همه چیز راجع به حساسیت عاج دندانی

عاج دندان چیست؟

عاج دندان را می‌توان نوعی بافت دانست که پیکره اصلی دندان را تشکیل می‌دهد که به واسطه لایه‌هایی پوشانده شده و محافظت می‌شوند. عاج در قسمت ریشه دندان با لایه‌ای سیمانی پوشانده شده و در قسمت تاج دندان نیز با مینا پوشش داده شده است. البته به هم پیوستگی عاج و سیمان در قسمت ریشه‌ای دندان به وضوح قابل مشاهده نیست، اما اتصال عاج و مینا در ناحیه تاج دندان به خوبی مشهود بوده و این اتصال به پیوند عاجی- مینایی شهرت دارد.1
 

چه چیزی باعث به وجود آمدن حساسیت عاج دندانی می‌شود؟

حساسیت دندانی یا همان حساسیت عاج دندانی زمانی اتفاق می‌افتد که در قسمت حساس و آسیب پذیر دندان یعنی همان عاج دندان، لایه محافظتی و پوشاننده مینا از بین برود یا لثه‌هایی که دور دندان را پوشانده‌اند، فرسوده شوند و آسیب ببینند. به عبارت دیگر حساسیت دندانی در اثر از بین رفتن پوشش دندان و عریان شدن آن در فضای دهان به وجود می‌آید.

درد ناشی از حساسیت عاج دندانی به دو صورت احساس می‌شود؛ گاهی فرد می‌تواند به طور دقیق تشخیص بدهد که این درد از کدام دندان و کدام قسمت سرچشمه می‌گیرد اما گاهی نیز قادر به تشخیص دقیق ناحیه مربوط به درد نیست.

حساسیت عاج دندانی حدودا در نیمی از بزرگسالان دیده می‌شود و مطابق آمار قریب به ۴۰% از افراد بزرگسال به این مشکل دچار هستند. در حقیقت ابتلا به حساسیت عاج دندانی را می‌توان در بازه زمانی مشخصی در نظر گرفت. این عارضه معمولا از ۲۰ سالگی فرد تا ۵۰ سالگی او علامت‌های خود را نشان می‌دهد.

مهم‌ترین و بارزترین نشانه‌هایی که می‌توانند شما را به وجود حساسیت عاج دندانی مشکوک کنند، دردی است که به هنگام تنفس هوا، خوردن خوراکی‌ها و یا نوشیدن آشامیدنی‌های خیلی داغ یا خیلی سرد در ناحیه دندان‌ها احساس می کنید.1

علائم حساسیت عاج دندانی

 

۱. درد دندان به سبب تنفس 

هنگامی که تنفس کردن باعث درد در دندان‌ها می‌شود، در واقع یکی از نشانه‌های وجود حساسیت عاج دندانی هویدا شده است. به بیان دیگر واکنشی که دندان‌ها پس از تماس با هوا نشان می‌دهند و دردی که بعد از برخورد هوا با دندان‌ها احساس می‌شود، از علامت‌های وجود حساسیت عاج دندانی است.
 

۲. حساسیت به سرما و یا گرمای غذا یا نوشیدنی

هنگامی که غذای سرد یا گرم و همچنین نوشیدنی‌های داغ یا خنک را وارد دهان خود می‌کنید و با برخورد آن‌ها به دندان ها، دندان‌هایتان واکنشی دردناک نشان می‌دهند، می‌توانید احتمال دهید که دچار حساسیت عاج دندانی شده اید.
 

۳. درد به دلیل کشیده شدن اشیا روی دندان

زمانی که کشیده شدن چیزهای زبر مثل مسواک یا ناخن روی دندان‌ها باعث درد در آن‌ها می‌شوند، نشانه دیگری از تحلیل رفتن مینای دندان و لایه محافظت کننده عاج نمایان می‌شود و ممکن است شما را به وجود حساسیت عاج دندانی مشکوک کند.
 

۴. چشیدن طعم‌های ترش و شیرین

گاهی نیز چشیدن طعم‌های ترش یا شیرین باعث دندان درد می‌شود؛ این یعنی دندان‌ها دچار تحریکات دردناک شده‌اند و به همین جهت ممکن است به وجود حساسیت عاج دندانی پی ببرید.2
 

درمان حساسیت دندانی

از خمیردندان‌های مخصوص دندان‌های حساس استفاده کنید – خمیردندان‌های ضدحساسیت یا مخصوص دندان‌های حساس، می‌تواند به تسکین درد و ناراحتی ناشی از حساسیت دندانی کمک کند. این محصولات از طریق مسدود کردن مسیر منافذی که از سطح تا ریشه و اعصاب دندان امتداد یافته‌اند، عمل می‌کند. به این ترتیب درد و ناراحتی دندان برطرف می‌شود و یا حداقل، به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌یابد.
 

