خواص ترنجبین در طب سنتی

مشخصات ترنجبین

ترنجبین با نام علمی Alhagi maurorum و یا به عبارتی ترانگبین که به معنی عسل تر است در حقیقت شیرابه‌ های برگ و ساقه‌ های گیاه خارشتر است که از نظر خواص ملین بوده و جوشانده آن برای سرفه و درد سینه مفید است.

خارشتر گیاهی است پایا از خانواده باقلائیان از زیرخانواده باقالی‌ ها و یکی از بنشن‌ها به‌شمار می‌رود. نام دیگر آن علف ترنجبین است.

میوه این خانواده ناشکوفا است . ادرارآور و ضد سیاه‌سرفه و تب و لرز است.

ترنجبین که میوه ی گیاه خارشتر است، ماده‌ ای است شیرین که طبعی گرم دارد و در فصل گرما و در اواخر تابستان، شبها به صورت شبنم روی گیاه حاج یا خاربز یا خارشتر می‌نشیند که روستاییان محل صبح های زود قبل از طلوع آفتاب آنن را جمع آوری می کنند.

در یک بررسی که توسط مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان انجام شد، مشاهده شد که این شیرابه‌ های قندی در نتیجه عمل حشره‌ ای به‌ طور طبیعی و با ایجاد شکاف به خارج تراوش می‌شود.

این گیاه در شوره‌زارهای ایران، عربستان، صحرای سینا، سوریه و هند و پاکستان تا ارتفاع ۴۰۰ متری از سطح دریا می‌روید.

آن را به فرانسوی Manne d”hedysarum و Manna d”alhagi و Manne de perse و به انگلیسی Manna of hedysarum و به عربی “ترنجبین” می‌نامند.
 

ترکیبات شیمیایی ترنجبین

ترنجبین حاوی ترکیبات قندی مختلفی مانند گلوکز و فروکتوز، ساکاروز و تری ساکارید است که به راحتی در آب حل می‌شود.

از دیگر ترکیبات موجود در این گیاه می‌توان به تانن و آنتوسیانین اشاره کرد.
 

تانن‌

اکثر خانواده های گیاهی دارای تانن هستند. تانن ها در حقیقت دسته بزرگی از مواد طبیعی پیچیده هستند که در گیاهان به مقدار زیاد موجود است.
 

آنتوسیانین

این آنتی اکسیدان جزو پرکاربرد ترین رنگدانه های گیاهی در صنعت غذا است.

آنتو سیانین ها ترکیبات محلول در آب بوده و به گروه از فلاوونوئید های پلی فنول تعلق دارند که مسئول رنگ قرمز، ارغوانی و آبی در اندام های گیاهی مانند میوه، گل و برگ هستند.

طبع ترنجبین 

طبع ترنجبین، گرم و تر است. ترنجبین ملین و مسهل است.

دوز مصرفی ترنجبین به عنوان ملین بر حسب سن بیمار بین 10 تا 70 گرم است که با کمی آب مصرف میشود.
 

طرز تهیه آب ترنجبین

برای تهیه آب ترنجبین، باید ۱۲ الی ۳۵ گرم ترنجبین را در آب جوش حل کرده و سپس مایع صاف روی آن را بر داشته و اجازه دهید کمی بماند تا مواد زاید آن ته نشین شود بعد مایع را از صافی رد کنید و میل نمایید. بهترین زمان برای مصرف آب ترنجبین صبح و به صورت ناشتا است. 1
 

خواص ترنجبین برای پوست و مو

 

از بین بردن لک و روشن شدن پوست با ترنجبین

ترنجبین، خون را تصفیه نموده و به تبع پوست صورت را صاف و شفاف میکنند.

نوشیدن خاکشیر و ترنجبین (ترنجبین را 5 ساعت در آب خیسانده و صاف کنید سپس آن را با 2 قاشق خاکشیر مخلوط نمایید و میل کنید ) و برای بهبود لکهای پوست کمک می کند و افرادی روزانه و بهمدت 3 هفته از این معجون استفاده می کنند بعد از مدتی، دارای پوستی روشن می شوند و لکهای صورت و پوستشان از بین می رود.
 

درمان مشکلات پوستی با نوشیدن آب ترنجبین

نوشیدن معجون ترنجبین و خاکشیر اگزما، کهیر، التهابات پوستی را درمان می کند.
 

از بین بردن جوش با ترنجبین

جوشانده یک قاشق ترنجبین با دو قاشق غذاخوری خاکشیرو میل نمودن آن هر روز به صورت ناشتا در 2 هفته جوش هایی که به خاطر خوردن بیش از اندازه چربی و شیرینی ایجاد شده اند را درمان می کند.

