب‌های بدن کمک‌می‌کند. بنابراین بعد از یک تمرین سخت، گواوا همان چیزی است که برای آرامش عضلات و افزایش انرژی بدن به آن نیازدارید.


ذهن سالم

این میوه با حفظ جریان خون درست و تزریق ویتامین‌های B۳ و B۶، عملکرد مثبت مغز را حفظمی‌کند. ویتامین B۶ همان پریدوکسین است که برای اعصاب خوب است. این ویتامین، اعصاب‌تان را آرام‌می‌کند.


سرشار از پتاسیم

این میوه دارای پتاسیم فراوانی است. هنگامی که در تلاش برای کاهش وزن هستید، باید مصرف پتاسیم را افزایش‌دهید زیرا پتاسیم به افزایش حجم ماهیچه و سوختن چربی بیشتر کمک‌می‌کند. یک عدد گواوا، ۶۸۸ میلی‌گرم پتاسیم دارد؛ یعنی ۶۳% بیشتر از پتاسیمی که از موز دریافت‌می‌کنید.


سرشار از فیبر

همان‌گونه که می‌دانید، فیبر در کاهش وزن نقش مهمی دارد. یک عدد گواوا حاوی ۹ گرم فیبر است. این ماده مغذی باعث‌می‌شود برای مدت طولانی‌تری احساس سیری کنید، باعث گوارش بهتر غذا می‌شود، از یبوست جلوگیری‌کرده و به کاهش مقدار چربی اشباعی که توسط بدن جذب‌می‌شود کمک‌می‌کند.3


خواص گواوا برای لاغری

فیبر موجود در گواوا تاثیر خوبی روی کاهش اشتها می گذارد و به سیری طولانی مدت و کاهش گرسنگی کمک می کند.

از سوی دیگر گواوا منبع ویتامین ها و مواد معدنی مختلف است که به تامین انرژی مورد نیاز بدن کمک می کرده و سوخت و ساز بدن را افزایش می دهد.


تیروئید

گواوا برای سلامت غده تیروئید نیز بسیار مفید است و به درمان پرکاری تیروئید کمک می کند.

گواوا سرشار از مس است که کمبود آن منشا بسیاری از اختلالات تیروئیدی می باشد. مصرف گواوا به سلامت غده تیروئید کمک کرده و پرکاری تیروئید را درمان می کند.


بیماری اسکوربیک

اسکوربیک نوعی بیماری ناشی از کمبود ویتامین C است و مصرف گواوا که میوه ای سرشار از ویتامین C است به عنوان یکی از بهترین درمان های خانگی اسکوربیک شناخته شده است.


سرماخوردگی و سرفه

گواوا به دلیل ویتامین C و آهن فراوان از عفونت های ویروسی پیشگیری کرده و به درمان سرماخوردگی کمک می کند.

آب گواوا نارس یا عصاره برگ گواوا برای تسکین سرفه و سرماخوردگی مفید است و باعث از بین رفتن خلط و ضد عفونی شدن دستگاه تنفسی، گلو و ریه ها می شود.


استرس

منیزیم موجود در گواوا به آرامش عضلانی و اعصاب کمک کرده و مصرف آن بخصوص بعد از تمرینات ورزشی شدید یا یک روز کاری طولانی به آرامش بدن، کاهش استرس و افزایش انرژی کمک می کند.


دهان و دندان

برگ های گواوا دارای اثر ضد التهابی و ضد باکتریایی قوی هستند که با عفونت و میکروب ها مقابله کرده و برای درمان دندان درد، ورم لثه ها و زخم های دهان مفید می باشد.4


تقویت سلامت قلب و فشار خون

گواوا به روش‌های متعددی می‌تواند به تقویت سلامت قلب کمک کند. بسیاری از محققان بر این باورند که سطح بالای آنتی اکسیدان و ویتامین ها در برگ‌های این میوه می‌تواند در حفظ سلامت قلب در برابر آسیب رادیکال های آزاد تأثیرگذار باشد.

تصور می‌شود که میزان بالای فیبر غذایی و پتاسیم در گواوا نیز به بهبود سلامت قلب کمک کند.

علاوه بر این، عصارهٔ برگ‌ گواوا با کاهش فشار خون و کاهش کلسترول بد ال‌دی‌ال و افزایش کلسترول خوب اچ‌دی‌ال در ارتباط است.

