آشنایی با موارد مصرف و عوارض هپارین

هپارین

محلول تزریقی هپارین، فقط به عنوان یک داروی عمومی است و نسخه ای با نام تجاری ندارد. هپارین به دو شکل وجود دارد. یکی از آنها یک محلول تزریقی است که شما آن را زیر پوست خود تزریق می کنید. دیگری داروی است که به صورت وریدی (به یکی از رگ های شما) تزریق می شود. فقط پزشک  می تواند فرم وریدی را تجویز کند. محلول تزریقی هپارین یک رقیق کننده خون است که برای درمان و جلوگیری از لخته شدن خون استفاده می شود.

هپارین یک داروی تجویز شده است که به عنوان یک محلول قابل تزریق در دسترس است. برای محلول تزریقی، اولین تزریق خود را در بیمارستان انجام خواهید داد. یک پزشک به شما نشان می دهد که چگونه تزریق را به خودتان انجام دهید. محلول تزریقی هپارین فقط به عنوان یک داروی عمومی در دسترس است.1
 

موارد مصرف هپارین

الف) ترومبوز وریدهای عمقی، آمبولی ریوی.

ب) پیشگیری از آمبولی، بعد از MI، ترومبوز مغزی به دنبال سکته مغزی، لخته در بطن چپ.

پ) مصرف در جراحی باز قلب.

ت) انعقاد منتشر داخل عروقی.

ث) باز نگهداشتن کاتترهای داخل وریدی.

ج) آنژین ناپایدار.2

نحوه مصرف هپارین و دوز مصرفی

برای مصرف صحیح داروی هپارین لازم است از اطلاعات روی جلد دارو به دقت پیروی کنید. اگر پزشک این دارو را تجویز کرده از دستورات پزشک پیروی کنید. این دارو به صورت وریدی یا زیر پوستی تزریق می‌شود و از تزریق آن به داخل عضله خودداری فرمایید. دوز تزریق و دوره درمان به وضعیت بیماری، وزن و پاسخگویی بدن شما به درمان بستگی دارد.

آمپول هپارین در دوز‌های متنوعی تولید می‌شود. اگر دوز متفاوتی از این آمپول را تزریق کنید ممکن است دچار صدمات (بعضا کشنده) بشوید. قبل از تزریق آمپول دوز تجویزی و دوز روی بطری آمپول را با هم تطبیق بدهید.

اگر هپارین به صورت وریدی تزریق می‌شود، قبل و بعد تزریق سوزن دیگر آمپول دارو‌هایی که با هپارین تداخل دارویی دارند مانند دوکسوروبیسین، دروپریدول، سیپروفلوکساسین و میتوکسانترون را داخل آب نمک معمولی بگذارید. اگر هپارین را به صورت زیرپوستی تزریق می‌کنید، محل تزریق را با پنبه آغشته به الکل تمیز کنید و هر بار محل تزریق را برای کمتر آسیب دیدن پوست عوض نمایید.

اگر در خانه خودتان این آمپول را تزریق می‌کنید تمام آموزش‌های لازم و مواد مورد نیاز را از متخصصین سلامت تهیه کنید. قبل از تزریق مایع آمپول را بررسی کنید آیا مواد معلق یا تغییر رنگ در آن حاصل شده یا خیر. اگر هر کدام اتفاق افتاده بود، آمپول را مصرف نکنید.

نحوه نگهداری و دور ریختن این دارو را آموزش را از دکتر داروخانه بپرسید. این دارو را برای بهره بردن از حداکثر تاثیر به صورت منظم مصرف کنید و هر روز سر ساعت مقرری آن را تزریق کنید. ممکن است پزشک شما داروی ضدلخته به صورت قرص (مانند وارفارین) برای شما تجویز کند. این دارو و دارو‌های جدید را دقیقا بر اساس تجویز پزشک مصرف کنید.3

هپارین با چه داروهایی تداخل دارد؟

هپارین ممکن است با سایر داروها تداخل داشته باشد. محلول تزریقی هپارین می تواند با سایر داروها، ویتامین ها یا گیاهان مصرفی شما تداخل کند. تداخل زمانی است که ماده ای نحوه کار دارو را تغییر می دهد. این می تواند مضر باشد و یا از عملکرد خوب دارو جلوگیری کند.

برای جلوگیری از تداخل، پزشک باید تمام داروهای شما را با دقت مدیریت کند. حتماً در مورد تمام داروها، ویتامین ها یا گیاهانی که مصرف می کنید به پزشک خود اطلاع دهید. برای اطلاع از چگونگی تداخل این دارو با چیز دیگری که مصرف می کنید، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.

