افتادگی رحم چیست و چگونه درمان میشود؟

افتادگی رحم

افتادگی رحم زمانی اتفاق می‌افتد که رحم از حالت طبیعی خود آویزان شده یا بلغزد و به داخل واژن (کانال زایمان) برود.

افتادگی رحم ممکن است ناقص یا کامل باشد. افتادگی ناقص زمانی اتفاق می‌افتد که رحم فقط تا حدی در واژن فرو رود. افتادگی رحم کامل هنگامی اتفاق می‌افتد که رحم آنقدر پایین بیاید که مقداری از بافت در خارج از واژن بیرون زده باشد.1
 

علائم افتادگی رحم چیست؟

خانم‌هایی که افتادگی رحم جزئی دارند ممکن است هیچ علائمی نداشته باشند. افتادگی متوسط ​​تا شدید ممکن است علائمی ایجاد کند، مانند:

 احساسی که روی توپ نشسته‌اید

 خونریزی واژینال

 افزایش ترشحات

 مشکلات در رابطه جنسی

 بیرون زدگی رحم یا دهانه رحم از واژن 

 احساس کشش یا سنگینی در لگن

 یبوست یا مشکل در دفع مدفوع

 عفونت‌های مکرر مثانه یا مشکل در تخلیه مثانه

در صورت بروز این علائم، باید فوراً به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کرده و تحت درمان قرار بگیرید. بدون توجه مناسب، این شرایط می‌تواند عملکرد جنسی، روده و مثانه را مختل کند.1

علت افتادگی رحم

حاملگی و زایمان طبیعی یا وضع‌حمل سخت از طریق واژن؛

ضعف ماهیچه‌های لگن با افزایش سن؛

ضعف یا کاهش توان بافت بعد از یائسگی و کاهش استروژن طبیعی؛

عواملی که سبب افزایش فشار در شکم می‌شوند مانند سرفه‌های شدید (به‌ دلیل برونشیت یا آسم)، زور زدن (به‌ دلیل یبوست)، تومورهای لگن (در موارد نادر) یا تجمع مایع در شکم؛

اضافه وزن و چاقی که سبب ایجاد فشار اضافی در عضلات لگن می‌شود؛

جراحی‌های بزرگ در ناحیه‌ی لگن که حمایت‌های اضافی را کم می‌کند؛

سیگار کشیدن؛

بلند کردن وزن بیش‌ازحد یا وزنه‌برداری؛

داشتن نژاد قفقازی؛

سابقه‌ی خانوادگی.2
 

چه زمانی باید از درمان‌های پزشکی استفاده کنید

درصورتی که هرکدام از علائم زیر را تجربه کردید حتما به پزشک مراجعه کنید:

احساس می‌کنید که گردنِ رحم در نزدیکی دهانه‌ی واژن قرار گرفته است و در این ناحیه احساس فشار می‌کنید. همچنین حس می‌کنید که چیزی از واژن خارج می‌شود؛

از بی‌اختیاری مداوم ادرار یا تمایل به اجابت مزاج (نیاز فوری به دفع) رنج می‌برید؛

پیاده‌روی، ادرار کردن و حرکات روده برایتان سخت است و درد خفیف ادامه‌داری را در پشت خود احساس می‌کنید.

همچنین اگر دو مورد زیر را احساس کردید، بلافاصله باید تحت درمان‌های پزشکی قرار بگیرید:

انسداد یا سختی در ادرار کردن یا حرکات روده؛

افتادگی کامل رحم (رحم از واژن خارج شود).2
 

تشخیص افتادگی رحم

دکتر زنان با ارزیابی علائم و انجام معاینه لگن می‌تواند افتادگی رحم را تشخیص دهد. در طی این معاینه، پزشک از دستگاهی به نام اسپکولوم استفاده می‌کند که به او امکان مشاهده داخل واژن و بررسی کانال واژن و رحم را می‌دهد. این معاینه به صورت دراز کش یا ایستاده انجام می‌گیرد. 

پزشک بعد معاینه لگن، از دستگاهی به نام اسپکولوم استفاده می‌کند که به او امکان مشاهده داخل واژن و بررسی کانال واژن و رحم را می‌دهد.

پزشک برای تعیین میزان افتادگی ممکن است از شما بخواهد که مانند زمان دفع فشار بیاورید.1
 

روش‌های درمان افتادگی رحم

درمان افتادگی رحم و مثانه می‌تواند به کمک عمل جراحی یا روش‌های غیرجراحی انجام شود؛ این موضوع به سلامت عمومی، سن بیمار و تمایل او به باردار شدن در آینده بستگی دارد.
 

