26 فروردین 1389 / 30 ربیع الثانی 1431 / 15 آوریل 2010

خالد اسلامبولي افسرمسلمان مصري به شهادت رسيد. خالد اسلامبولي در20 سالگي به سمَت افسر توپخانه ارتش مصرمنصوب شد. پس ازامضاي قرارداد كمپ ديويد به دست انورسادات رئيس جمهوروقت مصر و سركوبي مردم مسلمان و مبارز مصر، خالد وو يارانش برآن شدند كه به حيات سادات خاتمه دهند. بدين ترتيب دراكتبر1981ميلادي او را درجايگاه مخصوص و به هنگام مشاهده رژه واحدهاي ارتش تروركردند. پس ازآن خالد اسلامبولي و ياران او بدست نيروهاي مصردستگيرو بعد از5 ماه اسارت به اعدام محكوم شدند.
آيت‏اللَّه شيخ محمد تقي بافقي در حدود سال 1253 ش (1292 ق) در بافق يزد به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات مقدماتي در يزد، راهي نجف اشرف گرديد و از محضر درس آخوند خراساني، سيد محمد كاظم يزدي و سيد احمد كربلايي استفاده‏اي وافر برد. آيت‏اللَّه بافقي پس از اقامت 19 ساله در نجف، در قم اقامت گزيد و به درس و بحث پرداخت. او از افرادي بود كه در تهيه مقدماتِ انتقال آيت‏اللَّه حاج شيخ عبدالكريم حائري يزدي به قم و تأسيس حوزه علميه قم، تلاش بسياري كرد و پس از تأسيس حوزه، معاونت آيت‏اللَّه حائري را بر عهده گرفت. اين فقيه مبارز در جهت جلوگيري از منكرات از هيچ مصيبتي نمي‏هراسيد به طوري كه بر اثر مخالفت علني با جريان كشف حجاب و ورود خانواده بي‏شرم و بي‏حجاب پهلوي به حرم حضرت معصومه(س)، در دوم فروردين 1306، توسط شخص رضاخان مورد ضرب و شتم قرار گرفت و سپس سال‏ها در شهر ري در تبعيد بود. آيت‏اللَّه بافقي پس از شنيدن واقعه خونين مسجد گوهرشاد مشهد توسط عمال پهلوي در تيرماه 1314، دچار سكته قلبي شد و برخي از اعضاي بدنش آسيب ديد. وي پس از فرار و اخراج پهلوي اول به قم بازگشت و سرانجام در 26 فروردين سال 1325 ش برابر با 12 جمادي الاول 1365 ق در 72 سالگي درگذشت و در حرم حضرت معصومه(س) مدفون گرديد.
حجت‏الاسلام و المسلمين حاج شيخ محمد شريف رازي، در سال 1300ش (1340ق) در خانداني متدين در شهر ري به دنيا آمد. در سيزده سالگي پدر را از دست داد و پس از آن به كار و كسب و تحصيل علوم جديد و مقدمات علوم ديني پرداخت. وي در هفده سالگي با صلاحديد آيت‏اللَّه شيخ محمدتقي بافقي كه دوران تبعيدش را در شهر ري مي‏گذارند، به قم رفت و به تكميل سطوح عالي حوزه همت گماشت. حجت‏الاسلام شريف رازي پس از آن رهسپار حوزه علميه نجف اشرف گرديد و مدتي از درس سيد ابوالحسن اصفهاني و شيخ غلامحسين اردبيلي بهره برد. ايشان همچنين پس از چند ماهي كه از دروس آيت‏اللَّه ميرزا مهدي اصفهاني در مشهد مقدس استفاده نمود، در قم رحل اقامت افكند و يكسره به درس فقه و اصول حضرات آيات: سيد محمد حجت كوه كمره‏اي و سيدحسين بروجردي حاضر شد و مباني علمي خويش را استوار ساخت. حجت‏الاسلام شريف رازي در سال 1333ش به شهر ري رفت و در مدت اقامت پنج ساله در آنجا، در تاسيس، مديريت و تدريسِ مدرسه بُرهانيه نقش مهمي ايفا نمود. از آن پس به قم بازگشت و به تاليف و تحقيق و تبليغ دين در داخل و خارج كشور اشتغال ورزيد. وي از بسياري از بزرگان شيعه اجازات امور