شکستگی استخوان

تشخیص و تعیین شکستگی استخوان کودکان بدون نظر پزشک می‌تواند دشوار باشد. اگر آسیبی که کودک شما دیده، فقط کمی متورم است و به نظر نمی‌رسد درد زیادی داشته باشد، می‌توانید ابتدا یک کمپرس یخ روی آن بگذارید و بعد با مطب پزشک کودکتان یا اورژانس تماس بگیرید، اما هیچ‌وقت سرسری از آسیب‌دیدگی استخوان‌ها و دست و پای کودکتان نگذرید.

اگر ورم فروکش کرد و به نظر می‌رسد همه چیز در حال ترمیم است، احتمالاً کشیدگی رباط بوده است. اما اگر جراحت بهبود نیابد یا بدتر شود، وقت آن است که کودک خود را برای معاینه به مطب پزشک یا اورژانس ببرید. البته، اگر واقعاً نگران هستید یا وسعت جراحت را نمی‌دانید، لازم است جانب احتیاط را بگیرید و در همان ابتدا به پزشک مراجعه کنید.1
 

علائم شکستگی استخوان

تصور نکنید که اگر کودکتان بتواند اندام‌های حرکتی یا انگشتان دست یا پای خودش را حرکت دهد، پس آنها نشکسته‌اند، چون این یک تصور غلط است! برخی از علائم هشدار‌دهنده‌ٔ وجود شکستگی در استخوان بچه‌ها می‌تواند به شکل زیر باشد:

شنیدن صدایی خاص از استخوان

کبودی

حساسیت به لمس

درد شدید، به ویژه در یک نقطه

افزایش درد با هر نوع حرکتی

لنگیدن یا ناتوانی در ایستادن یا راه رفتن

امتناع از ایستادن یا راه رفتن

دست یا پای خم‌شده یا خارج‌شده از جایش.1

رایج‌ترین انواع شکستگی استخوان کودکان

هر گونه تغییر شکل استخوان به دنبال ضربه، شکستگی استخوان نامیده می‌شود. در واقع چنانچه نیرویی که به استخوان وارد می‌شود بیشتر از تحمل استخوان باشد و بتواند در استخوان تغییر شکل ایجاد کند، شکستگی نامیده می‌شود. شایع‌ترین انواع شکستگی استخوان کودکان عبارتند از:
 
۱. شکستگی استخوان ساعد دست
شکستگی استخوان ساعد دست کودکان معمولا در اثر زمین خوردن ایجاد می‌شود. زیرا کودک دستش را حائل بین بدن خود و زمین قرار داده، پس اولین جایی که به زمین برخورد می‌کند کف دست است. این نیرو‌های وارده از کف دست به طور غیر مستقیم به ساعد منتقل شده و موجب شکسته شدن یک یا هر دو استخوان ساعد می‌شود.

درد بسیار شدید، تغییر شکل و زاویه استخوان ساعد دست، لرز، احساس تهوع داشتن و ... از نشانه‌های اولیه شکستگی استخوان ساعد دست است.

در کودکان اغلب شکستگی ساعد دست با بزرگسالان متفاوت است و استخوان شکسته شده کاملا جدا نشده و فقط جابه‌جا می‌شود. زیرا در کودکان پرده بافتی که بر روی استخوان کشیده شده، کلفت بوده و در حین شکستگی به‌طور کامل پاره نمی‌شود. متاسفانه در بیشتر اوقات بسته به میزان و شدت شکستگی، به عمل جراحی با بیهوشی کامل برای جا انداختن استخوان شکسته نیاز است.
 
۲. شکستگی استخوان آرنج
یکی دیگر از شایع‌ترین انواع شکستگی استخوان کودکان که ۱۰ درصد کل شکستگی‌ها را شامل می‌شود، خرد شدن و شکستن استخوان‌های آرنج است که معمولا به علت زمین خوردن ایجاد می‌شود.

درد بسیار شدید، تورم در ناحیه آرنج، خونمردگی و عدم حرکت آرنج از نشانه‌های شکستگی این عضو است و در موارد شدید ممکن است با آسیب به مفصل آرنج و عروق اطراف آن همراه باشد.

شکستگی آرنج یکی از خطرناک‌ترین انواع شکستگی است، زیرا در صورت درست جا نیفتادن و جوش نخوردن صحیح می‌تواند باعث محدود شدن حرکت این مفصل شود.

برای درمان این نوع شکستگی، بسته به شدت و محل دقیق شکستگی از درمان غیر جراحی و درمان جراحی استفاده می‌شود که در عمل جراحی برای ثابت نگه داشتن آرنج معمولا از دو قطعه پین استفاده می‌کنند. نکته مهم در درمان شکستگی آرنج، بالا نگه داشتن دست بیمار برای چند روز بالاتر از قلب است تا از تورم بیشتر آن پیشگیری شود.
 
۳. شکستگی استخوان بازو
شکستگی بازو نیز معمولا در اثر زمین خوردن کودک با دست‌های کشیده یا افتادن از ارتفاع ایجاد می‌شود. شکستگی بازو معمولا در قسمت پایینی استخوان بازو ایجاد می‌شود و در صورتی که جابه‌جایی اتفاق نیفتاده باشد سه هفته آتل‌بندی و یا گچ گرفته می‌شود، ولی در صورت جابه‌جا شدن استخوان‌ها، نیاز به انجام عمل جراحی برای جا انداختن استخوان هست.

