سیره و منش شهدا همواره برای جامعه اسلامی حاوی درس ها و پیام های ماندگار و سعادت آفرینی بوده است. باید در مصاحبت و همنشینی با آنها قدری درنگ و تأمل کرد و به سادگی از کنار زندگی ملکوتی آنها عبور نکرد و لحظه ای توقف نمود و سرگذشت و آرمان های ناب انقلابی و اسلامی آنها را با خود مرور کرد. شهدا کسانی بودند که واحد های اخلاق و عرفان نظری را به مرتبه والای عرفان و اخلاق عملی ارتقاء بخشیده بودند به طوری که با عملکرد و رفتار دینی و اخلاقی خود  شوکت، امنیت، عزت و  استقلال ملی را  برای جامعه اسلامی به ارمغان آوردند. در واقع شهدای مدافع حرم با حسن عملکرد خود جلوه های ناب اخلاق عملی را در تاریخ پر فروغ انقلاب اسلامی به یادگار گذاشته اند، شهدایی همچون شهید حججی، شهدای والا مقام «نبل و الزهرا » و «۱۳ مدافع حرم مازندرانی در خان طومان» که با رشادت و شیرمردی رعب و ترس را در قلب حرامیان تکفیری و حامیان بی مقدرشان ایجاد کردند.

 
درس های ماندگار از ۱۳ مدافع حرم مازندرانی در خان طومان

شهدای خان طومان با رشادت و ایستادگی غیر قابل وصف خود در مناطق تحت نفوذ و حمله جبهه تکفیری درس های ماندگار و فراموش نشدنی به همگان دادند. درس های ماندگار و ارزشمندی که گویای آرمان های ناب خط سرخ شهادت است و موجب پویایی و زنده شدن هر چه بیشتر خط مقدس مقاومت بوده است. درس هایی که رعب و ترس و نگرانی را به گونه ای در قلب های مستکبران ایجاد کرده که هیچ گاه جرأت مقابله و ایستادگی در برابر مجاهد ایرانی نداشته باشند.
 
1-مسئولیت پذیری بدون مرز
یکی از مهمترین و با ارزش ترین درس هایی که شهدای مدافع حرم به همه جهانیان و همچنین جبهه مقاومت ارائه دادند درس مسئولیت پذیری و دفاع از مظلوم در اقصی نقاط جهان بود، یک مسلمان و مبارز شیعی برای انجام وظایف و مسئولیت های دینی و اجتماعی خود حد و مرزی قائل نیست، او هر کجا که نیاز باشد، مسئولیت مدارانه در میدان کارزار علیه باطل وارد می شود، برای دفاع از حق مظلومان عالم ذره ای به خود بی تفاوتی و تردید راه نمی دهد و در جهت برطرف کردن شر و کید ظالمان از هیچ کوششی دریغ نمی ورزد این شاخص مهم دینی و انسان دوستانه را ایشان در مکتب پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله) و حضرات معصومین(علیهم السلام)آموخته اند؛ چرا که از ایشان در منابع روایی نقل شده است: «مَنْ أَصْبَحَ لَا یَهْتَمُّ بِأُمُورِ الْمُسْلِمِینَ فَلَیْسَ مِنْهُمْ وَ مَنْ سَمِعَ رَجُلًا یُنَادِی یَا لَلْمُسْلِمِینَ فَلَمْ یُجِبْهُ فَلَیْسَ بِمُسْلِم؛[1]امام صادق (علیه السلام): رسول خدا (صلی الله علیه و اله) فرمود:کسی که صبح کند و اهمیتی به کارهای مسلمانان ندهد او از آنان نیست و کسی که صدای مردی بشنود که فریاد کمک خواهی از مسلمانان را سر دهد و پاسخش را ندهد مسلمان نیست».
رمز موفقیت و عاقبت به خیری  ۱۳ شهید مدافع حرم مازندرانی در خان طومان در درجه اول ایمان و باور قوی به آرمان های ناب اسلامی و قرآنی بود، آرمان های نابی که به دنبال حذف و نابودی جبهه استکبار و تقویت عناصر عدالت جهانی بود.
2-ایثار و از خودگذشتی بدون مرز
برخی افراد هر چند اهل جود، سخاوت و ایثارند، ولی شعاع وجودی این رویکرد اخلاقی و خدا پسندانه در زندگی آنها آن قدر ضعیف و کم رنگ است که سهم ناچیزی از زندگی آنها را در بر گرفته است، به گونه ای که گاه چیزی را بذل و بخشش می کنند که یا به آن نیاز ندارند یا برای آنها اهمیتی ندارند، این در حالی است که در مکتب شهدای مدافع حرم ایثار و از خود گذشتی و خدمت کردن به مردم چنان شگفت انگیز و اعجاب آور است که طیف وسیعی از  نیازمندی های ضروری زندگی را در بر می گیرد، در واقع آنان در اوج قله ایثار و از خود گذشتگی سیر می کنند؛ چرا که نه فقط مال و دارایی بلکه جان خود را در طبق ایثار گذاشته و برای نجات و آزادی جامعه اسلامی از یوق بردگی و سرسپردگی قانون های استکباری و تکفیری جهان مبادرت به قیام و مبارزه و نجات جامعه اسلامی نموده اند. نوع خاصی از ایثار که خاستگاه اصلی آن را به خوبی می توان در مکتب اهل بیت(علیهم السلام) و سبک زندگی ایشان مشاهده کرد، «وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْری نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ رَؤُفٌ بِالْعِبادِ؛[2] بعضى از مردم (با ایمان و فداکار، همچون على (علیه السلام) در «لیلة المبیت» به هنگام خفتن در جایگاه پیغمبر ص)، جان خود را به خاطر خشنودى خدا مى ‏فروشند؛ و خداوند نسبت به بندگان مهربان است».
 