حسبيه و روايتي دريافت داشت كه از جمله آنها، اجازات روايي حضرات آيات: شيخ آقابزرگ تهراني، شيخ علي‏اكبر نهاوندي و سيدشهاب‏الدين مرعشي نجفي بود. حجت‏الاسلام شريف رازي در ضبط تاريخ حوزه‏هاي علميه و بزرگان شيعه اهتمامي خاص داشت و با تاليف و نگارش كتاب‏هاي آثارُالحُجَّه يا دايرةالمعارف حوزه علميه قم در 2 جلد و نيز گنجينه دانشمندان درباره شرح حال زندگي علماي معاصر شيعه در ايران و عراق، در 9 جلد، در احيا و بزرگداشت نام و ياد علماي شيعه قدمي بلند و گامي ارجمند برداشت. علاوه بر اين از شريف رازي آثار با ارزش ديگري بر جاي مانده كه اختران فروزان ري و تهران، كرامات صالحين، چرا شيعه شدم، مشاهير دانشمند اسلام، تعليقه بر وسايل الشيعه در 5 جلد و تعليه بر بحارالانوار در 6 جلد و... از آن جمله‏اند. معظمٌ‏له سرانجام پس از عمري تحقيق و نگارش، در بيست و پنجم فروردين 1379ش برابر با هفتم محرم 1420ق در هفتاد و نه سالگي بدرود حيات گفت و در قبرستان شيخان قم مدفون گرديد.
آيت‏اللَّه سيد ابوالفضل موسوي تبريزي در سال 1314 ش (1354 ق) در تبريز به دنيا آمد و پس از طي دوران دبستان، در سيزده سالگي وارد حوزه علميه تبريز شد. وي پس از طي دوره مقدمات، در هفده سالگي راهي حوزه علميه قم گرديد و در محضر استاداني همچون آيت‏اللَّه علي مشكيني و حضرت امام خميني(رحمة الله علیه) به مدارج بالاي علمي دست يافت. آيت‏اللَّه موسوي تبريزي در جريان نهضت اسلامي مردم بر ضد رژيم پهلوي به مبارزات سياسي پرداخت و در سال 1347 به عضويت جامعه مدرسين حوزه علميه قم درآمد. ايشان پس از پيروزي انقلاب اسلامي نيز، دو دوره به نمايندگي مجلس شوراي اسلامي و سه دوره نمايندگي مجلس خبرگان رهبري را برعهده گرفت و در اين سنگرها خدمت نمود. آيت‏اللَّه موسوي تبريزي همچنين مدتي به عنوان دادستان كل كشور و رياست ديوان عدالت اداري، مشغول فعاليت بود و منشأ خدمات ارزنده‏اي گرديد. ايشان در سال‏هاي پاياني عمر خويش به عنوان مشاور عالي قوه قضاييه و عضو مجمع جهاني اهل‏بيت در خدمت نظام اسلامي حضوري فعال داشت تا اينكه در 26 فروردين 1382 ش برابر با سيزدهم صفر 1424 ق در 68 سالگي دار فاني را وداع گفت و در حرم حضرت معصومه(س) به خاك سپرده شد.
«لئوناردو داوينچي» دانشمند معروف، هنرمند نقاش، مجسمه سازو معماربزرگ قرن15ميلادي درايتاليا متولد شد. داوينچي درسال1461ميلادي درفلورانس دركارگاه نقاشي وروكيو به كارپرداخت و بتدريج به مقام استادي دراين هنررسيد. لئوناردو مدتها نقاش دربارلويي12 و فرانسيس اول بود و همواره دركنارنقاشي به مطالعه درعلم تشريح و رياضيات مي پرداخت. لبخند «ژوكونديا موتاليزا و شام آخر» ازمشهورترين آثارلئوناردو داوينچي به شمار مي روند.
«هانري كاوَنديش» فيزيكدان و شيميدان انگليسي متولد شد. كاوندش درعلوم فيزيك و شيمي استاد و مدرس بود و دركنارتدريس به تحقيق و آزمايش مي پرداخت. كاونديش ضمن تحقيقات خود موفق به تعيين حرارت مخصوص برخي ازاجسام شد. وي نخستين كسي است كه ثابت كرد ئيدروژن سبك ترازهواست و درباره تركيب شيميايي هوا نيز تحقيقات جامع و ارزنده اي ازخود به جاي گذاشته است.
