خواص و مضرات صدف خوراکی

صدف چیست؟

تقاضای خرید و مصرف صدفدر دو، سه دهه ی گذشته به میزان زیادی افزایش یافته است. شاید از ظاهر خارجی این بی مهرگان این گونه به نظر نرسد، اما اگر آنها را به درستی در آشپزی استفاده کنید، بسیار خوشمزه هستند.

پرورش صدف خوراکی که در اصطلاحات علمی به آن Ostreidea گفته می شود،اولین بار در ژاپن یافت شد و این روزها، به یکی از پایدارترین غذاها در میان غذاهای دریایی تبدیل شده است. امروزه انواع مختلفی از صدف خوراکی در بازار در دسترس هستند، استفاده ی غذایی از صدف خوراکی مزایای بسیاری برای سلامتی انسان دارد؛ اما اکثرا از آن غافل هستند.1
 

ارزش غذایی صدف (هر عدد متوسط ( 25 گرم)

-کالری:41

-کل چربی:1/2 گرم

-کل کربوهیدرات:2.5 گرم

-پروتئین:4.7 گرم

-پتاسیم 76 میلی گرم (2در صد از میزان توصیه شده روزانه یا RDI)

-ویتامین آ:4.2 گرم (4درصد RDI )

-ویتامین ث:5 گرم (3 درصد RDI)

-کلسترول:25 میلی گرم (8درصد RDI)

-کلسیم:0.4درصد RDI

-آهن:13 درصد RDI

-سدیم:53درصد RDI

-روی:6.5 میلی گرم (45درصد RDI).1

خواص صدف خوراکی

انواع مختلفی از صدف‌های خوراکی وجود دارند، اما خواص همه آنهاکم و بیش یکسان است.
 

تقویت کننده قوای جنسی

به عنوان یک تقویت کننده قوای جنسی، صدف می‌تواند عملکرد و میل جنسی را به خصوص در مردان تقویت کند. میزان روی موجود در صدف خوراکی باورنکردنی است، به طوری‌که در یک وعده مصرف، تقریبا بیش از ۱۵۰۰ درصد از نیاز روزانه ما به این ماده معدنی را تامین می‌کنند! روی ارتباط بسیار نزدیکی با ناتوانی جنسی و اختلال نعوظ در مردان دارد. بنابراین قرار دادن آن در رژیم غذایی می‌تواند احساسات جنسی مردانه را افزایش دهد.

علاوه بر این، احتمال می‌رود که صدف‌ها قادر به افزایش سطح تستوسترون در مردان هستند. به عنوان مثال، آزمایشات نشان می‌دهند که کمبود روی در رژیم غذایی باعث کاهشقابل ملاحظه در غلظت تستوسترون شود. علاوه بر این، در تحقیقی که روی ۸۸ مرد انجام شد، مردانی که سطح تستوسترون طبیعی داشتند نیز افزایش قابل توجهی را در این هورمون تجربه کردند.2
 

کاهش وزن

صدف‌های خوراکی، نسبت به حجمی که دارند، یک غذایی عالی محسوب می‌شوند. این بدان معناست که افراد دارای رژیم لاغری، می‌توانند با خوردن صدف مواد مغذی مورد نیاز  بدن خود را تامین کنند و در عین حال کالری زیادی نیز مصرف نکرده باشند.

در مقایسه با یک تکه مرغ با حجم مشابه، صدف‌ها تقریبا نصف مرغ کالری دارند، توجه داشته باشید که سینه مرغ به عنوان یک غذای کم کالری و پرپروتئین شناخته می‌شود. صدف‌ها در این زمینه بسیار بهتر هستند، اما باید توجه داشت که آن‌ها محتوای بالایی از سدیم دارند، بنابراین برای کسانی که در حال حاضر از چاقی رنج می‌برندف صدف ممکن است مشکل را تشدید کند.2
 

بهبود وضعیت قلب

انباشته شدن کلسترول می‌تواند باعث انسداد سرخرگ‌ها شود. رعایت رژیم غذایی سالم و انجام تمرینات بدنی می‌توانند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش دهند.

اسیدهای چرب امگا-۳ به عنوان عاملی برای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی و بهبود کارکرد مغز شناخته می‌شوند. امگا-۳ باعث افزایش سطح کلسترول خوب و کاهش سطح کلسترول بد می‌شود. صدف خوراکی منبع خوبی برای این نوع از اسیدهای چرب به شمار می‌رود. هم‌چنین، وجود منیزیوم و پتاسیم در صدف خوراکی نیز به کاهش فشار خون، و به علاوه، آهن موجود در این ماده‌ی غذایی نیز به انتقال اکسیژن به سلول‌های خونی کمک می‌کند.

اسیدهای چرب امگا-۳  با پیشگیری از چسبیدن کلسترول بد به عروق خونی و دیواره‌ی سرخرگ‌ها، و پیشگیری از تنگ شدن فضای عروق خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را به حداقل می‌رسانند.3
 

کمک به التیام زخم‌ها

مصرف صدف خوراکی می‌تواند بر تقویت کارکرد دستگاه ایمنی بدن اثربخش باشد. این ماده‌ی غذایی حاوی روی (زینک) است که می‌تواند باعث کاهش خطر بروز عفونت‌های میکروبی و هم‌چنین، کمک به تسریع فرایند التیام زخم‌ها شود. هم‌چنین مصرف صدف خوراکی به رشد کافی و تکامل بدن کودکان و بزرگسالان کمک می‌کند.