روش‌های غیرجراحی

روش‌های درمانی غیرجراحی نیز تا به حال برای بسیاری از خانم‌ها مؤثر بوده‌است. برخی از این روش‌ها به شرح زیر است:


 

ورزش برای افتادگی رحم

انجام تمرینات کگل  (Kegel)به تقویت عضلات واژن کمک می‌کند. در برخی موارد پزشکان برای درمان افتادگی رحم، تنها این روش را تجویز می‌کنند. برای انجام تمرینات کگل، ماهیچه‌های لگن خود را به مدت چند ثانیه محکم نگه دارید، به گونه‌ای که انگار قصد دارید ادرار خود را نگه دارید. این کار را 10 بار تکرار کنید. این حرکت را حداکثر 4 بار در روز انجام دهید.
 

کاهش وزن برای افتادگی رحم

کاهش وزن، فشار وارد بر روی عضلات لگن را کاهش می‌دهد و از پیشرفت بیماری جلوگیری می‌کند.
 

مصرف استروژن برای افتادگی رحم

این کار می‌تواند به بازسازی و احیای بافت واژن کمک کند؛ اما توجه داشته باشید که مصرف استروژن حتماً تحت نظر پزشک انجام شود.
 

اجتناب از برداشتن اجسام سنگین

برای این که این بیماری پیشرفت نکند، بیمار نباید اجسام سنگین بلند کند.
 

پساری واژینال (Vaginal Pessary) برای افتادگی رحم

پساری واژینال -که وسیله‌ای پلاستیکی شبیه دونات است- از طریق واژن، زیر دهانه رحم قرار داده می‌شود و به بالا بردن و تثبیت رحم و دهانه‌ی رحم کمک می‌کند.
 

روش‌های جراحی افتادگی رحم

برخی از روش‌های جراحی درمان افتادگی رحم به شرح زیر است:
 

هیسترکتومی (Hysterectomy)

اگر هیچ یک از راه‌های درمان افتادگی رحم، مشکل بیمار را حل نکرد، از روش هیسترکتومی استفاده می‌شود. در طی این جراحی پزشک رحم را از طریق شکم یا واژن خارج می‌کند. پس از انجام این عمل دیگر امکان بارداری وجود ندارد. با این حال، در برخی مواقع تنها راه درمان افتادگی رحم انجام عمل هیسترکتومی است.
 

جراحی اصلاح افتادگی رحم

در این روش بدون این که رحم را خارج کنند، آن را در وضعیت طبیعی خود قرار می‌دهند. این کار از طریق اتصال مجدد رباط‌های لگن به قسمت تحتانی رحم انجام می‌شود. جراحی افتادگی رحم می‌تواند از طریق واژن یا شکم انجام شود.
 

لاپاراسکوپی

لاپاراسکوپی رحم  (Laparoscopy) عمل جراحی است که در آن جراح به جای این که از برش‌های بزرگ در سطح شکم استفاده کند، یک لوله‌ی نازک دارای منبع نوری را از طریق یک برش کوچک بر روی شکم عبور می‌دهد تا ارگان‌های لگنی بیمار قابل مشاهده باشد. با این کار، تصویری باکیفیت از ناحیه‌ی لگن ارائه می‌شود و در نتیجه، اختلالات موجود در اجزای آن به وضوح قابل مشاهده خواهد بود.

این عمل به پزشک این امکان را می‌دهد که دقیق و مؤثر بخیه بزند. در این صورت، درد پس از عمل به طور چشمگیری کاهش می‌یابد و زمان بستری و بازیابی نیز کوتاه‌تر می‌شود.3
 

راهکاری برای پیشگیری از ابتلا به افتادگی رحم

درانتهای بحث بر این نکته بازهم تاکید می کنم که، جایگزین کردن سزارین به جای زایمان طبیعی تصمیم اشتباهی است؛ به جای این کار می توانیم تغذیه صحیحی داشته باشیم.

مصرف میوه و سبزیجات باعث می شود که بافت هم بند لگن قوی تر شود.

ترک سیگار و کاهش وزن و همچنین ورزش های مناسب کف لگن را فراموش نکنیم.3

عوارض عمل افتادگی رحم

برای بسیاری از خانم‌های این سؤال وجود دارد که آیا عمل افتادگی رحم و مثانه دارای عوارض است یا خیر. در فهرست زیر برخی از عوارض عمل افتادگی رحم بیان شده‌است.

خونریزی، عفونت و درد

آسیب به مثانه و بروز مشکلاتی مانند بی‌اختیاری ادرار

برگشت بیماری.1

پینوشتها
1.www.darmankade.com
2.www.chetor.com
3.www.drsaina.com