ماري آن ايوانْسْ معروف به جورج اليوت، داستان‏سراي پرآوازه انگليسي در 22 نوامبر 1819م در اين كشور به دنيا آمد. وي در 16 سالگي مدرسه را رها كرد و به اداره خانه و املاك پدر پرداخت. او زبان‏هاي يوناني، لاتيني، آلماني و ايتاليايى را فرا گرفت و به فرهنگ خويش وسعت بخشيد. اليوت در جواني بر اثر تزلزل مذهبي، از انجام فرايض ديني دست باز داشت و باورش را نسبت به مسيحيت از دست داد، با اين حال، هرگز ريشه‏هاي عميق اخلاقي در وجودش سستي نيافت. اليوت كار ادبي را با ترجمه كتاب زندگي مسيح(ع) در دهه 1840م آغاز كرد كه در تيراژ زيادي به چاپ رسيد. اليوت در برخي كارهاي بعدي خود به اين نكته تاكيد مي‏كرد كه بشر به هنگام رنج بردن، تنها از راه‏هاي داشتن و بذل محبت و كمك به ديگران مي‏تواند دردهاي خود را تسكين بخشد. وي در داستان‏هاي خود، همدردي صميمانه‏اي با مردم تيره‏روز ابراز مي‏كند. زندگي، بحران‏هاي روحي و عذاب‏هاي وجداني آنان را شرح مي‏دهد و از راه واقع‏بيني و تحليل دقيق خصوصيت‏هاي اخلاقي مردم شهرستان و طبقه‏هايى كه با زبان و افكارشان از نزديك آشناست در بياني طنزآلود و پرجاذبه، به داستان‏نويسي در انگلستان غناي فراوان مي‏بخشد. در واقع جورج اليوت را مي‏توان راهگشاي داستان‏نويسي جديد در انگلستان به شمار آورد. وي در نگارش داستان‏هاي خود، بيشتر از يك نويسنده، يك نقاد روشنگر و موشكاف بود و در زندگي خصوصي خود نيز، بيشتر از آنكه يك نويسنده به چشم بيايد، يك آموزگار بود. درباره آثار جورج اليوت، نقدهاي فراواني شده است و او را تنها كسي دانسته‏اند كه مقامي پس از چارلْزْ ديكنزْ، نويسنده شهير هم وطنش پيدا كرده و نفوذي غيرقابل انكار بر نويسندگان پس از خود نهاده است. از جورج اليوت آثار متعددي برجاي مانده كه مطالعه‏اي در زندگي شهرستان در 4 جلد، رامُله در 3 جلد، آسياي روي نهر در 3 جلد و آدام بيد در 3 جلد از آن جمله‏اند. ماري آن اِيوانْسْ معروف به جورْج اليوت، سرانجام در 15 آوريل 1880م در 61 سالگي درگذشت.
كشتي اقيانوس‏پيماي تايتانيك، در اوايل قرن بيستم ميلادي توسط انگلستان ساخته شد و علاوه بر عظمت و بزرگي ظاهري، در داخل آن نيز از لوازم لوكس استفاده شده بود. اين كشتي كه انگليسي‏ها آن را غرق ناشدني ناميده بودند، با 46/300 تُن، بزرگ‏ترين كشتي جهان تا آن مقطع به شمار مي‏رفت. با اين همه، اين كشتي در اولين سفر خود در جريان پيمودن اقيانوس اطلس دچار مشكل شد و در واقع، آخرين سفر خود را انجام داد. در نيمه شب 15 آوريل 1912م، اين كشتي با يك كوه يخ عظيم برخورد كرد و با تمامي استحكام و بزرگي‏اش، هم‏چون مقوايى درهم شكست. سرعت زياد، كمي تعداد قايق‏هاي نجات و ناآزمودگي كاركنان كشتي باعث شد تا از حدود دو هزار مسافرِ تايتانيك، در حدود هزار و پانصد نفر به همراه كشتي در اعماق دريا غرق شوند و فاجعه‏اي بزرگ و مصيبت‏بار را در آغاز قرن بيستم رقم بزند. اين حادثه سبب شد تا مقررات و تشريفات فراواني براي تأمين ايمني كشتي‏هاي اقيانوس پيما وضع گردد كه به كارگيري بيشتر وسايل ايمني، تجديدنظر در وسايل موجود در تمام كشتي‏هاي مسافربري و ايجاد مقررات سخت‏تر براي گشت و ديدباني از جمله آنهاست.