مصرف فلوراید

استفاده از محصولات دندانی حاوی فلوراید از قبیل خمیر دندان‌ها و دهان‌شویه‌های غنی شده با فلوراید می‌تواند در کاهش درد و ناراحتی ناشی از حساسیت دندانی مؤثر باشد. همچنین دندانپزشک می‌تواند با مالیدن ژل فلوراید بر روی دندان‌های حساس و آسیب‌دیده، درد و ناراحتی آنها را کاهش دهد.
 

سیلانت‌های دندانی

در مواردی که حساسیت ‌دندان‌ها به خاطر تحلیل رفتن لثه‌ها ایجاد شده باشد، دندانپزشک می‌تواند قسمت‌های نمایان شده ریشه دندان را با استفاده از سیلانت‌های دندانی بپوشاند و محافظت نماید. به این ترتیب حساسیت دندان‌های آسیب‌دیده برطرف می‌شود.
 

درمان پوسیدگی و آسیب‌های دندان

به منظور درمان و ترمیم دندان‌های آسیب‌دیده و پوسیده که باعث ایجاد حساسیت دندانی شده‌اند، می‌توان از درمان‌ها و عمل‌های دندانپزشکی مختلفی از قبیل روکش دندان، پُر کردن دندان و باندینگ دندان استفاده کرد.
 

پیوند لثه

در صورتی که بافت لثه‌ای که سطح ریشه دندان را پوشانده است از بین برود و منجر به ایجاد حساسیت دندانی شود، می‌توان از طریق عمل جراحی پیوند لثه این مشکل را درمان نمود. این عمل موجب تأمین حفاظت بیشتری از سطح ریشه دندان نیز می‌شود.
 

عصب‌کشی دندان

در مواردی که هیچ یک از روش‌های درمانی که در بالا به آنها اشاره شد، در رفع علائم درد و ناراحتی ناشی از حساسیت دندانی، کارآیی لازم را نداشته باشد، از عمل عصب‌کشی دندان برای حل مشکل استفاده می‌شود. با انجام عمل عصب‌کشی، مشکل درد ناشی از حساسیت دندان برای همیشه برطرف خواهد شد.3
 

درمان خانگی حساسیت عاج دندان

 

وانیل 

وانیل به واسطه قابلیت خاصی که در تسکین درد دارد، می تواند برای کاهش درد دندان‌ها موثر واقع شود. به همین جهت می‌توانید تکه کوچکی از یک دستمال تمیز را به مقداری از وانیل آغشته کرده و آن را برای مدتی روی نقطه دردناک دندان قرار دهید. اگر این کار هر روز تکرار شود، نتیجه مطلوبی اخذ خواد شد و می‌توانید به از بین رفتن درد دندان‌های خود امیدوار باشید.


 

جوش شیرین 

یکی از خواص استثنایی جوش شیرین این است که می‌تواند میزان ترشح بزاق دهان را مدیریت کند. وقتی مینای دندان شما دچار آسیب شده باشد، دندان‌ها حساس می‌شوند و در برابر دما یا طعم های مختلف واکنش نشان می‌دهند.

ترشح بزاق در این زمان می‌تواند به این حساسیت دامن زده و آن را تشدید کند. وقتی پودر جوش شیرین را روی مسواک قرار داده و دندان‌هایتان را با آن شست و شو دهید، می‌توانید از خاصیت منحصر به فرد این پودر برای تسکین دندان‌ها بهره ببرید و در کنار آن لکه‌های سطحی دندان‌ها را هم پاکسازی کنید تا دندان‌هایتان به روش طبیعی جرم گیری شده و سفید شوند؛ چرا که جوش شیرین تاثیر بسزایی در تمیز شدن و سفید ماندن دندان‌ها دارد.
 

میخک

ماده "اوژنول" موجود در گیاه میخک علاوه بر قابلیت ضدباکتریایی، ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی خود، میخک را به بی حس کننده‌ای موثر تبدیل کرده است که به هنگام احساس درد می‌توان از آن استفاده کرد. روغن گرفته شده از گیاه میخک از دوران قدیم به عنوان آرامبخشی مفید و موثر برای دردهای ناحیه دندان مورد استفاده قرار می‌گرفت. اکنون نیز استفاده از این ماده شفابخش می‌تواند در تسکین درد حاصل از حساسیت عاج دندان، یاری دهنده باشد.1

پینوشتها
1.www.setare.com
2.www.rasekhoon.net
3.www.tehrandentalclinics.com