3-شجاعت و مقاومت بدون مرز
شهدای عزیز و گران قدر «خان طومان» به جهانیان ثابت کردند که در راه دفاع از آرمان های انقلاب اسلامی، از هیچ گونه قدرت و نیرویی نباید ترسید و با تمام وجود می بایست در خط مقدم ایستاد و مقاومت کرد و این مقاومت و ایستادگی و صبر در برابر سختی ها و مشکلات است که زمینه ساز ناامیدی جبهه استکبار می شود و فتح قله های صعب العبور را سهل و آسان می نماید. همین شجاعت و دلیرمردی است که دشمنان تا دندان مسلح را ناامید کرده و اجازه پیش روی را از آنها می گیرد. در وصف این شجاعت و پایمردی در فرهنگ قرآن کریم این چنین بیان شده است: «إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الَّذینَ یُقاتِلُونَ فی‏ سَبیلِهِ صَفًّا کَأَنَّهُمْ بُنْیانٌ مَرْصُوصٌ؛[3] خداوند کسانى را دوست مى‏ دارد که در راه او پیکار مى‏ کنند گویى بنایى آهنین‏ اند!». شجاعت و مقاومت رمز موفقیت و ناامید کردن جبهه استکبار جهانی است. هر کجا و در هر عرصه ای که مورد هجمه دشمن قرار گرفتیم، در عرصه اقتصادی، در عرصه نظامی، در عرصه فرهنگی و اجتماعی باید مقاومت و ایستادگی کرد و با اتکا به نیرو و توان داخلی به دنبال تدارک و تقویت نیرو بود. با این شعار و آرمان می توان خاکریزهای موفقیت را به راحتی فتح کرد و دشمن را به عقب راند.
 
4-استکبار ستیزی بدون مرز
یکی از آرمان های ناب قرآنی و ولایی در مکتب شهدای «خان طومان»  مبارزه با استکبار و ظلم است. در منطق شهدای مدافع حرم استکبار جایگاهی ندارد، از این رو نه تنها در برابر آن ذره ای سستی و ضعف از خود نشان نمی دهند بلکه برای حذف آن از جامعه انسانی مرز ها را در می نوردند تا اینکه سایه شوم و تاریک آن را از سر جامعه اسلامی کوتاه نمایند.
 