در سپيده دم پانزدهم آوريل 1986م، ده‏ها هواپيماي نظامي امريكا، به بهانه مقابله با تروريسم، محل سكوت سرهنگ معمَّر قذافي رهبر ليبي در طرابلس و بن‏غازي را به شدت بمباران كردند. در اين يورش كه هواپيماهاي امريكايى با ريختن بيش از يك‏صد تن مواد منفجره، قصد قتل رهبر ليبي را داشتند، صدها نفر از مردم ليبي كشته و زخمي شدند. درپي اين تجاوز كه تروريسم بين‏المللي و دولتي لقب گرفت، نيروهاي مسلح ليبي، ايستگاه ارتباطاتي امريكا در جزيره لامبيدوزا در درياي مديترانه واقع در 300 كيلومتري شمال طرابلس را با موشك هدف قرار دادند. هم‏چنين، عمليات گسترده‏اي به منظور سنگربندي سواحل ليبي توسط ارتش آن كشور آغاز شد. هرچند پيش از اين تجاوز، ناظران سياسي انجام چنين تهاجمي را به دليل استقرار ناوگان‏در سواحل ليبي، بعيد نمي‏دانستند، با اين حال، حمله امريكا به ليبي، اوج تروريسم دولتي را نشان داد و ثابت كرد كه مدعيان دروغين حقوق بشر، هيچ گونه ارزشي براي انسان‏ها قائل نيستند و حاضرند در راه دستيابي به اهداف پليد خود، مردم بي‏گناه كشوري را كه تن به تسليم نمي‏سپارد، مورد تجاوز وحشيانه قرار دهند. هدف اصلي از اين حمله، علاوه بر جلوگيري از پرخاشگري‏هاي قذافي در مجامع بين المللي عليه امريكا و رژيم صهيونيستي و گرفتن انتقام از ليبي، سرنگوني خود قذافي بود. اين حمله يك تجاوز آشكار در مجامع بين‏المللي قلمداد شد.
خليل الوزير معروف به ابوجهاد از پايه‏گذاران و مرد شماره دو سازمان آزادي‏بخش فلسطين، در سال 1941م در غزه متولد شد. وي از فرزندان شايسته ملت مظلوم و مسلمان فلسطين بود كه با درك ضرورت مبارزه مسلحانه با اشغال‏گران ميهنش، فلسطين، به اتفاق هم فكرانش، در قاهره، يك سازمان مسلح را با خط مشي چريكي به نام جنبش آزادي‏بخش فلسطين موسوم به ساف پايه‏گذاري كرد و بعدها به عنوان مسئول شاخه نظامي اين جنبش برگزيده شد. ابوجهاد كه در جمهوري خلق چين آموزش‏هاي نظامي ديده بود، مسئول گردآوري سلاح از دولت‏هاي مختلف جهان براي ساف نيز بود. او هم‏چنين اغلب به عنوان يكي از اعضاي بلند پايه هيأت‏هاي فلسطيني بود كه به كشورهاي جهان عزيمت مي‏كرد. ابوجهاد رهبر سازمان فلسطيني سپتامبر سياه نيز بود؛ سازماني كه پس از قتل‏عام فلسطينيان در اردن در سال 1970م به وجود آمد. ترور نخست‏وزير اردن در سال 1971 و گروگان‏گيري و قتل ورزشكاران اسرائيلي در المپيك 1972م مونيخ نيز به دست همين سازمان انجام گرفت. ابوجهاد علاوه بر آن، فرماندهي ده‏ها عمليات چريكي پرتلفات عليه نيروهاي رژيم اشغال‏گر قدس را در دهه هفتاد برعهده داشت. با اين حال وي به عرفات كاملاً وفادار بود و از مواضع محافظه‏كارانه عرفات در خصوص روي آوردن به راه‏حل‏هاي سياسي به جاي حركت‏هاي نظامي حمايت مي‏كرد، به همين جهت هم در آوريل 1978م، از نيروهاي خود جهت سركوب فلسطينيانِ مخالفِ سياستِ محافظه كارانه جنبش فتح استفاده كرد. رژيم صهيونيستي از ساليان قبل، قصد داشت ابوجهاد را ترور كند. در سال 1978م بمبي به قصد ترور كردن او در مسير عبور اتومبيلش منفجر شد كه وي از اين سوء قصد جان سالم به در بُرد. ابوجهاد پس از حمله نيروهاي رژيم صهيونيستي به لبنان در سال 1982م، به كشور افريقايي تونس رفت، اما سرانجام در پانزدهم آوريل 1988 در محل سكونت خود به دست عوامل رژيم صهيونيستي در چهل و هفت سالگي به قتل رسيد.
