کاریزما چیست؟

به‌طورکلی کاریزما را می‌توان یک ویژگی فردی دانست و خود کاریزما از یکسری ویژگی‌های رفتاری تشکیل می‌شود. کاریزما دارای تعریف مشخصی نیست اما می‌توان نوعی جذابیت و قدرت تأثیرگذاری را به کاریزما نسبت داد.

به‌طور مثال ممکن است در یک مهمانی یا جمعی کسی وارد شود و شما مشاهده کنید که خود و بقیه افراد جذب او شده اید، به چنین شخصیتی که می‌تواند اغلب افراد را به سمت خود جذب کند و علاوه بر جذبه داشتن بتواند به افراد در مورد مسائل مختلف جهت دهد و روی آن‌ها تأثیر بگذارد فردی کاریزماتیک گویند. باید به این نکته توجه کرد که لزوماً هر فردی که دارای جاذبه است دارای کاریزما نبوده ولی فردی که کاریزما دارد حتماً قدرت جاذبه دارد.

معنی کلمه کاریزما در لغت جذابیت است که دارای ریشه یونانی بوده و از نام یک دختر در یونان باستان نشئت گرفته است. ممکن است افراد به‌واسطه ظاهر خوش‌قیافه یا لباس مناسب تا حدودی دارای جذابیت شوند اما تمام این موارد دلیل بر شخصیت کاریزماتیک آن‌ها نمی‌شود.

وجود کاریزما در افراد مستقیماً به رفتار و نوع شخصیت هر کس مرتبط است که می‌تواند به‌صورت ذاتی یا به‌صورت اکتسابی به دست آید. همان‌طور که از تعریف و معنی کاریزما برمی‌آید، کاریزما یک خصوصیت مثبت در افراد است و بعید است که کسی از داشتن کاریزما ناراحت شود.

کاریزما در رشته‌های مختلف مطرح شده است و هر یک از رشته ها به‌صورت کاربردی به این بحث نگاه ویژه دارند. در سازمان و مباحث مدیریتی، رهبری سازمان و مدیریت کاریزماتیک جزء موضوعات مهم این حوزه است که به‌عنوان یکی از راهکارهای نجات سازمان در شرایط بحرانی کاربرد دارد. در مباحث بازاریابی و فروش کاریزما به‌عنوان یکی از پارامترهای متقاعدسازی و همچنین به‌عنوان یکی از عواملی که سبب قدرت در مذاکره شده، به کار گرفته می‌شود.

کاریزما به‌عنوان یکی از دلایل قدرت و مشروعیت در جامعه‌شناسی مورد بحث قرار می‌گیرد، همچنین روانشناسان تحقیقات گسترده‌ای را روی افراد که کاریزما دارند انجام داده‌اند و این موضوع در روانشناسی یکی از موضوعات مهم در بحث شکل‌گیری شخصیت است. کاریزما و شخصیت کاریزماتیک همیشه در علوم سیاسی جایگاه ویژه دارد زیرا رهبرانی که می‌توانند جامعه را تغییر دهند باید در مرحله اول دارای شخصیتی کاریزماتیک باشند.1

کاریزما، اکتسابی یا انتسابی؟

شاید برایتان سوال باشد که آیا شخصیت‌های کاریزماتیک این ویژگی را از بدو تولد با خود داشته‌اند و یا آن را با آموزش و تمرین به دست آورده‌اند؟ در پاسخ باید بگوییم که ممکن است شما از بدو تولد این ویژگی را داشته باشید اما بخش عمده‌ای از آن اکتسابی است و فرد باید توانایی این را داشته باشد که میان ویژگی هایی که یک شخص کاریزماتیک دارد تعادل برقرار کند تا این شخصیت در او بروز پیدا کند. کاریزما را می‌توان با آموزش و تمرین به دست آورد.4
 

کاریزما در رشته‌های مختلف

در رشته های مختلفی از این کلمه استفاد شده که در هر کدام معنای متفاوتی دارد.
 
مدیریت
کاریزما در رشته‌ی مدیریت موضوعاتی همچون رهبری سازمانی را در بر می‌گیرد.
 
روانشناسی
ویژگی های افراد کاریزماتیک و ریشه شکل گیری آن در رشته روانشناسی بررسی می‌شود. همچنین در این رشته سعی می‌شود تا راه‌های ایجاد این ویژگی به افراد آموزش داده شود.
 
جامعه شناسی
سرچشمه قدرت و مشروعیت در جامعه شناسی، کاریزما است.
 
علوم سیاسی
صاحب نظران علوم سیاسی بیشتر به تحلیل رهبران کاریزماتیک می‌پردازند.
 
مهارت ارتباطی
کاریزما در ارتباطات بین فردی کاربرد و تأثیر بسیار زیادی دارد. شخص کاریزماتیک مهارت‌های ارتباطی را در خود تقویت کرده و تعامل بهتری با محیط برقرار می‌کند.4
 

ویژگی افراد کاریزماتیک

افراد کاریزماتیک ویژگی‌هایی مشترک دارند که توسط آن‌ها دیگران را مجذوب شخصیت خود می‌کنند و تحت تسلط درمی‌آورند. در ادامه برخی از برجسته‌ترین ویژگی‌های آن‌ها آمده است.
 
