استرس در کودکان و راه های درمان آن
اغلب والدین دوران کودکی را دوران بی‌خیالی و آسودگی فرزند خود می‌دانند. اما بهتر است بدانید که کودکان نیز مثل ما گاهی دچار استرس میشوند، بنابراین والدین باید راههای مقابله با استرس کودکان را یاد بگیرند تا بتوانند به فرزند خود کمک کنند.
گاهی کودکان درمورد استرس و مشکلات خود مستقیما صحبت نمی‌کنند، در این شرایط والدین وظیفه دارند سر صحبت را باز کنند و دریابند که چه چیزی کودک را آزار می‌دهد. در واقع علی‌رغم سکوت، کودکان میل دارند که والدین به آنها کمک و مشکل‌شان را حل کنند. برای رفع استرس کودکتان، ابتدا باید بفهمید که این استرس نتیجه‌ی کدام تغییرات منفی و ناخوشایندِ زندگی اوست. در مواردی استرس در کودکان می‌تواند خوب و مثبت باشد، اما استرس شدید بر شیوه‌ی تفکر، فعالیت و احساسات کودک اثرات مخربی می‌گذارد.
عوامل ایجاد استرس در کودکان چیست؟
کودکان در حین رشد و بلوغ یاد می‌گیرند که با استرس مواجه شوند و به آن واکنش نشان بدهند. بسیاری از عواملی که موجب استرس میشوند، برای بزرگسالان قابل‌مدیریت هستند، اما برای کودکان بسیار پیچیده و آزاردهنده‌اند، درنتیجه حتی تغییرات کوچک نیز می‌توانند بر احساس آرامش و امنیتِ کودکان خدشه وارد کنند.موارد زیر از رایج‌ترین عوامل ایجاد استرس در کودکان هستند:
نگرانی درمورد تکالیف یا نمرات مدرسه؛
درد، جراحت، بیماری و …؛
حجم فعالیت‌ها و مسئولیت‌ها در مدرسه، باشگاه و غیره؛
مشکل با دوستان، آزار دیدن و زورگوییِ سایر بچه‌ها یا فشارهایی که از سمت گروه به کودک وارد می‌شود؛
تغییر مدرسه، نقل مکان یا مسائل و مشکلات خانوادگی، بی‌خانمانی و غیره؛
داشتن افکار منفی نسبت به خود؛
تغییرات جسمی و فیزیکی (مثلا در دوره‌ی بلوغ) در دختران و پسران؛
مشکلات خانوادگی مانند طلاق یا جدایی؛
وجود مشکلات و مسائل مالی در خانواده؛
زندگی در منطقه یا خانه‌ای ناامن.1
علائم استرس در کودکان
شاید کودکان از استرسی که بر آنها وارد می‌شود باخبر نباشند. والدین می‌توانند با مشاهده‌ی علائم و نشانه‌های فیزیکی و احساسی یا تشدید حالات نامناسب کودک، از وجود استرس در کودکان خود باخبر شوند.
نشانه‌های فیزیکی استرس در کودکان:
کاهش اشتها یا تغییرات دیگر در عادات غذایی کودک.سردرد.
دل‌درد یا دردهای شکمی بی‌دلیل.
نشانه‌های فیزیکی خاص بدون وجود بیماری یا مشکلی مشخص.
کابوس‌های شبانه.
اختلال در خواب کودک.
نشانه‌های رفتاری یا احساسی استرس در کودکان:
نگرانی و اضطراب.بروز یا تشدید ترس (ترس از تاریکی، تنهایی یا غریبه‌ها).
ناتوانی در استراحت کردن.
وابستگی شدید به والدین.
عصبانیت، گریه و ناله.
ناتوانی در کنترل احساسات.
رفتار توأم با پرخاشگری و لجبازی.
بروز رفتارهای بچگانه که مناسب سن کودک نیست.
عدم علاقه به مشارکت در فعالیت‌های مدرسه یا وظایف خانوادگی.2
راه‌هایی برای مقابله با استرس کودکان
کودکان هم به طرق سالم و هم نا سالم با استرس مقابله می‌کنند و هر چند ممکن است به هیچ وجه در مورد مشکلات خود با شما حرف نزنند، اما مسلما از والدین خود توقع دارند تا به آنها در حل مشکلات‌شان کمک نمایند. اما اکثر والدین از راه های مقابله با استرس کودکان آگاه نیستید.