درمان شوره و خارش سر با ترنجبین

نوشیدن 2 تا 3 لیوان از شربت خاکشیر و ترنجبین به صورت روزانه شوره و خارش سر را درمان می کند.
 

بررسی خواص دارویی ترنجبین

 

مبارزه با انگل ها

ترنجبین یکی از پرکار برد ترین دارو های گیاهی برای درمان بیمارانی است که همیشه از بیماری های انگلی رنج می برند زیرا در ترنجبین ماده ای به نام سانتونین وجود دارد که یکی از قوی ترین مواد برای از ببن بردن انگل ها و کرم ها می باشد. 
 

درمان یبوست با ترنجبین

از خواص ترنجبین در طب سنتی، درمان یبوست است. ترنجبین یکی از موادی است که دستگاه گوارش را نرم می کند و ملین است و باعث می شود تا مدفوع راحت تر حرکت کند و از ابتلا به یبوست جلوگیری کند . دوز مصرفی آن به عنوان ملین بین 10 تا 70 گرم است که سن بیمار تایین کننده دوز مصرفی است.
 

بهبود مرض قند با ترنجبین

ترنجبین می تواند قند موجود در ادرار را کاهش دهد و از این رو برای مبتلایان به بیماری مرض قند مفید است.
 

درمان سرفه با ترنجبین

ترنجبین از بهترین گیاهان دارویی است که موجب بهبود سرفه و تسکین درد سینه می شود. 2


 

خواص ترنجبین برای نوزاد

استفاده از ترنجبین برای درمان زردی نوزاد بسیار موثر است. این دارو برای نوزاد یک ملین و مسهل لطیف است و برای درمان و پاکسازی دستگاه گوارش از اخلاط و خونابه‏های بازمانده از دوران جنینی، معده و روده نیز استفاده میشود، با این روش بسیاری از بیماریها از جمله بیماری‏های ویروسی و عفونی در او کمتر شده و سیستم ایمنیاش از همان بدو تولد فعال می‏ شود. با مصرف زنجبین اشتهای نوزاد برای شیر خوردن بیشتر می شود و شبها بهتر میخوابد و دلپیچه و نق زدن زیاد نوزاد برطرف میشود.
 

مقدار مصرف و طرز تهیه ترنجبین برای نوزاد 

یک قاشق مرباخوری ترنجبین را در یک چهارم استکان آب جوش حل کنید و پس از صاف کردن به نوزاد بدهید.

مقدارمصرف ترنجبین باید آنقدر باشد که اسهال ملایم ایجاد کند تا جرمهای رسوبی و چسبیده به جدار روده های نوزادان پاک شود ولی اگر کار کردن شکم ایجاد نشد، دوباره دو ساعت بعد این میزان تکرار میشود. معمولا 3 تا 7 روز زمان می برد تا زردی نوزادان درمان شود.
 

دیگر خواص درمانی ترنجبین 

کاهش دهنده عطش و تب

دفع اخلاط سوخته با مصرف ترنجبین و آب پنیر

دفع اخلاط گرم با مصرف میل کردن ترنجبین با ماء الشعیر

دفع راحت ادرار میل کردن کره و ترنجبین 

درمان بواسیر با گل های ترنجبین 

درمان روماتیسم با مالیدن روغن برگ های ترنجبین 

میل کردن ترنجبین با آب زیره برای درمان صدای شکم 

درمان بیماری های عفونی در بدن با ترنجبین

درمان بیماری های کلیوی و سنگ کلیه با ترنجبین

ترنجبین برای درمان کم کاری کبد

ترنجبین برای نیش زدن عقرب 
 

در مصرف ترنجبین احتیاط کنید

* بسیاری از خانواده‌ها برای بهبود زردی کودک خود از مخلوط ترنجبین و آب قند استفاده می‌کنند که این مواد، نه تنها تاثیری در بهبود زردی کودک ندارند، بلکه باعث اسهال و استفراغ نوزاد نیز می‌شوند.

در یک مطالعه تحقیقاتی که با هدف بررسی اثر ترنجبین خوراکی در کاهش زردی نوزادان انجام گردید، نشان داده شد که علیرغم باورهای بومی مبنی بر تاثیر ترنجبین در کاهش زردی نوزادی، تجویز این ماده اثر قابل توجهی در درمان زردی ندارد.

* بیماران مبتلا به حصبه، اسهال خونی، بواسیر، خون ادراری و آبله از خوردن ترنجبین خودداری کنند.

* ترنجبین برای طحال و اشخاص گرم مزاج مضر است. 3

پی نوشت:
1.www.tebyan.net
2.www.namnak.com
3.www.beytoote.com