گیاه پیچک عمدتاً در سراسر اروپا، آسیا، شمال آفریقا و مناطق اقیانوس آرام یافت می‌شود. از این گیاه حدود 15 گونه مختلف وجود دارد که از طریق خزش در امتداد زمین رشد می‌کنند تا زمانی که از سطحی مانند درخت یا دیوار بالا برود. در این مرحله، پیچک می‌تواند به‌طور مستقیم به نور خورشید دسترسی پیدا کند و پس‌ازآن به‌سرعت رشد خود را ادامه می‌دهد. برگ این گیاه نه‌تنها تزئینی است، بلکه از آن برای به کار بردن در ساختمان‌ها نیز استفاده می‌شود و همچنین خواص دارویی نیز دارد. از برگ‌های این گیاه هزاران سال است که در طب سنتی از اروپا تا به آسیا استفاده می‌شود و دارای جایگاهی مهم در تاریخ (علم پزشک) است.

از برگ‌های این گیاه هم به‌صورت مصرفی و هم به‌صورت موضعی استفاده شوند، از این گیاه به‌عنوان تنتور، چای یا دم‌نوش استفاده می‌شود، اما باید مراقب بود که چه مقدار از این گیاه استفاده می‌کنید، هرچند این گیاه به‌عنوان آنتی‌اکسیدان قوی شناخته‌شده است و اجزای شیمیایی آن مزایای سلامتی را در بدن فرد مصرف‌کننده می‌دهد اما اگر از آن به مقدار زیاد استفاده شود مضر می‌باشد.

برخی از خواص پیچک عبارت‌اند از: توانایی این گیاه در از بین بردن احتقان، بالا رفتن سرعت بهبود، افزایش فرایند رساندن اکسیژن به بدن، کاهش التهاب، تسکین و آرامش بخشیدن به معده، افزایش سیستم ایمنی بدن و بهبود سلامتی پوست است.


سم‌ زدایی بدن

گیاه پیچک به ارگان‌های کبد و کیسه صفرا کمک می‌کند تا بهتر عمل کنند و همچنین سموم را از بدن به‌طور مؤثرتری دفع کنند، همین امر باعث تصفیه خون و کاهش فشار بر این سیستم‌های حیاتی می‌شود.1


اثرات ضد التهابی

یکی از شناخته‌شده‌ترین مزایای استفاده از پیچک، به ویژه پیچک انگلیسی، برای درمان مشکلات التهابی در بدن است. اگر از بیماری آرتریت، نقرس و یا روماتیسم رنج می‌برید، می‌توانید این گیاه را به صورت چای مصرف کنید یا برگ‌های آن را به طور مستقیم به روی نقاط ملتهب بکشید. برای افرادی که ناراحتی و درد ناشی از آسیب یا جراحی را تجربه می‌کنند، پماد موضعی توصیه می‌شود. این گیاه دارویی می‌تواند التهاب داخلی را بهبود بخشد و دارای انواع مختلفی از کاربرد در دستگاه‌های مختلف بدن است.


مراقبت از پوست

برای قرن‌ها، مردم از برگ‌های پیچک استفاده می‌کرده‌اند تا درد و عفونت زخم‌های سوختگی را بر روی پوست خود را به حداقل برسانند. این گیاه همچنین برای زخم‌های باز یا دیگر زخم‌ها کارایی دارد، زیرا خواص ضد باکتری خاص برگ‌های آن، بر اساس ماهیت حفاظتی ساپونین های موجود در برگ آن است. این گیاه همچنین می‌تواند به کاهش ناراحتی و تحریک ناشی از بیماری پسوریازیس، اگزما، آکنه و سایر مشکلات بهداشتی مرتبط با پوست به فرد مصرف کننده کمک کند.


احتقان را کاهش می‌دهد

 از برگ‌های پیچک معمولاً برای از بین بردن احتقان و التهاب دستگاه تنفسی استفاده می‌شود. آن‌ها به عنوان یک خلط آور عمل می‌کنند و می‌توانند خلط و مخاط در سیستم برونش را تجزیه کنند. با از بین بردن این زمینه‌های پرورش پاتوژن ها و باکتری‌ها، می‌توانید سلامت کلی خود را بهبود بخشید و زمان بهبودی خود را بعد از ابتلای به بیماری کاهش دهید. این امر همچنین باعث می‌شود که عصاره این گیاه برای تسکین واکنش‌های آلرژیک و آسم مؤثر باشد، زیرا باعث کاهش التهاب این قسمت‌ها می‌شود.