در پانزدهم آوريل 1992م شوراي امنيت سازمان ملل متحد، قطعنامه‏اي مبني بر تحريم هوايى و تسليحاتي ليبي تصويب و دارايى‏هاي آن كشور را در خارج مسدود كرد. اين تحريم تحت فشار امريكا و انگليس انجام شد كه مدعي هستند، ليبي در انفجار و سرنگوني هواپيماي امريكايى در سال 1988م بر فراز لاكِربي اسكاتلند و كشته شدن 272 سرنشين آن دست داشته است. واشينگتن و لندن خواستار تحويل گرفتن دو ليبيايى متهم به دخالت در اين انفجار و محاكمه آنان بودند كه طرابس از اين كار امتناع كرد تا آن كه در سال 1999م، ليبي دو متهم را تحويل ديوان بين المللي دادگستري داد. پس از اين اقدام، شوراي امنيت، تحريم ليبي را به حال تعليق در آورد. اين تحريم علاوه بر لطمات انساني، حدود 25 ميليارد دلار خسارت به ليبي وارد كرد. با اين حال ليبي سرانجام غرامت كشته شدگان حادثه هواپيماي امريكايي را نيز با بازماندگان قربانيان پرداخت نمود.
پس از كودتاي خونين كمونيستي در 27 آوريل 1978م توسط افسران كمونيست ارتش افغانستان و قتل محمد داود خان اولين رئيس جمهور اين كشور، نور محمد تركي به عنوان نخستين رئيس جمهور كمونيست افغانستان زمام امور آن كشور را به دست گرفت. اما اين حكومت ديري نپاييد و طي كمتر از دو سال، دو كودتا در اين كشور روي داد و حكومت را سرنگون كرد، تا اينكه نوبت به بَبرك كارمِل كه مورد حمايت شوروي بود، رسيد. در اين زمان ورود ارتش سرخ شوروي و دخالت نظامي شوروي در افغانستان با مخالفت شديد غرب و كشورهاي مسلمان روبرو شد. از طرف ديگر، نيروهاي مخالف رژيم دست نشانده افغانستان كه با دريافت اسلحه و كمك‏هاي مالي از خارج تقويت مي‏شدند، در نقاط مختلف اين كشور دست به شورش برداشتند. در اين ميان، دولت شوروي پس از هشت سال جنگ بي‏حاصل در افغانستان، سرانجام درصدد تغيير سياست خود در اين كشور برآمد. از اين‏رو، در چهارم مه 1986م، به عنوان نخستين گام در راه اين تغييرسياست، ببرك كارمل را از رياست جمهوري افغانستان بركنار كرد و محمد نجيب اللَّه را به جانشيني وي برگزيد. دومين مرحله اين تغيير سياست، تخليه بيش از يك‏صد هزار سرباز ارتش سرخ شوروي از خاك افغانستان بود كه از 16 مه سال 1988م آغاز و در 15 فوريه 1989م به پايان رسيد. نجيب‏اللَّه از آغاز زمام‏داري و به ويژه پس از تخليه افغانستان از نيروهاي شوروي درصدد جلب همكاري مخالفين با دولت خود برآمد ولي رهبران اصلي مجاهدين افغان، تحت هيچ شرايطي حاضر به همكاري با وي نشدند. حكومت نجيب‏اللَّه در سال‏هاي 1990 و 1991م، بيشتر در نتيجه اختلاف بين رهبران مجاهدين بر سر تقسيم قدرت دوام يافت، ولي از اوايل سال 1992م كه رهبران مجاهدين به يك موافقت اصولي درباره جانشيني رژيم حاكم بر افغانستان دست يافتند، نجيب‏اللَّه چاره‏اي جز كناره‏گيري از حكومت نيافت. سرانجام در روز پانزدهم آوريل 1992م، با استعفاي وي از مقام رياست جمهوري، دوران حكومت 14 ساله كمونيستي در افغانستان به پايان رسيد و شوراي موقت رهبري افغانستان در بيست و چهارم آوريل 1992م شكل گرفت. با اين حال، اختلاف نظر در تقسيم قدرت، نزاع‏ها و كشمكش‏هاي خونيني در اين كشور به وجود آورد و دهه بعد از سقوط كمونيسم در افغانستان، به صحنه‏هاي درگيري‏هاي قومي تبديل شد. لازم به ذكر است كه حكومت داودخان مورد حمايت كامل شوروي بود و از بُعدي ديگر، با احتساب دوره زمام‏داري داودخان، مي‏توان دوران حكومت كمونيست‏ها در افغانستان را نوزده ساله دانست.