 
این باور به استکبار ستیزی در واقع از جمله مبانی اصلی و معارف قرآنی است که در آموزه هایی همچون نهی از منکر و دفع ظلم نیز گنجانده شده است. «اَلَّذِینَ ءَامَنُواْ یُقَاتِلُونَ فیِ سَبِیلِ اللَّهِ وَ الَّذِینَ کَفَرُواْ یُقَاتِلُونَ فیِ سَبِیلِ الطَّغُوتِ فَقَاتِلُواْ أَوْلِیَاءَ الشَّیْطَنِ إِنَّ کَیْدَ الشَّیْطَانِ کَانَ ضَعِیفًا؛ کسانی که ایمان دارند، در راه خدا پیکار می کنند و آنها که کافرند، در راه طاغوت (بت و افراد طغیانگر)؛ پس شما با یاران شیطان پیکار کنید؛ زیرا نقشه شیطان، ضعیف است».
 
5-بصیرت و هوشیاری بدون مرز
همه ی شهدای مدافع حرم و  بالاخص شهدای عزیز خان طومان با کمک چراغ بصیرت و آگاهی به خوبی توانستند از مسیر پر فراز و نشیب دنیا عبور نمایند و در مسیر صحیح جهاد و ایستادگی در برابر ظلم و استکبار جهانی قد علم کنند و در نهایت به درجه رفیع شهادت نایل آیند، به راستی اگر آنها اسیر مال و مکنت و زن و فرزند و موقعیت اجتماعی بودند، هیچ گاه نمی توانستد خود را به خاکریزهای جهاد و شهادت نزدیک نمایند، چشم زیبا بین آنها نوع خاصی از زیبایی را در مقابل آنها هویدا کرده بود، اسلحه آنها مزین به نیرو و توان بصیرت بود،[4] این در حالی است که جبهه شیطانی و تکفیری به شدت خود و دیگران را از استفاده از نیروی تعقل و بصیرت محروم می سازد و اجازه تشخیص صحیح را از همگان سلب می نماید و همین محروم شدن از قوه تعقل، اندیشه و بصیرت موجب گمراهی و شقاوت جبهه تکفیری شده بود موضوعی که به خوبی در آیات رحمانی نیز قابل مشاهده است:  «وَقَالُوا لَوْ کُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا کُنَّا فِی أَصْحَابِ السَّعِیرِ؛[5] و گویند: «اگر شنیده [و پذیرفته‌] بودیم یا تعقل کرده بودیم در [میان‌] دوزخیان نبودیم».

جمع بندی و نتیجه گیری
رمز موفقیت و عاقبت به خیری ۱۳ شهید مدافع حرم مازندرانی در خان طومان در درجه اول ایمان و باور قوی به آرمان های ناب اسلامی و قرآنی بود، آرمان های نابی که به دنبال حذف و نابودی جبهه استکبار و تقویت عناصر عدالت جهانی بود، در این بین برای دست یابی به این مهم همراه داشتن عناصر و شاخص های کلیدی از جنس بصیرت، صبر و مقاومت و ایثار و شهامت لازم و ضروری است.  

پی نوشت ها:
[1]. الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‏2، ص164، ح5.
[2]. سوره مبارکه بقره، آیه 207.
[3]. سوره مبارکه صف، آیه 4.
[4]. نهج البلاغة (للصبحی صالح)، ص 209. «حَمَلُوا بَصَائِرَهُمْ عَلَى أَسْیَافِهِمْ وَ دَانُوا لِرَبِّهِمْ بِأَمْرِ وَاعِظِهِمْ؛ (این گروه مبارز) آگاهى و بینایى خودرا بر شمشیرها حمل کردند (و آگاهانه با دشمن به مبارزه برخاستند) و به فرمان واعظ خویش (قیام مى کنند و) به پرستش پروردگارشان پرداختند».
[5]. سوره مبارکه ملک، آیه 10.