حرف‌های کودکتان را با دقت گوش بدهید
زمانی که احساس کردید کودکتان تحت فشار و استرس است از کودکتان بپرسید چه چیزی او را ناراحت کرده است و با دقت، علاقه و حوصله به حرف‌های کودکتان گوش کنید. از قضاوت کردن، مقصر دانستن و نصیحت کردن کودکتان بپرهیزید. تنها کاری که باید بکنید این است که به حرف‌ها و احساسات کودکتان گوش بدهید. سعی کنید با پرسیدن سؤالات مختلف، تمام قضیه را بفهمید.
درمورد استرس در کودکان با آنان حرف بزنید
هنگام صحبت با کودکتان در مورد مشکل و استرس کودک سعی کنید احساس ناخوشایند او را به زبان بیاورید و درمورد آن صحبت کنید. مثلا بگویید: «به‌نظر میاد هنوز از اتفاقی که توی زمینِ بازی افتاده ناراحتی عزیزم.» نباید کودک را متهم کنید. به هیچ عنوان نگویید: «هنوز ناراحتی؟ حالا مگه چی شده!» کودک را مقصر ندانید. با او همدردی کنید و نشان بدهید که به کودک خود توجه می‌کنید و می‌خواهید درمورد مشکلش بیشتر بدانید. به او بگویید می‌دانید برایش ناراحت کننده بوده و حق دارد از اینکه دوستانش او را به بازی راه نداده‌اند، ناراحت باشد. این جملات نشان می‌دهد که احساس کودک را می‌فهمید و به او توجه دارید و کودک حمایت شما را درک می‌کند.
به بیان احساسات کودکان کم سن و سال کمک کنید
بسیاری از کودکان خردسال، نمی‌توانند احساسات‌شان را با کلمات بیان کنند. اگر کودک شما عصبانی یا ناامید و ناراحت است، از این واژه‌ها در وصف حال او استفاده کنید تا او هم این واژگان را یاد بگیرد. بیان احساسات در قالب کلمات، موجب می‌شود کودک حالات احساسی خود را بشناسد و آنها را درک کند. کودکانی که می‌توانند احساسات خود را در قالب کلمات ابراز کنند، دیرتر عصبانی میشوند و برای ابراز عصبانیت و ناراحتی خود از واژه‌ها کمک می‌گیرند.
از کودکتان برای حل مشکلش کمک بگیرید
درمورد مشکل کودک با او صحبت کنید و با هم به‌دنبال راه چاره‌ای برای حل مشکل باشید. مشارکت فعال کودک باعث ایجاد اعتماد به نفس در او می‌شود. از راه‌حل‌های خوب او حمایت کنید و اگر لازم شد نکاتی را به آنها اضافه کنید. خودتان نیز راه حل ارائه دهید و نظر کودکتان را در مورد آن بپرسید.
از کودکتان حمایت کنید
گاهی کودکان دوست ندارند درمورد مسائل و مشکلات‌شان صحبت کنند، در این‌گونه مواقع طوری رفتار کنید که او مطمئن باشد هر زمان که میلِ به حرف زدن پیدا کند، شما از او حمایت خواهید کرد. زمانی که کودکان مایل به صحبت کردن نیستند، به حمایت نیاز دارند و انتظار دارند که والدین‌شان آنها را تنها نگذارند. با دیدن استرس در کودکان برنامه‌ای ترتیب بدهید و در کنارش باشید. با هم قدم بزنید، فیلم ببینید، کیک و شیرینی بپزید یا بازی‌های شاد و ساده انجام بدهید. حضور شما تأثیر فوق‌العاده‌ای روی هر دوی شما دارد. هر روز زمانی را برای گپ زدن با کودکتان کنار بگذارید.3پی نوشت:
1.www.chetor.com
2.www.zoomlife.ir
3.www.hidoctor.ir
مقالات مرتبط
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}