پژوهشگران معتقدند کمبود روی (زینک) در بدن ممکن است باعث خستگی ذهنی و رشد ضعیف موها شود. به علاوه، روی (زینک) باعث ایجاد ثبات در خلق و خو و هم‌چنین کاهش اضطراب، افسردگی، و خشم می‌شود.

از دیگر فوایدی که ممکن است مصرف صدف خوراکی برای بدن داشته باشد می‌توان به تولید و افزایش سطح کلاژن و بهبود وضعیت ظاهری پوست، و هم‌چنین بهبود چرخه‌ی دفع سلول‌های مرده و بازتولید سلول‌های جدید اشاره کرد.3
 

داشتن استخوانی قویتر

هر چقدر که سن مان بالا می رود، معمولا به همان اندازه تراکم استخوان کم می شود. افراد مسن در معرض ابتلا به بیماری های استخوانی از قبیل پوکی استخوان هستند، که با مصرف کافی مواد غذایی حاوی کلسیم و کوفاکتورها نظیر صدف می توان از بروز آن ها پیشگیری کرد.

شکنندگی استخوان ها و بسیاری از نقص های دندانی به دلیل کاهش میزان مصرف کلسیم اتفاق می افتند. این ماده باعث حفظ سلامتی استخوان ها و تراکم استخوانی است. صدف به اندازه کافی حاوی کلسیم است و می تواند نیاز روزانه بدن را به این ماده تامین کند، به خصوص هنگامی که به همراه منابع لبنیاتی کلسیم مصرف شود.

با مصرف صدف می توانید از بروز آرتروز و سایر بیماری های مربوط به استخوان پیشگیری کنید.1

اثرات منفی صدف خوراکی

اکثر خوراکی‌ها از جمله صدف، علاوه بر ویژگی‌های مفید و مثبت، دارای نقایص بالقوه‌ای نیز هستند. در ادامه به تبعات منفی مصرف صدف خوراکی اشاره می‌کنیم.
 

1. آلودگی ویبریو باکتری (ویبریوز)

متاسفانه صدف‌های خام یکی از رایج‌ترین علل عفونت ویبروز هستند، یک توده باکتری ویبریو، که گاهی در صدف‌ها یافت می‌شود. سالانه حدود ۸۰۰۰۰ نفر در ایالات متحده آمریکا به این عفونت مبتلا می‌شوند و تقریبا ۱۰۰ نفر از آن‌ها در اثر این عفونت جان خود را از دست می‌دهند.

باکتری ویبریو می‌تواند در آب‌های سراسر جهان رشد کند، اما خطر وجود آن در آب‌های گرم و در فصول گرم سال بیشتر است و از آنجا که صدف‌ها، از ذرات آب‌های اطراف خود تغذیه می‌کنند، می‌توانند به این باکتری آلوده شوند .

نوع نادرتری از باکتری ویبریو وجود دارد که به عنوان Vibrio vulnificus شناخته می‌شود. تنها مصرف یک صدف دارای این باکتری باعث مرگ در عرض ۲۴ ساعت می‌شود. میزان مرگ و میر در اثر این باکتری ۵۰ درصد است.

صدف‌هایی که برای مصرف خام مورد استفاده قرار می‌گیرند، باید دارای ضمانت‌های تولیدی باشند تا اطمینان حاصل شود حاوی این باکتری‌های خطرناک نیستند. با این حال، مراکز کنترل بیماری معتقدند برای کاهش خطر ابتلا به عفونت ویبریوز، باید از مصرف غذا‌های دریایی خام از جمله صدف خودداری شود.
 

2. سایر مسمومیت‌های غذایی

علاوه بر عفونت ویبروز، صدف خام می‌تواند عامل خطر برای بروز برخی بیماری‌های دیگر نیز باشد که از آن جمله می‌توان به نورویروس، هپاتیت A سالمونلا اشاره کرد. توجه داشته باشید که صدف تنها در صورتی به این پاتوژن‌های غذای خوراکی آلوده می‎‌شود که آب‌های موجود در اطراف صدف حاوی این پاتوژن‌ها باشند.

برای جلوگیری از فروش صدف‌های آلوده به این بیماری‌ها، روش‌های ایمنی متعددی وجود دارد، اما تنها راه مطمئن برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری‌ها، طبخ مناسب صدف است.
 

3. آلرژی به نرم تنان صدف دار

این آلرژی مربوط به حیوانات دریایی از گونه‌ کروستاکا مانند خرچنگ است، اما بسیاری از افرادی که به این آبزیان حساسیت دارند، همچنان می‌توانند صدف خوراکی را مصرف کنند.

برخی مطالعات نشان می‌دهند که تنها ۱۴ درصد افراد هم به نرم تنان صدف دار و هم صدف آلرژی دارند. مانند همه آلرژی‌ها، علائم معمولا خفیف هستند، اما احتمال وجود شوک آلرژیک شدید نیز وجود دارد.4

پینوشتها
1.www.namnak.com
2.www.roozaneh.net
3.www.bazdeh.org
4.www.delgarm.com