از آنجا که فشار خون و کلسترول ال‌دی‌ال بالا با ریسک ابتلا به بیماری های قلبی و سکته در ارتباط هستند، مصرف عصارهٔ برگ گواوا می‌تواند خواص باارزشی داشته باشد.

خود میوهٔ گواوا نیز می‌تواند برای حفظ سلامت قلب مفید باشد.

در تحقیقی که در ۱۲ هفته روی ۱۲۰ نفر انجام دادند، مشخص شد مصرف میوهٔ خام پیش از غذا، به صورت کلی حدود ۸ تا ۹ عدد میزان فشار خون، و کلسترول تا ۹.۹٪ و افزایش کلسترول اچ‌دی‌ال تا ۸٪ را در پی داشته است.

چنین نتیجه‌ای در آزمایش‌های متعدد دیگری نیز مشاهده شده است.


اثر ضدسرطانی گواوا

داشتن اثر ضدسرطانی عصارهٔ برگ گواوا مشخص شده است. تحقیقات آزمایشگاهی نشان می‌دهد که عصارهٔ گواوا می‌تواند به جلوگیری و توقف رشد سلول‌های سرطانی کمک شایانی کند.

این خاصیت احتمالا به‌دلیل وجود آنتی‌اکسیدان‌های قوی در این میوه است که با اثر مخرب رادیکال‌های آزاد روی سلول‌ها (که یکی از دلایل اصلی بروز سرطان است) جلوگیری می‌کند.

در تحقیق آزمایشگاهی دیگری مشخص شد که روغن برگ گواوا نسبت به دیگر داروهای مخصوص سرطان، ۴ برابر مؤثرتر بوده است.

هرچند این آزمایش‌ها تا حد زیادی قابل‌اعتماد هستند، اما این موضوع بدین معنی نیست که عصارهٔ برگ گواوا کاملا در درمان سرطان مؤثر است. هنوز به آزمایش‌های زیادی در این زمینه نیاز است.


کاربردهای و شیوهٔ مصرف گواوا

از برگ‌های این میوه در ساخت داروهای گیاهی برای درمان بسیاری از بیماری‌ها مثل اسهال، دیابت، التهاب و مرض چاقی استفاده می‌شود.

چای برگ گواوا برای کاهش وزن، کنترل دیابت و جلوگیری یا کاهش اسهال مصرف می‌شود. این چای را می‌توان به راحتی در خانه تهیه کرد.

برگ‌ گواوا به دلیل داشتن پالمیتیک اسید (palmitic acid) و پالمیتولئیک اسید (palmitoleic acid) پایهٔ اصلی در طب سنتی محسوب می‌شود.

زمانی که میوهٔ گواوا مستقیم روی زخم قرار داده شود، سرعت بهبود زخم را بالا می‌برد. همچنین این میوه عفونت‌های باکتریایی و مدت تشنج صرع را کاهش می‌دهد.

مصرف دانه‌های گواوا به درمان مشکلات متداولی مثل یبوست و دیگر مشکلات گوارشی کمک می‌کند. این میوه در ازدیاد مدفوع و روان‌سازی روده‌ها بدون هیچ مشکلی مؤثر است.

می‌توان این میوه را به دو نیمه تقسیم کرد و قسمت ریشه‌دار و دانه‌های آن را خارج نمود. می‌توان این میوه را به‌صورت خام و یا به‌صورت آبنبات، ژله یا اسموتی میوه مصرف کرد. گزینهٔ دیگر تهیهٔ آب‌میوه است که یک نوشیدنی خوشمزه و سالم خواهد بود.

می‌توان تکه‌های میوه را به سالاد اضافه کرد و یک وعده غذایی سالم داشت.5


عوارض جانبی برگ های گواوا

تعداد بسیار کمی ادعای واکنش های آلرژیک داشته اند.

مصرف مقدار زیاد عصاره برگ های گواوا می تواند منجر به یبوست در برخی افراد شود.

همچنین ادعایی وجود دارد که عصاره برگ های گواوا می تواند بر روی برخی داروها مانند داروهای دیابت و ضد اسهال تاثیر بگذارد.

همچنین نتایج ناشناخته ای نیز وجود دارد که برگ های گواوا بر بارداری تاثیر می گذارد.2


پی نوشت:
1.www.beytoote.com
2.www.namnak.com
3.www.bazdeh.org
4.www.persian-star.org
5.www.chetor.com