پتشی چیست؟

چه علائمی با پتشی همراهی دارند

ظاهر شدن پتشی یا نقاط خونی تنها نشانه پتشی است. با این حال، چون خود پتشی علامت سایر بیماری‌ها است، ممکن علائم و نشانه‌های دیگری نیز همراه با آن مشاهده گردد.

از جمله‌ی این علائم می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

تجمع خون لخته شده زیر پوست (هماتوم)

خونریزی یا کبودی آسان پوست

خونریزی از لثه‌ها

خونریزی به داخل مفاصل (همآرتروز)

قاعدگی‌های سنگین و غیرعادی (منوراژی)

خون دماغ شدن
 

دلایل ایجاد پتشی

مویرگ‌ها کوچک‌ ترین سرخرگ‌ ها را به کوچک‌ترین سیاهرگ‌ها وصل می‌کنند. پتشی در هنگام خونریزی مویرگ‌ها ظاهر‌ می‌ شود، و خون به داخل پوست تراوش می‌کند. دلایل متعددی می‌تواند سبب خونریزی شود و جواب این سؤال که آیا پتشی خطرناک است، به دلیل ایجاد آن بستگی دارد:

کشش طولانی

بیماری‌های خاص

انواع خاصی از آسیب‌ها

دارودرمانی

آفتاب سوختگی

کشش طولانی

پتشی کوچک صورت، گردن و سینه می‌تواند بوسیله کشش طولانی هنگام فعالیت‌های مانند زیر بوجود بیاید:

گریه کردن

سرفه کردن

استفراغ

زایمان

وزنه برداری. 1


 

اکیموز چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک معالج معمولا قادر است تنها با نگاه کردن به پوست متوجه وجود اکیموز شود. چنانچه آسیب وارده شدید باشد ممکن است پزشک تصویر اشعه ی X درخواست کند تا از عدم وجود شکستگی استخوانی اطمینان حاصل نماید.

چنانچه دلیل کبودی قابل تشخیص نباشد، پزشک آزمایش خون درخواست خواهد کرد تا سطح پلاکت‌های بیمار را اندازه گیری نماید.

همچنین ممکن است آزمایشات انعقادی نیز درخواست شوند تا وضعیت انعقادپذیری خون و مدت زمان لازم برای آن مشخص شود.
 

شرایط مشابه

علاوه بر اکیموز، دو نوع خونریزی دیگر نیز در پوست رخ می‌دهند. معمولا می‌توان نوع خونریزی را با توجه به اندازه، محل و شدت آن تشخیص داد.
 

پورپورا

در پورپورا نقاط یا لکه های بنفش تیره به قطر 4 تا 10 میلی متر در پوست بوجود می‌آیند. معمولا حاشیه‌ی این ضایعات واضح‌تر از اکیموز است و برخی مواقع بیشتر شبیه راش هستند تا کبودی. برخلاف اکیموز، علت پورپورا آسیب ناشی از ضربه نمی‌باشد. پورپورا معمولا در اثر عفونت، مصرف داروها و مشکلات انعقادی ایجاد می‌شود.
 

پتشی

پتشی لکه‌های بسیار کوچک پوستی هستند که می‌توانند بنفش، قرمز و یا قهوه‌ای باشند. این لکه‌ها در اثر پارگی عروق خونی بسیار کوچکی به نام مویرگ‌ها بوجود می‌آیند و معمولا به صورت نقاط رنگی متعدد در کنار هم دیده می‌شوند. همانند پورپورا، پتشی نیز بیشتر شبیه اکیموز می‌باشد و معمولا در اثر داروها و مشکلات زمینه ای بوجود می‌آید. 2
 

درمان پتشی به چه صورت است؟

درمان پتشی پوپورا به علت اساسی بیماری بستگی دارد. اگر پتشی به خاطر حساسیت نسبت به داروی خاصی است، با قطع مصرف دارو پتشی هم از بین خواهد رفت.

اگر عامل ایجاد پتشی عفونت ویروسی یا باکتریایی است، پتشی با از بین رفتن عفونت از بین می‌رود.

پزشک ابتدا باید علت ایجاد پتشی روی پوست را پیدا کرده و سپس آن را درمان کند، وگرنه خود پتشی درمان ندارد.

علل پتشی بسیار متنوع است ولی شایعترین علت پیری است. پورپورای پیری در نتیجه ضعیف شدن بافتهای حمایت‌کننده عروق خونی زیرپوستی است.

این عروق ضعیف شده مستعد آسیب و خون‌ریزی می‌گردند. در برخی از بیماریها مانند تب کریمه کنگو، پورپورای هنوخ شوئن لاین، تروماها، واسکولیتها، الکلیسم مزمن، مصرف داروهای ضدانعقاد خون، برخی داروهای مدرو آنتی بیوتیکها، برخی بدخیمیها مانند لوسمی، برخی عفونتها مانند مننگوکوک اختلالات خودایمنی و … پتشی دیده می‌شود.در اختلالات پلاکتی معمولاً زمان سیلان خون (BT) در آزمایش افزایش یافته‌است و خون‌ریزی اصطلاحاً دیر بند می‌ آید.
 