مصرف هپارین با داروهای خاص می تواند خطر خونریزی را افزایش داده و کبودی شما را راحت تر کند. نمونه هایی از این داروها عبارتند از:

آسپرین

هیدروکسی کلروکین

داروهای ضد پلاکت مانند کلوپیدوگرل و دی پیریدامول

مکمل های گیاهی مانند جینکو بیلوبا، روغن ماهی و سیر

داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند سلکوکسیب، ایبوپروفن و ناپروکسن

مصرف برخی دارو ها همزمان با هپارین می تواند،  آن را کم اثر کنند. نمونه هایی از این داروها ،عبارتند از:

نیکوتین

دیگوکسین

آنتی هیستامین ها مانند دیفن هیدرامین

نیترات ها، مانند ایزوسوربید، مونونیترات و نیتروگلیسیرین

آنتی بیوتیک های تتراسایکلین مانند داکسی سایکلین و ماینوسایکلین.1

عوارض جانبی هپارین

عوارض جانبی معمول بر اثر مصرف هپارین؛ اگر فردی حین مصرف هپارین با هر کدام از این علائم مواجه شد که به مرور شدت گرفتند و یا اینکه از بین نرفتند باید با پزشک خود تماس بگیرد و وی را از این موضوع مطلع کند:

- قرمزی، درد، کبودی و یا زخم در محل تزرق

- ریزش مو

عوارض جانبی جدی بر اثر مصرف هپارین؛ اگر فردی حین مصرف هپارین با هر کدام از این عوارض جانبی جدی مواجه شد باید خیلی فوری به پزشک خود مراجعه کند:

- استفراغ خونی و یا به رنگ قهوه

- مدفوع به رنگ قرمز روشن ، سیاه یا قیری مانند

- ادرار خونی

- خونریزی یا کبودی غیر عادی

- خستگی بیش از حد و بسیار زیاد

- حالت تهوع یا استفراغ

- احساس درد ، فشار و سنگینی و ناراحتی در فقسه سینه

- احساس ناراحتی در نواحی شانه ، بازوها ، فک ، گردن و پشت

- تعریق بیش از حد

- سرفه های خونی

- سردردهای شدید و ناگهانی

- غش کردن یا احساس سبکی در سر

- از دست دادن ناگهانی تعادل و مشکل در راه رفتن

- گیجی ناگهانی

- مشکل ناگهانی در صحبت کردن و درک کردن

- بی حسی و ضعف ناگهانی در صورت ، دست ها و پاها

- مشکل در نگاه کردن از یک یا هر دو چشم

- تغییرات رنگی پوست و ظاهر شدن رنگ های بنفش و سیاه در پوست

- درد یا تغییرات رنگی آبی و سیاه در دست ها و پاها

- خارش و سوزش (بخصوص در قسمت کف پا)

- تب یا لرز کردن

- خس خس سینه ، تنگی نفس ، مشکل در تنفس ، مشکل در بلع ، خارش و کهیر

- درد یا شکستگی در استخوان.2

موارد احتیاط تزریق آمپول هپارین

اگر به هپارین یا دیگر دارو‌ها آلرژی دارید، قبل از تزریق هپارین با پزشک خود مشورت کنید. آمپول هپارین ممکن است شامل ترکیبات غیر فعالی (مانند الکل بنزیل در برخی از برندها) باشد که موجب بروز حساسیت یا مشکلات دیگر بشود. برای اطلاعات بیشتر با دکتر داروخانه مشورت کنید.

چنانچه سابقه‌ی بیماری‌هایی نظیر خونریزی یا مشکلات خونی (مانند پلاکت کم و هموفیلی)، مشکلات قلبی (مانند سابقه حمله قلبی)،  فشار خون بالا، بیماری‌های کبدی، جراحی، سرطان، زخم معده و یا حلقه گذاری معده دارید حتما قبل از مصرف هپارین با پزشک خود مشورت کنید.

برای کاهش خطر بریدگی، کبودی یا آسیب‌دیدگی، با احتیاط از وسایل تیز مانند تیغ و ناخن‌گیر استفاده کنید و از فعالیت‌هایی مانند ورزش‌های رزمی اجتناب کنید.

این دارو ممکن است باعث خون ریزی معده شود. مصرف الکل هنگام درمان با این دارو خطر خون ریزی معده را افزایش می‌دهد لذا در زمان مصرف این دارو الکل مصرف نکنید و برای اطلاعات بیشتر با پزشک یا دکتر داروخانه مشورت کنید. قبل از هرگونه عمل جراحی لیست تمام دارو‌های مصرفی‌تان را به اطلاع پزشک برسانید.

این دارو حاوی سدیم است. اگر رژیم غذایی دارید یا شرایطی که نمک باعث بدتر شدن آن می‌شود (مانند نارسایی احتقانی قلب)، قبل از تزریق این دارو با پزشک مشورت نمایید. سالمندان مخصوصا بانوان بالای ۶۰ سال نیز به عوارضی مثل خونریزی حساسیت بیشتری نشان دهند.

در زمان بارداری این دارو فقط در صورت صلاحدید پزشک و نیاز بیمار مورد استفاده قرار گیرد. در مورد مزایا و خطرات تزریق هپارین در زمان بارداری با پزشک مشورت کنید. همچنین این دارو از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل نمی‌شود. برای اطلاعات بیشتر با پزشک مشورت کنید.3

پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.tabnak.ir
3.www.namnak.com