۱. روابط اجتماعی خوشایند
کاریزماتیک‌ها توانایی فوق‌العاده‌ در برقراری ارتباط موثر با دیگران دارند. آن‌ها قادرند در اجتماع به آسانی با دیگران تعامل برقرار کرده، تأثیرگذاری زیاد داشته باشند و معاشرت‌های گیرا ایجاد کنند.
 
۲. شخصیت رشد یافته
افراد کاریزماتیک شخصیتی بسیار قدرتمند دارند که کاملاً بالغ شده و به رشد فردی رسیده است. آن‌ها براساس عقل و دانش خود در همه موارد به صورت بالغ و مسئولانه رفتار می‌کنند.
 
۳. مردم‌دار بودن
افراد کاریزماتیک حس فروتنی و نوع‌دوستی زیادی دارند. آن‌ها برای دیگران ارزش زیادی قائلند، به نگرانی‌ها و دغدغه دیگر انسان‌ها گوش می‌سپارند، آن‌ها را همراهی می‌کنند و برای‌شان الهام‌بخش هستند.


 
۴. همدلی و مهربانی
این افراد رفتاری محبت‌آمیز و همدلانه دارند. تأثیرگذاری بدون بذل عاطفه، در نهایت منجر به ایجاد حس دیکتاتوری می‌شود. مهارت همدلی، غم‌خواری، صداقت، شکیبایی و مهربانی محبوبیت یک فرد کاریزماتیک را رقم می‌زند.
 
۵. کاریزمای درونی
آن‌ها ظاهرسازی نمی‌کنند. شخصیت کاریزماتیک واقعی زمانی شکل می‌گیرد که کاریزما در درون فرد تقویت شده باشد، سپس در بیرون نمود پیدا کند. تنها در این صورت است که قدرت درونی، کاریزماتیک بودن در اجتماع را پایدار و همیشگی نگه می‌دارد.
 
۶. اعتماد به نفس
کاریزماتیک‌ها  اعتماد به نفس بیش از حد دارند. آن‌ها آنقدر اعتماد به نفس داشته و به توانایی‌هایشان ایمان دارند که می‌توانند با خیالت راحت خودشان باشند و قصد ندارند کس دیگری جز خودشان باشند.
 
۷. زبان بدن مثبت
اولین خصوصیت که در اشخاص کاریزماتیک دیده می‌شود، زبان بدن بسیار صمیمانه، باز و مثبت است. آن‌ها ارتباط چشمی برقرار می‌کنند، همواره لبخند می‌زنند، صاف می‌نشینند، خود را به بهترین شکل به غریبه‌ها معرفی می‌کنند و با حرکات سنجیده روی دیگران تأثیر مثبت بر جای می‌گذارند.
 
۸. گوش شنوا داشتن
افراد کاریزماتیک شنونده خوبی هستند. هنگامی که به سخنان دیگری گوش می‌دهند، مخاطب از حرف زدن خجالت نمی‌کشد و زیر فشار قرار نمی‌گیرد. آن‌ها در گفتگو فعالانه شرکت می‌کنند، به موضوع علاقه نشان داده و با همدلی راهکار‌های مناسب ارائه می‌دهند.
 
۹. خود نظارتی بالا
شخصیت‌های کاریزماتیک خودشان را از بیرون نگاه می‌کنند. آن‌ها این واقعیت را می‌دانند که دیگران دائماً در حال تماشای آن‌ها هستند. به همین خاطر همواره دقت می‌کنند که تصویر زیبا و ماندگار از خود در ذهن اطرافیان به جا بگذارند و این جز با خود نظارتی و کنترل رفتار‌های شخصی ممکن نیست.
 
۱۰. خود بهبودی و اصلاح خود
کاریزماتیک‌ها می‌دانند که هر فرد کاریزماتیک ویژگی‌هایی منحصر به فرد دارد که او را از دیگران متمایز می‌کند و همین ویژگی‌ها سبب جذابیت شده و نظر بقیه را به فرد کاریزماتیک جلب می‌نمایند؛ بنابراین آن‌ها در راستای توسعه فردی همواره ویژگی‌های متمایز خود را شناسایی کرده و بهبود می‌بخشند.2

تست کاریزماتیک

در ادامه تست جالبی برای تعیین شخصیت کاریزماتیک افراد قرار داده ایم. این تست در مجله شخصیت و روانشناسی اجتماعی و وال استریت ژورنال منتشر شده است.

6 سوال زیر را به دقت خوانده و به هر یک امتیازی بین 1 تا 5 بدهید و در پایان نتیجه تست را مطالعه کنید.

من کسی هستم که :

در یک جمع مورد توجه هستم؟

قدرت نفوذ روی دیگران را دارم؟

می دانم چگونه یک گروه را رهبری کنم؟

دیگران با من احساس راحتی می کنند؟

اغلب اوقات به مردم لبخند می زنم؟

می توانم با هر کسی همراه شده و ارتباط برقرار کنم؟
 
نتیجه تست
امتیازات کسب شده را جمع کرده و حاصل را به عدد 6 تقسیم کنید تا عدد جذابیت خود را به دست آورید.

اگر این عدد بیشتر از 3.7 است تبریک می گوییم! شما بیشتر از افراد معمولی جذاب و کاریزما هستید.3

پینوشتها
1.www.motalesharif.co
2.www.setare.com
3.www.coca.ir
4.www.honarehzendegi.com