ژنرال محمد نجيب‏اللَّه زمام‏دار كمونيست افغانستان، در سال 1947م در خانواده‏اي از نژاد پشتو در افغانستان به دنيا آمد. وي در 18 سالگي به عضويت حزب كمونيست افغانستان درآمد و دو سال بعد به كميته مركزي اين حزب راه يافت. نجيب اللَّه در سال‏هاي بعد مدارج ترقي را در پست‏هاي دولتيِ نظام كمونيستي افغانستان طي كرد و سمت‏هايى هم‏چون رياست سازمان پليس مخفي افغانستان و وزير امنيت افغانستان را به دست آورد. در نهايت با اشاره و حمايت شوروي و پس از كناره‏گيري ببرك كارمل، نجيب‏اللَّه در چهارم مه 1986م به دبيركلي حزب كمونيست افغانستان و در سال بعد به رياست جمهوري افغانستان رسيد. با اين حال، نجيب‏اللَّه پس از احراز اين مقام، تلاش فراواني كرد تا عدم وابستگي خود را به كرملين نشان دهد. وي از اين طريق، سعي نمود تا حمايت احزاب و گروه‏هاي سياسي مختلف افغاني را كه با دولت مركزي در جنگ بودند، جلب كند. به همين دليل درپي وقوع اصلاحات سياسي در شوروي سابق و بلوك شرق كه با قطع كمك‏هاي نظامي و مالي مسكو به دولت‏هاي وابسته به شوروي سابق و نيز خروج نيروهاي اين كشور از افغانستان همراه بود،خود را بيم‏ناك نشان نداد. با اين حال، با اوج‏گيري تلاش‏هاي بين‏المللي براي فيصله دادن به بحران داخلي افغانستان و تعيين دولتي جديد براي اين كشور، وي مقاومتي نكرد و حمايت خود را از برگزاري انتخابات آزاد در افغانستان اعلام نمود. نجيب‏اللَّه سرانجام با تشكيل شورايى مركب از نمايندگان طرفين درگير در افغانستان كه از طرف سازمان ملل تعيين شده بودند، در پانزدهم آوريل 1992م پس از نزديك به پنج سال رياست جمهوري از قدرت كناره‏گيري كرد و در مقر نمايندگي سازمان ملل در كابل پناهنده شد. با استعفاي نجيب‏اللَّه، دوران حكومت چهارده ساله كمونيستي در اين كشور مسلمان به پايان رسيد. با اين حال، حاكمان بعدي، از اين فرصت به نحو مطلوب استفاده نكردند و جنگ‏هاي داخلي آغاز شد.
مقدمات تشكيل سازمان تجارت جهاني در جريان جنگ جهاني دوم، توسط امريكا و انگليس فراهم شد و بر اين اساس در سال 1947م، 23 كشور پيشرفته جهان، موافقت‏نامه عمومي تعرفه و تجارت موسوم به گات را امضا كردند. اين موافقت نامه مقرر مي‏داشت تا مذاكراتي جهت كاهش تعرفه‏هاي گمركي، رفع محدوديت‏هاي بازرگاني و از ميان بُردن موانع تجارت آزاد، انجام شود، سرانجام هشتمين دور از اين مذاكرات در آوريل 1994 در مراكش خاتمه يافت و براساس سند نهايى اين گفتگوها، گات در جهت جهاني شدن تجارت به سازمان تجارت جهاني تغيير نام داد و تعداد زيادي از كشورهاي جهان عضو آن شدند. در حال حاضر امريكا و تعداد ديگري از كشورهاي غربي از نفوذشان در سازمان تجارت جهاني در جهت منافع خود استفاده مي‏كنند. هم‏چنين بسياري از كارشناسان اقتصادي، از ميان برداشتن تعرفه‏هاي تجاري را به خاطر برتري اقتصادي كشورهاي غربي، به نفع اين كشورها و به ضرر كشورهاي جهان سوم مي‏دانند.