خواص ضد باکتری

علاوه بر خواص ضد باکتریایی آن، پیجک دارای خاصیت آنتی هلمتیک (ضد انگلی) و ضدالتهابی است که این امر برای حذف کرم‌ها و انگل‌های روده‌ای مناسب است. شما می‌توانید روده خود را با مصرف این گیاه و استفاده از خواص پیچک پاک کنید و همچنین به صورت موضعی لوسیون یا عصاره آن را برای رهایی از این شپش‌های ناراحت کننده و خارش مصرف کنید.2


پیشگیری از ابتلای به سرطان

اگرچه در این زمینه تحقیقات هنوز در حال انجام است، اما بسیاری از خواص پیچک را در حال حاضر نشان داده اند و نتایج این تحقیقات نشان می دهد که این گیاه دارای فعالیت آنتی اکسیدانی قابل توجهی است که به این معنی است که آن ها می توانند از گسترش و یا توسعه سرطان در فرد مصرف کننده آن جلوگیری کنند. با حذف رادیکال های آزاد و جلوگیری از جهش و آپوپتوز، برگ های پیچک می توانند بدن را از طیف وسیعی از بیماری های مزمن، از جمله ابتلای به سرطان محافظت کنند.


موارد احتیاط

بعضی از افراد گزارش کرده اند که تماس مستقیم این گیاه با پوست موجب تحریک می شود، بنابراین اگر پوست شما حساس باشد، ابتدا آن را به میزان متوسط مصرف کنید و واکنش خود را ببینید. در بیشتر موارد مصرف خوراکی این گیاه بی خطر است. با این حال، اگر باردار هستید، از مکمل یا عصاره پیچک استفاده نکنید، زیرا ترکیب قوی مواد شیمیایی آن می تواند مضر باشد. همان طور که همیشه لازم است، قبل از انجام تغییرات عمده در رژیم بهداشتی خود، با یک متخصص پزشکی یا گیاه پزشک در این زمینه مشورت کنید.3


مشخصات ظاهری

پیچک صحرایی، گیاهی است علفی که ساقه‌های منشعب آن به طول ۴۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر می‌رسد، حالت افتاده یا بالا رونده دارد. برگ‌های آن بیضوی دراز و دارای دولوب مشخص در قاعده پهنک است به طوری که به آن ظاهر سرنیزه‌ای می‌دهد. گل‌های آن به رنگ‌های صورتی ، سفید و یا مخلوطی از این دو رنگ است و در طول ساقه نیز به وضع منفرد یا به تعداد دوتایی ظاهر می‌شود. در سطح خارجی جام گل‌ آن، گاهی لکه‌های ارغوانی مشاهده می‌شود. پس از آمیزش گل‌های آن،‌راس دمگل‌ها به سمت پایین خمیدگی حاصل می‌کند به طوری که میوه دارای حالت آویخته است.


محل رویش 

پیچک صحرایی در اکثر مزارع، باغ‌ها و کنار جاده‌ها رشد می‌کند. این گیاه، در اکثر نواحی ایران از جمله: در ۱۵۰۰ متری قوچان، خراسان، قم، آبادان،‌ فارس، اراک،رودبار، اطراف تهران یافت می‌شود.


روش مصرف

می توان شیوه حاصل از فشردن گیاه، ریشه پودر شده و نیز دم کرده این گیاه را جهت مصارف خوراکی مورد استفاده قرار داد.

جهت تهیه دم کرده می بایست ۱ تا ۲ قاشق از گیاه خرد شده را به یک فنجان آب افرود. و سپس میل کرد.4


کاشت گیاه پیچک

این گیاه به نور زیادی نیازمند است. همچنین خاک این گیاه برای کاشت باید دارای زهکشی مناسبی باشد. مکان کاشت این گیاه نباید در معرض بادهای خشک و یا سرد باشد. دمای موردنیاز در زمان کاشت بذر پیچک 64 درجه فارنهایت است.

دانه پیچک را باید به مدت 24 ساعت قبل از کاشت درون آب قرارداد تا خیس بخورد.

پس از کاشت دانه‌های این گیاه باید به‌طور کامل آبیاری شود.

برای نگهداری این گیاهان در هنگام داشتن ارتفاع زیاد باید از داربست استفاده نمود.

اگر بخواهید این گیاه را درون منزل بکارید باید 4 تا 6 هفته قبل از آخرین سرمای منطقه، دانه آن کاشته شود.


جمع‌آوری دانه‌های پیچک

برای جمع‌آوری دانه‌ها باید غلاف دانه کاملاً خشک شود. سپس غلاف را شکسته و دانه‌های درون آن را جمع کنید. هر گل می‌تواند 1 الی چندین دانه داشته باشد.


مراقبت از گیاه پیچک

به‌منظور ایجاد یک سیستم ریشه‌ای گسترده و عمیق باید از یک برنامه آبیاری منظم در طول اولین فصل رشد پیروی کنید. علف‌های هرز را تا زمانی که گیاه منطقه موردنظر را پر می‌کند از بین ببرید. پس از کاشت بذر، ماهی 1 مرتبه باید کود مایع به گیاه داده شود. همچنین برای حفظ رطوبت و جلوگیری از علف‌های هرز از کود گیاهی استفاده کنید.1


پی نوشت:
1.www.golikor.com
2.www.redmag.ir
3.www.saednews.com
4.www.imna.ir