هنگام شکستگی استخوان بازوی کودکان، نکته مهم توجه به حرکت آرنج و مفصل شانه و کتف است تا اطمینان حاصل شود که این اندام‌ها نیز دچار آسیب نشده باشند. درد شدید، کبودی، تورم و خونمردگی از علائم اولیه شکستگی استخوان بازو است.
 
۴. شکستگی استخوان ران
یکی دیگر از شایع‌ترین انواع شکستگی استخوان کودکان شکستگی استخوان ران است که ۴۰ درصد انواع شکستگی‌ها در کودکان را شامل می‌شود و بیشتر برای پسربچه‌ها در اثر پریدن از ارتفاع رخ می‌دهد. این نوع شکستگی نیز در صورت جابه جا شدن استخوان، نیاز به عمل جراحی و بیهوشی کامل برای جا انداختن استخوان شکسته دارد.

در طول درمان، لازم است در هفته اول برای پیشگیری از تورم بیشتر، محل شکستگی استخوان بالاتر از قبل قرار گیرد. بنابراین مبلی را برای کودک خود در نظر بگیرید و او را به گونه‎ای بخوابانید که پا بالاتر قرار بگیرد.

همچنین فرزند شما بر اساس شدت و میزان شکستگی، برای مدتی باید برای راه رفتن از دو عصای زیر بغل استفاده کند، ولی پس از گذشت ۱ تا ۳ هفته، معمولا می‌توانند بدون عصا راه بروند. مطمئنا کودک شما در این دوران بدخلق و عصبی خواهد شد و از شما خواسته‌های عجیب و غریب دارد. حوصله کنید و تا حد امکان وسایل سرگرمی را برایش فراهم کنید.
 
۵. شکستگی استخوان ساق و مچ پا
این نوع شکستگی نیز اغلب در اثر دویدن با سرعت، سکندری خوردن و .. به وجود می‌آید و با درد زیاد و تورم در محل آسیب همراه است. در شکستگی استخوان ساق پا گاهی یک استخوان و گاهی هر دو استخوان ساق پا دچار شکستگی می‌شوند.2
 

وقتی استخوان می شکند چه اتفاقی می افتد؟

میزان درد شکستگی استخوان برای هر کس متفاوت است، ولی اغلب درد آن شبیه سردرد یا دل درد شدید است. بعضی ها ممکن است درد بیشتری بکشند، به خصوص اگر شکستگی استخوان باز داشته باشند. اگر شکستگی کم باشد، ممکن است کودک اصلاً دردی نداشته باشد. گاهی کودک اصلاً نمی تواند بگوید که استخوانش شکسته یا خیر!

شکستن استخوان شوک بزرگی برای کل بدن است و اینکه از سوی بخش های مختلف بدن که اصلاً به محل شکستگی نزدیک نیستند پیام های قوی دریافت کنید، کاملاً نرمال است. این یعنی ممکن است احساس سرگیجه کنید یا بخاطر شوکی که به بدنتان وارد شده سردتان شود. بعضی از افراد مدتی گریه می کنند. بعضی ها غش می کنند تا اینکه بدنشان فرصت تطبیق با همه سیگنال هایی که می گیرد را بیابد. بعضی ها نیز بخاطر شوک در ابتدا هیچ چیزی حس نمی کنند.3

کمک‌های اولیه برای انواع شکستگی‌های استخوان

بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید محافظت از ناحیه‌ٔ آسیب‌دیده، بی‌حرکت نگه داشتن آن، اطمینان از اینکه کودکتان جراحت را بدتر نمی‌کند، آرام کردن کودک و درخواست فوری مراقبت‌های پزشکی از اورژانس است. اگر به شکستگی جمجمه، گردن، پشت یا لگن شک دارید، کودک خود را حرکت ندهید و بلافاصله با شمارهٔ ۱۱۵ تماس بگیرید.

اگر کودک شما دچار حادثه‌ای شده است که باعث شده استخوانش پوست او را سوراخ کند، حتماً قبل از هر کاری با اورژانس تماس بگیرید. به این نوع شکستگی، شکستگی باز گفته می‌شود که به دلیل خونریزی و خطر عفونت، خطرناک‌ترین نوع شکستگی است. به هیچ دلیلی آن را لمس نکنید و به آن دست نزنید. برای کاهش خطر عفونت، زخم باز را با یک پوشک پارچه‌ای تمیز یا گاز استریل بپوشانید و با اورژانس تماس بگیرید یا فوراً به نزدیک‌ترین مرکز اورژانس بروید.

اگر شکستگی کودکتان تهدیدی برای جان او نداشته باشد، پزشک به احتمال زیاد از شما می‌خواهد که او را برای معاینه و احتمالاً اسکن یا عکس‌برداری به بیمارستان یا مرکز اورژانس ببرید. در این صورت از مرکز تلفنی اورژانس یا بیمارستان بخواهید تا شما را در مورد چگونگی حرکت دادن او به شکل ایمن راهنمایی کنند.

همچنین به کودک خود چیزی برای خوردن یا نوشیدن ندهید، زیرا ممکن است باعث تأخیر در انجام درمان شود. اگر استخوان باید جا انداخته شود یا کودکتان نیاز به جراحی داشته باشد، پزشکان باید برای دادن داروی بیهوشی به او تا زمانی که معده‌اش خالی شود صبر کنند. همچنین هرگز سعی نکنید موقعیت یک مفصل دررفته یا استخوان شکسته را راست کنید یا تغییر دهید. با این کار می‌توانید آسیب احتمالی را بیشتر کنید.1

پینوشتها
1.www.madarsho.com
2.www.setare.com
3.www.bartarinha.ir