چه داروهایی برای درمان پتشی مناسب است؟

پزشک می‌تواند داروهای زیر را برای پتشی شما تجویز کند:

آنتی‌بیوتیک برای درمان عفونت باکتریایی

کورتیکوستروئید برای کاهش التهاب

آزاتیوپرین، متوترکسات یا سیکلوسپورین که همگی داروهای سرکوب سیستم ایمنی هستند.

درمان سرطان، مثل شیمی‌درمانی، درمان بیولوژیک یا پرتوتابی

اگر بروز پتشی روی پوست نتیجه بیماری خاصی نبود، استراحت کنید، مایعات فراوان بخورید و از مسکن‌هایی نظیر ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده نمایید.
مضرات آنتی بیوتیک ها
 

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر شما یا فرزندتان دچار پتشی گسترده یا بدون دلیل شوید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

تشخیص علت مهم است، زیرا برخی مشکلات اساسی می‌تواند بالقوه جدی باشد.

همچنین در صورت مشاهده علائم زیر سریعاً به پزشک مراجعه نمایید:

کمرنگ شدن هوشیاری

گیجی

تب بالا

خونریزی شدید

سردرد شدید
 

چگونه از بروز پتشی پورپورا روی پوست پیشگیری کنیم؟

چون پتشی معمولاً علامت سایر بیماری‌ها است، تنها راه پیشگیری از آن درمان اساسی بیماری‌های زمینه‌ای می‌باشد.

حفظ سلامتی، اجتناب از عفونت‌ها، رعایت اصول بهداشتی، رابطه جنسی سالم و اجتناب از داروهایی که باعث پتشی می‌شوند از جمله‌ی این راه‌هاست.با این حال تمامی علت‌های ایجادکننده پتشی هم قابل پیشگیری نیست. 3


 

سوالات پزشک

پزشک سوالات زیر را برای تشخیص علت خونریزی زیر پوست از شما می پرسد.
 

آیا شما به تازگی دچار آسیب یا حادثه نشده اید؟

آیا شما به تازگی بیماری داشته اید؟

آیا پرتو درمانی یا شیمی درمانی انجام می دهید؟

چه درمان های پزشکی دیگری شما داشته اید؟

آیا آسپرین بیش از یک بار در هفته مصرف می کنید؟

آیا شما کومادین، هپارین و یا دیگر  رقیق کننده خون ( داروهای ضد انعقاد ) مصرف می کنید؟

آیا خونریزی مکرر رخ داده است؟

آیا شما همیشه تمایل به خونریزی به داخل پوست دارید؟

آیا در دوران کودکی ( به عنوان مثال با ختنه ) خونریزی داشته اید؟

آیا با عمل جراحی و یا زمانی که شما در حال کشیدن دندان بوده اید خونریزی داشته اید؟
 

آزمایشات تشخیصی زیر برای خونریزی زیر پوست ممکن است انجام شود

تست های انعقادی شامل INR و زمان پروترومبین ( PT)

CBC با شمارش پلاکت

بیوپسی مغز استخوان. 5
 

نحوه پیشگیری از پتشی

برای جلوگیری از ابتلا به پتشی باید از شرایطی که می تواند باعث ایجاد آنها شود جلوگیری کنید. اما شما از همه دلایل اصلی ابتلا به پتشی نمی توانید جلوگیری کنید.

اگر در گذشته به داروی خاصی واکنشی نشان داده اید، به پزشک اطلاع دهید. پزشک احتمالاً توصیه خواهد کرد که در آینده از مصرف دارو خودداری کنید.

برای جلوگیری از عفونت هایی که می توانند باعث بیماری پتشی شوند:

دستان خود را اغلب با صابون و آب بشویید، یا از یک ضدعفونی کننده دست و الکل استفاده کنید.

سعی کنید از هرکسی که به نظر می رسد بیمار است دوری کنید.

عینک، وسایل و سایر موارد شخصی را به اشتراک نگذارید.

صفحات میز و سایر سطوح متداول را تمیز کنید.

رابطه جنسی ایمن داشته باشید.

قبل از ورود به مناطق جنگلی یا چمن زنی، یک ماده دافع حشرات حاوی DEET را بزنید.

همچنین پیراهن آستین بلند و شلوار بلند بپوشید و شلوار خود را به داخل جوراب خود ببرید. هنگام بازگشت به خانه، تمام بدن خود را از نظر کنه بررسی کنید. 4

پی نوشت:
1.www.virtualdr.ir
2.www.darmankade.com
3.www.delgarm.com
4.www.healxapp.com
5.www.takpezeshk.com